OKO NA EKO
NAJWI
KSI TRUCICIELE
W procesie spalania węgla pow-
staje 55% dwutlenku węgla, 15%
metanu, 6% tlenków azotu i 24%
innych szkodliwych gazów, które uwalniane są do atmos-
fery i nasilają efekt cieplarniany. Tego nikt nie kwestionu-
je. Jednak obiegowe przypisywanie spalaniu tego paliwa
głównej roli w ocieplaniu się klimatu jest przekłamaniem.
Wytrwale zwracają na to uwagę przedstawiciele naszej
branży węglowej.
Gazy powstające przy spalaniu węgla stanowią tylko 19%
całkowitej emisji do atmosfery. Pozostałych 81% trafia do
powietrza z samochodowych rur, z działalności przemysłu
spalającego węglowodory, rolnictwa i z parujących wód.
Przypisywanie górnictwu głównej winy za pompowanie do
ziemskiego powietrza metanu to również błąd. Działalność
tej branży można oskarżyć jedynie za 13% globalnej emisji.
Przecież przemysł wydobywczy ropy naftowej i gazu od-
powiedzialny jest już za 16% emisji. Także 16% łączy się
ze składowaniem odpadów stałych. A hodowla bydła to już
30% światowej emisji. Bardziej szkodliwa pod tym wzglę-
dem od energetyki węglowej jest choćby uprawa ryżu, która
uwalnia 25% ziemskiej emisji metanu. O tej ostatniej spra-
wie i pomyśle na ograniczenie olbrzymiej emisji metanu z
pól ryżowych napisano w  Ekoświecie nr 6/2003. Jeśli zaś
chodzi o ogólną emisję CO2, to nie Europa jest największym
trucicielem, bo państwa UE ponoszą odpowiedzialność za
14% światowej emisji.
Stawianie na odnawialne z
ródła energii nie oznacza, że
przed węglem nie ma przyszłości. Przeciwnie, coraz czę-
ściej zwraca się w Europie uwagę, że będzie on jednym z
fundamentów energetyki. Górnictwo i elektrownie węglowe
RYS. IWONA JEKIEA
EK, ZS NR 2 OŚWI
CIM
wyglądać jednak będą zupełnie inaczej niż w czasach na-
KONKURS  MOJA ZIEMIA - MÓJ ŚWIAT 2000
szego dzieciństwa. Emisja szkodliwych gazów przy spalaniu
węgla będzie systematycznie ograniczana, rozwijane będą
tzw. technologie czystego węgla. stale badania nad takimi metodami wychwytywania i ma-
Technologie te już zaczynamy stosować, zarówno na etapie gazynowania dwutlenku węgla, by przedostawał się on do
samego spalania, jak i w cyklu przed i po nim. Już dziś atmosfery w jak najmniejszych ilościach.
umiemy produkować paliwo węglowe o zawartości popiołu Również Polska pochwalić się może coraz liczniejszymi
poniżej 0,25% i bardzo niskiej zawartości siarki. Emisje liniami do produkcji czystszego węgla. Dwa powstające
gazów cieplarnianych są bardzo niskie przy spalaniu z wysoką na Śląsku produkty - Retopal i Ekoret, o obniżonej zawartoś-
sprawnością pyłu węglowego w turbinach gazowych o cyklu ci popiołu i siarki, przeznaczone do spalania w ekologicz-
kombinowanym. A nowe instalacje w elektrowniach węglo- nych kotłach, cieszą się dużym zainteresowaniem odbiorców
wych biją na głowę stare. Sprawność poprzednich wynosiła i prognozowany jest wzrost ich sprzedaży.
25%, a nowe osiągają nawet powyżej 40%. Prowadzone są
SARS I PODKOWCE
W 2002 r. w południowych Chinach ców występujących w południowych Chinach jest genetycznie
pojawiła się groz
na wirusowa choro-  niezwykle podobny do wirusa SARS. Zawiera on proteiny,
ba płuc - SARS. Przedostała się potem które są w 96-100% identyczne z proteinami wirusa SARS.
do innych miejsc na świecie, powodując śmierć ponad 8 tys. Odkrycie to potwierdziło trafność wcześniejszej hipotezy rów-
ludzi. Na szczęście wygasła w lipcu 2003 r. Jednak od tamte- nież wskazującej na nietoperze jako nosicieli wirusa.
go czasu wciąż istnieje obawa, że może zaatakować ponow- Wang i jego koledzy wykazali też, że wirus występujący w
nie. Ponieważ jest ona pochodzenia odzwierzęcego, naukowcy organizmach chińskich podkowców jest o wiele bardziej zróż-
starają się dociec, jaki gatunek jest naturalnym nosicielem nicowany genetycznie niż ten wyodrębniony u cybet i ludzi. To
wirusa SARS. wskazuje, że właśnie te nietoperze są jego naturalnymi żywi-
Początkowo podejrzenie padło na cybety, po tym jak wy- cielami. Nie wiadomo jeszcze, czy podkowce w innych regio-
kryto w ich organizmach wirusa podobnego do SARS. Kociaki nach świata również rozprzestrzeniają wirusa SARS. Wydaje
te okrzyknięto szybko z
ródłem choroby, lecz teraz wydało się, się jednak, że najbardziej zagrożeni tą chorobą są i pozos-
że są one bez winy, będąc tylko pośrednimi nosicielami. taną mieszkańcy wschodnich rejonów Azji, ponieważ pod-
Poszukiwania z
ródła pochodzenia wirusa SARS sfinali- kowce chwyta się tam i wykorzystuje do produkcji różnych
zowano dzięki dowodom zebranym w czasie badań chińsko- specyfików dla potrzeb medycyny ludowej.
australijskich. Prowadził je dr Lin-Fa Wang i jego zespół
naukowców z The Australian Animal Health Laboratory w Opracował KRZYSZTOF WOJTASIC
SKI
Geelong (stan Victoria). Ustalili oni, że wirus kryjący się w y
ródła: New Scientist, Trybuna Górnicza,
organizmach większości spośród czterech gatunków podkow- Gazeta Wyborcza
NR 12 (149) GRUDZIEC
2005 29