Metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy:
I Klasyczna metoda problemowa:
polega na ciągłej interakcji między nauczycielem a uczniami, jest wzbudzenie wiary ucznia w swoje możliwości, nabycie przez niego świadomości, że jest w stanie rozwiązać każdy problem;
nauczyciel musi dokładnie znać treści, które są tematem rozważań, aby mógł trafnie dobrać problem do analizy, który zainteresuje uczniów;
problemy poruszane przez nauczyciela powinny być dostosowane do rozwoju dziecka.
II Metoda przypadków:
polega na rozpatrzeniu przez grupę uczniów opisu jakiegoś przypadku i rozwiązaniu trudności z tym przypadkiem związanych, w celu wyjaśnienia tego przypadku;
przebieg:
uczniowie otrzymują opis jakiegoś przypadku oraz pytania na jego temat,
po udzieleniu na nie odpowiedzi, formułują swoje pytania kierowane do nauczyciela odnośnie omawianego przypadku;
po odpowiedzi nauczyciela, grupa ustala główny problem przypadku i podaje możliwości jego rozwiązania;
zaletą tej metody jest aktywne pobudzanie i aktywizowanie uczniów do działania.
III Metoda sytuacyjna:
polega na wprowadzeniu uczniów w złożoną sytuację (dotyczy najczęściej jakiejś instytucji), za której możliwymi rozwiązaniami przemawiają różne „za” i „przeciw”;
uczeń musi zrozumieć podaną sytuację, podać jej ewentualne rozwiązania oraz sformułować skutki tej decyzji;
nauczyciel przygotowuje materiały dydaktyczne, które mogą pomóc w zrozumieniu sytuacji.
IV Giełda pomysłów (burza mózgów):
polega na zespołowym wytwarzaniu pomysłów rozwiązania jakiegoś zadania poprzez podaniu jak największej ilości możliwości rozwiązań, po czym są one oceniane i weryfikowane pomysłodawców;
obejmuje podstawowe ogniwa procesu rozwiązywania problemu:
wytwarzanie sytuacji problemowej;
wytwarzanie pomysłów;
sprawdzanie, wartościowanie i wybór pomysłów najlepszych.
V Mikronauczanie:
jest metoda twórczego uczenia się złożonych czynności praktycznych, bardzo popularna w kształceniu kandydatów na nauczycieli;
polega na tym, że grupa kandydatów na nauczycieli obserwują fragment lekcji szkolnej, po czym dokonują jego analizy i oceny, a następnie jeden z kandydatów przeprowadza ten temat w ulepszonej wersji w innej grupie uczniów;
metodę można stosować np. przy grupowej nauce języka obcego.
VI Gry dydaktyczne:
cechą wspólną wielu odmian metod gier dydaktycznych jest występujący w nich element zabawy;
zabawa to działanie wykonywane dla przyjemności, jest też główną formą aktywności dziecka w wieku przedszkolnym, uczniowie i dorośli stosują ją w czasie wolnym od nauki i pracy;
gra jest odmianą zabawy, która polega na przestrzeganiu dokładnie sprecyzowanych reguł; pełni funkcje kształcąco - wychowujące:
uczy szanowania przyjętych norm,
umożliwia współdziałanie;
sprzyja uspołecznieniu;
przyzwyczaja do wygranych i porażek.
zabawy jako gry dydaktyczne:
zabawy inscenizacyjne: polegają na graniu roli w sytuacji fikcyjnej:
- inscenizacje o charakterze realnym nadają się do odtwarzania wydarzeń historycznych, biografii sławnych ludzi;
- inscenizacje o charakterze fikcyjnym stosuje się w odtwarzaniu bajek, legend, utworów literackich.
gry symultaniczne: polegają na odtwarzaniu złożonych sytuacji problemowych, wymagających samodzielnego rozwiązania, np. bitew historycznych.