To jest wersja html pliku http://www.sciaga.pl/tekst/zalacznik/4276/.
G o o g l e automatycznie generuje wersję html dokumentu podczas indeksowania Sieci.

POLITECHNIKA WARSZAWSKA

Wydział Inżynierii Lądowej

S P R A W O Z D A N I E

Z ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z PRZEDMIOTU: CHEMIA BUDOWLANA


Imię i Nazwisko Data wykonania ćwiczenia: 30.10.2004

.........................

Nr ćwiczenia:
4.2
Temat ćwiczenia:
Rok studiów:
.....
Semestr: ...... Identyfikacja wybranych anionów oraz
Grupa: ...... związków chemicznych
Zespół: .......

Data: Ocena:



Uwagi prowadzącego ćwiczenie:



























SPRAWOZDANIE Z PRZEPROWADZENIA ĆWICZENIA NR 4.2


1. TEMAT ĆWICZENIA

Identyfikacja wybranych anionów oraz związków chemicznych.

2. CEL ĆWICZENIA

Celem ćwiczenia jest identyfikacja anionów w 5 próbkach roztworów o nieznanym składzie, przeprowadzając wstępny podział wg rys 1, a następnie na podstawie reakcji charakterystycznych rozpoznanie tych związków.

3. PODSTAWY TEORETYCZNE ĆWICZENIA

W budownictwie metody chemii analitycznej wykorzystuje się do kontroli jakości surowców oraz wyrobów budowlanych, przeprowadzając analizę korozji różnych materiałów budowlanych, zwłaszcza betonu, oraz przy wykrywaniu obecnych w materiałach budowlanych zanieczyszczeń, a także przy określaniu warunków pracy budowli lub jej elementu (ocena agresywności środowiska).

Analizę chemiczną najogólniej można podzielić na:

* analizę jakościową
wykrywanie i identyfikacji substancji (pierwiastków, jonów lub związków chemicznych), tzn. ustalenie chemicznego składu jakościowego materiałów;
* metody fizykochemiczne (instrumentalne);
* metody chemiczne;



* analizę ilościową
określanie ilości badanych substancji, tzn. ustalanie składu ilościowego materiałów;
* metody instrumentalne;
* metody klasyczne: wagowe i objętościowe;



Do przeprowadzenia ćwiczenia 4.2. wykorzystamy metody chemiczne jakościowego składu związków chemicznych.

Analiza jakościowa przebiega zazwyczaj w kilku etapach:

* oględziny próbki - stwierdzenie charakterystycznych cech substancji (barwa, zapach, postać)
* próby wstępne
proste badania wykonywane przed przystąpieniem do właściwej analizy (np. podgrzewanie próbki w celu zaobserwowania wydzielania się gazu lub topnienia się próbki, lub zmiany barwy płomienia po wprowadzeniu próbki do płomienia palnika)
* rozpuszczanie próbki
ponieważ reakcje analityczne zachodzą w fazie ciekłej niezbędne jest rozpuszczenie substancji

kolejność rozpuszczania w zależności od substancji:

* woda destylowana,
* rozcieńczone kwasy lub zasady,
* stężone kwasy lub zasady,
* mieszaniny kwasów.
* systematyczna analiza kationów i anionów,



Reakcja charakterystyczna to taka reakcja której wynikiem jest:

* zmiana zabarwienia roztworu,
* wytrącenie się osadu,
* wydzielenie się gazu.



Reakcje charakterystyczne zapisuje się w postaci jonowej, np.:

Ag+ + Cl- AgCl



W wyniku reakcji kationu srebrowego z anionem chlorkowym wytrąca się charakterystyczny biały, serowaty osad chlorku srebrowego. Rekcja ta może służyć zarówno do wykrycia kationów srebrowych jak i anionów chlorkowych.

Do celów analitycznych jony zostały podzielone na grupy analityczne. Jony wchodzące w skład tej samej grupy reagują w sposób charakterystyczny z tym samym odczynnikiem (tzw. odczynnik grupowy). Pozwala to na ich wstępne wyodrębnienie. Jest to wstępny etap analizy poprzedzającym właściwą identyfikację.

Następnie stosuje się odczynniki selektywne (reagujące z niewielką liczbą jonów), a w końcu odczynniki specyficzne (reagujące z jednym jonem).

W analizowanym roztworze przeprowadza się osobno oznaczenie kationów i anionów.

4. OPIS STANOWISKA

Ćwiczenie przeprowadza się na stole laboratoryjnym.

4.1. Sprzęt potrzebny do wykonania ćwiczenia:

o probówki,
o wkraplacze,
o bagietka szklana,
o stojak do probówek

4.2. Stosowane odczynniki:

* roztwory wodne 0,1 m: AgNO3 , Ag2SO4, BaCl2, HCl,

Na2SiO3, (NH4)2CO3, NH4OH, Pb(NO3)2

Ćwiczenie przeprowadza się z zachowaniem ostrożności i przepisów BHP po wcześniejszym założeniu fartucha.

5. PRZEBIEG WYKONYWANYCH CZYNNOŚCI
1. Przeprowadzam wszystkie reakcje charakterystyczne anionów zgodnie z tablicą 4.3 ("Ćwiczenia laboratoryjne..." s.23):

* anion siarczanowy SO42-

1.

Działam na CuSO4 odczynnikiem BaCl2


SO42- + Ba2+ BaSO4 efekt: biały osad

2. Działam na CuSO4 odczynnikiem Pb(NO3)2



SO42- + Pb2+ PbSO4 efekt: biały osad

* anion chlorkowy Cl-

1. Działam na HCl odczynnikiem AgNO3



Cl- + Ag+ AgCl efekt: biały osad

2. Działam na HCl odczynnikiem NH4OH



AgCl + 2NH4OH Ag(NH3) 2+ + Cl- + H2O efekt: rozpuszczenie

osadu

* anion węglanowy CO32-

1. Działam na (NH4)2CO3 odczynnikiem AgNO3

CO32- + 2Ag+ Ag2CO3 efekt: biały osad


Na powietrzu Ag2CO3 rozkłada się

Ag2CO3 Ag2O + CO2 efekt: brunatny osad

b) Działam na (NH4)2CO3 odczynnikiem BaCl2

CO32- + Ba2+ BaCO3 efekt: biały osad

Dodaję mocny kwas (HCl)


BaCO3 + 2H+ Ba2+ + H2O + CO2 efekt: rozpuszczenie osadu

* anion krzemianowy SiO32-

1. Działam na Na2SiO3 odczynnikiem AgNO3

SiO32- + 2Ag+ AgSiO3 efekt: jasnożółty osad

2.

Działam na Na2SiO3 odczynnikiem BaCl2 SiO32- + Ba2+ BaSiO3 efekt: biały osad

3. Działam na

Na2SiO3 odczynnikiem HCl
SiO32- + 2H+ H2SiO3 H2O + SiO2 efekt: biały galaretowaty osad

2. Przystąpiono do identyfikacji anionów w 5 różnych roztworach wodnych o nieznanym składzie. Przeprowadzamy wstępny podział. Do przeprowadzenia doświadczenia posługujemy się poniższym schematem:






1.

Próbka nr 1 (roztwór koloru niebieskiego)

Po dodaniu do analizowanego roztworu AgNO

3
nie wytrącił się osad.

Świadczy to o obecności anionów SO

42-
Przeprowadzono reakcje charakterystyczne z:

*

BaCl2
wytrącił się biały osad - SO42-+ Ba2+ BaSO4

*

Pb(NO3)2
wytrącił się biały osad - SO42-+ Pb2+ PbSO4

Wniosek: w badanym roztworze znajdują się jony SO42-

2. Próbka nr 2

Po dodaniu do analizowanego roztworu AgNO3
nie wytrącił się osad.

Świadczy to o obecności anionów SO42-

Przeprowadzono reakcje charakterystyczne z:

*

BaCl2
wytrącił się biały osad - SO42-+ Ba2+ BaSO4

*

Pb(NO3)2
wytrącił się biały osad - SO42-+ Pb2+ PbSO4

Wniosek: w badanym roztworze znajdują się jony SO42-

3. Próbka nr 3

Po dodaniu do analizowanego roztworu AgNO3
wytrącił się biały osad.

Świadczy to o obecności anionów Cl- , CO32- albo SiO32-

Przeprowadzono reakcje charakterystyczne z:

* BaCl2
nie wytrącił się biały osad

Wniosek: w badanym roztworze znajdują się jony Cl-

4. Próbka nr 4

Po dodaniu do analizowanego roztworu AgNO3
wytrącił się biały osad.

Świadczy to o obecności anionów Cl- , CO32- albo SiO32-

Przeprowadzono reakcje charakterystyczne z:

* BaCl2
nie wytrącił się biały osad

Wniosek: w badanym roztworze znajdują się jony Cl-

5. Próbka nr 5

Po dodaniu do analizowanego roztworu AgNO3
wytrącił się biały osad.

Świadczy to o obecności anionów Cl- , CO32- albo SiO32-

Przeprowadzono reakcje charakterystyczne z:

*

BaCl2
wytrącił się biały osad - CO32- + Ba2+ BaCO3

Świadczy to o obecności anionów CO32- albo SiO32-
o
AgNO3
wytrącił się biały osad - CO32-+ Ag2+ Ag2CO3

Wniosek: w badanym roztworze znajdują się jony CO32-
6. KOŃCOWE WYNIKI ĆWICZENIA

Celem ćwiczenia była identyfikacja wybranych anionów oraz związków chemicznych.

Po wykonaniu doświadczenia stwierdzono, że:

6.1. PRÓBKA nr 1 roztwór zawiera aniony SO42-

6.2. PRÓBKA nr 2 roztwór zawiera aniony SO42-

6.3. PRÓBKA nr 3 roztwór zawiera aniony Cl-

6.4. PRÓBKA nr 4 roztwór zawiera aniony Cl-

6.5. PRÓBKA nr 5 roztwór zawiera aniony CO32
7. LITERATURA
1. Praca zbiorowa pod redakcją Lecha Czarneckiego " Ćwiczenia laboratoryjne z chemii budowlanej" Oficyna Wydawnicza PW. Warszawa 2001
2. L. Czarnecki, T.Broniewski, O.Henning. "Chemia w Budownictwie".Wydawnictwo ARKADY. Warszawa 1996


Załącznik:
o notatki z przeprowadzenia doświadczenia w laboratorium