9988995834

•    inne inwestycje np. centralne, dotyczące infrastruktury, ochrony środowiska naturalnego.

Jak widać z powyższego kryteria podziału inwestycji są dość złożone i bardzo różnie klasyfikowane w literaturze przedmiotu. W praktyce wybór odpowiedniego kryterium zdeterminowany jest wieloma czynnikami, spośród których wymienić należy: specyfikę danego przedsięwzięcia, umiejętności kadry przygotowującej projekt inwestycyjny możliwości przewidywania szans i zagrożeń płynących z otoczenia przedsiębiorstwa itp.

Tym niemniej ogół decyzji dotyczących rozwoju firmy można podzielić na trzy zasadnicze grupy:¹⁴

1.    decyzje służące akceptacji lub odrzuceniu pojedynczego projektu inwestycyjnego (tzn. rodzaj decyzji określany jest mianem rachunku bezwzględnej efektywności projektów inwestycyjnych),

2.    decyzje związane z wyborem jednego projektu spośród kilku dostępnych projektów (ten rodzaj decyzji nazywany jest rachunkiem względnej efektywności projektów inwestycyjnych),

3.    decyzje odnoszące się do programowania odzwierciedlające wybór najkorzystniejszego programu rozwoju firmy: program ten tworzy się uwzględniając z jednej strony środki będące w dyspozycji przedsiębiorstwa, z drugiej zaś wszystkie potencjalne kierunki rozwoju i związane z nimi projekty inwestycyjne, decyzje te określają zatem, optymalny z punktu widzenia firmy, zbiór przedsięwzięć rozwojowych przyjętych do realiza-cji.¹⁵

Podsumowując więc problemy decyzyjne dotyczące rozwoju firmy, bez względu na rodzaj inwestycji, muszą się one opierać na z góry określonych i zobiektywizowanych kryteriach. Głównym zaś narzędziem stanowiącym podstawę podejmowania tych decyzji, jest rachunek opłacalności przedsięwzięć inwestycyjnych. W rachunku tym w zależności od przyjętego kryterium, mają zastosowanie różne metody. Metody te można podzielić na dwie gru-

py:

•    statyczne (zwane prostymi),

•    dynamiczne (dyskontowe).

Metody te przedstawione będą w drugim rozdziale niniejszej pracy.

1.3. Istota procesu inwestycyjnego

Jak już wspomniano wcześniej spośród wszystkich decyzji gospodarczych najważniejsze i najtrudniejsze zarazem bywają decyzje inwestycyjne, zwłaszcza wtedy, gdy przygotowują i podejmują je przedsiębiorstwa funkcjonujące w konkurencyjnym i zmiennym otoczeniu. Przejście z gospodarki centralnie sterowanej do gospodarki rynkowej wymusiło na jednostkach gospodarczych konieczność stosowania zasad strategicznego zarządzania i planowania.¹⁶

Przedsiębiorstwo, które nie rozwija się jest skazane na likwidację, bankructwo lub upadłość. Wynika to z faktu, że stagnacja w rozwoju jest równoważna z regresem wobec rozwijającego się otoczenia.¹⁷

Bez inwestowania w rozwój niemożliwe jest więc sprawne funkcjonowanie współczesnej firmy w dłuższym okresie czasu. Istota polityki inwestycyjnej w jednostce gospodar-¹⁴M. Sobczyk, Matematyka .... op. cit., s. 170.

^,SM. Sierpińska. T. Jachna. Ocena .... op. cit., s. 131.

¹⁶H. Towanucka, A. Broszkiewicz, Przygotowanie .... op. cit. s. 17. ^I7E. Smaga. Ryzyko .... op. cit., s. 92.

*

POLSKA AGENCJA ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI POLISH AGENCY FOR ENTERPRISE DEVELOPMENT

5

m