9621686390

9G Układ foncmatów w zgłosce.

upodobnienia do tych postaci deklinacyjnych, gdzie występuje s z w położeniu przed p b (twardem), np. vyspy, izby, vyspą, izbą.

8) fonematy ś ż łączą się tylko z fonematami s z c $ oraz, w zależności od pewnych pozycyj morfologicznych, mianowicie, w środku wyrazów prostych (to znaczy odczuwanych dziś jako proste), także z fonematami n l, p' b' f v m, np. śśęśó (zsiąść), źźębngć (zziębnąć), śćana, śćerJca, ź$bło (źdźbło), zżerać (zdzierać)]

śńić, śńey, śńej, ślisJco, ślub, śp'i, źb‘ik, śfatlo (światło), organizm /jv orgańiźme (organizmie).

c) Poza tern do ważniejszych zwyczajów, wyłączających pewne połączenia fonematów spółgłoskowych, należą w polskim języku wykształconym następujące:

a) w fonologicznych grupach jednej i tej samej zgłoski nigdy nie występują obok siebie dwa jednakowe fonematy spółgłoskowe; jeżeli dwa tego rodzaju fonematy zbiegną się z sobą w środku wyrazu, to poczucie językowe odnosi je do dwóch różnych zgłosek, np. pan-na, ot-tęd (odtąd), od-dać, ros-sunęr {rozsunąć), roz-zuć.

Uwaga. Wyjątek stanowią tylko grupy fonologiczne ss zz śś źź śś iż, które mogą występować na początku zgłosek nagło-sowych, np. ssać, zzuć, śśęść (zsiąść), źźębnąć (zziębnąć), śśifć (zszyć), zżyć śe (zżyć się).

j3) W fonologicznych grupach jednej i tej samej zgłoski nie występują również nigdy obok siebie połączenia fonematów spółgłoski zwartej z odpowiednią (z tym samym narządem artykulacji) szczelinową lub zwartoszczelinową; to też w razie zbiegu tego rodzaju fonematów w środku wyrazu, poczucie językowe odnosi je do dwóch różnych zgłosek, np. ob-vi-iać, ot-sy-lać (odsyłać), pot-ćąć (podciąć), od-$e-lać (oddzielać).

W związku z tym zwyczajem fonologicznym staropolskie o-pfity < o-plwity przekształcono w op-fity ]> ob-fity.

Y) W fonologicznych grupach spółgłoskowych w środku wyrazów początkowy fonemat spółgłoski płynnej bądź nosowej poczucie językowe odnosi do zgłoski poprzedniej, np. łam-će, goń-ce, pal-će, var-tk'i, pał-Jca, ćem-ny, ale p'o-snka.