ZAWARCIE UMOWY

Prawo cywilne



ZAWARCIE UMOWY



Tryby zawarcia umowy



Oferta



Aukcja



Przetarg



Negocjacje

Prawo cywilne



OFERTA



Ofertowy tryb zawierania umów wykorzystywany jest
w obrocie powszechnym i profesjonalnym



Regulacja normatywna ma zasadniczo charakter
uniwersalny



Wyjątki: oferta składana między profesjonalistami
(art. 66

2

oraz 68

1

k.c.) lub co najmniej z ich udziałem

(art. 68

2

k.c.) oferta elektroniczna (art. 66

1

k.c.)



Konwencja wiedeńska z dnia 11 kwietnia 1980 r. o
umowach międzynarodowej sprzedaży towarów (Dz.
U. z 1997 r. Nr 45, poz. 286),



Reguły UNIDROIT



Zasady Europejskiego Prawa Umów (PECL)

Prawo cywilne



OFERTA

•



Skierowana do adresata, stanowcza propozycja
zawarcia umowy określonej treści



Do elementów definicyjnych należą :



a)

minimum treści oferty

, którym jest wskazanie

istotnych postanowień proponowanej umowy



b)

stanowczy charakter

propozycji oferenta



c) skierowanie oferty do

adresata

Prawo cywilne



OFERTA



oferta to jednostronna czynność prawna oferenta,
zawierająca stanowczą propozycję zawarcia umowy
określonej treści



oferta to oświadczenie woli oferenta, które dopiero
wraz z akceptem ze strony adresata (oblata) składa
się na czynność prawną - zawartą między stronami
umowę



oferta kierowana jest do drugiej strony (art. 66 § 1
k.c.)



złożenie oferty prowadzi do powstania stosunku prawnego
(oferent-oblat)



stosunek ten ma charakter tymczasowy i trwa nie dłużej niż
do upływu terminu na przyjęcie oferty



w konsekwencji może (nie musi) dojść do zawarcia umowy

Prawo cywilne



OFERTA

•



Oferent,

co

do

zasady,

nie

ma

możliwości

modyfikowania swej propozycji



Ewentualne przyjęcie oferty spowoduje zawarcie
umowy w takim kształcie, jaki wynika z pierwotnego
oświadczenia oferenta



oferta ma charakter wiążący dla podmiotu, który ją
składa



oferent - stan związania oferenta



oblat - prawo kształtujące do przyjęcia oferty

Prawo cywilne



Treść oferty



wskazanie istotnych postanowień proponowanej
umowy



Oświadczenie woli oferenta

nie ma charakteru

formalnego

i nie musi zawierać w swej treści słowa

"oferta" (Uchwała 7 sędziów SN z dnia 28.09.1990
r.,III CZP 33/90, OSNCP 1991, nr 1, poz. 3)



"Ogłoszenie w prasie o sprzedaży samochodów nie ma
cech oferty w rozumieniu art. 66 k.c., skoro nie
zawiera wszystkich istotnych postanowień mającej
powstać w przyszłości umowy. Zgodnie z art. 71 k.c.
tego rodzaju ogłoszenie należy raczej uznać za

zaproszenie do rozpoczęcia rokowań”



Wyrok SN z dnia 20.10. 1978 r., IV CR 402/78, OSNCP 1979,
nr 7-8, poz. 154.

Prawo cywilne



Treść oferty - przykład



Powód złożył w biurze maklerskim pozwanego banku
zamówienie na nabycie akcji. Następnie zakupił ww. akcje,
zaś płatności dokonał Zamiennymi Obligacjami Skarbu
Państwa (ZOSP). Ponieważ później cena sprzedaży akcji w
ofercie publicznej ustalona została w złotych polskich,
biuro maklerskie pozwanego uzależniło wydanie powodowi
świadectwa depozytowego na zamówione przez niego akcje
od wycofania ZOSP i dokonania dopłaty gotówką
odpowiedniej kwoty.



Powód nie przystał na te warunki i - opierając się na
odpowiednich postanowieniach prospektu emisyjnego
wniósł o nakazanie pozwanemu wydania świadectwa
depozytowego, rozliczenia dokonanego zakupu akcji oraz
zasadzenia na jego rzecz odpowiedniej kwoty wraz z
odsetkami tytułem odszkodowania – za utracone korzyści w
związku z nie otrzymaniem świadectwa depozytowego.

Prawo cywilne



Treść oferty – przykład - rozwiązanie



Jeżeli warunki nabycia akcji zamieszczone zostały nie
w odrębnym dokumencie nazwanym ofertą, ale w
prospekcie emisyjnym, to także stanowią element
oferty (art. 66 § 1 KC);



w razie jej przyjęcia bez zastrzeżeń przez drugą
stronę, wchodzą w skład treści umowy nabycia akcji.

Prawo cywilne



Obrót konsumencki



Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych
warunkach sprzedaży konsumenckiej (Dz. U. Nr 141,
poz. 1176 z późn. zm.)



art. 4 ust. 3: „publiczne zapewnienia sprzedawcy,
producenta lub jego przedstawiciela dotyczące
sprzedawanego towaru, powinny być uwzględniane
przy ustalaniu, czy towar konsumpcyjny jest zgodny z
umową. Dotyczy to także zapewnień wyrażonych w
oznakowaniu towaru lub reklamie”



w/w informacje stają się elementem oferty sprzedaży
towaru, i wiążącym składnikiem zawieranej umowy z
konsumentem



Podobna regulacja: ustawa o usługach turystycznych

Prawo cywilne



Stanowczy charakter oferty



art. 66 § 2 k.c.

stan związania oferenta, obowiązek

pozostawania przez określony czas w gotowości do
zawarcia zaproponowanej umowy



art. 71 k.c.

Ogłoszenia, reklamy, cenniki i inne

informacje,

skierowane

do

ogółu

lub

do

poszczególnych

osób,

poczytuje

się

w

razie

wątpliwości nie za ofertę, lecz za zaproszenie do
zawarcia umowy.



możliwa jest oferta o charakterze alternatywnym,
która polega na przedstawieniu drugiej stronie kilku
opcji do wyboru



nie jest możliwe złożenie oferty warunkowej (?)

Prawo cywilne



Adresat oferty



Art. 66 § 1 k.c. - oferta jest kierowana zawsze do
drugiej strony



oferta może być skierowana do

oznaczonego adresata



oferta może być skierowana do

nieoznaczonego

adresata

(adresatów) ad incertam personam (ad

incertas personas)

Prawo cywilne



Wykładnia oferty



Art. 65 k.c



zasady

współżycia

społecznego

oraz

ustalone

zwyczaje



okoliczności złożenia oświadczenia - sposób oraz
miejsce złożenia i upublicznienia oferty



art.

8

Konwencji

wiedeńskiej

o

umowach

międzynarodowej sprzedaży towarów



punkt widzenia rozsądnego obserwatora, który
spotyka się z ofertą jako uzewnętrznionym w
konkretnych okolicznościach przejawem woli danego
podmiotu

Prawo cywilne



Wykładnia oferty



art. 543 k.c. "Wystawienie rzeczy w miejscu sprzedaży
na widok publiczny z oznaczeniem ceny uważa się za
ofertę sprzedaży" (tzw. oferta handlowa)



Oferty promocyjne i ekspozycje reklamowe



Przechowywanie odzieży w lokalach usługowych



Korzystanie z miejsc parkingowych (niestrzeżonych)



decydujące znaczenie ma rzeczywiste zachowanie
oferenta, a nie towarzyszące mu zastrzeżenia, które
nie odniosą skutku prawnego, jeśli z okoliczności
wynika coś innego (protestatio facto contraria non
valet)

Prawo cywilne



Stan związania ofertą



Związanie

jest

koniecznym

elementem

konstrukcyjnym oferty



Związanie

należy

łączyć

z

kwestią

czasu

obowiązywania oferty



Inną kwestią jest możliwością odwołania lub
modyfikacji oferty



Złożenie oferty, w chwili jej dotarcia do oblata w
sposób umożliwiający zapoznanie się z jej treścią
(art.61 k.c.) oznacza, że:



oferta będzie uznana za wiążącą



dając adresatowi prawo jej przyjęcia

Prawo cywilne



Stan związania ofertą – sytuacje szczególne



Początek

stanu

związania

-

dopuszcza

się

wprowadzenie do oferty terminu początkowego, który
może być późniejszy niż data złożenia oświadczenia
woli



art.66

1

§ 1 k.c.,

oferta elektroniczna

wiąże

składającego, jeżeli druga strona niezwłocznie
potwierdzi jej otrzymanie



inna chwila stanu początku związania ofertą (postać
condictio iuris związania oferenta)



Koniec stanu związania -

wynika z woli oferenta lub

podlega ustaleniu w oparciu o przesłanki obiektywne
wskazane w art. 66 § 2 k.c.

Prawo cywilne



Art. 66 § 2 k.c.



oferty składane w obecności drugiej strony

lub za

pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się
na odległość (tzw. oferta między obecnymi)



(telefon, komunikatory on-line)



Jeżeli oferent nie oznaczył w ofercie terminu, w ciągu
którego oczekiwać będzie odpowiedzi, oferta złożona
w obecności drugiej strony albo za pomocą środka
bezpośredniego porozumiewania się na odległość
przestaje

wiązać,

gdy

nie

zostanie

przyjęta

niezwłocznie

Prawo cywilne



Art. 66 § 2 k.c.



oferty składane w inny sposób

(tzw. oferta na

odległość)



(faks, e-mail, SMS, MMS)



złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem
czasu, w którym składający ofertę mógł

w zwykłym

toku czynności

otrzymać odpowiedź wysłaną

bez

nieuzasadnionego opóźnienia



Czas przeznaczony na odpowiedź może zależeć:



od przedmiotu oferty (stopnia skomplikowania
transakcji)



procedur

formalnoprawnych

i

organizacyjnych

(instytucje)



okoliczności wyjątkowych (strajki, klęski żywiołowe,
brak dostaw energii, awaria serwerów)

Prawo cywilne



Spóźnione nadejście oświadczenia oblata o
przyjęciu oferty



Zasada - odpowiedź spóźniona -

która dociera do

oferenta po upływie ustalonego we właściwy sposób
terminu związania nie prowadzi do zawarcia umowy.



Wyjątek Art. 67 k.c.



Jeżeli oświadczenie o przyjęciu oferty nadeszło z
opóźnieniem, lecz z jego

treści lub z okoliczności

wynika, że zostało

wysłane w czasie właściwym

,

umowa dochodzi do skutku, chyba że składający
ofertę

zawiadomi niezwłocznie drugą stronę

, iż

wskutek opóźnienia odpowiedzi poczytuje umowę za
nie zawartą.



Art. 67 stanowi odstępstwo od kwalifikowanej teorii
doręczenia na rzecz teorii wysłania, gdzie wystarczy tylko
nadanie odpowiedzi w tym samym czasie.

Prawo cywilne



Oferta elektroniczna



Dyrektywa 2000/31/WE z dnia 8 czerwca 2000 r. o
niektórych aspektach prawnych usług społeczeństwa
informatycznego,

w

szczególności

handlu

elektronicznego w obrębie rynku wewnętrznego (Dz.
Urz. WE L 178 z dnia 17 lipca 2000 r., s. 1)



Reguła art.61 § 2 k.c.



Złożenie oferty w postaci elektronicznej następuje z
chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji
elektronicznej w taki sposób, że adresat oferty może
zapoznać się z jej treścią

Prawo cywilne



Oferta elektroniczna - art. 66

1

§ 1 k.c.



Związanie oferenta ofertą złożoną w postaci
elektronicznej

następuje

w

przypadku,

gdy

otrzymanie tej oferty zostanie potwierdzone przez
drugą stronę



Prezentowanie

towarów

lub

usług

przez

przedsiębiorcę na stronach WWW jest jedynie
zaproszeniem do zawarcia umowy



Ofertę składa dopiero osoba, która chce zawrzeć
określoną umowę (składający zamówienie) (?)



Art. 66

1

§ 1 ma zastosowanie do wszystkich rodzajów

obrotu - Art. 66

1

§ 2 wprowadza szczególne obowiązki

oferenta i jest adresowany do przedsiębiorców

Prawo cywilne



Art.66

1

§ 2 k.c. Przedsiębiorca składający ofertę w

postaci

elektronicznej

jest

obowiązany

przed

zawarciem umowy poinformować drugą stronę w
sposób jednoznaczny i zrozumiały o:



1) czynnościach technicznych

składających

się

na

procedurę zawarcia umowy;



2) skutkach prawnych potwierdzenia przez drugą stronę
otrzymania oferty;



3) zasadach i sposobach utrwalania, zabezpieczania i
udostępniania przez przedsiębiorcę drugiej stronie treści
zawieranej umowy;



4) metodach i środkach technicznych służących wykrywaniu
i korygowaniu błędów we wprowadzanych danych, które jest
obowiązany udostępnić drugiej stronie;



5) językach, w których umowa może być zawarta;



6) kodeksach etycznych, które stosuje, oraz o ich
dostępności w postaci elektronicznej

Prawo cywilne



Oferta elektroniczna



Art. 66

1

§ 3 k.c. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio,

jeżeli przedsiębiorca zaprasza drugą stronę do
rozpoczęcia negocjacji, składania ofert albo do
zawarcia umowy w inny sposób.



Art. 66

1

§ 4 k.c. Przepisy § 1 - 3

nie mają zastosowania

do zawierania umów za pomocą poczty elektronicznej

albo

podobnych

środków

indywidualnego

porozumiewania się na odległość



Nie stosuje się ich także w stosunkach między

przedsiębiorcami

, jeżeli strony tak postanowiły.

Prawo cywilne



Skutki

niezachowania

obowiązków

informacyjnych



Ustawa o nieuczciwych praktykach rynkowych

Prawo cywilne



Odwołanie oferty



Zasada

„nieodwołalności

oferty”

-

odwołanie

oświadczenia woli oferenta na zasadach ogólnych
(art. 61 zd. drugie k.c.)



"odwołanie [...] oświadczenia jest skuteczne, jeżeli
doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub
wcześniej"



Art. 66

2

k.c.

(po 2003 r.)

– Stosunki między

profesjonalistami



§ 1. W stosunkach między przedsiębiorcami oferta
może być odwołana przed zawarciem umowy, jeżeli
oświadczenie o odwołaniu zostało złożone drugiej
stronie przed wysłaniem przez nią oświadczenia o
przyjęciu oferty.



odwołalność oferty złożonej między przedsiębiorcami
nie wymaga

odrębnego zastrzeżenia

(przysługuje ex

lege)

Prawo cywilne



Skuteczność odwołania oferty na podstawie
art. 66

2



ograniczenie podmiotowe

- stosunki pomiędzy

profesjonalistami



oferent i oblat są przedsiębiorcami w rozumieniu art.
43

1

k.c.



termin prekluzyjny na odwołanie



odwołanie jest możliwe do chwili wysłania przez
oblata oświadczenia woli o przyjęciu oferty



oświadczenie o odwołaniu musi zostać prawidłowo
złożone drugiej stronie, a zatem musi do niej dotrzeć
w sposób umożliwiający zapoznanie się z jego treścią
(art. 61 k.c.)



oświadczenie oferenta będzie skuteczne, jeżeli
zostanie

złożone

(dotrze

do

oblata)

przed

przystąpieniem do wykonywania umowy (art. 69 k.c.)

Prawo cywilne



Ograniczenia odwołania oferty



Art. 66

2

K.c. § 2.



Jednakże oferty nie można odwołać, jeżeli wynika to z
jej treści lub określono w niej termin przyjęcia.



zastrzeżenie nieodwołalności dokonane przez samego
oferenta



oznaczenie w ofercie terminu na jej przyjęcie

Prawo cywilne



Przyjęcie oferty



Art. 68 k.c



Przyjęcie oferty dokonane z zastrzeżeniem zmiany lub
uzupełnienia jej treści poczytuje się za nową ofertę



Tzw. zasada "lustrzanego odbicia"



Przyjęcie oferty powinno się dokonać bez zmian i
uzupełnień



Oblat uzyskuje prawo podmiotowe kształtujące do
przyjęcia oferty



Wykonanie

tego

prawa

następuje

w

drodze

jednostronnej decyzji woli oblata



Skutkiem decyzji oblata dochodzi do zawarcia umowy,

Prawo cywilne



Sposoby przyjęcia oferty



przez złożone oferentowi oświadczenie woli oblata

(wyraźne lub dorozumiane), które dotrze do drugiej
strony w terminie obowiązywania oferty, w sposób
umożliwiający zapoznanie się z jego treścią (art. 61 §
1 k.c.)



przez

czynność

konkludentną

,

polegającą

na

przystąpieniu, w terminie związania, do wykonywania
umowy, bez konieczności składania oświadczenia
drugiej stronie (art. 69 k.c.)



przez milczenie oblata

– warunki określa art. 68

2

k.c.

Prawo cywilne



Złożenie oświadczenia woli o przyjęciu
oferty



stanowczy charakter

- oświadczenie oblata powinno

wyrażać zamiar bezwarunkowego związania się
umową o treści zaproponowanej w ofercie



związek czasowy z ofertą

- przyjęcie oferty musi

nastąpić w okresie związania oferenta



wymóg zgodności z treścią oferty

- zasada

lustrzanego odbicia

Prawo cywilne



Przyjęcie oferty przez wykonanie



Art. 69 k.c.



Jeżeli według ustalonego w danych stosunkach

zwyczaju lub według treści oferty



dojście do składającego ofertę oświadczenia drugiej
strony o jej przyjęciu nie jest wymagane, w
szczególności jeżeli składający ofertę

żąda



niezwłocznego wykonania umowy,



umowa dochodzi do skutku, skoro

druga strona w

czasie właściwym przystąpi do jej wykonania;



w przeciwnym razie oferta przestaje wiązać

Prawo cywilne



Przyjęcie oferty między profesjonalistami



Art. 68

1

K.c.



Zasada: § 1.

W stosunkach między przedsiębiorcami

odpowiedź na ofertę z zastrzeżeniem zmian lub
uzupełnień niezmieniających istotnie treści oferty

poczytuje się za jej przyjęcie

. W takim wypadku

strony

wiąże umowa

o treści określonej w ofercie

z

uwzględnieniem zastrzeżeń

zawartych w odpowiedzi

na nią.



Wyjątki: § 2.

Przepisu paragrafu poprzedzającego nie

stosuje się, jeżeli w treści oferty wskazano, że może
ona być przyjęta

(1) jedynie bez zastrzeżeń

, albo gdy

oferent

(2) niezwłocznie sprzeciwił się włączeniu

zastrzeżeń

do umowy, albo gdy druga strona w

odpowiedzi na ofertę

(3) uzależniła jej przyjęcie od

zgody oferenta na włączenie zastrzeżeń

do umowy, a

zgody tej niezwłocznie nie otrzymała.

Prawo cywilne



Milczące przyjęcie oferty – uwagi ogólne



Art. 68

2

K.c. (milczenie oblata)



Milczenie jako oświadczenie woli, musi spełniać
warunki przewidziane w art. 60 k.c.



Milczenie powinno w sposób dostateczny wyrażać
wolę podmiotu



Milczenie traktowane jest jako wyraz zgody wtedy,
gdy dana osoba pozostaje bierna, mimo że w danych
okolicznościach powinna i może zabrać głos

•
•

„qui tacet consentire videtur ubi loqui potuit et

debuit”

Prawo cywilne



Przyjęcie oferty między profesjonalistami



Art. 68

2

K.c. (milczenie oblata)



Jeżeli przedsiębiorca otrzymał od osoby, z którą
pozostaje w

stałych stosunkach gospodarczych

, ofertę

zawarcia umowy w ramach swej działalności,



brak niezwłocznej odpowiedzi poczytuje się za
przyjęcie oferty.

•

Prawo cywilne



Przyjęcie oferty



Na mocy długoletniej współpracy łączącej strony
powód dostarczył pozwanemu wyroby hutnicze.
Pozwany

zapłacił

należną

za

nie

fakturę

z

opóźnieniem, wskutek czego strona powodowa
naliczyła należne odsetki. Pozwany zwrócił się do
powoda o anulowanie odsetek bądź przedłużenie
terminu

ich

zapłaty.

W

sporze

sądowym

zakwestionował ponadto fakt istnienia pisemnej
umowy z powodem i uznał, Że skoro do zawarcia
umowy doszło w drodze faktów dokonanych, nie był
on w zwłoce z wykonaniem umowy.

Prawo cywilne



Przyjęcie oferty - przykład



Przyjęcie oferty jest oświadczeniem woli.



Milczenie zaś może być uznane za przejaw
oświadczenia woli wyrażającego zgodę.



Może to mieć miejsce w takiej sytuacji w której osoba
nie zaprzeczająca mogła i powinna była zając
merytoryczne stanowisko w tej kwestii.

Prawo cywilne



Pojęcie stałych stosunków



"choć dla przyjęcia istnienia stałych stosunków [...]
nie jest obojętna ilość, wielkość, powtarzalność i
częstotliwość

zawieranych

między

stronami

transakcji oraz wielkość obrotów, to jednak [...]
decydujące znaczenie ma stały charakter tych
kontaktów umożliwiający przewidzenie zarówno tego,
że oferta zostanie złożona, jak i jej przybliżonej
wielkości, a przede wszystkim zachowania stron
związanego ze składaniem i przyjmowaniem ofert
oraz zawieraniem umów.”

•



Wyroku z dnia 5.12.2003 r., IV CK 286/02, Lex, nr
164015, SN

Prawo cywilne



Chwila i miejsce zawarcia umowy



Art. 70 k.c.



§ 1. W razie wątpliwości umowę poczytuje się za
zawartą

w chwili otrzymania przez składającego

ofertę oświadczenia o jej przyjęciu,

a jeżeli dojście do

składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie
jest wymagane - w chwili przystąpienia przez drugą
stronę do wykonania umowy.



§ 2. W razie wątpliwości umowę poczytuje się za
zawartą

w miejscu otrzymania przez składającego

ofertę oświadczenia o jej przyjęciu

, a jeżeli dojście do

składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie
jest wymagane albo oferta jest składana w postaci
elektronicznej - w miejscu zamieszkania albo w
siedzibie składającego ofertę w chwili zawarcia
umowy.

Prawo cywilne



AUKCJA I PRZETARG



Art. 70

1

§ 1 k.c. Umowa może być zawarta w drodze

aukcji albo przetargu.



Aukcja i przetarg charakteryzują się wielością osób,
które uczestniczą na konkurencyjnych warunakach w
celu wyboru kontrahenta

Prawo cywilne



AUKCJA I PRZETARG



Art. 70

1

§ 2-4 k.c.



W

ogłoszeniu

aukcji albo przetargu należy określić

czas, miejsce, przedmiot oraz warunki

aukcji albo

przetargu albo wskazać sposób udostępnienia tych
warunków.



Ogłoszenie, a także warunki aukcji albo przetargu
mogą być

zmienione lub odwołane tylko wtedy, gdy

zastrzeżono to w ich treści.



Organizator od chwili udostępnienia warunków, a
oferent od chwili złożenia oferty zgodnie z
ogłoszeniem aukcji albo przetargu są

obowiązani

postępować zgodnie z postanowieniami ogłoszenia, a
także warunków aukcji albo przetargu.

Prawo cywilne



AUKCJA



Oświadczenia woli uczestników aukcji są ofertami w
rozumieniu art. 66 k.c.



Oferty te są zgłaszane w warunkach bezpośredniej
komunikacji między uczestnikami, oraz między
każdym z uczestników a organizatorem aukcji



Uczestnik aukcji jest związany treścią złożonej przez
siebie oferty



Złożona oferta wiąże uczestnika aukcji do chwili
złożenia

przez

innego

uczestnika

oferty

korzystniejszej dla organizatora aukcji

Prawo cywilne



Chwila zawarcia umowy w drodze aukcji



Oferta złożona w toku aukcji przestaje wiązać, gdy
inny uczestnik aukcji (licytant) złożył ofertę
korzystniejszą,

chyba że w warunkach aukcji

zastrzeżono inaczej (np.aukcje internetowe)



Zawarcie umowy następuje z chwilą

udzielenia

przybicia

•

Termin "przybicie„ zastąpił w 2003 r. pojęcie
wyboru oferty



§ 3. Jeżeli ważność umowy zależy od spełnienia
szczególnych wymagań przewidzianych w ustawie,
zarówno organizator aukcji, jak i jej uczestnik,
którego oferta została przyjęta, mogą dochodzić
zawarcia umowy

Prawo cywilne



PRZETARG



Uczestnicy przetargu składają swoje oferty

na piśmie

•



Oferty są składane

w terminie

wyznaczonym przez

organizatora przetargu w ogłoszeniu i warunkach
przetargu



Do czasu otwarcia ofert poszczególni

oferenci nie

znają treści ofert

złożonych przez innych oferentów.

Prawo cywilne



Wybór oferty w przetargu



Art. 70

3

K.c.



§ 1. Oferta złożona w toku przetargu

przestaje wiązać

,



gdy została wybrana inna oferta albo



gdy przetarg został zamknięty bez wybrania
którejkolwiek z ofert,



chyba że w warunkach przetargu zastrzeżono inaczej.

Prawo cywilne



Przetarg – chwila zawarcia umowy



Organizator

jest

obowiązany

niezwłocznie

powiadomić na piśmie uczestników przetargu o jego
wyniku albo o zamknięciu przetargu bez dokonania
wyboru.



Do ustalenia chwili zawarcia umowy w drodze
przetargu stosuje się przepisy dotyczące przyjęcia
oferty, chyba że w warunkach przetargu zastrzeżono
inaczej.



Przepis art. 70

2

§ 3 stosuje się odpowiednio. Dopiero

z chwilą zawarcia umowy z jednym z oferentów po
stronie pozostałych podmiotów uczestniczących w
przetargu powstaje interes prawny w ustaleniu
nieważności tej umowy (wyrok SN z dnia 20 stycznia
2000 r., I CKN 370/98, Lex, nr 50861).

Prawo cywilne



Wadium



Art. 70

4

K.c.



W warunkach aukcji albo przetargu można zastrzec,
że przystępujący do aukcji albo przetargu powinien,
pod rygorem niedopuszczenia do nich, wpłacić
organizatorowi określoną sumę albo ustanowić
odpowiednie zabezpieczenie jej zapłaty (wadium)



Funkcje wadium

– zapewnienie wiarygodności

majątkowej uczestników



kara umowna/zadatek/odszkodowanie

Prawo cywilne



Wadium - Uchylanie się od zawarcia umowy



Jeżeli uczestnik aukcji albo przetargu, mimo wyboru
jego oferty, uchyla się od zawarcia umowy,

której

ważność zależy od spełnienia szczególnych wymagań
przewidzianych w ustawie,



organizator aukcji albo przetargu

może pobraną

sumę zachować

albo dochodzić zaspokojenia z

przedmiotu zabezpieczenia.



W pozostałych wypadkach zapłacone wadium należy
niezwłocznie zwrócić, a ustanowione zabezpieczenie
wygasa.



Jeżeli organizator aukcji albo przetargu uchyla się od
zawarcia umowy,

ich uczestnik, którego oferta została

wybrana, może żądać zapłaty podwójnego wadium
albo naprawienia szkody.

Prawo cywilne



Zmowy przetargowe



Art. 70

5

K.c.



Organizator oraz uczestnik aukcji albo przetargu
może żądać

unieważnienia zawartej umowy,



jeżeli strona tej umowy, inny uczestnik lub osoba
działająca w porozumieniu z nimi



wpłynęła na wynik aukcji albo przetargu w sposób
sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami.



Jeżeli umowa została zawarta na cudzy rachunek, jej
unieważnienia może żądać także, ten na czyj
rachunek umowa została zawarta, lub dający
zlecenie.



§ 2. Uprawnienie powyższe

wygasa z upływem

miesiąca

od dnia, w którym uprawniony dowiedział

się o istnieniu przyczyny unieważnienia, nie później
jednak niż z upływem roku od dnia zawarcia umowy.

Prawo cywilne



Konsekwencje zmowy przetargowej

•



umowa zawarta w drodze przetargu jest przy
spełnieniu przesłanek z art. 70

4

(dziś art. 70

5

)

dotknięta

nieważnością względną i jako wzruszalna,

do czasu jej unieważnienia konstytutywnym wyrokiem
sądu, wywiera jednak wszystkie skutki prawne.



Ewentualny wyrok sądu o unieważnieniu umowy jest
skuteczny ex tunc



postanowienie SN z dnia 10 stycznia 2000 r., III CZP
33/99, Lex, nr 51655



Oszustwa przetargowe z art. 305 k.k.



Skutki ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów

Prawo cywilne



NEGOCJACJE



Art. 72 k.c.



Jeżeli strony prowadzą negocjacje w celu zawarcia
oznaczonej umowy,



umowa zostaje zawarta,



gdy strony dojdą do porozumienia co do wszystkich
jej postanowień,



które były przedmiotem negocjacji.



"uzgodnienie koniecznych elementów umowy - w
braku odmiennej woli stron - nie jest wystarczającą
przesłanką do przyjęcia, iż umowa została zawarta".
Wyrok SN z dnia 11 października 2000 r., III CKN
273/00, Lex, 51885

Prawo cywilne



NEGOCJACJE



„pozostawienie bez odpowiedzi prośby kupującego o
rozłożenie ceny na raty oznacza - mimo uzgodnienia
ceny sprzedaży - brak osiągnięcia konsensu
wymaganego przez art. 72 § 1 k.c. i - w konsekwencji
- pociąga za sobą fiasko negocjacji” (wyrok SN z dnia
10 stycznia 2003 r., V CKN 1604/00, Lex, nr 77072)



Negocjacje polegają na wzajemnym oddziaływaniu na
siebie, dyskusji, przeciwstawianiu własnych interesów
każdej

ze

stron

i

powoływaniu

argumentów

wspierających prezentowane przez każdą ze stron
stanowisko



Zakres, przebieg i forma negocjacji są pozostawione
woli umawiających się stron

Prawo cywilne



Negocjacje



Powodowa spółka, wyłoniona w konkursie, prowadziła
z pozwana negocjacje w sprawie prowadzenia
kampanii reklamowej. Ostatecznie strony ustaliły
wszystkie elementy umowy. Nie podpisali jednak
umowy gdyż powódka miała jeszcze przesłać
dodatkowe materiały. Po ich otrzymaniu pozwana
odstąpiła od zamiaru zawarcia umowy.

Prawo cywilne



Negocjacje



W świetle wyrażonej w art. 72 KC reguły
interpretacyjnej, uzgodnienie koniecznych elementów
umowy - w braku odmiennej woli stron - nie jest
wystarczającą przesłanką do przyjęcia, iż umowa
została zawarta. Dopiero uzgodnienie wszystkich
postanowień

umowy,

które

były

przedmiotem

rokowań, stanowi podstawę do uznania, że doszło do
zawarcia umowy. Innymi słowy, minimalną treść, jaka
powinna być objęta konsensem stron, określa zakres
prowadzonych rokowań, chyba że strony postanowiły
inaczej.

Prawo cywilne



Tajemnica negocjacji



Art. 72

1

k.c.



Jeżeli

w

toku

negocjacji

strona

udostępniła

informacje z zastrzeżeniem poufności

,



druga strona jest

obowiązana do nieujawniania i

nieprzekazywania ich innym osobom



oraz do

niewykorzystywania tych informacji

dla

własnych celów, chyba że strony uzgodniły inaczej.



§ 2. W razie niewykonania lub nienależytego
wykonania obowiązków, o których mowa w § 1,
uprawniony

może

żądać

od

drugiej

strony

naprawienia szkody albo wydania uzyskanych przez
nią korzyści.

Prawo cywilne



Culpa in contrahendo



Art.72 § 2 kc



odpowiedzialność

deliktowa

za

winę

w

kontraktowaniu



Strona, która rozpoczęła lub prowadziła negocjacje



z naruszeniem dobrych obyczajów,

w szczególności

bez zamiaru zawarcia umowy,



jest obowiązana do

naprawienia szkody

, jaką druga

strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie
umowy.

Prawo cywilne



Culpa in contrahendo



Zasady Europejskiego Prawa Umów



art. 2.301 ust. 2 - strona, która prowadziła negocjacje
lub zerwała je z naruszeniem zasad dobrej wiary i
uczciwego obrotu, odpowiedzialna jest za szkodę
wyrządzoną drugiej stronie



za sprzeczne z zasadami dobrej wiary i uczciwego
obrotu uważa się w szczególności podjęcie lub
prowadzenie negocjacji bez rzeczywistego zamiaru
zawarcia umowy



odpowiedzialność z art. 72 § 2 wiąże się z
niespełnieniem albo z brakiem spełnienia racjonalnie
uzasadnionego oczekiwania na zawarcie umowy