ZABURZENIA RYTMU

ZABURZENIA RYTMU

SERCA

SERCA

ARYTMIA SERCA

ARYTMIA SERCA

OPIS:

OPIS:

Arytmia serca powstaje wskutek zaburzonego

Arytmia serca powstaje wskutek zaburzonego

wytwarzania

i przewodzenia

impulsów

wytwarzania

i przewodzenia

impulsów

elektrycznych przez odpowiednio wyspecjalizowane

elektrycznych przez odpowiednio wyspecjalizowane

komórki znajdujące się w sercu. Przejawia się ona

komórki znajdujące się w sercu. Przejawia się ona

nierównymi

odstępami

czasowymi

pomiędzy

nierównymi

odstępami

czasowymi

pomiędzy

kolejnymi uderzeniami serca lub okresami nagłego

kolejnymi uderzeniami serca lub okresami nagłego

przyśpieszenia

lub

zwolnienia

rytmu

serca.

przyśpieszenia

lub

zwolnienia

rytmu

serca.

Zaburzenia te można łatwo stwierdzić samemu

Zaburzenia te można łatwo stwierdzić samemu

badając na przykład tętno na nadgarstku.

badając na przykład tętno na nadgarstku.

Należy zaznaczyć, że prawie wszyscy ludzie

Należy zaznaczyć, że prawie wszyscy ludzie

miewają od czasu do czasu nieregularne bicia

miewają od czasu do czasu nieregularne bicia

serca, co wcale nie znaczy, że ich przyczyną są

serca, co wcale nie znaczy, że ich przyczyną są

poważne schorzenia.

poważne schorzenia.

Najczęstsze dolegliwości i

Najczęstsze dolegliwości i

objawy

objawy

:

:

Dość często arytmie przebiegają bezobjawowo. W

Dość często arytmie przebiegają bezobjawowo. W

zależności od nasilenia i zaawansowania arytmii

zależności od nasilenia i zaawansowania arytmii

mogą pojawiać się takie objawy, jak:

mogą pojawiać się takie objawy, jak:

-

uczucie nagłego, silnego uderzenia serca ,

uczucie nagłego, silnego uderzenia serca ,

-

uczucie szybkiego miarowego lub niemiarowego

uczucie szybkiego miarowego lub niemiarowego

bicia serca ,

bicia serca ,

-

uczucie wolnego miarowego lub niemiarowego bicia

uczucie wolnego miarowego lub niemiarowego bicia

serca

serca

- duszność,
- ból dławicowy za mostkiem,
- zawroty głowy,
- wymioty,
- oddanie dużej ilości moczu,
- nagłe zasłabnięcie
- utrata przytomnośc

Kontaktu z lekarzem

Kontaktu z lekarzem

wymaga:

wymaga:

- jakakolwiek niemiarowość akcji serca,

- jakakolwiek niemiarowość akcji serca,

jeśli nawraca, a jej pojawieniu się

jeśli nawraca, a jej pojawieniu się

towarzyszą wymienione powyżej

towarzyszą wymienione powyżej

objawy

objawy

Szybkiego kontaktu z

Szybkiego kontaktu z

lekarzem wymaga:

lekarzem wymaga:

Jeśli zaburzenia rytmu serca doprowadzają do:

Jeśli zaburzenia rytmu serca doprowadzają do:

-

utrat przytomności,

utrat przytomności,

-

nasilonej duszności,

nasilonej duszności,

-

bólów zamostkowych,

bólów zamostkowych,

Przyczyny:

Przyczyny:

Na wystąpienie zaburzeń rytmu serca narażone są

Na wystąpienie zaburzeń rytmu serca narażone są

osoby, u których stwierdza się:

osoby, u których stwierdza się:

1. Schorzenia serca i układu krążenia:

1. Schorzenia serca i układu krążenia:

-

wady zastawkowe serca

wady zastawkowe serca

,

,

-

kardiomiopatie

kardiomiopatie

,

,

-

choroba niedokrwienna serca

choroba niedokrwienna serca

,

,

-

zawał mięśnia serca

zawał mięśnia serca

,

,

-

zapalenie mięśnia serca

zapalenie mięśnia serca

,

,

-

zapalenie osierdzia

zapalenie osierdzia

,

,

-

zapalenie wsierdzia

zapalenie wsierdzia

,

,

-

niewydolność krążenia

niewydolność krążenia

2. Zaburzenia endokrynologiczne:

2. Zaburzenia endokrynologiczne:

-

nadczynność

nadczynność

lub

lub

niedoczynność tarczycy

niedoczynność tarczycy

,

,

-

nadczynność

nadczynność

lub

lub

niedoczynność

niedoczynność

przysadki mózgowej

przysadki mózgowej

,

,

-

nadczynność

nadczynność

lub

lub

niedoczynność

niedoczynność

kory nadnerczy

kory nadnerczy

,

,

3. Zaburzenia w składzie elektrolitowym krwi:

3. Zaburzenia w składzie elektrolitowym krwi:

- zbyt duże lub zbyt małe stężenie

- zbyt duże lub zbyt małe stężenie

potasu

potasu

,

,

sodu

sodu

lub

lub

magnezu

magnezu

4. Zaburzenia rytmu serca mogą pojawić

4. Zaburzenia rytmu serca mogą pojawić

się jako efekt uboczny stosowania różnych

się jako efekt uboczny stosowania różnych

leków, również leków stosowanych

leków, również leków stosowanych

przeciw zaburzeniom rytmu serca.

przeciw zaburzeniom rytmu serca.

5. Do wystąpienia arytmii usposabia

5. Do wystąpienia arytmii usposabia

również:

również:

-

spożycie takich używek jak alkohol, kawa,

spożycie takich używek jak alkohol, kawa,

herbata, narkotyki, napoje z zawartością

herbata, narkotyki, napoje z zawartością

kofeiny

kofeiny

-

stres oraz przewlekłe zmęczenie

stres oraz przewlekłe zmęczenie

Sposoby zapobiegania:

Sposoby zapobiegania:

-

Odpowiednie leczenie schorzeń

Odpowiednie leczenie schorzeń

doprowadzających do wystąpienia arytmii

doprowadzających do wystąpienia arytmii

serca,

serca,

-

ograniczyć do minimum lub zrezygnować

ograniczyć do minimum lub zrezygnować

ze stosowania używek,

ze stosowania używek,

-

okresowo badać skład elektrolitów we

okresowo badać skład elektrolitów we

krwi,

krwi,

-

ściśle do zaleceń lekarskich stosować leki

ściśle do zaleceń lekarskich stosować leki

mogące doprowadzić do wystąpienia

mogące doprowadzić do wystąpienia

zaburzeń rytmu serca

zaburzeń rytmu serca

Przewidywany przebieg

Przewidywany przebieg

choroby:

choroby:

- przebieg choroby zależy od postępów i

- przebieg choroby zależy od postępów i

efektów leczenia choroby

efektów leczenia choroby

podstawowej, w wyniku której doszło

podstawowej, w wyniku której doszło

do zaburzeń rytmu serca. Tym

do zaburzeń rytmu serca. Tym

niemniej, większość zaburzeń rytmu

niemniej, większość zaburzeń rytmu

serca można w sposób zadowalający

serca można w sposób zadowalający

kontrolować przy pomocy leczenia

kontrolować przy pomocy leczenia

farmakologicznego lub operacyjnego

farmakologicznego lub operacyjnego

Możliwe powikłania

Możliwe powikłania

:

:

Powikłania zależą od nasilenia arytmii. Niegroźne

Powikłania zależą od nasilenia arytmii. Niegroźne

arytmie o małym nasileniu nie niosą za sobą

arytmie o małym nasileniu nie niosą za sobą

poważnych powikłań. W przypadku bardziej

poważnych powikłań. W przypadku bardziej

zaawansowanych zaburzeń rytmu może dojść do:

zaawansowanych zaburzeń rytmu może dojść do:

-

utraty przytomności,

utraty przytomności,

-

zatorów obwodowych w tym udaru mózgu

zatorów obwodowych w tym udaru mózgu

(spowodowanych przez skrzepliny tworzące się w

(spowodowanych przez skrzepliny tworzące się w

sercu w przypadku

sercu w przypadku

migotania przedsionków

migotania przedsionków

),

),

-

niewydolności krążenia,

niewydolności krążenia,

-

nagłej śmierci sercowej spowodowanej arytmiami

nagłej śmierci sercowej spowodowanej arytmiami

groźnymi dla życia, jak częstoskurcz komorowy,

groźnymi dla życia, jak częstoskurcz komorowy,

migotanie komór czy asystolia.

migotanie komór czy asystolia.

Badania dodatkowe:

Badania dodatkowe:

Badanie dodatkowe mają na celu stwierdzenie:

Badanie dodatkowe mają na celu stwierdzenie:

-

rodzaju arytmii, choroby, która ją spowodowała,

rodzaju arytmii, choroby, która ją spowodowała,

-

monitorowanie jej przebiegu i skuteczności

monitorowanie jej przebiegu i skuteczności

leczenia,

leczenia,

Należą do nich:

Należą do nich:

-

EKG

EKG

i EKG metodą Holtera

i EKG metodą Holtera

-

Echokardiografia

Echokardiografia

-

Morfologia i badania biochemiczne krwi

Morfologia i badania biochemiczne krwi

-

Cewnikowanie serca i pomiary

Cewnikowanie serca i pomiary

elektrofizjologiczne

elektrofizjologiczne

-

Pomiar hormonów tarczycy i innych

Pomiar hormonów tarczycy i innych

Cele leczenia:

Cele leczenia:

Celem terapii jest skuteczne leczenie

Celem terapii jest skuteczne leczenie

choroby,

która

doprowadziła

do

choroby,

która

doprowadziła

do

wystąpienia arytmii, oraz eliminowanie

wystąpienia arytmii, oraz eliminowanie

zaburzeń rytmu odpowiednimi lekami

zaburzeń rytmu odpowiednimi lekami

lub zabiegami.

lub zabiegami.

Leczenie

Leczenie

:

:

1.

1.

Zalecenia ogólne

Zalecenia ogólne

:

:

-

diagnostyka i początkowe leczenie powinny być

diagnostyka i początkowe leczenie powinny być

przeprowadzone w warunkach szpitalnych,

przeprowadzone w warunkach szpitalnych,

-

przy arytmiach wywołanych wysiłkiem fizycznym

przy arytmiach wywołanych wysiłkiem fizycznym

konieczne jest ograniczenie aktywności (może być

konieczne jest ograniczenie aktywności (może być

groźna dla życia),

groźna dla życia),

-

w przypadku występowania zawrotów głowy i

w przypadku występowania zawrotów głowy i

omdleń, przeciwwskazana jest praca na wysokości

omdleń, przeciwwskazana jest praca na wysokości

oraz kierowanie pojazdami i maszynami (dźwigi,

oraz kierowanie pojazdami i maszynami (dźwigi,

prasy),

prasy),

-

Z diety powinny zostać wyeliminowane substancje

Z diety powinny zostać wyeliminowane substancje

zawierające kofeinę i alkohol

zawierające kofeinę i alkohol

2.

2.

Leczenie farmakologiczne

Leczenie farmakologiczne

:

:

Istnieje wiele różnych grup leków

Istnieje wiele różnych grup leków

antyarytmicznych. Stosuje się je w zależności

antyarytmicznych. Stosuje się je w zależności

od rodzaju arytmii i jej nasilenia. Czasem nie

od rodzaju arytmii i jej nasilenia. Czasem nie

wystarcza stosowanie jednego leku w celu

wystarcza stosowanie jednego leku w celu

opanowania arytmii. Wtedy zwykle kojarzy się

opanowania arytmii. Wtedy zwykle kojarzy się

ze sobą leki z kilku grup. Oprócz leków stosuje

ze sobą leki z kilku grup. Oprócz leków stosuje

się różne preparaty uzupełniające stwierdzane

się różne preparaty uzupełniające stwierdzane

niedobory potasu lub magnezu.

niedobory potasu lub magnezu.

W przypadku migotania przedsionków

W przypadku migotania przedsionków

konieczne jest okresowe lub stałe stosowanie

konieczne jest okresowe lub stałe stosowanie

leków ograniczających krzepliwość krwi (tzw.

leków ograniczających krzepliwość krwi (tzw.

antykoagulantów).

antykoagulantów).

3.

3.

Leczenie operacyjne

Leczenie operacyjne

:

:

W przypadku nawracających groźnych dla życia arytmii,

W przypadku nawracających groźnych dla życia arytmii,

może okazać się konieczne wszczepienie na stałe

może okazać się konieczne wszczepienie na stałe

specjalnych urządzeń mających za zadanie szybkie

specjalnych urządzeń mających za zadanie szybkie

umiarowienie rytmu serca. Są to tzw. kardiowertery-

umiarowienie rytmu serca. Są to tzw. kardiowertery-

defibrylatory. W przebiegu niektórych arytmii lub z

defibrylatory. W przebiegu niektórych arytmii lub z

powodu konieczności stosowania dużych dawek leków

powodu konieczności stosowania dużych dawek leków

antyarytmicznych

może

okazać

się

konieczne

antyarytmicznych

może

okazać

się

konieczne

wszczepienie stymulatora serca w celu zapewnienia

wszczepienie stymulatora serca w celu zapewnienia

odpowiedniej

częstości

akcji

serca.

odpowiedniej

częstości

akcji

serca.

W przypadku niektórych arytmii (przy pomocy badania

W przypadku niektórych arytmii (przy pomocy badania

elektrofizjologicznego połączonego z cewnikowaniem

elektrofizjologicznego połączonego z cewnikowaniem

serca) możliwe jest odnalezienie obszaru w mięśniu

serca) możliwe jest odnalezienie obszaru w mięśniu

serca, w którym dochodzi do powstania arytmii.

serca, w którym dochodzi do powstania arytmii.

Umożliwia to jego całkowite zniszczenie i wyleczenie

Umożliwia to jego całkowite zniszczenie i wyleczenie

pacjenta.

pacjenta.