9372349750

20 Choróbski : Ch. P.

nych, często obładowanych tłuszczem, lub znie-kształconemi krwinkami i złogami barwika krwi. Tłuszcz, podobnie jak komórki żerne, spotykamy również i w innych warstwach krwiaka, zwłaszcza w warstwie tkanki łącznej luźnej obu błon. Opona twarda, wycięta z miejsca leżącego ponad najgrubszą częścią krwiaka, nie wykazuje zmian chorobowych, poza może lekkiem zwyrodnieniem szklistem włókien klejorodnych w wewnętrznej warstwie twardówki.

Omówienie: Krwiaka podtwardówkowe-go rozpoznano u chorego dopiero podczas biopsji, wykonanej w czasie zamierzonej wentrykulografji, aczkolwiek znaczne przesunięcie i wgniecenie przedniego rogu komory bocznej prawej z przesunięciem komory trzeciej w lewo (rys. 6) i spłaszcze-z komorą trzecią. Nowotwór w okolicy potylicznej mógłby spowodować tak rozległe zniekształcenie całego układu komorowego tylko w razie bardzo znacznego obrzęku mózgu, którego objawów w tym przypadku przecież nie spostrzegaliśmy.

Z jaką postacią krwiaka podtwardówkowego mamy tu do czynienia, czy z krwiakiem samoistnym czy urazowym? Jak o-mówiliśmy we wstępie, drogą badania drobnowidowego nie zawsze jesteśmy w możności odpowiedzieć na to pytanie, obrazy bowiem „pachymeningitis haemorrha-gica interna” i urazowego krwiaka podtwardówkowego są albo takie same, albo

%

\

Rys. 6. Przyp. 2. Przesunięcie i wgniecenie przedniego rogu komory bocznej prawej i przesunięcie w lewo trzeciej

komory.

nie części potyliczno - ciemieniowej ze zgnieceniem rogu potylicznego prawego (rys. 7), przy braku objawów wyraźniejszego uszkodzenia kory mózgowej, powinno było zgóry nasunąć przypuszczenie krwiaka podtwardówkowego. Spłaszczenie części ciemieniowo - potylicznej prawej komory bocznej od góry ku dołowi i zgniecenie jej rogu tylnego mogło wprawdzie nasuwać podejrzenie nowotworu mózgu w tej okolicy — mimo braku zaburzeń pola widzenia — nie mogło jednak tłumaczyć ani równoczesnego wgniecenia rogu przedniego, ani przemieszczenia tej komory wraz

|

Rys. 7. Przyp. 2. Zgniecenie rogu potylicznego prawej komory bocznej.

bardzo do siebie podobne. Zważywszy jednak, że w naszym przypadku krwiak, a przynajmniej ta jego większa część, którą usunięto operacyjnie, nie pozostawała w ścisłym związku z oponą twardą, wydaje się, że najpierw przyszło tu do podtwardówkowego wylewu ki'wi, a później dopiero do jej otorbienia. Nie przypuszczamy, by krwiak był następstwem zmian toczących się w oponie twardej. Twardówkę oddzieliliśmy od krwiaka z łatwością i opona twarda przy badaniu gołem okiem i drobnowidem przedstawia się, jak widzieliśmy, prawidłowo. Obecność w ścianie