162 Polityka gospodarcza
''ochrony środowiska. Dotyczy to zwłaszcza odpadów wytwarzanych w procesach chemicznych, hutnictwie, przemyśle naftowym. Problem odpadów niebezpiecznych dotyczy także niektórych produktów takich jak: baterie, akumulatory, transformatory i kondensatory, zużyte oleje silnikowe, azbest, przeterminowane środki ochrony roślin. Zadaniem polityki ochrony środowiska jest doprowadzenie do stanu spadku wskaźników odpadów składowanych i wzrostu wskaźników odpadów odzyskiwanych i ptactwa rżanych, zmniejszenie ilości odpadów nawet w trakcie wzrostu gospodarczego, likwidacja nielegalnego usuwania odpadów.
Wpływ hałasu na życie i działalność człowieka oraz na przyrodę dotyczy głównie ośrodków miejskich i szlaków komunikacyjnych. W Polsce na szkodliwe działanie hałasu narażone jest 35% mieszkańców (ok. 13 min). Pola elektromagnetyczne stały się przedmiotem zainteresowania polityki ochrony środowiska wraz ze wzrostem liczby urządzeń telefonii komórkowej, ale dotyczą one również energetycznych linii przesyłowych o napięciach powyżej 110 kV. Do końca roku 2008 prowadzone były prace nad mapami zagrożenia hałasem i polami elektromagnetycznymi. Konkretne działania związane z zagrożeniami wywołanymi przez wymienione czynniki to zadanie na przyszłość polityki ochrony środowiska (konieczna jest również jednoznaczna ocena szkodliwości natężeń tych czynników, pozwalająca na ustanowienie kryteriów ograniczających niekorzystną działalność).
Zarządzanie obiegiem substancji chemicznych dotyczy przede wszystkim rejestracji i nadzoru produkcji i wykorzystania w gospodarce produktów farmaceutycznych, toksycznych preparatów chemicznych, środków ochrony roślin. Celem działania władz jest kontrola obrotu tymi substancjami, wwozu i wywozu za granicę, odseparowania ich od ludzi i zwierząt (z czym wiąże się problem dopuszczalności prób i badań na zwierzętach).
4.6. Polityka innowacji i postępu technicznego
Polityka państwa w zakresie dotyczącym gospodarki odnosi się nie tylko do branż, procesów gospodarczych i dóbr, które już istnieją. Zajmuje się ona także rozwojem ilościowym i jakościowym gospodarki, który czę-
sto przejawia się wdrażaniem nowych rozwiązań pozwalających na wzrost konkurencyjności gospodarki w układzie międzynarodowym oraz lepsze zaspokojenie potrzeb rynku wewnętrznego czy działalność bardziej przyjazną środowisku.
Innowacje w klasycznym ujęciu obejmują”:
- wprowadzenie do produkcji wyrobów nowych lub doskonalenie dotychczas istniejących,
- wprowadzenie nowej lub udoskonalonej technologii produkcji,
- zastosowanie nowego sposobu sprzedaży lub zakupu,
- otwarcie nowego rynku zarówno sprzedaży lub dystrybucji, jak i zaopatrzenia,
- zastosowanie nowych surowców lub półfabrykatów,
- wprowadzenie zmian w organizacji produkcji.
W ujęciu technicznym innowacje są często utożsamiane z postępem technicznym.
Postęp techniczny (nierozerwalnie związany z rozwojem naukowym) jest jednym z podstawowych czynników wpływających na kształtowanie wizerunku kraju i jego gospodarki. Wpływa na tempo, kierunki i strukturę społeczno-ekonomicznego rozwoju państwa, a często jest czynnikiem decydującym o efektywności i konkurencyjności gospodarki jako całości jak i poszczególnych jej części (branż). Poziom techniczny jest elementem systemu składającego się na budowę prestiżu politycznego, ekonomicznego, naukowego, a często także militarnego kraju na arenie międzynarodowej.
W przypadku gdy kraj przoduje w opracowywaniu i wdrażaniu postępu technicznego, może w decydujący sposób wpływać na rozwój innych państw (szczególnie zacofanych) poprzez udostępnianie własnych osiągnięć lub ograniczanie dostępu do nich. Może - dzięki atrakcyjności własnych rozwiązań - rozwijać i umacniać swoją pozycję również w zakresie międzynarodowej wymiany towarowej lub sterować przepływem obcego kapitału inwestycyjnego.
” i. Schumpetcr: Teoria rozwoju gospodarczego. Wydawnictwo PWN, Warszawa 1960; W. Jnnasz, I. Leśkiewicz: Identyfikacja i realizacja procesów innowacyjnych w przedsiębiorstwie. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 1995, s. 21; Podręcznik OSLO. Proponowane zasady gromadzenia i interpretacji danych dotyczących innowacji technologicznych. OECD/Euroslat 1997, KBN, Warszawa 1999, s. 31; za: P. Niedzielski: Polityka innowacyjna w transporcie. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2003, s. 13-14.