Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu

Społecznego

CYKL MIESIĄCZKOWY

Mgr Bożena Ostrowska

Fizjologia cyklu miesiączkowego

Cykl miesiączkowy kształtują cztery struktury - piętra



Podwzgórze



Przysadka



Jajnik



Macica

Aby cykl płciowy był kompletny, musza brać

w nim udział wszystkie cztery struktury (piętra).

Dysfunkcja jednej ze struktur prowadzi

do zaburzeń określonych jako cykl niepełny

i nieefektywny.

PODWZGÓRZE – piętro I



Cykl płciowy zainicjowany zostaje w

podwzgórzu. Uwalniane zostają hormony

gonadoliberyny

–

GnRH.

Uwalnianie ich

ma charakter pulsacyjny i oddziałowuje na

komórki docelowe

(gonadotropy)

znajdujące się w przednim płacie przysadki

mózgowej Odpowiednia częstotliwość

pulsów, a także ich amplituda warunkują

prawidłową czynność układu działającego

na zasadzie sprzężenia zwrotnego

podwzgórze - przysadka mózgowa - jajnik.

Przysadka- II piętro



Pod wpływem hormonu uwalniającego

GnRH

przedni płat przysadki

produkuje gonadotropiny

folitropinę

(FSH) i lutropinę (LH).

Folitropina – działa na jajnik

i jest

odpowiedzialna za wzrost i dojrzewanie

pęcherzyka Graffa i komórki jajowej- jej

aktywność przypada na początek cyklu.

Lutropina – LH

– działa na jajnik i

jest odpowiedzialna za uwolnienie z

pęcherzyka dojrzałej komórki jajowej.

Jej największa aktywność

przypada na środek cyklu

miesiączkowego.

Po jajeczkowaniu wysokie stężenie

hormonów steroidowych -

estrogenów (estradiol) i gestagenów

(progesteron). hamuje wydzielanie

FSH i w mniejszym stopniu LH.

Przysadka

wytwarza również

Prolaktynę

(PRL).

Hormon ten uwalniany jest

w sposób pulsacyjny, ze stałym

wzrostem stężenia podczas snu.

Nadmiar prolaktyny hamuje

uwalnianie GnRH i powoduje

niewydolność ciałka żółtego. Wysokie

stężenie Prolaktyny powoduje

niepłodność.

Jajnik- III piętro

Podczas każdego cyklu

miesiączkowego

w okresie rozrodczym spośród wielu

pęcherzyków dojrzewa tylko jeden

pęcherzyk Graffa.

Po porodzie każdy z jajników

noworodka płci żeńskiej zawiera

około

2 miliony

niedojrzałych

komórek jajowych tzw.

oocytów

które powstają podczas pierwszych 5

miesięcy życia wewnątrzmacicznego.

Oocyty i plemniki posiadają swoisty
garnitur chromosomalny tj. po 23
chromosomy. Gamety żeńskie i
męskie posiadają pojedynczy
zestaw chromosomów, czyli są

haploidalne.

Po połączeniu się oocytu i
plemnika, zapłodniona komórka
uzyskuje kompletny garnitur
chromozomów
i staje się

diploidalna.

Komórka jajowa

ma 22

autosomy i chromosom

płciowy X,

plemnik

natomiast zawiera 22

autosomy i chromosom X lub

Plemnik

człowieka zawiera chromosom –

X albo Y.
Komórka jajowa

zawsze jeden

chromosom

Jeżeli komórkę jajową

zapłodni plemnik z chromosomem X, to
powstanie zygota z dwoma chromosami

i rozwinie się z niej płód żeński. Jeżeli

komórkę jajową zapłodni plemnik z
chromosomem

to powstanie zygota z

parą chromosomów

i rozwinie się z

niej płód męski. Wynika stąd, że to od
zapładniającego plemnika zależy płeć
rozwijającego się z zygoty płodu.

Dojrzewanie oocytów

Wzrost pęcherzyków jest procesem

ciągłym. Tego procesu nie przerywa ani

ciąża ani owulacja. Po porodzie liczba

pęcherzyków dochodzi do

2 milionów,

a w okresie pokwitania spada do

300

tysięcy.

Pęcherzyk, który odgrywa

wiodącą rolę w cyklu jako pierwszy

odpowiada na stymulację hormonów

gonadotropowych tropowych tj.

FSH i LH.

Pod wpływem hormonów gonadotropowych

FSH i LH w jajniku wydzielane są dwie grupy

hormonów:

estrogeny i progesteron

Estrogeny

– działają na macicę w pierwszej

fazie cyklu i odbudowują złuszczoną błonę

śluzową macicy.



Wywołują zmiany wzrostowe w macicy,



Pobudzają wydzielanie śluzu, dzięki czemu ułatwiają

penetrację plemników,



Nasilają kurczliwość jajowodów przez zwiększenie

syntezy prostaglandyn,



Wywołują wzrost, dojrzewanie i złuszczanie

komórek nabłonka pochwy,



Pobudzają w gruczołach sutkowych wzrost nabłonka

kanalików oraz pęcherzyków gruczołowych, a także

podścieliska i tkanki tłuszczowej.

Progesteron

–



Działa na macicę w drugiej fazie cyklu

miesięcznego.



Wpływa na przygotowanie macicy do

przyjęcia zapłodnionej komórki jajowej. W

tym czasie błona śluzowa pogrubia się i

wydziela: białka, cukry i tłuszcze.



stymuluje aktywność enzymów które trawią

kolagen w ścianie pęcherzyka Graffa. Po

pęknięciu ściany pęcherzyka komórka

jajowa wraz otaczającymi ją komórkami

ziarnistymi wydostaje się na zewnątrz.



W tym czasie do jajnika przylegają strzępki

jajowodu, które wychwytują komórkę jajową

i przesuwają ją w kierunku bańki jajowodu.

•

Tuż przed owulacją podstawowa

temperatura ciała obniża się o około 0,5

C. Jest to uwarunkowane bardzo niskim

w tym czasie stężeniem progesteronu.

Po owulacji stężenie progesteronu

wzrasta gwałtownie i podnosi się

również ciepłota ciała

PROGESTERON

(oddziałuje na ośrodek

termoregulacji)

Ciałko żółte

Resztki pęcherzyka Graafa

, pozostałe w jajniku

po owulacji, przekształcają się pod wpływem

FSH i LH

w ciałko żółte

. Jest ono dobrze

ukrwione - utrzymuje komórkę jajową przy

życiu, która jest gotowa do zapłodnienia.

Ciałko żółte pełni

funkcję gruczołu dokrewnego

i wydziela estrogeny oraz znaczne ilości

progesteronu. Progesteron odgrywa kluczową

rolę w przygotowaniu endometrium do

wszczepienia zarodka oraz jest niezbędny do

utrzymania ciąży.

Po uwolnieniu komórki jajowej –

w wyniku sprzężenia zwrotnego gdzie

poziom

osiąga szczytowe wartości,

następuje hamowanie wydzielania

estrogenu

, wówczas zaczyna

gwałtownie wzrastać stężenie

progesteronu.

Dzieje się to po owulacji,

a maksymalne stężenie progesteronu

występuje około 8 dnia po szczycie

LH.

Progesteron działa miejscowo, w ciałku

żółtym jak również centralnie hamując

wzrost nowych pęcherzyków.

W normalnym cyklu czas od szczytu
LH do wystąpienia krwawienia
miesiączkowego jest stały i wynosi
14 dni. Jeśli nastąpi zapłodnienie i
dojdzie do zagnieżdżenia zarodka w
błonie śluzowej macicy, ciałko żółte
przekształca się w ciałko żółte
ciążowe, które utrzymuje swoją
funkcję do około 16-18 tygodnia
ciąży, czyli do czasu uformowania
łożyska.

Macica

Błona śluzowa macicy zbudowana jest z warstwy

czynnościowej i podstawowej.



Warstwa czynnościowa dzieli się na warstwę

powierzchniową i gąbczastą. Warstwa

powierzchniowa jest pokryta rzęskowym

nabłonkiem walcowatym, gdzie elementy

podścieliska przeważają nad gruczołowymi.

Warstwa gąbczasta charakteryzuje się przewagą

gruczołów nad podścieliskiem.



Warstwa podstawowa zawiera zarówno komórki

podścieliska jak i gruczoły. Pod wpływem

hormonów produkowanych przez jajniki każdego

miesiąca występują w macicy specyficzne zmiany.

Fazy cyklu w endometrium



Faza miesiączkowa

Cykl miesiączkowy w endometrium rozpoczyna się

krwawieniem, które trwa przeciętnie 3-5 dni. Krwawienie

jest konsekwencja zmian zachodzących w macicy przez

cały cykl miesiączkowy. Wraz ze spadkiem progesteronu

i estradiolu dochodzi do zmian degeneracyjnych w

warstwie gąbczastej jako następstwo niedokrwienia.

Najczęściej proces ten rozpoczyna się w 24 dniu cyklu.

Wskutek niedokrwienia dochodzi do oddzielenia się

warstwy gąbczastej od głębokiej. Warstwa gąbczasta

złuszcza się, a warstwa głęboka stanowi tkankę, z której

regeneruje się błona śluzowa. Wydzielina miesiączkowa

poza elementami zawiera krew z pękniętych naczyń

włosowatych, śluz z gruczołów i zmienioną atroficznie nie

zapłodniona komórka jajową. Miesięczna utrata krwi w

warunkach fizjologicznych wynosi 50 – 100 ml.



Faza wzrostowa( proliferacyjna, folikularna):

Po zakończeniu krwawienia zwykle w 5 dniu cyklu,

pod wpływem estrogenów, cienkie

endometrium

ulega proliferacji. Wzrost ten jest gwałtowny;

grubość endometrium zwiększa się ośmiokrotnie.

Gruczoły powiększają się i staja się bardziej

liczne, podścielisko jest bogate w składniki

komórkowe, zwiększa się unaczynienie. Zmiany

proliferacyjne sa kontynuowane przez pierwsza

polowe cyklu, tzn. około 14 dnia w cyklu 28

dniowym.



Faza wydzielnicza (lutealna)

Pod wpływem progesteronu wydzielanego

przez ciałko żółte w błonie śluzowej macicy

następuje dalszy wzrost błony śluzowej,

gruczoły staja się szersze i maja falisty

przebieg, nabłonek gruczołowy grubieje.

Podścielisko w fazie wydzielniczej zawiera

komórki o większych rozmiarach, jest

rozpulchnione i obrzęknięte. W komórkach

gromadzi się glikogen, lipidy i białka.

Endometrium

jest przygotowane do

zagnieżdżenia zarodka.

Zmiany w jajniku i błonie

śluzowej macicy w cyklu

miesiączkowym

Jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, ciałko żółte

ciążowe zanika, stężenie estrogenów i

progesteronu gwałtownie spada, a w błonie

śluzowej pojawiają się zmiany wsteczne. Jamy

gruczołowe zapadają się, podścielisko staje się

bardziej obrzęknięte, pojawiają się w nim

nacieki granulocytów i limfocytów oraz wylewy

krwawe. Zaburzenia krążenia w postaci

niedokrwienia wyprzedzają złuszczenie się

warstwy czynnościowej błony śluzowej i

krwawienie.

Cały cykl miesiączkowy powtarza się.

Menstruacja

Krwawienie miesięczne jest pierwszym
etapem cyklu miesiączkowego. Jest
spowodowane złuszczaniem się nabrzmiałej i
rozrośniętej w ostatniej fazie cyklu (fazie
lutealnej), błony śluzowej macicy
(endometrium). Płyn wydostający się w tym
okresie z pochwy składa się w dużej mierze z
krwi i tkanki błony śluzowej. W trakcie
miesiączki kobieta traci ok. 35 ml krwi (za
normalną jest uważana strata do 80 ml krwi).
Miesiączka trwa zwykle od 3 do 5 dni, choć
krwawienia trwające od 2 do 7 dni są uważane
za normalne. Krew wydalana w trakcie
miesiączki nie krzepnie, dzięki dużej
zawartości plazminy.

Menstruacji często towarzyszą bolesne
skurcze w podbrzuszu, ból pleców i ud.
Zazwyczaj występuje też zespół napięcia
przedmiesiączkowego, objawiający się
zwiększoną drażliwością, huśtawką nastrojów
i zwiększoną wrażliwością piersi.
Występowanie regularnych miesiączek jest
oznaką tego, że kobieta nie zaszła w ciążę.
Miesiączki mogą stawać się nieregularne lub
w ogóle ustawać z innych niż ciąża powodów.

Istnieją również czynniki mogące wywoływać
krwawienie podobne do miesiączki w trakcie
trwania ciąży. Niemniej jednak niepojawienie
się miesiączki u zdrowej kobiety w wieku
reprodukcyjnym jest pierwszą oznaką ciąży.

Faza folikularna – pierwsza połowa cyklu

Faza folikularna, zwana też fazą proliferacyjną, to
czas w którym intensywnie narasta, dopiero co
złuszczony w menstruacji, nabłonek błony śluzowej
macicy. Zwiększony poziom FSH i estrogenów wpływa
na jajniki, pobudzając kilka pęcherzyków Graffa do
dojrzewania, ale tylko jeden z nich zyska pozycję
dominującą i tylko ten osiąga dojrzałość. Reszta
pobudzonych pęcherzyków przestaje się rozwijać.
Dojrzewający pęcherzyk wydziela coraz większe ilości
estradiolu i estrogenu, które pobudzają komórki
macicy do proliferacji tj. namnażania się i wzrostu.
Wpływają również na produkcję charakterystycznego
śluzu w szyjce macicy. Obserwacja tego śluzu może
być przydatna w ustalaniu aktualnie trwającej fazy
cyklu miesiączkowego.

Owulacja

Gdy pęcherzyk Graffa jest prawie dojrzały

(między 12 a 16 dniem licząc od końca
cyklu), poziom estrogenu jest na tyle wysoki,
że wpływając na przysadkę mózgową,
wywołuje szybkie uwolnienie dużych ilości
LH. Wysoki poziom LH stymuluje niedojrzałą
komórkę jajową oraz osłabia ściany
otaczającego ją pęcherzyka. Między 12 a 16
dniem licząc od końca cyklu, komórka jajowa
uwalnia się z pęcherzyka. Uwolnienie to jest
nazywane owulacją i zachodzi w jajniku.
Zaraz po tym, komórka jajowa jest
wyłapywana przez jajowód.
Po około jednym dniu przebywania w
jajowodzie, jajeczko obumiera, jeśli nie
zostało zapłodnione.

Oocyt uwalnia się raz z prawego, raz
z lewego jajnika. Zgodnie z obecną
wiedzą, jajniki nie są ze sobą w
żaden sposób skoordynowane, a
mimo to, w czasie jednego cyklu,
uwalnia się na ogół tylko jedno
jajeczko, z jednego z jajników

Może

jednak zdarzyć się, że oba jajniki
uwolnią w jednym cyklu komórkę
jajową. Jeśli oba jajeczka zostaną
zapłodnione, rozwiną się dwa osobne
zarodki i urodzą bliźnięta dwujajowe.

U niektórych kobiet,
jajeczkowaniu (owulacji)
towarzyszy ból owulacyjny.
Jeśli w pobliżu jajeczka,
przebywającego w jajowodzie,
znajdą się plemniki, może dojść
do zapłodnienia, czyli połączenia
tych dwóch komórek. Powstaje
wtedy zygota i rozpoczyna się
embriogeneza (rozwój zarodka).

Jajnik uwalniający oocyt

Faza lutealna

Resztki pęcherzyka Graafa, pozostałe w
jajniku po owulacji, przekształcają się
pod wpływem FSH i LH w ciałko żółte.
Ciałko żółte pełni funkcję gruczołu
dokrewnego i wydziela estrogeny oraz
znaczne ilości progesteronu. Progesteron
odgrywa kluczową rolę w przygotowaniu
endometrium do implantacjii zarodka
oraz jest niezbędny do utrzymania ciąży.
Hormon ten, powoduje również wzrost
temperatury ciała, co może być
przydatne w ustalaniu aktualnie
trwającej fazy cyklu.

Hormony produkowane przez ciałko
żółte powodują, na zasadzie ujemnego
sprzężenia zwrotnego, spadek
wydzielania FSH i LH przez przysadkę
mózgową. Jeśli komórka jajowa nie
zostanie zapłodniona, obniżanie się
poziomu LH powoduje stopniowe
zanikanie ciałka żółtego i obniżanie
poziomu produkowanych przez nie
hormonów (głównie progesteronu).
Spadek stężenia progesteronu, ok. 28
dnia cyklu, wywołuje złuszczanie się
niepotrzebnej już błony śluzowej, czyli
menstruację.

Od owulacji do menstruacji mija przeciętnie 14 dni (za
normalny jest uważany czas od 10 do 16 dni). Czas
trwania fazy lutealnej (w przeciwieństwie do fazy
folikularnej) jest na ogół stały w różnych cyklach tej
samej kobiety, nawet jeśli cykle te mają różną długość.
Jeśli komórka jajowa zostanie zapłodniona, powstała
zygota podejmuje produkcję gonadotropiny
kosmówkowej (hCG), która działając podobnie do LH,
podtrzymuje życie ciałka żółtego. Poziom progesteronu
w takiej sytuacji nie obniża się, a zatem nie dochodzi
do krwawienia miesiączkowego i ciąża może być
utrzymana.
Gonadotropina kosmówkowa jest wydzielana tylko
przez zarodek, w związku z tym jej obecność w
organizmie kobiety jest dowodem na zajście w ciążę.
Większość testów ciążowych wykrywa obecność
właśnie tego hormonu.

Nazwa

Czas trwania

Temperatura ciała

menstruacja

4 dni

ok. 36,4–36,6°C

faza folikularna

9 dni

Ok. 36,4–36,6°C,

pod koniec może

nieznacznie spadać

owulacja

1 dzień

nagły wzrost o ok.

0.5°C

faza lutealna

14 dni

36,9-37,1°C

Fazy płodności

w cyklu

miesiączkowym

Faza I estrogenna tzw. pęcherzykowa,

inaczej przedowulacyjna charakteryzuje się
zmienną długością. Długość jej trwania jest
różna u różnych kobiet, a także zmienia się z
wiekiem. Bywają też różnice w poszczególnych
cyklach u tej samej kobiety. Takie czynniki jak
stres, zmiana klimatu, choroba, niedosypianie
przez dłuższy czas, drastyczna dieta, mogą
oddalić w czasie jajeczkowanie i wydłużyć jej
przebieg.
W tej fazie dominujący wpływ na organizm
kobiety ma grupa hormonów

estrogenów,

wydzielanych przez wzrastający pęcherzyk
jajnikowy. Estrogeny, będące żeńskimi
hormonami płciowymi, wywołują określone
zmiany w obrębie narządów rodnych.

Pod wpływem estrogenów

błona

śluzowa macicy zaczyna się ponownie
rozrastać. Szyjka macicy otwiera się,
mięknie i unosi ku górze, jednocześnie
wydzielając z gruczołów w niej
umiejscowionych specjalną wydzielinę,
tzw.

śluz szyjkowy.

Rozrasta się

nabłonek w pochwie i tkanka
gruczołowa w sutkach.
Zmiany te mają na celu umożliwienie
plemnikom przeżycia w narządach
rodnych kobiety, wniknięcie w głąb i
spotkanie z uwolnioną z jajnika, dojrzałą
komórką jajową.

W fazie I estrogennej tzw. pęcherzykowej

możemy

wyróżnić dwa okresy:

•

Okres niepłodności względnej i okres

płodności.
Okres niepłodności względnej

rozpoczyna się

wraz
z początkiem cyklu, czyli od pierwszego dnia
miesiączki i zwykle ma zmienną długość. W
tym czasie szyjka macicy jest zamknięta,
twarda i nisko położona. Nie wydziela się
także śluz szyjkowy. Środowisko w drogach
rodnych kobiety jest kwaśne, co stanowi
ochronę przed drobnoustrojami
chorobotwórczymi jak bakterie, wirusy,
grzyby. Jest także środowiskiem zabójczym
dla plemników, które do przeżycia potrzebują
środowiska zasadowego. Oznacza to, że po
współżyciu seksualnym plemniki giną w ciągu
zaledwie kilku godzin.

Wraz ze wzrostem poziomu estrogenów
rozpoczyna się

okres płodności.

jajniku dojrzewa komórka jajowa, szyjka
macicy zaczyna się otwierać, mięknąć i
unosić ku górze, a pojawiający się

śluz

szyjkowy

stopniowo zmienia środowisko

w pochwie na zasadowe, umożliwiając
plemnikom przeżycie oraz wniknięcie w
głąb narządów rodnych kobiety.
Śluz początkowo jest gęsty, lepki, biały i
mętny. Lecz w miarę wzrostu poziomu
estrogenów rzednie, staje się przejrzysty,
śliski i rozciągliwy.

Gęsty śluz tworzy nieregularną siatkę,
przez którą trudniej jest przebić się
plemnikom, selekcjonuje je, zatrzymując
źle rozwinięte czy uszkodzone.
Natomiast im bardziej jest płynny i
rozciągliwy, tym bardziej staje się
przenikliwy dla plemników. Śluz o
cechach wysokiej płodności jest
najodpowiedniejszym środowiskiem dla
plemników. Jest bogaty w substancje
odżywcze, umożliwia im większą
ruchliwość. Jest konieczny do
osiągnięcia przez plemniki ostatecznej
dojrzałości do zapłodnienia.

Faza II progestagenne (ciałka żółtego)

rozpoczyna się po owulacji, gdy pęknięty
pęcherzyk jajnikowy zmienia się w ciałko
żółte, wydzielające przede wszystkim hormon

progesteron.

Jej cechą jest stała długość, wahająca się w
granicach 10-16 dni u różnych kobiet, ale
prawie stała u tej samej kobiety.
Pod wpływem progesteronu szyjka macicy
twardnieje, obniża się i zamyka, a śluz
szyjkowy szybko gęstnieje, zamykając szyjkę
gęstym czopem śluzowym. Odtwarzanie
czopu trwa około 3 dni.
Po zaczopowaniu szyjki macicy mamy fazę
fizjologicznej niepłodności. Wniknięcie
plemników do wnętrza macicy jest już nie
możliwe.

Progesteron

powoduje dalszy rozrost błony

śluzowej macicy, czyli

Endometrium,

która

ulega rozpulchnieniu. Rozrastają się w niej
naczynia krwionośne obficie zaopatrujące w
substancje odżywcze i tlen. Błona śluzowa
staje się pierwszą spiżarnią w przypadku
poczęcia i zagnieżdżenia się w niej nowego,
rozwijającego się życia ludzkiego.
Jednym z charakterystycznych objawów w tej
fazie, obok zmian w szyjce macicy i śluzie
szyjkowym jest lekki wzrost temperatury ciała
kobiety, mierzonej w stanie spoczynku.
Wyższa temperatura utrzymuje się przez czas
trwania fazy progesteronowej i opada tuż
przed miesiączką lub w pierwszych dniach jej
trwania.

Jeżeli dojdzie do zagnieżdżenia zygoty
w endometrium macicy, wówczas
temperatura pozostaje na
podwyższonym poziomie przez
pierwsze 3 miesiące ciąży.
Jeśli nie dojdzie do poczęcia, poziom
progesteronu spada. Błona śluzowa
macicy zaczyna obumierać i łuszczyć
się.

Rozpoczyna się nowy cykl

miesiączkowy.

Wszystkie te symptomy tworzą zespół

objawów charakterystycznych dla

danej kobiety, potwierdzających wpływ

poszczególnych hormonów na fazy

cyklu.

Omówione objawy powtarzają się w
każdym cyklu i u każdej kobiety.
Na cyklicznym występowaniu zmiany
tzw. podstawowej temperatury ciała,
zmiany śluzu szyjkowego i zmiany w
szyjce macicy opierają się tzw. metody
rozpoznawania płodności.
Cykliczne zmiany powtarzające się
nieustannie od okresu dojrzewania do
menopauzy, wywierają także wpływ na
samopoczucie kobiety zarówno fizyczne,
jak i psychiczne.

Sama miesiączka wiąże się z pewnym
dyskomfortem. Okres

wzrostu estrogenów

jest

przeważnie czasem podwyższonej aktywności,
dobrego samopoczucia, pozytywnych zmian
fizycznych jak ładniejsza cera, wzrost sił
fizycznych, lepsza koncentracja.
Niektóre kobiety odczuwają negatywne
sygnały w okolicy

jajeczkowania

tj. ból

owulacyjny, ociężałość, zatrzymanie wody w
organizmie, zaparcia, bóle głowy.

W okresie poprzedzającym miesiączkę

wiele

kobiet odczuwa bolesność i napięcie w
piersiach, zauważa pojawianie się wyprysków
na cerze, czy wreszcie przed samą miesiączką
odczuwa silne napięcie psychiczne,
nerwowość, czyli tzw. zespół

napięcia

przedmiesiączkowego PMS.

Normalny cykl

O normalnym cyklu miesiączkowym

mówimy wtedy,

gdy spełnione zostają następujące

warunki:

1.Długość cyklu: 23 - 34 dni (zwykle 27
– 29
dni),
2.Czas krwawienia: 3-7 dni (zwykle 4-6
dni),
3.Nasilenie krwawień: zużycie od 3 do 5
wkładek higienicznych na dzień.
4.Wystąpienie jajeczkowania.

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43
Slide 44
Slide 45
Slide 46
Slide 47
Slide 48
Slide 49
Slide 50

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Cykl miesiączkowy, Pedagogika UŚ, Licencjat 2010-2013, I rok - semestr letni, Biomedyczne podstawy r
CYKL MIESIĄCZKOWY
cykl miesiaczkowy
Cykl miesiączkowy pulsacja GnRH, Układ gruczołowy i endokrynologia
cykl miesiaczkowy b meczekalski
hormony płciowe kobiety,cykl miesiączkowy,
cykl miesiączkowy kobiety, Położnictwo i ginekologia, @ Ginekologia
Cykl miesiączkowy wydział lekarski
cykl miesiączkowy 2
CYKL MIESIĄCZKOWY KOBIETY, od Kasi
cykl miesiaczkowy
Cykl miesiączkowy 3
hormonalne uwarunkowania cyklu miesiaczkowego dr hab b meczekalski, studia, 5 rok, Ginekologia i Poł
ginmaterialy, GIN KRZ4, CYKL MIESIĄCZKOWY
cykl miesiączkowy
CYKL MIESIĄCZKOWY

więcej podobnych podstron

Cykl miesiaczkowy

Document Outline