9172401456

drugiej - „koszmar ponurej apokalipsy” (szerzej: świat zła). Słowo „koszmar” kojarzy się w tym kontekście ze złowieszczym niedobrym snem. Tekst nie upoważnia do tego, by los chłopca w nim przedstawiony traktować jako właśnie sen. Była to przecież rzeczywistość. W tym miejscu warto przedstawić kilkanaście fotografii młodziutkich powstańców walczących z niemieckim najeźdźcą z albumu „Wojna i dziecko”. Prowadząca informuje równocześnie o celu zabiegu dydaktycznego: przedstawione fotografie udowadniają, że tragiczny los dziecka nie jest tylko poetycką fantazją, że nie jest przypadkiem odosobnionym, przeciwnie - dotyczy wielu młodych Polaków, jest przeżyciem całego pokolenia.

6. Redagowanie tabeli: w jednej rubryce uczniowie zapisują to, co można przypisać „snom, co jak motyl drżą”, w drugiej zaś to, co jest „koszmarem apokalipsy”.

„Sny co jak motyl drżą”	Koszmar ponurej apokalipsy
„syneczku” „jasny synku”	„haftowali smutne oczy rudą krwią” „malowali krajobrazy w żółte ściegi pożóg” „wyszywali wisielcami drzew płonące morze” „ścieżki powycinał żelaznymi łzami” „odchowali cię w ciemności, odkarmili bochnem trwóg” „czarna broń” „noc” „jak się jeży w dźwięku minut zło” „kula”, „pęknięte serce”

WNIOSEK: Świat dobra i piękna - „świat synów, co jak motyl drżą” -właśnie istnieje. Ogranicza się tylko do czułych zwrotów matczynych. Świat zewnętrzny jest pełen okropności, jest złem. Dominuje ono wyraźnie. Towarzyszy chłopcu ciągle i wszędzie, osacza go.

7.    Ćwiczenia słownikowe. Za pomocą słownika wyrazów bliskoznacznych i słownika frazeologicznego uczniowie określają dwa światy w wierszu Baczyńskiego:

„sny, co jak motyl drżą” - błogie, łagodne, barwne, fantastyczne, rozkoszne (słownik frazeologiczny - hasło „sen”), piękne, ładne, śliczne, cudowne, czarowne, zachwycające (słownik wyrazów bliskoznacznych - hasło „piękny”); koszmar ponurej apokalipsy - ciężki, niespokojny, dręczący, męczący, okropny, straszny, trapiący, złowieszczy, zły ( słownik frazeologiczny - hasło „sen”).

8.    Prowadząca zwraca uwagę uczniów na epitety metaforyczne, które znacznie wzbogacają zakres treści utworu:

3