9515745668

fizycznej (b=-0,13; p=0,044) związany był z niższymi wartościami WHtR. Zależności pomiędzy WC i BMI, a czynnikami biologicznymi i środowiskowymi przyjmowały podobny kierunek (poza wysokością ciała) jak w przypadku wskaźnika WHtR.

W następnym kroku zastosowano regresję logistyczną w celu wykazania zmiennych, które w największym stopniu łączą się ze wzrastającym ryzykiem wystąpienia otyłości brzusznej. Otyłość brzuszną (WHtR > 0,50) potwierdzono u 6% badanych dziewcząt. Ryzyko przekroczenia punktów odcięcia wg. kryteriów WHtR wzrastało pięciokrotnie wraz ze wzrostem o lng/ml stężenia leptyny w osoczu krwi (OR=5,24; 95% CI: 1,60-17,12).

Uzyskane rezultaty wykazały, że obok biologicznych determinantów dystrybucji tkanki tłuszczowej w ciele człowieka, istotną rolę odgrywają czynniki środowiskowe takie jak poziom aktywności fizycznej. Wskaźnik otłuszczenia ogólnego (BMI) nie wykazywał związków z poziomem aktywności fizycznej u badanych młodych dziewcząt. Wskaźnik otłuszczenia brzusznego WHtR wydaje się być zatem bardziej czułym wskaźnikiem środowiskowych zachowań niż wskaźnik otłuszczenia ogólnego.

Znaczenie przedstawionych badań:

Światowy wzrost częstości występowania nadwagi i otyłości wśród współczesnych społeczeństw przybrał juź rozmiary epidemii. Dokładne rozpoznanie czynników ryzyka, które są często charakterystyczne dla danej populacji, może ten proces zahamować. Moim wkładem w rozwiązywanie tych problemów było przeprowadzenie badań mających na celu rozpoznanie i zrozumienie czynników ryzyka otyłości typu centralnego, charakteryzującej się nadmierną kumulacją tkanki tłuszczowej w okolicy brzusznej.

Podsumowując cykl prac składających się na osiągnięcie naukowe za najważniejsze wyniki uważam:

1. Określenie kierunku i wielkości zmian otłuszczenia typu centralnego w fazie progresywnej ontogenezy na podstawie średnich wartości obwodu pasa oraz wskaźnika WHtR w dwóch reprezentatywnych kohortach dzieci i młodzieży miejskiej badanych w latach 1983-2000. W fazie prepubertalnej rozwoju ontogenetycznego istotnie wyższe średnie wartości obwodu pasa i wskaźnika WHtR charakteryzowały dzieci badane w 2000 roku w porównaniu do ich rówieśników badanych w 1983. Jednak w okresie późnej adolescencji kierunek zależności, zwłaszcza w przypadku WHtR, przyjmuje odwrotną tendencję, wskazując na zjawisko smuklenia, które jest pogłębione w najstarszej grupie dziewcząt.

14