1

PATOFIZJOLOGIA

ZABURZEŃ

IMMUNOLOGICZNYCH - 1

2

Celem działania układu

odpornościowego jest

rozpoznanie

i

neutralizacja

„obcych” elementów

w organizmie.

3

Prawidłowe reakcje

odpornościowe

• Odporność nieswoista

– wspólna forma

reakcji wobec różnych czynników (bakterii,
ciał obcych, pasożytów…) – rola TLR

• Bariery tkankowe
• Fagocytoza
• Cytotoksyczność nieswoista (NK, cytoliza)

• Odporność swoista

– skierowana

wybiórczo przeciwko „obcemu”
ANTYGENOWI

• Przeciwciała

• Cytotoksyczność swoista (ADCC, CD8+)

4

ANTYGEN

• Białko lub peptyd
• Lipid (fosfolipid)
• Oligo- lub polisacharyd
• Jedno- lub dwuniciowy DNA

}

Wymagają
„nośnika”
białkowego,
np.
albuminy
osoczowej

Cząsteczka rozpoznawana jako swoja/obca i w przypadku
rozpoznania jako „obcej” powodująca reakcję układu
odpornościowego, mającą na celu jej

neutralizację

lub

eliminację

, np. produkcję przeciwciał czy aktywację

komórek cytotoksycznych

.

5

Komórki biorące udział w swoistej

odpowiedzi immunologicznej - 1

• Komórki prezentujące antygeny (APC;

posiadają na powierzchni antygeny

zgodności tkankowej HLA klasy II):

• MAKROFAGI

• KOMÓRKI DENDRYTYCZNE

– KOMÓRKI LANGERHANSA W SKÓRZE

• LIMFOCYTY B (T)

• INNE

• Limfocyty:

• T (Th CD4

+

, Tc CD8

+

i ich subpopulacje)

• B i komórki plazmatyczne

• NK (LGL)

6

Sposoby eliminacji antygenów –

„odporność humoralna”

• Przeciwciała (immunoglobuliny) –

produkowane komórki plazmatyczne:

• Wiązanie

obcych białek (np. neutralizacja toksyn

bakteryjnych)

• Opłaszczanie

(opsonizacja) bakterii

• Aktywacja

dopełniacza

• Opłaszczanie

„obcych” komórek – początek reakcji

cytotoksycznej ADCC

» Komórki zainfekowane przez wirusy

» Komórki nowotworowe

» Komórki przeszczepione

• Neutralizacja

wirusów

• Kompleksy antygen-przeciwciało

(„kompleksy immunologiczne”) usuwane

przez makrofagi, eozynofile.

7

Działanie immunoglobulin

Neutralizacja

toksyn i

wirusów

(poza komórką)

Opsonizacja

i

fagocytoza

bakterii

Liza komórek

zakażonych

przez

wirusy

Liza komórek

zakażonych

przez

wirusy

(aktywacja

dopełniacza)

8

Sposoby eliminacji antygenów –

„odporność komórkowa” - 1

• Komórki cytotoksyczne

niszczą inne komórki:

• Zainfekowane przez

wirusy i inne pasożyty

wewnątrzkomórkowe

• Nowotworowe

• Przeszczepiane

• Mechanizmy

cytotoksyczności:

• ADCC (zależna od

przeciwciał)

• NK (zależna od

antygenów zgodności

tkankowej)

• Limfocyty CD8+ (zależna

od MHC I)

9

PODSUMOWANIE

LIMFOC

YT

T

APC

NK

B

NK

NK

NK

CD4

+

CD4

+

M

CD4

+

CD8

+

CD8

+

CD8

+

M

B

B

M

LIMFOCYT

B

NEO, Wirus

NK

ANTYGEN + Komórki kompetentne = KOMÓRKI EFEKTOROWE =

EFEKT

+ KOMÓRKI PAMIĘCI

ELIMINACJA

ANTYGENU