Pozycja człowieka starego

Pozycja człowieka starego

we współczesnym świecie

we współczesnym świecie

,,My byliśmy jako wy. Wy będziecie jako

,,My byliśmy jako wy. Wy będziecie jako

my.”

my.”

Straty ponoszone na starość przez

Straty ponoszone na starość przez

człowieka

człowieka

•

kłopoty ze zdrowiem, będące przyczyną cierpień, złego

kłopoty ze zdrowiem, będące przyczyną cierpień, złego

samopoczucia, ograniczenia sprawności i kontaktów z innymi

samopoczucia, ograniczenia sprawności i kontaktów z innymi

ludźmi;

ludźmi;

•

poczucie alienacji (izolacji z naturalnego środowiska

poczucie alienacji (izolacji z naturalnego środowiska

społecznego) wpływające na ukł. nerwowy i hormonalny

społecznego) wpływające na ukł. nerwowy i hormonalny

człowieka starego;

człowieka starego;

•

utrata pozycji społecznej – dyskryminowanie osób w starszym

utrata pozycji społecznej – dyskryminowanie osób w starszym

wieku – ageism ( 1975 r. Robert Butler);

wieku – ageism ( 1975 r. Robert Butler);

•

zmiana pełnionych ról:

zmiana pełnionych ról:

-wypadnięcie z roli zawodowej i przyjęcie roli emeryta/ rencisty;

-wypadnięcie z roli zawodowej i przyjęcie roli emeryta/ rencisty;

-wypadnięcie z roli osoby zdrowej i sprawnej;

-wypadnięcie z roli osoby zdrowej i sprawnej;

-wypadnięcie z roli małżeńskiej i pełnienie roli wdowy/wdowca;

-wypadnięcie z roli małżeńskiej i pełnienie roli wdowy/wdowca;

-pogodzenie się z utratą znaczenia społecznego i przyjęcie roli

-pogodzenie się z utratą znaczenia społecznego i przyjęcie roli

obserwatora, zachowującego dystans wobec siebie i otoczenia.

obserwatora, zachowującego dystans wobec siebie i otoczenia.

c.d. strat związanych ze starzeniem się

c.d. strat związanych ze starzeniem się

•

zmniejszenie dochodów;

zmniejszenie dochodów;

•

utrata towarzystwa;

utrata towarzystwa;

•

utrata niezależności związana ze

utrata niezależności związana ze

zniedołężnieniem ;

zniedołężnieniem ;

•

pogorszenie warunków mieszkaniowych;

pogorszenie warunków mieszkaniowych;

•

poczucie nieuchronności i nieodwołalności

poczucie nieuchronności i nieodwołalności

śmierci.

śmierci.

Problemy ludzi starych w okresie

Problemy ludzi starych w okresie

transformacji ustrojowej w Polsce

transformacji ustrojowej w Polsce

•

degradacja potencjału biologicznego zamiast naturalnego

degradacja potencjału biologicznego zamiast naturalnego

procesu starzenia – wzrost zachorowalności, chorobowości;

procesu starzenia – wzrost zachorowalności, chorobowości;

•

występowanie ,,przedłużonego rodzicielstwa” zamiast

występowanie ,,przedłużonego rodzicielstwa” zamiast

tzw. ,,pustego gniazda”;

tzw. ,,pustego gniazda”;

•

zamiast stabilizacji ekonomicznej postępowanie

zamiast stabilizacji ekonomicznej postępowanie

pauperyzacji (ubożenia);

pauperyzacji (ubożenia);

•

występowanie poczucia zagrożenia egzystencji

występowanie poczucia zagrożenia egzystencji

społeczeństwa;

społeczeństwa;

•

,,brutalizowanie się życia społecznego” – związane

,,brutalizowanie się życia społecznego” – związane

z ,,twardymi regułami” życia w kryzysie i kosztami

z ,,twardymi regułami” życia w kryzysie i kosztami

nowego ładu;

nowego ładu;

c.d. problemów ludzi starych

c.d. problemów ludzi starych

•

obarczanie odpowiedzialnością za przeszłość

obarczanie odpowiedzialnością za przeszłość

•

abiologiczna deformacja współczesnego życia – degraduje

abiologiczna deformacja współczesnego życia – degraduje

ona organizm człowieka, zakłóca naturalne związki z

ona organizm człowieka, zakłóca naturalne związki z

otoczeniem przyrodniczym np. choroby cywilizacyjne są

otoczeniem przyrodniczym np. choroby cywilizacyjne są

wyrazem tego, że naturalne mechanizmy przystosowawcze

wyrazem tego, że naturalne mechanizmy przystosowawcze

nie podążają za sposobem życia współczesnego człowieka;

nie podążają za sposobem życia współczesnego człowieka;

•

destrukcja sfery socjalnej w zakresie obniżania dotacji do

destrukcja sfery socjalnej w zakresie obniżania dotacji do

żywności, leków, mieszkań, pogorszeniem się dostępności i

żywności, leków, mieszkań, pogorszeniem się dostępności i

zakresu świadczeń służby zdrowia;

zakresu świadczeń służby zdrowia;

•

nieuwzględnianie potrzeb ludzi starych;

nieuwzględnianie potrzeb ludzi starych;

•

brak odpowiedniego zaopatrzenia w przedmioty

brak odpowiedniego zaopatrzenia w przedmioty

ortopedyczne, rehabilitacyjne;

ortopedyczne, rehabilitacyjne;

•

rozbieżność ocen między osobami niepełnosprawnymi i

rozbieżność ocen między osobami niepełnosprawnymi i

lekarzami w zakresie zapotrzebowania na sprzęt

lekarzami w zakresie zapotrzebowania na sprzęt

rehabilitacyjny;

rehabilitacyjny;

c.d. problemów ludzi starych

c.d. problemów ludzi starych

•

niedocenianie problemu zabezpieczenia opieki

niedocenianie problemu zabezpieczenia opieki

( stałej/okresowej) osobom, które jej wymagają;

( stałej/okresowej) osobom, które jej wymagają;

•

brak wiedzy i środków finansowych na wprowadzanie

brak wiedzy i środków finansowych na wprowadzanie

udogodnień technicznych w mieszkaniu seniora i jego obejściu;

udogodnień technicznych w mieszkaniu seniora i jego obejściu;

•

mało rozpowszechnione aktywne formy wypoczynku (także

mało rozpowszechnione aktywne formy wypoczynku (także

poza miejscem zamieszkania);

poza miejscem zamieszkania);

•

obecność wśród członków rodziny osób wymagających opieki;

obecność wśród członków rodziny osób wymagających opieki;

•

nadmierne zaludnienie mieszkań;

nadmierne zaludnienie mieszkań;

•

odczuwanie samotności pomimo posiadania rodziny;

odczuwanie samotności pomimo posiadania rodziny;

•

zmiana modelu rodziny, co wiąże się często ze zmniejszeniem

zmiana modelu rodziny, co wiąże się często ze zmniejszeniem

liczby osób, które mogą sprawować opiekę nad osobą w

liczby osób, które mogą sprawować opiekę nad osobą w

starszym wieku.

starszym wieku.

Starość = wieloczynnikowa

Starość = wieloczynnikowa

katastrofa ???

katastrofa ???

Na wieloczynnikową katastrofę człowieka starego

Na wieloczynnikową katastrofę człowieka starego

składają

składają

się:

się:

•

cierpienia wynikające z chorób;

cierpienia wynikające z chorób;

•

straty ponoszone w sferze: uczuciowej, materialnej,

straty ponoszone w sferze: uczuciowej, materialnej,

społecznej;

społecznej;

•

utrata niezależności;

utrata niezależności;

•

poczucie własnej nieprzydatności;

poczucie własnej nieprzydatności;

•

osamotnienie, brak motywacji do aktywności,

osamotnienie, brak motywacji do aktywności,

obiektywna samotność, izolacja;

obiektywna samotność, izolacja;

•

bezradność, poczucie zagrożenia, lęk

bezradność, poczucie zagrożenia, lęk

,,Polityka społeczna oraz wprowadzona w Polsce

,,Polityka społeczna oraz wprowadzona w Polsce

reforma ochrony zdrowia nie biorą pod uwagę

reforma ochrony zdrowia nie biorą pod uwagę

interesów dominującej grupy pacjentów, jaką

interesów dominującej grupy pacjentów, jaką

stanowią ludzie w starszym wieku. Zarówno

stanowią ludzie w starszym wieku. Zarówno

placówki lecznictwa otwartego, jak i szpitale

placówki lecznictwa otwartego, jak i szpitale

nie są odpowiednio przygotowane, aby

nie są odpowiednio przygotowane, aby

realizować potrzeby ludzi starych. Organizacja

realizować potrzeby ludzi starych. Organizacja

opieki zdrowotnej nad ludźmi starymi jest

opieki zdrowotnej nad ludźmi starymi jest

zaprzeczeniem zasad współczesnej

zaprzeczeniem zasad współczesnej

gerontologii i pozostaje w sprzeczności z

gerontologii i pozostaje w sprzeczności z

prognozami demograficznymi naszego kraju”

prognozami demograficznymi naszego kraju”

W. Pędich, PTG

W. Pędich, PTG

Zapewnienie opieki nad ludźmi starszymi

Zapewnienie opieki nad ludźmi starszymi

wg Tobiasz-Adamczyk B., Knurowski T., Brzyski P.

wg Tobiasz-Adamczyk B., Knurowski T., Brzyski P.

•

Jakość opieki

Jakość opieki

•

Jakość kadr

Jakość kadr

świadczących usługi:

świadczących usługi:

medyczne,

medyczne,

pielęgnacyjne,

pielęgnacyjne,

socjalne,

socjalne,

psychospołeczne

psychospołeczne

-lekarze – geriatrzy

-lekarze – geriatrzy

-pielęgniarki

-pielęgniarki

-pracownicy socjalni

-pracownicy socjalni

•

powszechność – ludzie

powszechność – ludzie

starzy główni

starzy główni

konsumenci opieki

konsumenci opieki

zdrowotnej

zdrowotnej

•

długotrwałość opieki

długotrwałość opieki

•

dostępność

dostępność

-przestrzenna, czasowa

-przestrzenna, czasowa

(brak barier fizycznych

(brak barier fizycznych

i architektonicznych)

i architektonicznych)

-ekonomiczna

-ekonomiczna

(odpłatność za usługi

(odpłatność za usługi

diagnostyczne i leczenie)

diagnostyczne i leczenie)

Podstawowe potrzeby ludzi w starszym

Podstawowe potrzeby ludzi w starszym

wieku

wieku

•

w zakresie odżywiania – profilaktyka niedożywienia,

w zakresie odżywiania – profilaktyka niedożywienia,

niedokrwistości, otyłości, ostrych zaburzeń w odżywianiu;

niedokrwistości, otyłości, ostrych zaburzeń w odżywianiu;

•

zapewnienia odpowiednich warunków mieszkaniowych –

zapewnienia odpowiednich warunków mieszkaniowych –

węzeł sanitarny, temperatura pomieszczeń, liczba osób

węzeł sanitarny, temperatura pomieszczeń, liczba osób

mieszkających wspólnie, dostęp do telefonu, udogodnienia;

mieszkających wspólnie, dostęp do telefonu, udogodnienia;

•

zapewnienia szacunku – zasady komunikacji z człowiekiem

zapewnienia szacunku – zasady komunikacji z człowiekiem

starym ;

starym ;

•

zapewnienia poczucia bezpieczeństwa – poprzez

zapewnienia poczucia bezpieczeństwa – poprzez

zapewnienie stałej opieki i pomocy;

zapewnienie stałej opieki i pomocy;

•

zapewnienie możności stanowienia o sobie – w różnym

zapewnienie możności stanowienia o sobie – w różnym

zakresie np. jakie założy ubrania, jaki zje posiłek

zakresie np. jakie założy ubrania, jaki zje posiłek