9524124412

Rozdział 1

Rysunek 1.9. Tuleja zaciskowa: a) - zasada działania tulei (z częścią roboczą jednostronną): 1 - stożkowa część tulei, 2 - ruchome gniazdo mocujące; b) tuleja dwustronna [2]

Ustalenie na powierzchni walcowej wewnętrznej

Elementami do ustalenia na powierzchni walcowej wewnętrznej (otworze) jest trzpień stały (rysunek 1.10) lub rozprężny (1.11). Trzpień jest typowym elementem do ustalenia przedmiotów w wielu operacjach tokarskich i szlifierskich. Przy stosowaniu trzpieni stałych powierzchnia bazowa musi być gładko obrobiona, a tolerancja średnicy trzpienia i przedmiotu powinna być nie większa niż IT7.

Przyjmuje się, że trzpień krótki odbiera 2, a trzpień długi 4 stopnie swobody. Przykład ustalania na powierzchni walcowej za pomocą trzpienia krótkiego oraz na powierzchni czołowej za pomocą kołków oporowych (3 kołki rozmieszczone na obwodzie podstawy przedmiotu odbierają 3 stopnie swobody) pokazano na rysunku 1.10.

UWAGA!

Oznaczenie kołków (PLKy) podobnie jak i inne oznaczenia tego typu zamieszczone w pracy dotyczące elementów oprzyrządowania zostały wycofane z norm, pozostawiono je wyłącznie ze względów praktycznych (istniejące stare normy w zasobach bibliotecznych i w starszych podręcznikach).

Rysunek 1.10. Ustalanie przedmiotu na trzpieniu stałym 2 i kołkach oporowych PLKy: 1 - płyta podstawowa uchwytu

Strona 16