9358651118

RAPORT Z REALIZACJI PROGRAMU BUDOWY DRÓG KRAJOWYCH I AUTOSTRAD

3. WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU

Warunkiem osiągnięcia planowanych efektów było:

-    dokonanie radykalnej zmiany przepisów prawa, pozwalającej skrócić i uprościć przygotowanie inwestycji drogowych, wykupy gruntów, wywłaszczenia, wydawanie decyzji lokalizacyjnych i pozwoleń na budowę;

-    uzyskanie zdecydowanie większych niż dotychczas środków finansowych na inwestycje drogowe, w tym środków własnych w wysokości umożliwiającej pełne wykorzystanie funduszy pomocowych Unii Europejskiej i pożyczek europejskich instytucji finansowych,

-    usprawnienie mechanizmów zarządzania środkami finansowymi przeznaczonymi na budownictwo drogowe.

3.1. Zmiany przepisów prawa

By zapewnić warunki dla pełnej realizacji Programu, w 2002 r. Rząd skierował do Sejmu projekty dwóch nowych ustaw:

-    o szczególnych zasadach realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych,

-    o budowie dróg krajowych.

Zaproponowane w projektach tych ustaw rozwiązania pozwalały z jednej strony na pozyskanie nowych źródeł finansowania inwestycji drogowych, z drugiej - na obniżenie ich kosztów i skrócenie terminów realizacji.

Pierwszą z przedłożonych ustaw - tzw „specustawę” - Sejm przyjął w dniu 10 kwietnia 2003 r., z terminem wejścia w życie z dniem 25 maja 2003 r. Stworzyła ona nowe instrumenty prawne w zakresie ułatwienia przygotowania inwestycji drogowych oraz ich realizacji przy założeniu radykalnego skrócenia czasu trwania kolejnych etapów przygotowania inwestycji tj. jej lokalizacji, nabywania gruntów i uzyskiwania pozwoleń na budowę. Cel ten został osiągnięty poprzez m.in. jednoetapowość postępowania lokalizacyjnego, zniesienie odrębnego postępowania o podział nieruchomości, możliwość prowadzenia budowy na terenie jeszcze nie wywłaszczonym, ograniczenie bądź zniesienie we wszystkich postępowaniach administracyjnych prowadzonych w związku z budową drogi krajowej długotrwałych procedur wynikających z ustawy

0    ochronie środowiska, a także zapewnienie stabilności decyzji o pozwoleniu na budowę drogi, po faktycznym rozpoczęciu budowy, poprzez ograniczenie możliwości jej kwestionowania w postępowaniu administracyjnym lub sądowym.

Z uwagi na zastosowanie tych szczególnych rozwiązań, odbiegających od rozwiązań prawnych stosowanych przy „normalnych” procedurach, będzie ona obowiązywać do końca 2007r. Ustawa przewiduje również zawieszenie na czas jej obowiązywania wielu świadczeń finansowych (np. z tytułu tzw. odrolnienia i odlesienia, wycinki drzew, podatku od nieruchomości) finansowanych dotychczas z budżetu państwa, co obniży znacznie koszty prowadzonych inwestycji.

Drugi z projektów, tzw „ustawę winietową”, Sejm - po sześciu miesiącach debat - odrzucił. Rozwiązania zaproponowane w tej ustawie miały między innymi uruchomić gromadzenie „środków własnych” dla współfinansowania projektów realizowanych ze środków Unii Europejskiej i Europejskiego Banku Inwestycyjnego, wykupu gruntów, prac projektowych, itp. Odrzucenie ustawy spowodowało opóźnienie w realizacji Programu, wykluczające oddanie do eksploatacji do końca 2005 roku co najmniej odcinka autostrady A-1 z Gdańska do Grudziądza (91 km). Zahamowane zostało tempo realizacji inwestycji wcześniej rozpoczętych

1    trzeba było zredukować nakłady na prace przygotowawcze, co zmusiło do przesunięcia na okres późniejszy część wcześniej planowanych inwestycji.