AGRESJA I NIETOLERANCJA JAKO MECHANIZMY ZAGROŻENIA ŁADU SPOŁECZNEGO

AGRESJA - stosowanie przemocy. Czynności mające na celu zrobienie szkody i spowodowanie utraty cenionych społecznie wartości, zadanie bólu fizycznego lub spowodowane cierpienia moralnego innemu człowiekowi.

Rodzaje agresji:

1. zamierzona instrumentalna -podjęcie czynności zmierzających do uzyskania określonego celu, w wyniku czego koś lub coś doznaje krzywd (u zawodowych morderców lub celowe dopuszczenie do kontuzji najlepszego gracza przeciwników aby wygrać mecz).

2. zamierzona celowa - czynności nakierowana wyłącznie na wyrządzenie szkody lub krzywd przedmiotowi agresji. Jej celem jest zniszczenie fizyczne przeciwników przez zastosowanie przemocy np.: chuligani, sataniści, skinheadzi, faszyści.

Agresja w szkole - reakcja na frustrację niepowodzenia szkolnego, rywalizację - poczucie porażki, mniejszej wartości.

Konflikt - wszelkie starcie wywołane rozbieżnością postaw, celów, sposobów działania wobec konkretnych przedmiotów, wartości lub sytuacji - element życia zbiorowego.

Przedmiotem konfliktów jest system wartości symboli, wzory zachowań, świat przekonań.

NIETOLERANCJA - zachowanie lub opinia skierowana przeciwko ludziom, zjawiskom lub wartościom, które nam” nie odpowiadają, są „inne” w celu ich zmiany lub zniszczenia, mimo ze ich istnienie lub posiadanie jest uprawnione przez prawa natury, obyczaj, moralność.

Źródła nietolerancji:

1. IGNORANCJA - obiektem nietolerancyjnych zachowań i działań są ludzie i zjawiska postrzegani jako „inni", obcy i nieznani.

2. POCZUCIE ODMIENNOŚCI - owemu poczuciu towarzyszy wyraźna kwalifikacja etyczna, estetyczna lub inna, lecz zawsze generalnie dodatnio wartościująca własną pozycję i cechy.

3. LĘK I ZAGROŻENIA - powszechne i naturalne uczucia w sytuacji zagrożenia utratą wyłączności, przywileju (tak reaguje powszechnie człowiek zagrożony w swojej wyłączności lub przywilejach). Jest to odmiana społecznego i indywidualnego egoizmu.

4. PRZESĄDY - najgroźniejsza postać przesądów to te wywołujące agresywne czyny wobec innych ras, w Polsce np. Cyganów, Żydów. Ale także różne ludowe przesądy prowadzące niekiedy do skraj­nych postaci nietolerancji (wiara w złe moce człowieka, w związki z diabłem, cechy charakteru warunkowane wyglądem zewnętrznym itp.).

5. DYSPOZYCJE PSYCHICZNE WA­RUNKOWANE CECHAMI OSOBNICZYMI - sztywność, schematyczność obrazu świata, a także zachwiane poczucie bezpieczeństwa

6. DYSPOZYCJE PSYCHICZNE WARUNKOWANE OKO­LICZNOŚCIAMI ZEWNĘTRZNYMI - propa­ganda, system wychowania lub szczególna presja konformizmu lub nawet towarzyskiego konwenansu.

Nietolerancja oznacza:

1. postawę (zachowanie, sąd) wynikające z procesów rozumowych lub pseudorozumowych, umotywowane różnymi czynnikami, o silnym zabar­wieniu emocjonalnym;

2. podmiotem takich zachowań lub przeświadczeń są jednostki, grupy, insty­tucje lub państwo;

3. dotyczą innych ludzi, grup, instytucji, ich właściwości, systemów wartości kulturowych lub religijnych; praw ludzi do posiadania odrębności w my­śleniu, zachowaniu i wartościach;

4. cechy i właściwości przeciw którym jest skierowana, są w świetle zasad powszechnego uznania uprawnione i w rozumieniu powszechnym nie szkodą innym;

5. wyraża się w różnych postaciach agresji, przymusu, eliminowania, ogra­niczania lub niszczenia.

Nietolerancja w Polsce:

- wg badania: - 19% - nietolerancja wobec ludzi starych,

• 22% - wobec osób kalekich,

• 30% - inno­wiercy,

• 40% - do Świadków Jehowy.

- 20% - nietolerancja wobec osób ze wsi,

• 55% - Cyganie,

• 46% - Żydzi,

• 23% hipisi,

• 95% grupy postrzegane jako przestępcze

---