„Destrukcyjna” aktywność

komórek układu

odpornościowego

Wewnątrzkomórkowe

mechanizmy działania

makrofagów, granulocytów,

komórek dendrytycznych

oraz

pozakomórkowo: makrofagów

limfocytów NK i limfocytów T

cytotoksycznych – efekty

cytotoksyczne

Komórki układu odpornościowego wykazujące

aktywność fagocytarną

Neutrofil

e

Najliczniejs

ze, do 3 dni

Eozynofil

e

W

tkankach,

zwalczanie

pasożytów,

alergie

Bazofil

e

Procesy

zapalne

Monocyty

Makrofagi

Prezentacja

antygenu,

zróżnicowa

nie

tkankowe

Komórka

dendrytycz

na

Prezentacja

antygenu,

Etapy procesu

fagocytarnego

• Chemotaksja

- (chemotaksja dodatnia; chemotaksja

ujemna)

czynniki aktywujące proces chemotaksji – interleukiny (IL-1, IL-8);

składniki dopełniacza c5a, c3b, c567; białka ostrej fazy; histamina; PAF;

TNFα; defenzyny; leukotrieny; czynniki aktywujące eozynofile; LPS –

czynnik egzogenny; fibrynogen

czynniki hamujące proces chemotaksji – adrenalina, anafilaksyna,

interleukiny (IL-4, IL-10), cAMP, inaktywatory poszczególnych składników

dopełniacza, streptolizyna

Aktywacja

• Opsonizacja – (

przeciwciała, składniki dopełniacza,

fibronektyna fibrynogen, MBL

)

• Adherencja – (

receptory dla przeciwciał, składników

dopełniacza

)

• Wchłanianie – tworzenie fagosomu

• Fuzja z lizosomem - fagolizosom
• Trawienie – (

mechanizmy tlenowe i pozatlenowe –

ziarnistości

)

Procesy zapalne –

komórki tuczne,

bazofile,

neutrofile

• Komórki tuczne (łącznotkankowe,

śluzówkowe) – mediatory preformowane
(histamina, tryptaza, chymaza,
heparyna) i generowane
(prostaglandyny, leukotrieny, cytokiny)
jako mediatory prozapalne

• Bazofile (fagocyty) – działania podobne
• Neutrofile (fagocyty) – ziarna azurofilne,

swoiste, żelatynowe, wydzielnicze –
(defensyny, elastaza, sjalidaza,
kolagenaza i inne)

Destrukcja cytotoksyczna

Makrofagi, Komórki NK, Limfocyty T

c

Receptory i liganty (Fas –FasL), ziarna
cytolityczne (perforyny, granzymy)

Apoptoza (programowana śmierć

komórki)

Kaskada kaspaz – kaspazy inicjatorowe i

kaspazy efektorowe – efekt to demontaż
komórki.

Kooperacja odpowiedzi swoistej i nieswoistej