Pobieranie i transport

Pobieranie i transport

materiałów do badań

materiałów do badań

mikrobiologicznych

mikrobiologicznych

Ogólne zasady



Materiał należy pobrać:



z

miejsca zmienionego chorobowo



przed rozpoczęciem antybiotykoterapii

(wyjątkowo - jeżeli pacjent jest w

trakcie antybiotykoterapii - przed

kolejną dawką leku)

Ogólne zasady



W zależności od rodzaju materiał jest
pobierany:



do jałowego pojemnika (mocz, kał, plwocina)



na wymazówkę



na zestaw transportowy ogrzany do
temperatury pokojowej (posiew w kierunku
beztlenowców)



na podłoże hodowlane ogrzane do
temperatury ciała ludzkiego (krew, płyny)

Pojemniki do pobierania
materiałów

Wymazówki i zestawy
transportowe

Ogólne zasady



Pobrany materiał należy opisać
podając:

–

imię i nazwisko pacjenta, oddział

–

rodzaj materiału

–

datę i godzinę jego pobrania

W skierowaniu należy ponadto podać:

–

kierunek badania

–

wstępne rozpoznanie i ewentualne leczenie
(stosowane antybiotyki).

Ogólne zasady



Możliwie szybki transport do
laboratorium



Wyjątkiem od tej zasady są:



materiały pobrane na podłoża transportowe:

2-3 dni (kilka godzin w zakażeniach

beztlenowcowych);



materiały pobrane na podłoża hodowlane



mocze: 2-4 godzin w temp. 4

0

C (lodówka!)

Ogólne zasady



Wstępne wyniki badań
mikrobiologicznych:

po 24-48 godzinach



Wyniki ostateczne wraz z
antybiogramem

po 3-4 dniach



Badania w kierunku beztlenowców:

do 10 dni

Wskazania do pobrania krwi na

Wskazania do pobrania krwi na

posiew

posiew



Wystąpienie gorączki z objawami SIRS



Zakażenia narządowe lub układowe z
towarzyszącym złym stanem ogólnym
(zapalenie płuc, zakażenie układu moczowego,
zakażenie pooperacyjne)



Zapalenie wsierdzia



Obecność linii naczyniowej z towarzyszącą
infekcją w miejscu wkłucia i/lub złym stanem
ogólnym

Zasady pobierania krwi na posiew

Zasady pobierania krwi na posiew

Warunki aseptyczne

Warunki aseptyczne (jałowe rękawiczki,
dezynfekcja miejsca wkłucia)



Czas: najlepiej

około 30 min

około 30 min. przed spodziewanym

szczytem gorączki



Podłoże do hodowli bakterii tlenowych i
beztlenowych

(dwa oddzielne podłoża lub

jedno wspólne)

ogrzane do

ogrzane do

temp. 37

temp. 37

0

0

C

C



Odpowiednia

proporcja objętości

proporcja objętości próbki do

objętości

odłoża

Podłoża do posiewu krwi

Pobieranie próbek krwi

Pobieranie próbek krwi

Sepsa; gorączka
o
prawdopodobny
m tle
infekcyjnym

Gorączka o
nieustalonej
etiologii

2-3 próbki z różnych wkłuć,
co 10-15 min.; przy
podejrzeniu zak. grzybiczych 3
próbki co 30 minut

2 próbki z różnych wkłuć w
ciągu 1h; powtórzyć po 24
godzinach (jeżeli wynik
ujemny)

Zapalenie
wsierdzia

Ostre: 2-3 próbki z różnych
wkłuć w ciągu 1-2h

Podostre: 2 próbki z
różnych wkłuć w ciągu
doby

Diagnostyka odcewnikowych

Diagnostyka odcewnikowych

zakażeń krwi

zakażeń krwi



Badanie cewnika

Badanie cewnika

Pobranie materiału:

usunąć aseptycznie

cewnik
odciąć końcówkę (3-5 cm)
Metody badania:

–

półilościowa (metoda rolowania);

cewniki

założone < tygodnia; istotny wynik  15 CFU

–

ilościowa;

cewniki utrzymywane > tygodnia;

istotny wynik 10

2

CFU

Uwaga:

interpretacja wyników nie dotyczy

cewników pokrytych substancjami antybakteryjnymi!

Diagnostyka odcewnikowych

Diagnostyka odcewnikowych

zakażeń krwi

zakażeń krwi



Badanie parzystych próbek krwi:

Badanie parzystych próbek krwi:

Pobranie materiału:



próbka pobrana przez cewnik centralny



próbka pobrana ze świeżego wkłucia

Metody badania:

–

ilościowa;

istotny wynik  5:1 CFU (CVC vs.

obwód)

–

jakościowa;

różny czas uzyskania dodatnich

wyników; istotny wynik >2 h (CVC vs. obwód)

Pobranie płynu mózgowo-
rdzeniowego

Meningomediu
m

+ „pilotka”

w celu
wykonania: -
preparatu
bezpośr. -
szybkich testów
serologicznych

Płyny wysiękowe, wydzieliny

z drenów



Materiały te należy pobrać

:

:

–

na podłoża do tlenowego i beztlenowego

posiewu krwi;

–

do jałowej probówki



Płyny punkcyjne - z zachowaniem zasad aseptyki



Treść z drenu - przez punkcję układu drenującego
w pobliżu wyjścia drenu z powłok ciała; zmienić
igłę i wprowadzić zawartość strzykawki do podłóż

Wydzieliny ropne



Zmiany powierzchniowe -

badanie

w kierunku bakterii tlenowych

Sposób pobrania:

na wymazówkę



Zmiany głębokie -

badanie w

kierunku bakterii tlenowych i
beztlenowych

Sposób pobrania:

na podłoże

transportowe

Układ pokarmowy



Kał:

pobrany do jałowego pojemnika

Przechowywanie i transport:
temp. pokojowa - badanie bakteriologiczne
temp. - 20

0

C lub + 4

0

C - badanie

wirusologiczne



Wymaz z odbytu



Bioptaty z żołądka (Helicobacter pylori)

Górne drogi oddechowe



Wymaz z przedsionka nosa:

nosicielstwo S.

aureus



Wymaz z migdałków:

ropnie, anginy



Wymaz z tylnej ściany gardła



Wymaz spod nagłośni: Mycoplasma, Chlamydia



Wymaz z jamy ustnej

Dolne drogi oddechowe



Plwocina -

odkrztuszona do jałowego

pojemnika rano, po wykonaniu toalety jamy
ustnej i przepłukaniu jej przegotowaną wodą



Wydzielina oskrzelowa

odsysana u

pacjentów zaintubowanych, pobrana do
jałowego pojemnika



Inne:

–

bronchoaspirat

–

popłuczyny pęcherzykowo-oskrzelowe (BAL)

Pobranie popłuczyn oskrzelowych -
BAL

Mocz



Metoda pobrania:



ze środkowego strumienia



przez punkcję układu drenującego



przez nakłucie nad spojeniem łonowym



Sposób pobrania:



do jałowego pojemnika



na podłoże transportowo-hodowlane

Pacjent cewnikowany

Pacjent cewnikowany

Miejsca wniknięcia
bakterii

Połączenie cewnika
z workiem

Połączenie z workiem zbierającym,
reflux moczu z worka do cewnika

Wejście do cewki,
okolice cewnika

Sposób pobierania moczu, z cewnika,
do badań laboratoryjnych

Biofilm na powierzchni cewnika
moczowego

stan po 3
godzinach od
kolonizacji

stan po 100
godzinach od
kolonizacji

Pobranie moczu na podłoże
transportowe

Badania środowiska

Badania środowiska

Tylko jako element dochodzenia

Tylko jako element dochodzenia

epidemiologicznego !

epidemiologicznego !



Kontrola powietrza

Kontrola powietrza



metoda sedymentacji



metoda zderzeniowa



Kontrola powierzchni

Kontrola powierzchni



metoda odcisków



metoda wymazów

Metoda odcisków

Metoda odcisków



Count-Tact -
kontrola czystości
powierzchni

Badania środowiska

Badania środowiska



Kontrola personelu

Kontrola personelu



kontrola nosicielstwa



kontrola czystości mikrobiologicznej rąk



Kontrola procesów sterylizacji

Kontrola procesów sterylizacji

Mikrobiologiczna kontrola

Mikrobiologiczna kontrola

rąk

rąk



Odcisk po
chirurgicznym
myciu rąk:

chirurg J.K.

VI. 2001.