Socjologia jako nauka o

społeczeństwie

30w1

1Przedmiot socjologii

2Myśl społeczna i rozwój socjologii

3Podstawowe kierunki i pojęcia

4Metody badań socjologicznych

5Pożytki z socjologii –jak wykorzystywać wiedzę

socjologiczną?

Ad 1) Przedmiot socjologii

Socjologia bada społeczne zachowania się człowieka,
organizację społeczeństw, zachodzące w nich interakcje.

Głównym przedmiotem zainteresowania socjologów
są badania struktury społecznej,
czyli „przestrzeni międzyludzkiej”.

Ad 2) Myśl społeczna i rozwój

socjologii

Badaniem poglądów na temat życia społecznego zajmuje się
historia myśli społecznej.

-wiedza pierwotna: sposób widzenia świata i życia społecznego
przez ludy pierwotne

-wiedza ludowa

-wiedza elitarna i kultura tworzona przez specjalistów
W połowie XIX wieku rozważania o życiu społecznym
zaczęto nazywać socjologią. Nazwę socjologia wprowadził
francuski filozof Auguste COMTE w 1838 r.

Szczególnie ważny dla rozwoju socjologii
był przełom XIX i XX wieku

Ad 3) Podstawowe kierunki i

pojęcia

Charakterystyczne sposoby uprawiania socjologii i teorie:
-teorie struktury społecznej i stratyfikacji
-funkcjonalizm
-interakcjonizm

-teorie podmiotowości i stawania się społeczeństwa
Pojęcia:
-społeczeństwo – układ powiązanych ze sobą ról
i pozycji społecznych
-ruchliwość społeczna – zmiana miejsca w stratyfikacji społecznej,
czyli mechanizm zmiany struktury społecznej
-interakcje społeczne – wzajemne relacje, w toku których partnerzy
modyfikują swe działania
-socjalizacja – kształtowanie osobowości – umożliwia uczestnictwo
w społeczeństwie
-role społeczne – człowiek stosuje się do ustalonych zasad i norm

Ad 4) Metody badań

socjologicznych

Podstawowe rodzaje materiału badawczego:
-materiał zastany
-materiał tworzony przez socjologa

Narzędzia badawcze socjologa:

-eksperyment

-ankieta

-obserwacja

-źródła pisane

Ad 5) Pożytki z socjologii

Socjologia przyczynia się do rozwiązywania
problemów społecznych pełniąc rolę:

-edukacyjną

-instrumentalną