ZABURZENIA WODNO-

ELEKTROLITOWE PO

PRZEDAWKOWANIU

ALKOHOLU

Aneta Walus

Hubert Radosz

Ratownictwo Medyczne III rok

Działanie alkoholu na organizm.

Alkohol etylowy jest cieczą lżejszą od wody,
przezroczystą, o charakterystycznej woni i piekącym
smaku. W normalnych warunkach występuje w
organizmie człowieka jako alkohol fizjologiczny, w
stężeniu nie przekraczającym 0,15 promila.
Wchłanianie rozpoczyna się natychmiast po
wprowadzeniu alkoholu do organizmu, już w jamie
ustnej. Szybkość wchłaniania zależy m. in. od tempa
przesuwania się treści pokarmowych z żołądka do
dwunastnicy i jelit, a także od zawartości tłuszczu w
pożywieniu. Jelita są miejscem, gdzie najwięcej
alkoholu przenika do krwi, natomiast największe jego
stężenie występuje w ślinie, moczu, krwi, żółci i płynie
mózgowo-rdzeniowym. Do maksymalnego stężenia
alkoholu we krwi dochodzi po upływie około 1-1,5
godziny od chwili jego spożycia. Proces
metabolizowania alkoholu przebiega wolniej niż
proces jego wchłaniania

Szkody zdrowotne

Według Światowej Organizacji Zdrowia alkohol
znajduje się na trzecim miejscu wśród czynników
ryzyka dla zdrowia populacji. Większe ryzyko niesie za
sobą palenie tytoniu i nadciśnienie tętnicze. Ponad 60
rodzajów chorób i urazów ma związek ze spożywaniem
alkoholu. Alkohol działa szkodliwie na niemal wszystkie
tkanki i narządy. Alkohol, a także jego główny
metabolit, aldehyd octowy, są bezpośrednio toksyczne
dla tkanek. Alkohol i jego metabolity wchodzą w
bezpośrednie reakcje z fizjologicznymi substancjami w
organizmie. Działanie pośrednie alkoholu polega na
silnym wpływie na homeostazę ustroju poprzez
działanie na układ wegetatywny, endokrynny,
odpornościowy,

gospodarkę wodno-elektrolitową,

wchłanianie niezbędnych składników odżywczych itp.

Szkody zdrowotne -
składniki mineralne 

U osób spożywających alkohol w nadmiarze powszechnie
występuje niedobór składników mineralnych, takich jak

wapń, magnez, potas, sód, żelazo i cynk,

chociaż alkohol

sam w sobie nie wpływa na ich przyswajanie. Niedobór ten
jest raczej zjawiskiem wtórnym, towarzyszącym innym
problemom związanym z piciem alkoholu: zmniejszenie
przyswajania wapnia wynika z upośledzonego przyswajania
tłuszczu; niedobór magnezu spowodowany jest niskim jego
spożyciem wraz z dietą, zwiększonym wydalaniem moczu,
wymiotami i biegunką; brak dostatecznej ilości żelaza
spowodowany jest krwawieniem z jelit; złe przyswajanie
cynku lub jego utrata związane są z innymi niedoborami
składników pokarmowych Niedostateczna ilość składników
mineralnych może spowodować bardzo różne dolegliwości
zdrowotne, począwszy od chorób kości związanych z
niedoborem wapnia, na kurzej ślepocie i chorobach skóry
skończywszy.

Wpływ alkoholu na nerki

Jeśli wypijemy 250 ml wina, to w ciągu najbliższych 2
godzin stracimy co najmniej 500 ml wody wydalonej w
postaci moczu. W normalnych warunkach nerki
absorbują wodę czyniąc tak pod wpływem hormonu -

wazopresyny

- wydzielanego w przysadce mózgowej.

Alkohol redukuje ilość wazopresyny, pozbawiając tym
samym nerki informacji o konieczności absorpcji
wody. Woda nie zatrzymywana przepływa do
pęcherza, a następnie jest wydalana z organizmu. W
efekcie następuje odwodnienie, o ile nie uzupełniamy
ubytku wody.

ODWODNIENIE

Odwodnienie – stan, w którym
zawartość wody w organizmie spada
poniżej wartości niezbędnej do jego
prawidłowego funkcjonowania. Stan
odwodnienia zagraża życiu pacjenta,
jest szczególnie niebezpieczny dla
niemowląt, małych dzieci oraz ludzi
starszych

ELEKTROLITY

Odwodnieniu mogą towarzyszyć zaburzenia
gospodarki elektrolitowej
Przykładami elektrolitów w pierwszym znaczeniu są
np. Wodne roztwory soli, kwasów i zasad, oraz stopy
tych związków. Elektrolity te dzieli się na mocne i
słabe, w zależności od ich stopnia dysocjacji:

Elektrolity mocne,

całkowicie zdysocjowane na jony:

wodorotlenki litowców i berylowców; wyłączając
wodorotlenek berylu oraz magnezu, kwasy, np. HCl,
HI, HBr, H

2

SO

4

, HNO

3

, HClO

4

, oraz większość

nieorganicznych soli rozpuszczalnych w wodzie (do
wyjątków należą np. Sole rtęci – Hg(Cn)

2

, Hg

2

Cl

2

– w

których wiązanie metalu z anionem" jest w dużym
stopniu kowalencyjne) – takie sole tworzą kryształy
jonowe.

Elektrolity słabe:

tylko częściowo zdysocjowane na

jony – np. H

2

S, H

2

SO

3

, HNO

2

, CH

3

COOH

OBJAWY ODWODNIENIA

W normalnych warunkach fizjologicznych
człowiek traci wodę podczas oddychania,
wydalania moczu oraz wraz z potem. Jeżeli
ubytek wody z organizmu nie zostanie
uzupełniony, np. poprzez picie, to dochodzi do
odwodnienia. Początkowa faza odwodnienia
organizmu przebiega bezobjawowo. W miarę
zwiększania się stopnia odwodnienia
pojawiają się liczne symptomy.

OBJWAY ODWODNIENIA C.D.

Objawy odwodnienia organizmu:

ubytek wody do 2% masy ciała pacjenta uczucie silnego
pragnienia



utrata masy ciała (można stwierdzić poprzez zważenie pacjenta)

ubytek wody 2-4% masy ciała pacjenta suchość w ustach



utrzymujący się ból głowy



zmniejszona ilość oddawanego moczu, aż do pojawienia się
bezmoczu



uczucie osłabienia



zawroty głowy



zaburzenia widzenia



omdlenie



nudności, czasami wymioty



tachykardia



niedociśnienie



przyspieszony oddech

OBJAWY ODWODNIENIA C.D.

ubytek wody 5-6% masy ciała pacjenta senność



parestezje



ubytek wody 10-15% masy ciała pacjenta mówienie

niemożliwe



drgawki



zaburzenia świadomości i kontroli postępowania



delirium



obrzęk języka



utrata przytomności



ubytek wody powyżej 15% masy ciała pacjenta śmierć

Nieleczone odwodnienie prowadzi do zgonu
pacjenta. Śmierć w wyniku odwodnienia
organizmu może nastąpić w ciągu 3 dni, a
nawet szybciej w przypadku upalnej pogody.
Bez wody organizm ludzki jest w stanie
przeżyć nie dłużej jak 5-6 dni. Prawidłowy
bilans wodny w organizmie jest regulowany
odczuwaniem pragnienia. U osób po 50. roku
życia odczuwanie pragnienia ulega
zmniejszeniu i zmniejsza się dalej w miarę
upływu lat. Wiele osób w podeszłym wieku
cierpi na objawy wynikające z odwodnienia
organizmu. Podczas letnich upałów
postępujące odwodnienie organizmu oraz
hipertermia stają się często przyczyną
śmierci starszych osób

LECZENIE ODWODNIENIA



Postępowanie w leczeniu odwodnienia obejmuje w
zależności od stanu pacjenta:



podawanie wody do picia



zatrzymanie ubytku płynów z organizmu



stosowanie doustnej terapii nawadniającej, której
głównymi składnikami są: woda, chlorek sodu, chlorek
potasu, cytrynian sodu i glukoza w odpowiednich
proporcjach ilościowych



picie chudego mleka, szczególnie zalecane po ćwiczeniach
sportowych, zamiast tzw. sport drinków izotonicznych



infuzję dożylną wody i elektrolitów we właściwej proporcji
w celu wyrównania zaburzeń wodno-elektrolitowych



monitorowanie stężenia elektrolitów w osoczu pacjenta
podczas terapii dożylnej



umieszczenie pacjenta na oddziale intensywnej terapii

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ !