1

DYDAKTYKA [gr. didaktikós ‘dający się nauczyć’ <

didáskō ‘uczę’], nauka o procesach kształcenia

(nauczania i uczenia się), dział PEDAGOGIKI; zajmuje się

analizą treści, metod, środków i form organizacyjnych

procesów nauczania i uczenia się; ustala prawidłowości,

od których zależy przebieg i wyniki tych procesów;

DYDAKTYKA OGÓLNA — obejmuje zagadnienia

podstawowe, dotyczące ogółu procesów nauczania i

uczenia się;

DYDAKTYKA SZCZEGÓŁOWA zajmuje się specyficznymi

zagadnieniami nauczania określonego przedmiotu (np.

dydaktyka matematyki), w szkole określonego typu lub

stopnia (np. dydaktyka szkoły wyższej).

(Encyklopedia PWN,

http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3895277/dydaktyka.html

, odczyt 2013-02-17)

DYDAKTYKA, dział pedagogiki, nauka, której

przedmiotem jest proces kształcenia (nauczanie i

uczenie się); ma charakter normatywny, jest teorią

nauczania w sposób poprawny, racjonalny i

prawidłowy, jej problematyka dotyczy celów, treści i

sposobów nauczania; wyodrębnia się dydaktykę

ogólną, rozpatrującą zagadnienia podstawowe i

2

wspólne dla procesu kształcenia, oraz dydaktyki

szczegółowe, odnoszące się do specyfiki nauczania na

poszczególnych poziomach kształcenia i w

poszczególnych typach szkół, a także dydaktyki

poszczególnych przedmiotów szkolnych (dydaktyka

historii, matematyki, śpiewu itp.); twórcą nowożytnej

dydaktyki (a szerzej pedagogiki) był J. A. Komenský

(Wielka dydaktyka 1657); (…) rozwój dydaktyki w XX w.

wspierały badania empiryczne procesów nauczania i

uczenia się, studia nad psychologią rozwojową,

zastosowanie w dydaktyce nowoczesnych środków

technicznych (m.in. projekcji filmowych,

magnetowidów, komputerów).

(Encyclopedia Internautica,

http://encyklopedia.interia.pl/haslo?hid=136338

, odczyt 2013-02-26)

DYDAKTYKA dotyczy procesów KSZTAŁCENIA a

kształcenie jest to NAUCZANIE I UCZENIE SIĘ, albo

nawet NAUCZANIE-UCZENIE SIĘ.

NAUCZANIE – planowa praca nauczyciela z uczniami,

umożliwiająca im zdobywanie wiadomości,

umiejętności, nawyków oraz rozwijanie osobowości;

kierowanie procesem uczenia się.

(Encyklopedia PWN,

http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/4009279/nauczanie.html

, odczyt 2013-02-26)

3

Według Wincentego Okonia proces kształcenia

obejmuje nauczanie, uczenie się, kształtowanie ucznia

przy jego WŁASNYM, PODMIOTOWYM udziale

[Okoń, W.

(2003). Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 129]

.

Nauczanie i uczenie się to procesy komplementarne.

Nauczanie to NIE jest „podawanie” wiadomości do

zapamiętania, bo to zakładałoby bierność ucznia,

nauczanie to pomaganie innym w uczeniu się, to

stwarzanie sytuacji, w których ludzie się uczą. Ważna

jest AKTYWNA postawa nauczanego/uczącego się.

Nauczanie to kreowanie sytuacji edukacyjnych, które

umożliwiają uczniom zdobycie nowych WIEDZY,

UMIEJĘTNOŚCI i KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH.

PEDAGOGIKA [gr. país ‘dziecko’, agōgós ‘przewodnik’,

paidagōgikē ‘świadoma działalność wychowawcza’],

nauka o wychowaniu, jego celach, metodach, środkach

i formach organizacyjnych; zajmuje się procesami

świadomego i celowego oddziaływania na rozwój

człowieka we wszystkich fazach jego życia.

(Encyklopedia PWN,

http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3955414/pedagogika.html

, odczyt 2013-02-26)

4

PEDAGOGIKA, wiedza teoretyczna i praktyczna o

wychowaniu i nauczaniu człowieka od dzieciństwa po

wiek starszy; naukowo zapoczątkował ją J. A.

Komenský; dotyczy wielu procesów kształtujących

rozwój fizyczny, umysłowy i moralny człowieka oraz

przekazania mu umiejętności wytwórczych (także

artystycznych), wiadomości ogólnych i praktycznych,

systemu wartości kształtujących postawy pozytywne;

obecnie wyodrębnia się pedagogikę ogólną, dydaktykę,

teorię wychowania, pedagogikę kultury, specjalną,

społeczną i in.; jako nauki pomocnicze rozwijają się

historia oświaty i wychowania, socjologia i psychologia

wychowania i in.

(Encyclopedia Internautica,

http://encyklopedia.interia.pl/haslo?hid=94128

, odczyt 2013-02-26)

ANDRAGOGIKA [gr. anḗr ‘mężczyzna’, ágō ‘prowadzę’],

jedna z dyscyplin pedagogicznych, zajmująca się

procesami kształcenia i wychowania osób dorosłych;

znaczenie andragogiki wzrasta wraz z

upowszechnianiem się modelu kształcenia

5

ustawicznego.

(Encyklopedia PWN,

http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3869286/andragogika.html

, odczyt 2013-02-26)

ANDRAGOGIKA, dział pedagogiki zajmujący się

zagadnieniami pobudzania, ukierunkowywania i

wspomagania procesów wychowania, kształcenia i

samokształcenia ludzi dorosłych.

(Encyclopedia Internautica,

http://encyklopedia.interia.pl/haslo?hid=117099

, odczyt 2013-02-26)