8796960240

46

W okresie prowadzonych badań można rozpatrzyć przykładowo dwa dni i prześledzić procentowy udział poszczególnych składników bilansu cieplnego. W jednym z tych dni (24. 05. 1992 r.) wilgotność gleby (W) była największa W = 55%, w drugim natomiast (23. 09. 1992 r.) wilgotność gleby była bardzo niska - W = 27,2%. Wartości podawane są jako średnie ze wszystkich rozpatrywanych pikseli łąkowych w profilu 0-30 cm (ryc. 9).

Ryc. 9. Procentowy udział poszczególnych składników bilansu cieplnego dla dni 24. 05. 1992 r. (a)

i 23. 09. 1992 r. (b)

The percentage distribution of the energy balance components for the days of 24. 05. 1992 (a)

and 23. 09. 1992 (b)

W dniu 24. 05. 1992 r. (ryc. 9a) o godzinie 15⁵² blisko 80% strumienia różnicowego radiacji zostało zamienione na energię związaną z zamianą wody w parę wodną, natomiast tylko 12% na energię związaną z wymianą ciepła z otoczeniem. Różnica pomiędzy temperaturą traw mierzoną przez radiometr AVHRR a temperaturą powietrza była wówczas niewielka i wynosiła 0,65 °C.

Inne natomiast warunki panowały podczas wykonywania zdjęć przez radiometr AVHRR w dniu 23. 09. 1992 r. (ryc. 9b) o godzinie 9¹⁹, kiedy to wilgotność gleby była niska i wynosiła 27,5%. Wówczas strumień różnicowy radiacji wynosił 119 Wm'². Ewapotranspiracja stanowiła 28,5%, a 60% strumienia różnicowego radiacji zostało zamienione na strumień ciepła jawnego (H). Różnica pomiędzy temperaturą powierzchni traw rejestrowanej przez AVHRR a temperaturą powietrza wynosiła wtedy 2,05°C. Porównując te dwa wybrane dni, można zauważyć, że rozkład poszczególnych składników bilansu cieplnego różni się znacznie. W pierwszym przypadku stosunek ciepła jawnego do utajonego jest mały (0,12); natomiast w drugim jest wysoki (2,7).

W niniejszej pracy zastosowano relację pomiędzy stosunkiem ciepła jawnego do utajonego jako wskaźnik wilgotności (ryc. 10). Wzór (55) przedstawia tę zależność

W = - 7,98H/E + 46,9,    (55)

r = -0,85 dla 88 obserwacji; odchylenie standardowe - 4,2.

Ciepło jawne (H) zostało oszacowane według równania (34), gdzie temperatura radiacyjna (Ts) mierzona była przez radiometr AVHRR/NOAA, a wielkość ewapo-transpiracji została obliczona według równania (44). Na wykresie (ryc. 10) wilgotność