9914714405

Nr 51

2YCIE WARSZAWY

Robotnicy na kierowniczych stanowiskach

Od palacza (0 Kotłowni - do k erooonika fabryki

Józef Gradowski — kierownik produkcji fabryki „Rygawar"

Fabryka wyrobów gumowych „Rygawar" przy ul. Gocławskiej, dzięki poświęceniu i inicjatywie pracowników, którzy z narażeniem życia przechowali przed wywiezieniem — we wrześniu 1944 r. — maszyny i surowce, pracuje dzisiaj 1 z dniem każdym wzmaga swą produkcję. Na czele tej grupki ludz; stał ob. Józef Gradowski — obecnie kierownik kontroli produkcji „Rygawaru".

Ob. Gradowski, syn rolnika, urodził się we wsi Sadkowice, pow. Rawa Maz Po ukończeniu szkoły powszechnej odbył praktykę Uowalsko-mechaniczną w majątku Zdary. Po zwolnieniu ze służby wojskowej przenosi się do Warszawy, gdzie otrzymuje pracę w Wojskowym Instytucie Przeciwgazowym — w laboratorium gumowym.

— Praca w laboratorium interesowała mnie bardzo — mówi. — Zapisałem się na Uniwersytet Powszechny ażeby pogłębić wiedzę w tej dziedzinie. Studiowałem tam przez trzy lata chemię. Wieloletnia praktyka — po uzupełnieniu wiadomości teoretycznych — poważnie ułatwiała mi pracę jeszcze wówczas a obecnie ma dla mnie tym większe znaczenie

W czasie kampanii wrześniowej 1939 r. Instytut wraz z całym personelem zo-strJ ewakuowany do Łukowa. Po zajęciu tego miasta przez Niemców J. Gradowski dostaje się do niewoli i zostaje osadzony w obozie jeńców w Gołdap w Prusach Wschodnich. W roku 1941 udaje mu się zmylić czujność i zbiec z obozu. Po długiej wędrówce przedo-

miecktego, kiedy ulicami Warszawy przelewały się tysiączne masy rozbitków niemieckich, władze wojskowe zarządziły rozmontowanie maszyn celem wywiezienia ich do Niemiec.

Ob. Gradowski z grupą 20 innych pracowników postanowił nie dopuścić do ewakuacji urządzeń 1 zapasów surowca. W myśl zarządzenia wiele maszyn zostało rozmontowanych, ale powędrowały one nie do Rzeszy, ale do zamaskowanych schowków na terenie fabryki M. Ln. udało się ukryć wielkie ilości surowców, które używane są do chwili obecnej w produkcji wyrobów gumowych.

Praca ta była ciężka i niebezpieczna. Dowodzi tego fakt, że — oprócz urządzeń fabrycznych — ukryto e00 kg. czystego kauczuku, 2 1 pół tony mieszanek

do wyrobu butów gumowych, 3 tys. lir. benzyny i 250 bel surówki.

Po uwolnieniu Pragi ob. Gradowski przystępuje natychmiast do pracy. Wyremontowanie w krótkim czasie kotłowni i elektrowni umożliwiło rozpoczęcie na nowo produkcji.

W maju ub. r. ob. Gradowski zostaje wysłany na 4-miesięczny specjalny kurs dla kierowników fabryk — z dziedziny organizacji pracy — do Bytomia. Po uzyskaniu dyplomu z ukończenia kursu mianowany został kierownikiem kontroli produkcji.

— Obecna praca, choć ciężka i odpowiedzialna nie nastręcza mi zbyt wiele trudności — dodaje — dzięki czemu mogę się dalej dokształcać w dziedzinie prowadzenia biurowości.    (m. gj.

Szwedzi najbiedniejszym dzieciom

W „Olinie" wre praca

W miarę oddalania się od rynku i posuwania się w głąb miasteczka, otwockie ulice pustoszeją coraz bardziej. W mar-

Kilkadziesiąt oskardów rozbija zamarzniętą grudę, przygotowując teren pod urządzenia kanalizacyjne. Las prze-

twej ciszy toną drewniane budynki i cina ciągnący się na dużej przestrzeni opuszczonych will, o oknach i drzwiach: dwumetrowej głęookości rów. obsypany zabitych deskami. Ludzi spotyka się z obydwóch stron zwałami złocistego rzadko. Wędrówkę przyjezdnego utrud-j piasku.

nla brak drogowskazów i tabliczek z> Inna grupa robotników pod kierun-

nazwami ulic.

Charakterystyczną cechą ulicy Reymonta — celu naszej wędrówki — są gęsto ua niej rozsiane zakłady pogrze-

staje się do Warszawy. Przez pewien bowe Trumny widoczne zza witryn

czas ukrywa siq na prowincji, gdyż jest poszukiwany przez władze niemieckie. W 1942 r. zgłasza się do fabryki „Rygawar", pracując początkowo jako palacz w kotłowni, później zostaje majstrem w jednym z ważniejszych działów produkcji — mieszalni gumy.

Latem 1944 r. w czasie odwrotu nie-

sklepowych, wskazują kierunek. Trzeba minąć las trumien, a potem przecinające ulicę zagajniki, by trafić do „Olina". gdzie na 150 tys. m kw. ziemi wre dziś gorączkowa praca Buduje się tu sona torium i prewentoria — wspaniały dar Szwecji dla najbiedniejszych polskich dzieci.

W sprawie pomocy szkolnych

utworzeń e specjalnej komisji

Ostatnio odbyło się w Kuratorium posiedzę-. zajmą się warsztaty szkolne, których zadaniem nie. poświęcone sprawie pomocy naukowych z będzie zaopatrzenie w pierwszym rzędzie wla-udziaiem pr-edsuwiclell wszystkich typów szkół, snej s kol>. Inne pomoce będą zakupywane w w twórni pomocy naukowych oraz specjalistów wytwórniach społecznych * prywato ch w gra* w dziedzinie pomocy naukowych.    ] nicach przyznawanych kredytów oo orzeoro-

Po wyczerpującej dyskusji, która ujawniła olbrzymie braki pomocy w szkotacb wszystkich typów I stopni, zebrani wyłonili Ścisłą Komisję, której zadaniem będzie zaopatr. wanie tzkół w najniezbędniejsze pomoce naukowe.

Trodukcją bardziej prostych przedmiotów

przyznawanych kredytów po przeprowadzeniu przetargu.

Wsz.slkie te zabiegi i wysiłki nie zaspokoją Jednak Istniejących potrzeb Mocą one być zaspokojone w ciągu d!uts:ego okresu w drodie zorganizowania licznych wytwórni przy wy dat nej pomocy Ilnansowej z* strony Państwa.

Fabryko żelatyny jadalnej

Brodnicy nad Dr.teca

kiem szwedzkich inżynierów przygotowuje fundamenty pod budowlę. Stanął już pierwszy budynek z drzewa specjalnie wysuszonego i impregnowanego, przeznaczony dla personelu szpitala. Takich budynków będzie tu 14. informuje jasnowłosy inżynier, Szwed. Plan, znaczony kolorowymi punktami, nabiera w jego ręku życia. 1 wydaje nam się, że Już patrzymy na całkowicie wykończone imponujące sanatorium, w które w niedalekiej przyszłości zamieni się budynek w kształcie samolotu, dawne „ollńskie^K prewentorium. W tym wzorowym domu leczniczym, wyposażonym w najnowocześniejsze urządzenia, 300 dzieci zagrożonych lub chorych na gruź'«cę będzie mogło się leczyć. I może moeb-by już korzystać z dobrodziejstw zakładu, gdyby zużytkowano istniejące budvnkl. Są one jednak, zdaniem fachowców, rozrzucone na zbyt dużych przestrzeniach, a na to by mogły dobrze spełniać swoje zadanie musza być skupione.

Mimo nadzwyczajnych wysiłków 1 tempa pracy pierwsze transporty dzieci będą mogły wyruszyć do „Olina" nie wcześniej chyba jak na jesieni. A może do jesieni uda się jeszcze uruchomić ł oddać dzieciom ł inne wille Otwocka. Grupkę sierot warszawskich przygarnął ostatnio opuszczony przez właściciela „Pałac Rykwerta" w Soplicowie. A przecież świerki I sosny Otwocka, Tekłina, SopHcowa kryją Jeszcze z pewnością w

Na rynku od dłuższego czasu daje się od-» mę „nacutll” fabryki łeiatyny jadalnej w Rro czuwać wielki brak żelatyny jadalnej, której dnlcy nad Drwęcą, przy czym wobec czętclo-ceny w wolnym obrocie dos ly do absurdalnej wego '.niszczenia urządzeń fabr. cznyrh firma I Drży niewielkim Wkładzie dałyby naj-wysokoicl (oko.o 2.000 zl. za kg.). Brakowi te- dokonała szeregu Inwestycji, Jak zakup części | biedniejszym dzieciom wypoczynek 1 mu zaradzić winno mające ncstąplć w naJhUt- brakujących urządzeń, motorów i icb wnonto- ₇d_r0wif»

*1 m czasie nrnchomlenle przez pozostającą wanie, uzupełnienie Klatek. Instalacji Itp. • pod przymusowym zarządem państwowym flr-1 Produkcja fabryki oddana będzie do dyspozycji Ministerstwa Aprowizacji t Handlu, k:ó-rc dzięki temu zyska możność zaopatrzenia w ten walny produkt po cenach umiarkowanych, opartych na uctciwej kalkulacji pr era. stu konserwowego, Instytucji, spó.dzielni, stołówek Itp

swych gąszczach i Inne ..D*ł*ce^M. ktAre

Rskordowe przewozy

Wgjld

W grudniu, w wyniku akcji usprawniającej na P.K.1\ przewozy węg!ta wyraziły się ro.ordową cyfrą — 1.914.205 ton.

W tej 1 czbie przew.eziono: dla potrzeb

P K P. — 563 524 ton, dla przemysłu — ^ktor? ^Ochr0Dy Skarbowej prrysporzyl Skarbo-

713 083 ton.

Drugi transport węgla

oj młoaz.ezy śląskiej

Akcja pomocy węglowej dla uczącej się m‘odzieży warszawskiej zainicjowana przez Zw.ązck Walki Młodych, objęła szeroke rzesze młodzieży górniczej, przynosząc b. rdzo pokaźne rezultaty.

Po pierwszym transporcie węgla, w ilości 1000 ton, w dn u 22 stycznia w nocy odszedł do Warszawy z kopalni „Wujek" w Katowicach drugi transport — 500 ton węgla.

Nauczyciele

stają ao akcji spisowej

Minister Oświaty, ob Czesłcw Wyccch. za pośrednictwem kurator ów i Z w ązku Nauczycielstwa Polek.ego wystosował apel do ogółu nauczycieli, wzyw:jący do okaz*-ni* pomocy władzom spisowym i do bran o udziału w sp sie w charakterze komisarzy spisowych.

Nauczyc ele, pełniący ob.owiązki komisarzy spisowych, będą woln od pracy szkolnej w okres e spisu. Zwolnień udzielą kie. równicy szkół.

300 zaproszeń

dla tiz.atwy warszawsk ej

W związku 2 zainicjowani przez Z"rząd MleJ-!*ki m. st. Warszawy I popartą przez w^fadze rei.trslne, akrji crasowero rozmieszczenia dzieci warszawskich na terenie poszczególnych województw, w Wielkopoltce zgasiły *1$ ś gotowe są do przejęcia w opiekę dzieci 301 rodziny

PÓŁ MILIARDA NA RZECZ SKARBU PAŃSTWA

Za okres ostatniego półrocza Gówny Inspe-

wi Państwa pól miliarda zł. w różn. ch war toidaeh w wyniku zwalczania przestępstw skar bowych » gospodarczych. OgóU-ra sporządzono IS.77S protokółów karnych. (gem)

Inauguracja

Akądemii Le*ar klej w Gdańsku

W Gdańsku odbędzie się uroczys'a inauguracja Akademii Lekarskiej w auli Zakładów Teoretycznych Inaugurację poprzedzi nabożeństwo w kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej. W uroczystości wezmą udział przedstawiciele Min Zdrowia, Min. Oświaty, organizacji społecznych, związków młodzieżowych.

Wykład inauguracyjny pt. „Stulecie narkozy i aseplyki" wygłosi prof. Kornel Michejda. (B.j

Z ZIEM ODZYSKA NYC H

mi. zwalczała spekulację, przypilnowała ujawniania cen w cennikach Itp.

Potrzebni są urzędnicy

JELENIA GÓRA Oddział Wojewódzkiego Uy działu przemysłowego poszukuje fachowych sit

biurowych. Potrzebni są k«erownlc> odu/iaów,.    _A    .

buchalter, y, bllanslści, personel branlowy crez' JELENIA CÓRA ^W/*₄^,,*ⁿr^lV^{x dnl}* !^S«£i^y* przedstawiciele handlowi na wszystkie powiaty «n.a, miasto może prz Jąć 576 rzemieślników Dolnego śląska ł województwa centralne    i ^Pr” “⁷ robotników, raz.m I.MS osoby. Nowi

Zatrudnieni u Wojewódzkim W. dziale Prze- OM^cy mają pierwszeństwo w otrzymaniu myślowym urzędnicy otrzymają wynagrodzę-1 t»‘*****Q n»o, wyżywienie i przydziały wedlog norm obo

Jelenia Góra przyjmie osadników

wiązujących na Ziemiach Odzyskanych.

Nowa Unia kolejowa

OLSZTYN Dyrekcja P.K.P. w Olsztynie uruchomiła a dniem 21 stycznia codzienną komu-

Rewizja przydziałów domów wy po czynko wych

KARPACZ. Niemal wszystkie domy wypoczynkowe w uzdrowiskach, powożonych w pobliżu Jeleniej Góry, został;- Jut przydzielono

nikację koieJową pomiędzy Olsztynem a Lic- j poszczegól^ m organizacjom, nrzędom, twiąc-

........ *"* ”    ..... kom i zjednoczeniom przemysłowym. Zdana

się, te poszczególne oddzia'y jednej i tej samej organizacji posiadają dcm wypoczynkowy każda dla siebie, w różnych, a nawet w tej samej miejscowości, podczas gd. Inne, liczące nie mniej członków, nie mogą Jut Icb otrzymać.

barkiem. Na trasie tej kursowały dotychczas tylko samochód, pasażerskie P.K.S.

Szczecin ma prp_td!

SZCZECIN. Szczecin otrzymał wreszcie po ważniejszy transport węgla, który przeznacz ny Jest dl* elekircwn!. W ?w.'7ku ? t* m c r być uregulowana sprawa dostawy prądu dla | przedsiębiorstw miejskich ⁴ dla mles7k?ńców miasta. Począwszy od dnia 24 bm. tramwaje kursują cały dzień.

Kolej Szczecin - St&rogród

SZCZECIN W obrębie szczecińskiej Dyrekcji Kolejowej Jedną z poważniejszych robót Jest u-kUdanie toru na odcinku Szczecin — Starogród Dla przyśpieszenia prac Ministerstwo Komunikacji przydzieliło \Vyd;la'owi Drogowemu D. O K. P. w Szczecinie tysiąc robotników, z których soo ma przybyć niebawem z Poznańskie* Dyrekcji Kolejowej.

O komisję dla walki z lichwy

W zwlązko s tym zamierzona Jest rewizja dokonanych przydziałów. Wszystkie domy wypoczynkowe przejmie Zarząd Blnra Wczasów Pracowniczych prz/ Centralnym Zarządtle Związków Zawodowych. Biuro Wc asów Pracowniczych będzie miało prawo dokonywania zmian dotychczasowych prz działów domów wypoczynkowych, w porozumieniu • zarządami poszczególnych organizacji.

Tysiączny wagon naprawiony

GDAŃSK Warsztaty ko.ejowe Gdańskiej Dyrekcji PKP w Trojanie obchodziły oroezyttość wypuszczenia tysiącznego wagonu • naprawy.

Otwarcie browaru

NIEMODLIN Zdewastowany przez okupanta browar w Niemodlinie został staraniem kiero-wnika, ob Książka i robotników uruchomiony.

SZCZECIN W związku * dużymi różnicami cen t; ch samych artyku'ów w różnych skle-Dotychczas przyjechało na trren województwa pach spożywczych m. Szczecina postanowiono poznańskiego 62 dzieci, które aostaly umiesz- w najbliższym czasie uruchomić komisję, któ-1 Odbyło się poświęcenie placówki, która otrzy-crone w okolicach Gniezna.    raby walczyła * wszelkiego rodzaju nadużycia-1 mała nazwę Pierwszy Zachodni Browar.

Co robi ob. Wazonik dla odbudowy Warszawy?

— FAKTYCZNIE TRZE BA USKUTECZNIĆ JAKIŚ DAR...

— CO TU DAC DLA

NAJDROŻSZEJ MOJFJ WARSZAWY...?

— MAM' WAŻNA I CENNĄ RZECZ DLA KOCHANEGO MIASTA

... OB. DYREKTORZE, RACZCIE PRZYJĄĆ SUROWIEC SZKLANY DLA WARSZAWSKICH OKIEN..