Cele użytkowników Facebook'a

Spis treści

Wstęp…………………………………………………………………………………….2

ROZDZIAŁ I Charakterystyka serwisu społecznościowego Facebook…………………4
1. Pojęcie i funkcje Facebook’a………………………………………………………….4

2. Użytkownicy Facebook’a i ich cele………………………………………………….17

ROZDZIAŁ II METODYKA BADAŃ WŁASNYCH………………………………...26
1. Koncepcja badań……………………………………………………………………..26

1. Problemy i hipotezy………………………………………………………………..26

2. Zmienne i wskaźniki……………………………………………………………….29

2.1. Metody i przebieg badań…………………………………………………………..31

2.2. Dobór i charakterystyka próby…………………………………………………….33

ROZDZIAŁ III CELE UŻYTKOWANIA FACEBOOK’A PRZEZ BADANYCH INTERNAUTÓW………………………………………………………………………39
1. Struktura celów i ich preferencje…………………………………………………….39

2. Preferencje celów a zmienne społeczno-demograficzne…………………………..56

Zakończenie…………………………………………………………………………….74

Bibliografia……………………………………………………………………………..77

Spis tabel………………………………………………………………………………..81

Spis wykresów………………………………………………………………………….82

Wstęp

Facebook to wszechstronny portal społecznościowym, jaki z dużym powodzeniem przejmuje prowadzenie pośród wszelkich innych portali społecznościowych na terenie Polski. Facebook spełnia wszystkie potrzeby użytkowników związane z korzystaniem z społecznościowych portali.

Dzięki licznym funkcjom Facebook może być wykorzystywany do różnych celów. Umiejętność korzystania z Facebook funkcji może być dla jego użytkowników bardzo korzystna, również trzeba brać pod uwagę niebezpieczeństwa, jakie mogą być zgubne dla nieświadomych użytkowników.

Na całym świecie liczba użytkowników Facebooka gwałtownie rośnie. Jest to spowodowane szybkim postępem technologii oraz dużej popularności tego Facebooka.

Ważność powyższej tematyki skłoniła do głębszego zainteresowania się tą problematyką. Celem badania jest analiza celów korzystania użytkowników z portalu spolecznościowego Facebook.

Problemem badawczym niniejszej pracy jest pytanie:

Czy cele korzystania z Facebooka wywierają na użytkownikach psychospołeczne skutki? Jeżeli tak to w jakim stopniu?

Przyjmując, że problem badawczy to tyle, co pewne pytanie lub zespół pytań, na które odpowiedzi ma dostarczyć badanie i realizacja zamierzonych działań, jako uzupełnienie problemu głównego mogą posłużyć pytania szczegółowe:

- Czym dla użytkowników jest Facebook?

- W jakim celu użytkownicy korzystają z Facebooka?

- Jak dużo czasu użytkownicy poświęcają na Facebooka?

- Czy korzystanie z Facebooka jest codziennością w życiu użytkownika ?

- Czy nadmierna fascynacja Facebookiem prowadzi do dezorganizacji czasu wolnego użytkowników?

Uszczegółowienie głównego problemu prowokuje do postawienia pierwszych założeń czy hipotez. Są one pierwszą propozycją odpowiedzi na postawione wcześniej pytania. Kierując się tą zasadą można pokusić się o następujące stwierdzenia:

- Zakładam, że dla użytkowników Facebook jest metodą na spędzanie czasu wolnego.

- Zakładam, że w znacznej większości celem korzystania z Facebooka są kontakty towarzyskie.

- Przypuszczam, że użytkownicy nie znają skutków niekorzystnego wpływu niekontrolowanego czasu spędzanego na Facebooku.

- Zakładam, że korzystanie z Facebooka jest codzienną czynnością użytkowników.

- Przypuszczam, iż nadmierna fascynacja Facebookiem prowadzi do dezorganizacji czasu wolnego użytkowników.

Udzielenie odpowiedzi na postawione pytania i rozwinięcie wysuniętych wyżej założeń oraz ich przypuszczalna weryfikacja to efekty, które chcę uzyskać na drodze badań i konkretnych działań wynikających z tejże pracy.

W opracowaniu jako metoda badawczą posłużono się analizą literatury źródłowej oraz prowadzeniem badań ankietowych nad użytkownikami Facebooka.

Niniejsza praca ma charakter empiryczny i teoretyczny. Praca składa się z trzech rozdziałów.

Pierwszy rozdział pracy poświęcony jest ukazaniu teoretycznego aspektu portali społecznościowych i Facebooka. Przedstawiono w nim teoretyczne oraz terminologiczne zagadnienia na temat działania portalu spolecznościowego Facebook. Opisano funkcje portali spolecznościowych, ich zadania i zasady użytkowania. Ukazano również charakterystykę użytkowników Facebooka i ich cele.

Metodologia badań własnych jest tematem rozdziału drugiego. Przedstawiono w nim cel i problem badań oraz charakterystykę metod badawczych. Przedstawiono zmienne i wskaźniki. Scharakteryzowano teren badań i badaną populację. Opisano organizację oraz przebieg badań własnych.

Trzeci rozdział jest rozdziałem empirycznym, w jakim ukazano wyniki badań. Na podstawie zgromadzonych danych zostały przeanalizowane problemy, jakie pojawiają się podczas korzystania z portalu Facebook.

Podstawowym źródłem informacji dla części teoretycznej pracy była literatura fachowa głównie z zakresu Internetu i portali spolecznościowych, natomiast dla części praktycznej pomocne były materiały uzyskane w trakcie badania ankietowego.

Praca kończy się podsumowaniem, spisem literatury, wyodrębnione zostały też niezbędne załączniki.

ROZDZIAŁ I
Charakterystyka serwisu społecznościowego Facebook
1. Pojęcie i funkcje Facebook’a

Człowiek do rozwoju swego potrzebuje więzi społecznych, jakie pomagają jemu doskonalić oraz kształtować siebie samego. W obecnych czasach nie jest możliwe pominięcie Internetu oraz możliwości, jakie stwarza Internet w życiu codziennym. W coraz szerszym zakresie życie społeczne ewoluuje się na internetowe strony. Powodem tego jest to, że człowiek w sposób naturalny poszukuje oraz wykorzystuje warunki, które stwarza jemu współczesność do ukształtowania siebie samego w każdym aspekcie swojego istnienia. Zwłaszcza dotyczy to się szeroko pojmowanego życia społecznego.

Biorąc pod uwagę powyższe, można stwierdzić, że w obecnym okresie ma się do czynienia z ogromną ekspansją różnorodnego rodzaju serwisów społecznościowych. Natomiast serwisami społecznościowymi nazywa się witryny jakie są internetowymi miejscami spotkań ludzi, którzy poszukują nowych znajomości. W tych miejscach uczestnicy wymieniają się wszystkimi informacjami opierając się o swe indywidualne profile, a także wykorzystując do tegoż celu specjalny interfejs.

Pierwotne społeczności internetowe powstawały przypadkowo, a dopiero w późniejszym czasie zaczęto zauważać możliwości, które dają wpływ na zaaranżowane w internecie grupy. Podczas gdy, pojawiły się szanse ułatwiające ogłaszanie w internecie tekstu, bez potrzeby posiadania wiedzy na tematykę zasad konstruowania stron www, wszyscy przecież dostali możliwość na zaistnienie w wirtualnym świecie.¹

Za sprawą szerokiego wachlarza udostępnionych narzędzi komunikacyjnych te serwisy umożliwiają nawiązywanie kontaktów w najdogodniejszych dla użytkowników postaciach. Jedną z najważniejszych cech takiego rodzaju serwisów pełni możliwość kreowania grup łączących użytkowników zgodnie z ustalonymi kryteriami takimi jak: np. szkolne klasy, a także zainteresowania oraz wspólne miejsce pracy albo wykonywany zawód. Możliwe jest wyodrębnienie dwóch kategorii serwisów społecznościowych takich jak:²

• Zewnętrzne – są to serwisy otwarte, w jakich mogą się rejestrować oraz korzystać z tych serwisów wszyscy użytkownicy Internetu, bez względu na ograniczenia,

• Wewnętrzne – są to serwisy, jakie zrzeszają zamknięte społeczności, np. personel jednej firmy, jak również osoby zrzeszone w jednej organizacji lub członków grupy stworzonej poprzez innego użytkownika.

Pierwsze społecznościowe portale zostały utworzone w Stanach Zjednoczonych na przełomie 90-tych lat XX w. Pierwowzór naszej-klasy, portal Classmates.com, zaistniał już w 1995 roku. Takie pierwsze wirtualne społeczności skierowano do konkretnych, a także silnie związanych ze sobą społecznych grup. Użytkownik posiadał możliwość rozporządzania listą znajomych, a także dodawania nowych osób, jak również wysyłania do tych osób wiadomości.

Stopniowo powiązania pomiędzy użytkownikami innych witryn rozwijały się. Użytkownicy zaczęli rozstrzygać o wytworzeniu się nowych grup. Połączyły ich wspólne zainteresowania, a także znajomi. Więzi takie były bardziej wirtualne oraz niekoniecznie miały powiązanie z rzeczywistością. W Internecie wielokrotnie podtrzymywane są kontakty z takimi ludźmi, z jakimi w świecie realnym wcale by się tych kontaktów nie utrzymywało. Najnowsze portale społecznościowe są niemalże całkowicie kontrolowana poprzez samych użytkowników oraz to poprzez nich bywa tworzona zawartość tych portali.³

W większości przypadków, kiedy ktoś bywa zainteresowany członkostwem w społeczności wirtualnej, będzie próbował licznych możliwości oraz sprawdzi kilka witryn takiego rodzaju. Ponieważ ciekawość ludzka nie ma granic, funkcjonowanie na jednym portalu zwykle nie wystarcza. Wirtualne społeczności mogą czasami upodabniać się do realnych. Dla niektórych osób Internet stał się światem równoległym, w jakim wykonują oni czasami więcej działań niż w realnym świecie. Niski koszt, a także wysoka efektywność oraz multimedialny charakter danych przekazywanych w Internecie sprzyjają szybkiemu rozwojowi różnorodnych form społecznego życia.⁴

Facebook cieszy się dużą popularnością nie jedynie w Polsce, lecz na całym świecie. Codziennie ilość zarejestrowanych użytkowników na Facebooku rośnie. W Stanach Zjednoczonych najpopularniejszym serwisem jest MySpace oraz Facebook. Najpopularniejsze na terenie Europy serwisy to: Bebo, MySpace, a także Skyrock Blog, Facebook oraz Hi5.⁵

W Polsce najczęściej odwiedzane takiego rodzaju witryny to m.in. nasza-klasa.pl, a także grono, fotka, bebo  oraz facebook,  Goldenline, LinkedIn i Epuls, Profeo, jak również Moja Generacja, Mixer, Ajo. Aktualnie na polskim rynku występuje rozwój portali społecznościowych, jakie należy podzielić na różnorakie kategorie takie jak:⁶

• Portale biznesowe (Linkedln, Goldenline),

• Portale hobbystyczne (Flickr, gotujemy.pl),

• Portale towarzyskie ( Facebook, MySpace),

• Portale matrymonialne (Sympatia.pl, dopasowani.pl).

Nagły rozwój portali społecznościowych na terenie Polski to okres 2010-2012 roku. Chociaż serwisy społecznościowe w polskim internecie działały już dużo wcześniej, ten boom związany jest szczególnie z znacznym wzrostem popularności serwisu nasza-klasa.pl, obecnie w nim jest zarejestrowanych przeszło 13 mln użytkowników, jest to przeszło 30% Polaków.⁷

Natomiast w serwisie Facebook, jaki ma międzynarodowy zasięg oraz jest aktualnie największym portalem społecznościowym, który działa na każdej możliwej platformie, jest aktualnie zarejestrowanych przeszło 300 mln użytkowników.⁸

Zgodnie z listą popularności Alexa serwis nasza-klasa.pl zajmuje obecnie drugą pozycję na terenie Polski, od razu po wyszukiwarce Google, z kolei Facebook zajmuje 11 miejsce na tej liście.⁹ W globalnej skali, Facebook jest tymczasem na drugiej pozycji, także po Google'u.¹⁰ Przedstawione informacje ukazują istotność coraz to nowocześniejszych grup internetowych dla codziennego życia współczesnego człowieka.

W internecie funkcjonują działają setki różnorodnych serwisów, tak jak duża jest ilość internautów oraz ich konceptów na skoncentrowaniu się wokół ważnych spraw. Do dyspozycji internautów jest wiele funkcji takich jak, m.in. profile użytkownika, a także możliwość dodawania zdjęć oraz filmów, pamiętników, for, blogów, gier.  Portale społecznościowe, z  jakich stale korzysta w Europie przeszło 40 mln osób, jest to nowe zjawisko ekonomiczne oraz społeczne. Internetowe społeczności dysponują ogromnym potencjałem oraz mogą powodować zdynamizowanie gospodarki oraz zacieśnienia się społecznych więzi pod warunkiem, iż dzieci oraz młodzież będą mogli im zaufać i dysponować właściwymi narzędziami, jakie zapewniają bezpieczeństwo podczas zawierania nowych znajomości oraz udostępniania danych o prywatnym.¹¹

Portale społecznościowe są rodzajem interaktywnych stron www, jakie są współtworzone poprzez sieci społeczne osób, które mają podobne zainteresowania.

Serwisy społecznościowe są podzielone na:¹²

a) otwarte takie jak: Nasza Klasa, Facebook oraz Myspace, które są dostępne dla wszystkich ludzi;

b) zamknięte takie jak portal grono.pl, do jakiego dostęp mają tylko zaproszone poprzez członka tego serwisu osoby;

c) eksperckie, a także ograniczone oraz dostępne dla specjalistów, które są wykorzystywane szczególnie w celach biznesowych.

Fundamentalny motyw aktywności w takiego rodzaju wspólnotach stanowi utrzymywanie, odnowienie albo nawiązanie kontaktów towarzyskich. We współczesnym świecie największą popularność mają takie serwisy jak FaceBook oraz MySpace, z kolei w Polsce większa część z zarejestrowanych uczestników portali przeszło 95% deklaruje udział w Naszej Klasie, portalu społeczności nawiązującej oraz podtrzymującej kontakty z młodszych lat szkolnych.¹³

Pomimo, iż nie ma dwóch takich samych serwisów społecznościowych, wspólnymi cechami dla znacznej większości z tych portali są funkcje, do jakich zaliczyć trzeba:¹⁴

– tworzenie swojego profilu, gdzie każdy z uczestników może dodać zdjęcie, jak również inne podstawowe dane o sobie,

– wyszukiwarka znajomych na podstawie ustalonych cech,

– zbudowanie listy znajomych,

– przekazywanie prywatnych wiadomości pomiędzy użytkownikami,

– utworzenie grup łączących ludzi zgodnie z różnymi kluczami, na przykład wspólnych zainteresowań,

– dopisywanie się do grup utworzonych poprzez innych użytkowników portalu,

– miejsca do przeprowadzania dyskusji, odbywających się zwłaszcza za pomocą postów oraz czatów albo blogów,

– opcja do umieszczania odnośników do zdjęć, filmów oraz utworów muzycznych.

Natomiast profil użytkownika jest to strona jaka zawiera dane kontaktowe i zdjęcia poprzez niego upowszechnione w serwisie, z jakimi mogą zapoznawać się inni użytkownicy serwisu. Aby utworzyć profil, trzeba najpierw zarejestrować się w określonym serwisie. Zazwyczaj wystarczą do tego takie dane jak:¹⁵

– imię oraz nazwisko,

– login (nick), a także

– e-mail.

Przewaga serwisów społecznościowych daje szansę wyboru, jakie dane będą ogólnodostępne dla wszystkich użytkowników, jakie przeznaczone będą dla znajomych, a jakie wcale nie będą widoczne. Następnym czynnikiem pozwalającym ludziom zarejestrowanym wyróżnić się wśród innych użytkowników stanowi możliwość tworzenia oraz dostosowywania wyglądu, a także zawartości profilu do swoich potrzeb.

Następną funkcję wspólną portalów społecznościowych pełni możliwość wyszukiwania znajomych, a także zdjęć i muzyki. Niezależnie od tematyki portalu, można znajomych szukać imiennie trzeba wpisać imię oraz nazwisko, jak jest na portalu Nasza Klasa oraz Myspace lub również podając informacje dotyczące konta e-mail i za pomocą e-maila przeszukać znajomych, z jakimi wymieniało się wiadomościami pocztowymi, tak właśnie funkcjonuje wyszukiwarka w portalu Facebook.

Jedną z nadrzędnych cech serwisów, jakie zrzeszają wkoło siebie ogromne ilości osób jest zaspokajanie potrzeb kontaktowych. Żeby to ułatwić, twórcy Facebooka umożliwili członkom budowanie listy znajomych, z jakimi mogą się komunikować albo wymieniać informacjami. Taką listę znajomych można zbudować poprzez wyszukiwanie oraz wysyłanie zaproszeń, jak także akceptowanie zaproszeń.

Nieodłączny element Facebooka pozwalający na zbudowanie listy znajomych stanowi możliwość wysyłania oraz odbierania prywatnych wiadomości. Tego rodzaju skrzynka pocztowa na Facebooku nie różni się znacznie od standardowej skrzynki e-mail, jednakże zazwyczaj ma mniej funkcji oraz działa w ramach funkcji serwisu.

Facebook oraz Fotka umożliwiają tworzenie się klanów, do jakich należą ludzie z konkretnego miasta, jak również fani konkretnej komputerowej gry. Podział na grupy powoduje znalezienie swego miejsca w serwisie oraz zwiększenie poczucia przynależności do konkretnej społecznej grypy.

Launched in February 2004 by Harvard undergraduate Mark Zuckerberg, theZaraz po portalu nasza-klasa.pl najpopularniejszym portalem społecznościowym jest Facebook, jest to witryna, jaka podbiła Amerykę, a koleinie pozostałe państwa z całego świata. Powstał on w zamyśle studenta Harvardu, jaki zaczął od portalu Facemash, który pozwala porównywać zdjęcia klasowe z zaprzyjaźnionych uczelni. Wtedy już głównym założeniem Facebooka stało się podtrzymywanie kontaktów z rzeczywistego świata w dowolnym kraju. Z czasem Facemash przekształcony został w serwis Facebook, a następnie dynamicznie się rozrósł pomiędzy innymi serwisami za pomocą inwestycji koncernu Microsoft oraz innych firm. Aktualnie Facebook posiada 350 milionów członków na całym świecie oraz jest jedynym portalem społecznościowym, jaki tak szybko poszerza listę swych paletę funkcji, a także możliwości w formie licznych opcji dodatkowych, a także quizach psychologicznych oraz grach przeglądarkowych.¹⁶

Pomysł na powstanie serwisu społecznościowego, jaki dzisiaj jest znany jako Facebook powstał w 2003 r. w zamysłach kilku studentów z uczelni Harvardu. Główny pomysłodawca to Mark Zuckerberg razem z trzema różnymi osobami. Facebook był uruchomiony w okresie lutego 2004 r.. Serwis ten z początku był dostępny tylko dla studentów z Uniwersytetu Harvarda. Następnie autorzy rozpoczęli uruchamiać projekt również na inne szkoły, koleinie na inne kraje oraz kontynenty. Należy wspomnieć, iż początki Facebooka były okresem burzliwym, zaś sami autorzy serwisu nie mogli się wzajemnie porozumieć w późniejszym okresie.¹⁷

Okazuje się, że pomysł na taki serwis społecznościowy, gdzie wszelkie funkcje są darmowe jest znakomitym wyborem. Ludzie rozpoczęli masowo rejestrować swe profile, a tym samym mały serwis rozwinął się na największy serwis na świecie.

Facebook stał się znany praktycznie na wszystkich kontynentach, wykluczając jedynie Antarktydę. W Polsce prężnie funkcjonuje Nasza-Klasa, lecz stopniowo zaczyna tracić użytkowników na rzecz Facebooka.¹⁸

Facebook to prawdziwy potentat w sferze społecznościowych portali. Słowo Facebook znaczy broszura, w jakiej uczelnie przedstawiają zdjęcia swoich studentów z danego roku.

Konta na Facebooku aktualnie ma przeszło pół miliarda użytkowników na całym świecie. W tej firmie pracuje przeszło 1000 osób, zaś przychody spółki wynoszą ok. 150 mln dolarów rocznie. Twórca Facebooka jest najmłodszym miliarderem świata, plasuje się, aż na 735. miejscu na liście „Forbesa”, który zestawia najbogatszych ludzi z całego świata.¹⁹

Facebook ma liczne typowe funkcje, jakie zawierają również inne serwisy są to: albumy ze zdjęciami, a także blog, notes oraz książka adresowa, jak również lista znajomych, oraz grupy użytkowników, funkcje blokowania użytkowników, pocztę wewnętrzną. Facebook oferuje swoim użytkownikom własną platformę z aplikacjami internetowymi, dzięki którym użytkownicy mogą napisać swój program oraz udostępniać go innym użytkownikom. Platforma ta umożliwia także zarabianie pieniędzy poprzez oferowanie tzw. zawartości Premium, są to pieniądze wirtualne wykupywane za pomocą prawdziwej waluty. Pozwala również na komunikację pomiędzy użytkownikami zewnętrznych programów serwisów, a Facebookiem.²⁰

Serwis Facebook jest platformą społecznościową założona w 2004 r. przez Marka Zuckerberga, jego wizją było utworzenie dodatkowo biznesowej platformy za pomocą społecznościowych sieci. Obecnie korzysta z Facebooka przeszło 800 mln użytkowników aktywnych, z czego przeszło połowa loguje się na Facebooka codziennie.

Przeciętny użytkownik Facebooka ma 130 znajomych na swojej liście, jest on powiązany z 80 różnymi stronami. Platforma oferuje swój dostęp w przeszło 70 językach z całego świata. Z kolei 75% wszystkich użytkowników Facebooka pochodzi spoza Stanów Zjednoczonych.

Facebook oferuje także dostęp do aplikacji. Każdego dnia instalowanych jest średnio 20 mln różnych aplikacji, na stronach rodzaju fan page i poprzez osoby prywatne na swych profilach. Jest to porównywalne z przeszło 500 mln użytkownikami aplikacji facebookowych w okresie miesiąca. Istnieje także możliwość dostępu do Facebooka za pomocą mobilnych urządzeń, korzysta z tego przeszło 350 mln użytkowników, zaś 475 operatorów komórkowych dostarcza dostęp do Facebooka, jak również wspiera promocyjne działania.²¹

Główne funkcje oraz narzędzia, jakie ma Facebook to:²²

– możliwości umieszczania postów, zdjęć, a także linków oraz komentarzy na tablicy, jak również tworzenia galerii,

– komunikator wewnętrzny,

– aplikacje internetowe: możliwości tworzenia, instalowania oraz udostępniania, za pomocą wykorzystania wewnętrznej platformy, a także środowiska programistycznego,

– fan page – jest to specjalna strona przeznaczona zwłaszcza dla firm, organizacji, a także stowarzyszeń, osób publicznych,

– możliwości tworzenia wydarzeń, a także grup oraz dołączania do tych wydarzeń i grup,

– dostęp do aktualnych znajomych, ich zdjęć, wydarzeń, informacji oraz ulubionych stron,

– wideo-rozmowy oraz grupowy czat,

– Facebook Connect – możliwości zalogowania się na różne strony przy pomocy loginu używanego do Facebooka,

– korzystanie z elektronicznej skrzynki pocztowej,

– możliwości reklamy z użyciem systemu CPC z dokładnym ustaleniem zasięgu geograficznego, a także grupy docelowej,

– dostęp zarządców stron do wszechstronnych statystyk odnoszących się do stron rodzaju fan page,

– oś czasu – jest to przebudowany profil użytkownika razem z wpisami oraz innymi wydarzeniami, jakie są naniesione w sposób chronologiczny na linię czasu, a także wsparcie dostępu mobilnych technologii do strony przez oprogramowanie na urządzenia przenośne oraz optymalizację strony.

Zgodnie z raportem z dnia 30 września 2012 r., Facebook ma obecnie 1,19 mld aktywnych użytkowników w ciągu miesiąca. 48% wszelkich dziennych wejść na Facebooka są to użytkownicy mobilni. Pod względem tego samego czasu z roku poprzedniego, ta liczba wzrosła ponad 45%. Jedyną z negatywnych rzeczy, jaka wynika z raportu to spadek ilości użytkowników w wielu poniżej 18 lat.²³

Permanentnie rosnące zainteresowanie serwisami społecznościowymi wymusza adaptację tegoż to środowiska jako dobrego nośnika reklamowego. Wykorzystywanie narzędzi bazujących na najnowocześniejszych technologiach informatycznych i skutecznych innowacyjnych metodach promocji, w postaci marketingu szeptanego, wirusowego i partyzanckiego, pozwala wnioskować przyrost ilości firm, jakie wykorzystują Facebooka jako swoja metodę reklamy.²⁴

W obecnych czasach posiadanie konta Facebooka poprzez młode pokolenie jest czymś zupełnie oczywistym. Popularne jest stwierdzenie, że „nie posiadasz konta na portalu społecznościowym – nie istniejesz”. Wykorzystywanie tego rodzaju serwisów stało się nieodłącznym czynnikiem użytkowania Internetu, a także bezsprzeczne z wykorzystywaniem sieci. Serwisy społecznościowe oferują swym użytkownikom coraz większe możliwości, a także zapewniają rozrywkę oraz ułatwiają komunikację, często są sposobem na taką formę spędzania wolnego czasu. Przesłanki rejestrowania się oraz systematycznego korzystania z portali społecznościowych poprzez młodzież z całą pewnością bywają bardzo różne. Wielokrotnie pragną oni poznawać nowe osoby, a także znaleźć miłość albo również rozrywkę, która nie wymaga wychodzenia z własnego domu.

Serwisy społecznościowe zmierzają do pozyskania jak największej liczby swoich użytkowników. W ten sposób oferują ciekawe i nowatorskie funkcje, jakie bez wątpienia przyciągają młode pokolenie. Wskazane jest przeanalizowanie, co młode pokolenie najczęściej robi na serwisach społecznościowych. Można zauważyć, iż główne założenie takiego rodzaju serwisów stanowi utrzymywanie kontaktów ze znajomymi lub również zdobywanie nowych znajomych. Żeby ułatwić swym użytkownikom komunikowanie się liczne serwisy, np. Facebook, jak również Nk.pl dodały do swych funkcji czat. Pozwala on natychmiastowo przekazywać wiadomości między użytkownikami online.

Zawieranie nowych znajomości oraz pielęgnowanie tych już istniejących znajomości to bardzo istotna dla ludzi młodych funkcja serwisów społecznościowych. W portalach społecznościowych pośród użytkowników, zwłaszcza tych młodszych dostrzegane jest dążenie do zdobywania jak największej ilości znajomych, co niewątpliwie kojarzone jest z popularnością konkretnej osoby.

Młodzież, która korzysta z Facebooka bardzo chętnie rozpowszechnia na nim statusy, by przekazywać światu, co w konkretnej chwili myśli, robi albo czuje.²⁵ Jest to bardzo popularne zjawisko, jakie daje możliwość przekazania danych dużej grupie ludzi. W swoich statusach użytkownicy zamieszczają także linki do internetowych stron, jakie wydają się być ważne, ciekawe cytaty albo inne informacje, jakie według użytkowników są godne uwagi. Czasami jednakże internauci zbyt bezmyślnie zamieszczają opisy. Niektórzy z internautów opisują swe codzienne czynności albo także zupełnie prywatne sprawy ze swojego życia, zapominając, że informacje takie trafiają do znacznego grona potencjalnych odbiorców.

Do aktywności młodych ludzi na Facebooku trzeba zaliczyć również zjawiska negatywne, w jakich biorą udział, są ich ofiarami lub sprawcami. Zgodnie z amerykańskim raportem „Nastolatki, życzliwość i okrucieństwo w mediach społecznościowych: jak amerykańscy nastolatkowie poruszają się w nowym świecie cyfrowego obywatelstwa” ²⁶ 88% badanych twierdzi, iż było świadkiem zachowań niegrzecznych albo wręcz okrutnych odnośnie innych osób. Z kolei 15% badanych przyznało, że samemu stało się obiektem niemiłego albo okrutnego działania swoich rówieśników. 90% nastolatków nie zwraca uwagi na negatywne zachowania obserwowane albo doświadczane w Internecie.²⁷

Trzeba zwrócić uwagę na fakt, że Facebook jest nowym miejscem do kontaktowania się młodzieży. W życiu offline pomiędzy nastolatkami również dochodzi do niemiłych zdarzeń. Portale społecznościowe zapewniły przeniesienie się owych zdarzeń do cyberprzestrzeni, gdzie sprawdzanie ich jest znacznie trudniejsze.

Portale społecznościowe bywają obecnie nieodłączną częścią życia młodzieży. Niekiedy stają się poniekąd sposobem na życie, gdy cały świat nastolatka rozpoczyna się skupiać na działaniu w internetowej społeczności. Czasami może to powodować nie jedynie nieprzyjemne, lecz również niebezpieczne skutki. Na popularnych serwisach społecznościowych można spotkać się z wieloma zagrożeniami. Użytkownicy napotykają na te zagrożenia w sposób nieświadomy, ufnie pozostawiają sprawy dotyczące bezpieczeństwa samemu portalowi. Natomiast na kwestię dotyczącą samego bezpieczeństwa młodego pokolenia na portalach społecznościowych trzeba zwrócić szczególną uwagę, ponieważ są to jeszcze bardzo młodzi ludzie, jacy często przez zbyt dużą ufność, jak również wylewność na Facebooku są w stanie narazić na zagrożenia nie jedynie siebie, lecz także swoja rodzinę i znajomych.

Jednym z zagrożeń, z jakiego użytkownicy Facebooka mogą nie zdawać samemu sobie sprawy jest ujawnianie danych innym internautom. Przeważająca część użytkowników występuje na Facebooku pod prawdziwym imieniem oraz nazwiskiem, najczęściej również dodają swoje własne zdjęcia. Mają wrażenie, iż do ich własnych danych mają dostęp jedynie najbliżsi znajomi, ich uwaga jest uśpiona. Trzeba jednakże zdawać sobie sprawę, iż umieszczając dane, zdjęcia albo jakiekolwiek informacje w Internecie, użytkownicy tak naprawdę udostępniają te informacje dla całego świata. Wielu użytkowników nie zdaje sobie sprawy, iż opublikowany adres zamieszkania, jak również plan zajęć może być pomocą dla włamywaczy albo pedofili. Wartościowymi dla potencjalnych przestępców informacjami mogą być również zdjęcia wartościowych przedmiotów, jakie znajdują się w domu lub także inne dane wskazujące na dobrobyt określonego użytkownika.²⁸

Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi w 2010 r. poprzez firmę Sophos, aż 40% badanych osób dostało złośliwe oprogramowanie za pomocą serwisów społecznościowych, 67% osób twierdzi, iż było spamowanych za pomocą serwisów społecznościowych. Natomiast 43% badanych zostało celem ataków phishingowych – jest to liczba przeszło dwa razy większa niż w 2009 r..²⁹ Z wymienionych informacji wynika, iż cyberprzestępstwa na popularnych portalach społecznościowych bywają codziennością. Facebook, przestrzega swych członków przed takiego rodzaju oszustwami. Jednakże użytkownicy często lekceważą zagrożenia w cyberprzestrzeni, nieodpowiedzialnie wierząc, iż takie problemy ich samych nie dotyczą oraz z pewnością nigdy ich się nie przydarzą.

Negatywnym zjawiskiem, jakie coraz powszechniej występuje na Facebooku jest cyberstalking, polega on na nękaniu drugiej osoby przy użyciu Internetu albo także innych elektronicznych mediów. Cyberprzemoc jest zazwyczaj grupową aktywnością, z kolei nękanie w Internecie, cyberstalking, jest to zwykle indywidualne działanie, podobne do prześladowanie w rzeczywistości ofiary poprzez osobę chorą psychicznie albo mającą na punkcie danej osoby obsesję.³⁰

Facebook jest bardzo dogodnym miejscem do stosowania cyberstalkingu. Działania prześladowcze mogą przejawiać się na różne sposobów. Należą do nich notoryczne wysyłanie wiadomości, a także podszywanie się pod swoją ofiarę, dodawanie nieodpowiednich oraz obraźliwych komentarzy, są to wszelkie działania, jakie powodują w użytkowniku poczucie niebezpieczeństwa, jak również godzą w godność albo naruszają prywatność. Od czasu 6 czerwca 2011 roku cyberstalking jest uznawany za przestępstwo z art. 190a Kodeksu Karnego. Przepis te powodują, że cyberprzestępcy nękający swe ofiary nie mogą być już bezkarni, zaś osoby, jakich dotyczy taki problem muszą być świadome swych praw.

Następne z niebezpieczeństw, jakie dotyczą użytkowników Facebooka to zawieranie nowych znajomości z osobami obcymi. Kontaktując się z nieznajomymi osobami, jak również przyjmując te osoby do grona swoich znajomych, użytkownicy udostępniają wiele istotnych danych o swojej osobie. Nieznajoma osoba w ogóle nie musi być tą osobą za którą się podaje, może on ukrywać się pod fałszywymi danymi albo także używać pseudonimu. Po uzyskaniu dostępu do informacji użytkownika może ta osoba wykorzystać to wszystko przeciwko właścicielowi profilu.

Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi poprzez CBOS ponad 56% Polaków są już internautami.³¹ Z tego, aż 63% osób korzysta z portali społecznościowych.³² Na terenie Polski o przewagę na rynku walczą rodzima Nasza Klasa.pl oraz powszechnie znany Facebook.

Naukową analizą fenomenów mediów społecznościowych zajął się profesor Mikołaj Jan Piskorski z uczelni Harvard Business School.³³ Zgodnie z Piskorskim, „przydatność serwisów społecznościowych on-line pozostaje największa w tychże przypadkach, w jakich sieci off-line nie mogą sprostać naszym potrzebom”.³⁴ Mówimy tu o takim użyciu mediów społecznościowych, jakiego nie da się zamienić „normalną” społeczną aktywnością.

Sieci społecznościowe należy porównać do specjalnego rodzaju protez, jakie zapewniają zaspokojenie potrzeb wytworzonych poprzez nie same, ale z jakimi nie poradzą sobie media tradycyjne. Jedną z tych funkcji stanowi możliwość monitorowania regularnie poczynań naszych znajomych. Realnie jest to niewykonalne. Facebook zaproponował rozwiązanie, jakie początkowo było nielubiane, ale z czasem stało się nadrzędną funkcją portalu, szeroko naśladowaną poprzez konkurencję. Takie rozwiązanie pełni tzw. „tablica”, jest to rodzaj mikro-bloga, jaki zajmuje główną część panelu użytkownika. Taka tablica przypomina bloga, ponieważ zamieszczane na niej są dowolne informacje, częstokroć zupełnie ze sobą nie są one powiązane. Ponadto, informacja rozpowszechnia się na podstawie dobrowolności: można przeglądać tablice swoich znajomych, zaś na głównej stronie Facebooka widać ich ostatnie wpisy. Jednakże w rozróżnieniu od bloga, komunikat zapisany na tablicy nie bywa wysyłany na cały świat, ponieważ krąg odbiorców wiadomości ograniczony jest do swoich znajomych.³⁵

Największym hitem Facebooka są jednakże zdjęcia. Według analiz Piskorskiego, aż 70% aktywności na profilu Facebook dotyczy oglądania zdjęć oraz przeglądania cudzych profilów. Aktualnie praktycznie wszelkie serwisy takiego typu umożliwiają tworzenie galerii ze zdjęciami, do jakich dostęp mają znajomi albo osoby odwiedzające nasz profil.

Na profilu Facebook można, także dodatkowo „tagować”, czyli oznakowywać osoby, które są na zdjęciach oraz łączyć zdjęcia z profilami osób, w taki sposób nasze fotografie mogą być umieszczone na Facebooku nawet wówczas, jeżeli sami tych zdjęć tam nie zamieściliśmy.

Najczęściej, przeszło w 2/3 przypadkach, odwiedzane bywają profile kobiet. Według Piskorskiego, osoby, które oglądają cudze profile należy podzielić na trzy odrębne grupy: największą grupę stanowi grupa mężczyzn, jacy oglądają kobiety jakich nie znają. Tuż po nich, jest grupa mężczyzn, którzy oglądają kobiety, jakie znają, zaś w dalszej kolejności jest to grupa kobiet, które oglądają inne znane kobiety.

Według Piskorskiego publikowanie zdjęć w swojej galerii pozwala pochwalić się nam jednocześnie przy zachowaniu pozorów skromności. Ponieważ jest to nasza galeria prywatna, gdzie publikujemy zdjęcia, lecz nie nalegamy by ktoś te zdjęcia oglądał. Zamiast poinformować wszystkich o jakimś osobistym osiągnięciu, publikujemy zdjęcie oraz niewinnie czekamy, aż inne osoby będą to komentować. Facebook umożliwia, a nawet nakazuje, napiętnowane społecznie podglądanie innych osób oraz interesowanie się prywatnymi sprawami tych osób. W realnym życiu ma się do czynienia z znacznymi normami zakazującymi podglądanie cudzych spraw. Facebook umożliwia bardzo łagodny rodzaj podglądania, jaki nie jest naprawdę zaliczany do podglądania. Upowszechnianie swoich zdjęć oraz informacji na tablicy stanowi rodzaj teatralnego szeptu: mówi się cicho, lecz na tyle głośno, aby osoby zainteresowane poznały naszą „tajemnicę”.

Facebook umożliwia działanie w kamuflażu. Według Piskorskiego interakcje ze znajomymi, a także przyjaciółmi stanowią wymówkę dla zangażowania się w innego typu działania oraz służy jako kamuflaż do takich działań. Tego typu działania to zazwyczaj działania na rynku pracy oraz w miłości. Przykładowo kamuflaż zawodowy mógłby prezentować się następująco: mając już zatrudnienie wypełnia się swój profil używając swoich kwalifikacji zawodowych. Opisuje się doświadczenie, posiadaną wiedzę oraz dyplomy. Koleinie zapisać się trzeba np. do grupy „Informatyków” i czekać już jedynie na zgłoszenie headhuntera. Formalnie nie szuka się pracy: po prostu powstała potrzeba zjednoczenia się w grupie osób o podobnym profilu. Wiadomo jednocześnie, iż ta grupa przeszukiwana jest poprzez pracowników firm rekrutacyjnych. Porównywalna sytuacja jest w kwestii miłości. Badania wykazały, iż mężczyźni, którzy pozostają w związku oraz posiadający dużą ilość znajomych, znacznie częściej niż osoby wolne odwiedzają profile obcych im kobiet. Oficjalnie oni poruszają się jedynie po swej sieci kontaktów, a także sprawdzają z jakimi osobami przyjaźnią się ich wspólni znajomi. Jednak Piskorski twierdzi, iż jest to prosta metoda, żeby w zakamuflowany sposób przekonać się „czy ktoś inny mógłby być lepszą partią”.³⁶

2. Użytkownicy Facebook’a i ich cele

W Polsce z portalu Facebook korzysta już ponad 8,78 mln osób. Przekładane to jest na 22,83% mieszkańców Polski oraz 39,12% wszystkich internautów. Na Facebooku więcej jest kobiet niż mężczyzn. Kobiety stanowią 53% użytkowników, zaś mężczyźni to 47% osób. Jeżeli z kolei weźmie się pod uwagę wiek użytkowników, to największa ilość jest tych młodych. 32% użytkowników z polskiego Facebooka stanowią osoby w przedziale wieku 18-24 lat. Następnie są to ludzie w przedziale wieku 25-34 lat (28%), 13-15 lat (11%), 35-44 lat (11%) i 16-17 lat (9%).

W tematyce liczby użytkowników, Polska nie wypada jednak najgorzej porównując z innymi państwami na świecie. Na globalnym rankingu użytkowników Polska zajmuje 25 miejsce. Pierwsze miejsce to Stany Zjednoczone z liczbą 156 mln użytkowników. Następne miejsca zajmuje Brazylia (54,1 mln), a także Indie (51,7 mln), oraz Indonezja (42,8 mln), jak również Meksyk (36,3 mln).

Najwięcej fanów w Polsce na Facebooku ma marka Kit Kat 7,44 mln użytkowników. Następnie są to Serce i Rozum, a także Play, Allegro oraz rodzimy oddział Orange. Z mediów najbardziej popularne stało się Radio Eska (696,7 tys. fanów). Następnie są to Filmweb, MTV Polska, a także Viva Polska oraz Pudelek.³⁷

Statystyczny użytkownik Facebooka ma on około 130 przyjaciół na portalu oraz codziennie spędza na Faceboooku ponad 55 minut dziennie. Taki użytkownik bywa członkiem ok. 12 grup. Statystyczny użytkownik Facebooka co miesiąc zamieszcza na portalu 25 komentarzy, a także 9 krotnie oznacza przycisk „Lubię to” oraz zostaje fanem 2 stron.³⁸

Portal Facebook jest bardzo popularny za sprawą rozbudowanej struktury społecznej, jaka cechuje się mocnymi związkami uczuciowymi, a szczególnie chęcią zaimponowania innym osobom.³⁹

Dla dużej liczby osób, jakie nie potrafią zwrócić na swoją osobę uwagi w rzeczywistym świecie, serwisy internetowe bywają szansą na „zaistnienie”, a także wypromowanie, skonstruowanie swej tożsamości od nowa, jak również pokazania jej w korzystniejszym, lepszym świetle. Liczba znajomych jest przekładana na poczucie swojej wartości, podobnie jest z popularnością wpisów oraz zdjęć.

Istnieje grupa internautów, którzy używają Facebooka do pogłębiania wiedzy oraz rozwijania swych zainteresowań. Możliwe to jest za pomocą dostępu do odpowiednich danych, jak również przy wymianie doświadczeń pomiędzy innymi osobami z konkretnej grupy. Niektóre osoby otwarcie przyznają, iż logowanie się na Facebooka jest ich metodą na nudę. Najczęściej mimo wszystko przynależność do Facebooka związane jest z modą oraz podążaniem za aktualnymi trendami. Jeśli ktoś nie ma konta na Facebooku odbierany jest jako buntownik lub dziwak.⁴⁰

Według analiz PMR Research, 86% respondentów, jacy korzystają z Facebooka zagląda do niego, żeby mieć regularny kontakt z przyjaciółmi, jedynie 13% używa go, żeby zawierać nowe znajomości. Z kolei 8% osób używa Facebooka by tam grać w gry online, zaś tylko 4% korzysta z Facebooka w celu zawodowym. Połowa z respondentów w przedziale wieku ponad 65 lat deklaruje, iż korzysta z Facebooka w celu zachowania starych znajomości. Natomiast co trzecia osoba badana w przedziale wieku 35-64 lat uważa tak samo jak badana wcześniejsza grupa. Przy okazji takiego pytania możliwe stało się podanie innych powodów, pośród nich w większości przypadków pojawiło się poszukiwanie danych oraz bycie na bieżąco, jak również realizacja celów politycznych.⁴¹

W trakcie analizy wystąpiły pytania, na jakie przeważająca ilość odpowiedzi była przecząca. 91% badanych osób spośród korzystających z Facebooka twierdzi, iż nie używa go w celu prywatnym w pracy, natomiast 88% osób twierdzi, iż nie jest fanem Facebooka, zaś 87% badanych nie loguje się ze swojego smartfona.

Podsumowując, z analiz PMR Research wynika, że przeszło połowa z Polaków korzysta z Facebooka oraz nk.pl. Jeśli ich używają, to zwłaszcza w celach podtrzymania kontaktu z znajomymi (86%). Zdecydowana przewaga użytkowników sprawdza swe konta codzienne (58%). Jedynie co dziesiąty Polak, który posiada konto na Facebooku przyznaje, iż zagląda do niego podczas pracy.⁴²

Bez wątpienia rozwój Internetu, pozwolił na utworzenie nowego oblicza społeczeństwa. Internauci nie jedynie biernie korzystają z ilości zasobów w Sieci, lecz sami je tworzą. Ekspresowy wzrost serwisów społecznościowych stał się jedynie szybką odpowiedzią na nowsze potrzeby konsumentów. Internet jest metarzeczywistością, także ważną co świat materialny. Zasadniczą przestrzenią, w jakiej działa pokolenie Internautów, tworzy portale społecznościowe. Na nich znajduje się odzwierciedlenie rzeczywistości, jak również częstokroć toczy się życie prywatne. Jeżeli o wszelkich swych preferencjach, od zainteresowań muzycznych, aż do erotycznych fantazji, informuje się całą społeczność internetową, trudno jest pojąć potrzebę prywatności u ludzi. Młode osoby nie mają oporów przed opisywaniem relacji występujących w pracy, a także w domu oraz w szkole, jak również na studiach lub ocenianiem innych osób na blogach oraz forach internetowych.⁴³

Ludzie bardziej chętniej zakładają swe profile na większej ilości niż na jednym społecznościowym portalu. Powodem tego zachowania jest fakt zainteresowania się zżyciem prywatnym innych osób, a także chęć poznania nowych kultur, jak również możliwość zawiązywania nowszych kontaktów w prosty, a także szybki oraz przyjemny sposób, mająca to wszystko w dostępie w swoim bez domu.  

Założyciele oraz administratorzy Facebooka, a także MySpace kreują coraz większe szanse użytkownikom do kompleksowego rozwoju. Użytkownicy powiadamiają się o kulturalnych wydarzeniach w danym mieście, a także zachęcają do tańszych zakupów oraz oferują edukacyjne gry. Na popularności Facebooka korzystają firmy, jakie zainwestowały w reklamy. Wydaje się jednak, iż nie wykorzystano jeszcze wszelkich alternatyw aktywności internetowej na takiego rodzaju serwisach.⁴⁴

Biorąc pod uwagę dynamiczny rozwój techniki na przestrzeni minionych lat, ilość aktywnych użytkowników Internetu ciągle rośnie. Internauci odkrywają następne alternatywy zastosowań takiego rozwiązania technologicznego, w przeróżnych aspektach życia codziennego. Coraz częściej, medium takie jest wykorzystywane, nie jedynie celem zdobywania informacji, lecz także jako popularna metoda komunikowania się razem z innymi ludźmi na całym świecie.

Internet jest nową społeczną przestrzenią, gdzie realizowane jest większość ludzkich potrzeb. Trudne obecnie jest wskazanie sfery ludzkiej aktywności, w której to medium nie jest obecne. Internet, zarówno jak inne media, współkreuje pewne obszary rzeczywistości, a także redefiniuje sposób myślenia ludzi o przestrzeni oraz o tym, co jest prawdziwe, jak również realne. Za naturalne uznaje się komunikowanie z oddalonym o wiele kilometrów, obcym nam człowiekiem w czasie rzeczywistym.⁴⁵

Tymże samym, dochodzi do przenikania się rzeczywistego świata, w jakim człowiek funkcjonuje na co dzień, między światem wirtualnym, jaki w coraz większym znaczeniu zaspokaja nasze rzeczywiste potrzeby. Internet oferuje poczucie przynależności do danej wspólnoty, daje prestiż bycia w Internecie oraz aktywne funkcjonowanie. Adresy mailowe, swoje strony WWW, jak również blogi, stają się aktualnie niemal niezbędnym elementem budowania wizerunku oraz kontaktu z innymi.⁴⁶

Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi poprzez Polskie Badania Internetu, aż 18 mln Polaków jest użytkownikiem portali społecznościowych. W tym samym raporcie opisano, iż 86% badanych ujawniło w Internecie swe imię oraz nazwisko, a 83% osób miejsce zamieszkania. Nieco mniej, bo 75% respondentów udostępniło w Internecie również dane o dacie swojego urodzenia, zaś 68% własne zdjęcie. Zarazem, aż 72% badanych zadeklarowało stosowanie ograniczeń w dostępie do danych publikowanych na swym profilu.⁴⁷ Dane z badania wskazują na duży poziom otwartości pośród internautów. Zaczęto nazywać tą otwartość ekshibicjonizmem. Przyczyny takiego zjawiska mogą być różnorodne jest to zazwyczaj chęć pochwalenia się, a także zdobycia popularności oraz znalezienia nowych znajomych.

W środowisku młodzieży natomiast dominująca jest chęć zdobycia większej popularności. Wielu z młodych użytkowników Facebooka dodaje zdjęcia ze swoimi znajomymi, w ten sposób ujawniając jak, gdzie oraz z kim spędzaj swój wolny czas. Niekiedy bywają to zdjęcia, na jakich spożywany jest alkohol albo branie narkotyków. Na takich profilach nagminnie występują ogólnodostępne prywatne rozmowy, jakich członkom zupełnie nie przeszkadza fakt, iż ich rozmowa dostępna jest dla każdej osób z ich listy znajomych. Prawdopodobne jest, iż treści takich rozmów mogą zostać skopiowane, a także wykorzystane przeciwko ich autorom. Liczna grupa użytkowników Facebooka ma potrzebę przedstawienia każdej imprezy, a także wyjazdu, tak jakby bez upowszechnionych zdjęć potwierdzających informacje, wydarzenie były nieważne. Na tych zdjęciach internauci oznaczają swych znajomych, dodając odnośniki do ich własnych profili. Często także umieszczają informacje, informujące gdzie aktualnie się znajdują oraz co robią. Wynikiem powyższych faktów jest to, iż internauci korzystający z Facebooka pragną podzielić się z innymi wszelkimi wydarzeniami w swym życiu, nawet takimi co są mało istotne.

Użytkownicy Facebooka, a szczególnie młodzież bez zastanowienia obwieszcza swe dane całemu światu. Ujawniają swój wiek, a także adres zamieszkania, zainteresowania, dane o związkach uczuciowych oraz karierze i wiele innych informacji, częstokroć intymnych danych, o jakich niegdyś wiedziały jedynie najbliższe osoby.

Czasem z Facebooka, internauci mogą zostać poinformowani o dużo większej ilości informacji o swym przyjacielu niż podczas znajomości w realnym świecie. Użytkownicy jednakże muszą się zastanowić, czy to działanie faktycznie wpływa na zwiększenie zakresu odpowiedzialności, czy także może wywierać negatywne skutki, jakich zazwyczaj woleliby uniknąć.⁴⁸

Na Facebooku użytkownicy udostępniają dużą ilość swych prawdziwych działań, jednak zdarza się, iż są one nieprzemyślane, powodując, iż ośmieszające użytkowników informacje są ogólnie dostępne oraz szybko się rozpowszechnią. Należy także zwrócić uwagę na fakt, iż udostępnianie danych może powodować następstwa groźniejsze od ośmieszania, kompromitacji. Dane takie mogą być wykorzystane poprzez przestępców, spowodować liczne kłopoty w szkole, a także w pracy, jak także związkach uczuciowych. Faktem bywa, iż obecnie w sieci jest możliwość wyszukania różnych informacji dotyczących bliskich osób. Nieraz użytkownicy są informowani o rozpadzie swego związku właśnie z Facebooka, podczas gdy druga osoba zmieni swój status partnerski z statusu „w związku” na status „wolny”.⁴⁹

Należy również, brać pod uwagę trwałość danych publikowanych w sieci. Istotne jest to, iż nie skupiamy się zazwyczaj na trwałości swoich postów, klipów, jakie zamieszczamy na Facebooku. Zapominamy, że użytkownicy Internetu mogą wszystkie takiego rodzaju treści czytać oraz odtwarzać długo po tym, gdy zamieści się je w Internecie.⁵⁰

Częstokroć użytkownicy Facebooka nie zdają sobie sprawy z tego, iż dane upowszechniane przez nich samych w sieci pozostają tam na zawsze, chociażby po usunięciu konta. Na Facebooku jeżeli użytkownik usunie zdjęcie, pozostaje ono odłączone z jego profilu i likwidowane są wszystkie odnośniki do takiego zdjęcia. Jednak takie zdjęcie zostaje przechowywane cały czas na jednym serwerze należącym do Facebooka, jeśli jakaś osoba posiadać będzie bezpośrednie łącze do takiego zdjęcia stale może to zdjęcie oglądać. Zważywszy na fakt, iż nie ma możliwości zupełnego usunięcia zamieszczonych treści oraz zdjęć, użytkownicy powinni wsiąść pod uwagę konsekwencje swych działań nie dość, iż udostępniają informacje całemu światu, to także nie mają nadzoru nad kolejnymi losami danych, jakie publikują nawet, jeżeli te dane usuną, nie mają również gwarancji, iż nikt już nie będzie miał dostępu do ich własnych prywatnych informacji oraz zasobów.

Istotne czynniki, jakie chronią profile użytkowników Facebooka stanowią ustawienia prywatności. Użytkownik ma możliwość wybrania grupy osób, jaka będzie posiadała dostęp do profilu użytkownika. W taki sposób użytkownicy są w stanie wyznaczać odbiorców swych informacji. Jednakże często użytkownicy Facebooka nie zwracają na to uwagi, a także bagatelizują niebezpieczeństwa związane z wykorzystaniem ich danych. Z tej przyczyny, Facebook powinien dokładnie instruować swych użytkowników, odnośnie sposobu dbania o własną prywatność. Nieraz same serwisy robią błędy, jakie dotyczą ustawień prywatności.

Tak się stało w 2009 roku, wówczas to zespół Facebooka chciał skłonić swych członków do zainteresowania się konfiguracjami prywatności i ustawił w ich własnych profilach standardowe rozwiązanie „wszyscy”, co doprowadziło do tego, iż wgląd do profilu posiadali wszyscy użytkownicy. Mnóstwo ludzi nie dostrzegło takiej zmiany, co skutkowało, iż dane o nich samych nie były lepiej chronione, lecz dostępne dla obcych osób.⁵¹ Dlatego warto systematycznie kontrolować konfiguracje prywatności na swym profilu, ponieważ ich zmiana może być niezauważona, a dane przestaną być chronione.

Użytkownicy Facebooka w zależności od swojego wieku mają wielorakie upodobania odnośnie do metod korzystania z portali społecznościowych. Młode pokolenie, tworzy serwisy społecznościowe, na jakich toczy się zazwyczaj prywatne ich życie. Wykorzystują Facebook w celu nawiązywania kontaktów, a także ich podtrzymywania, jak również dzielenia się swymi pasjami, opiniami.

Facebook zmienił zachowania ludzi w sieci, skutkując zmniejszeniem zahamowań oraz pokonywaniem barier prywatności⁵² i łatwego dokonywania oceny, poprzez klikanie w przycisk Lubię to albo Nie lubię.⁵³

Istnieje także taka część społeczeństwa, jaka oprócz funkcji rozrywkowej szuka na Facebooku miejsca do komunikacji się pomiędzy rodziną praz przyjaciółmi⁵⁴ i członkami określonych grup, np. pracownicy konkretnej instytucji lub środowiska naukowego, a także biznesowego. W przestrzeni wirtualnej zachodzi współpraca, komunikacja, a także transmisja wiedzy, jak również podnoszenie kwalifikacji oraz prowadzenie kampanii rekrutacyjnych, jak także wyborczych. Barsky oraz Cho⁵⁵ zauważają, iż Facebook jest wykorzystywany do zadawania pytań oraz udzielania odpowiedzi, natomiast Bennett podkreśla, iż użytkownicy korzystają celem wyszukiwania informacji oraz zaspokajania potrzeb informacyjnych.⁵⁶

Powszechnie przywiązanie do Facebooka nie jest traktowane jako tymczasowa fascynacja, ale uznaje się ten portal za prawdziwe uzależnienie, które wywołuje poważne psychiczne problemy pośród jego szczególnie aktywnych użytkowników. Zwłaszcza dotyczy to ludzi młodych, jacy od momentu założenia swojego profilu potrafią spędzać na portalu Facebook kilka godzin w ciągu dnia.

Zdaniem naukowców, ludzie młodzi wielokrotnie nie potrafią sobie sami dać rady z narastającym zaangażowaniem w Facebooka. Wpływ zalogowania się oraz sprawdzenia najświeższych danych dotyczących znajomych, a także zobaczenie ich najnowszych zdjęć bywa tak silna, iż zapominają oni o swych codziennych obowiązkach. Za sprawą rozwoju smartfonów oraz popularyzacji Internetu w telefonii komórkowej, ludzie nawet podczas lekcji w szkole, czy na uczelni lub w pracy potrafią stale uaktualniać swe profile na Facebooku.

Do amerykańskich psychoterapeutów wielokrotnie zgłaszają się sami ludzie młodzi lub przerażeni uzależnieniem swoich dzieci rodzice. Wielu z uzależnionych stara się odzwyczaić od nałogu we własnym zakresie, np. wyznaczając sobie ustalone dni, w jakich mogą korzystać z serwisu Facebook, proszą rodzinę o zmianę hasła dostępu do logowania, często także likwidują swój profil. Zwykle jednak nie mogą sobie sami poradzić, a wtedy pozostaje im jedynie skorzystania z pomocy fachowej specjalistów od uzależnień.

Zdaniem Kimberly Young, najistotniejszy problem związany z przezwyciężeniem przytłaczającego wpływu Facebooka stanowi znalezienie należytej proporcji czasu poświęconego na przeglądanie portalu oraz innych internetowych stron. Young porównuje nałóg używania Facebooka z zaburzeniami w odżywieniu, twierdząc, że tak jak potrzeby jedzenia nie można całkowicie wykreślić z życia codziennego, tak i w dzisiejszych czasach trudne jest funkcjonowanie bez Internetu. Konsekwentnie należy samemu postanowić na co przeznaczyć swój czas poświęcony w sieci oraz nie dopuścić, żeby Facebook zupełnie ten czas nam zdominował.

Z kolei Sherry Turkle, podaje przykład osiemnastolatka, jaki przez Facebooka zupełnie utracił świadomość faktu kim tak naprawdę jest w rzeczywistym życiu. Nie umiejąc odnaleźć się w realnym świecie, w jakim jedyną jego atrakcją stał się Facebook, zdecydował on się na likwidację swego profilu i próbuje obecnie bez Facebooka funkcjonować normalnie.

Obecnie największa liczba użytkowników Facebooka to Amerykanie, jest ich prawie 95 mln osób, drugie miejsce zajmują Brytyjczycy, którzy posiadają przeszło 22 mln kont. Kolejne pozycje należą do Turków, Francuzów, Kanadyjczyków i Włochów. Pierwszą dziesiątkę zamykają Filipińczycy z prawie 7 mln użytkowników.

Aktualne informacje opublikowane przez Facebooka wykazują, że portal ten cieszy się rosnącą popularnością również w Polsce. Krajem, w jakim w listopadzie 2012 r. liczba aktywnych użytkowników wzrosła najliczniej jest właśnie Polska. W ciągu tygodnia na Facebooku przybywało przeszło 137 900 polskich kont. Kolejne miejsca zajęły państwa takie jak Tajlandia, Portugalia i Republika Południowej Afryki. Pozycja dziesiąta w rankingu należała z kolei do Iraku, gdzie tygodniowo przeszło 6 tysięcy ludzi zakładało nowe profile na Facebooku.⁵⁷

Bibliografia

1. Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2007

2. Babiński G., Etapy procesu badawczego, Wydawnictwo WSSG Tyczyn, Tyczyn 1997

3. Chocholska P., Osipczuk M., Uzależnienie od komputera i Internetu u dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Hachette Polska Sp. z o.o., Warszawa 2009

4. Frakfort – Nachmias C., Nachmias D., Metody badawcze w naukach społecznych, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2001

5. Frankowski P., Juneja A., Serwisy społecznościowe. Budowa, administracja i modernizacja, Wydawnictwo Helion, Gliwice 2009

6. Guziuk M., Podstawy metodologiczne prac promocyjnych, Wydawnictwo Fundacja Studiów i Badań Edukacyjnych Warszawa 2005

7. Hartl M., A. Prochazka, RailsSpace. Tworzenie społecznościowych serwisów internetowych w Ruby on Rails, Wydawnictwo Helion, Gliwice 2008

8. Kirkpatrick D., Efekt Facebooka, Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska Sp. z o. o., Warszawa 2011

9. Krejtz K., Krejtz I., Ja w sieci – sieć we mnie. Zależności pomiędzy doświadczeniami relacji w Internecie a reprezentacją obrazu siebie, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Elblągu, Elbląg 2007

10. Levinson P., Nowe nowe media, Wydawnictwo WAM, Kraków 2010

11. Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wydawnictwo Impuls, Kraków 2008

12. Małecka M., Małecki B., Analiza rozwoju portali społecznościowych w internecie, Wydawnictwo Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), Warszawa 2008

13. Markocki Z., Kubielski W., Wybrane zagadnienia metodologii badań społecznych, Wydawnictwo WSP, Słupsk 1995

14. Muszyński H., Wstęp do metodologii, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1971

15. Nowak S., Metodologia badań socjologicznych, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1970

16. Podgórski R.A., Metodologia badań socjologicznych. kompendium wiedzy metodologicznej dla studentów, Wydawnictwo Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz – Olsztyn 2007

17. Sołoma L., Metody i techniki badań socjologicznych. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 2002

18. Szpunar M., Alienacja i samotność w sieci vs grupowość i kapitał społeczny w Internecie. Internet i jego wpływ na kontakty społeczne, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Elblągu, Elbląg 2007

19. Sztumski J., Wstęp do metod i technik badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe Śląsk, Katowice 2005

20. Węglińska M., Jak pisać pracę magisterską?, Wydawnictwo Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 1997

Czasopisma

1. Kołodziejczyk M., Cyberobywatele, Polityka 45/2007

2. Kowalik F., Pokolenie Y., Forbes 1/2009

3. Społeczność w sieci, PC Format Nr 6/2009

Internet

1. 300 milionów aktywnych użytkowników i finansowa płynność [on-line] http://tnij.org/fh5l.

2. Alexa. The Wem Information Company [on-line] http://www.alexa.com.

3. Barsky E., Cho A., Introducing Web 2.0: social search for health librarians. Journal of the Canadian Health Libraries Association, 2007, Vol. 28, No. 2

4. Bennett J. What you like: the goal of social search is to combine Facebook’s personal touch with Google’s speed. W: Newsweek [on-line]. 2007, October 27, www.newsweek. com/id/62265.

5. CBOS: http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2011/K_099_11.PDF

6. Dlaczego Facebook jest tak popularny – dlaczego ludzie korzystają z Facebooka – cele

7. Encyclopedia Britannica [on-line], http://www.britannica.com/EBchecked/

8. EUROBAROMETR: http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_359_en.pdf

9. Google’s speed. W: Newsweek [on-line]. 2007, October 27, www.newsweek.

10. http://di.com.pl/news/44310,0,Ponad_polowa_Polakow_korzysta_z_mediow_spolecznosciowych.html

11. http://drfd.hbs.edu/fit/public/facultyInfo.do?facInfo=res&facId=10663

12. http://hbswk.hbs.edu/item/6156.html

13. http://magazynt3.pl/facebook-ma-1-19-miliarda-aktywnych-uzytkownikow-w-miesiacu/

14. http://magazynt3.pl/facebook-ma-1-19-miliarda-aktywnych-uzytkownikow-w-miesiacu/

15. http://technologie.gazeta.pl/internet/1,113840,12240200,Ile_osob_korzysta_z_Facebooka_w_Polsce_.html

16. http://www.b2cmanager.com/blog/facebook-kto-i-kiedy-z-niego-korzysta/

17. http://www.egospodarka.pl/67441,Czemu-sluza-portale-spolecznosciowe,1,20,2.html

18. http://www.komputerpc.pl/artykuly/index.php?key=rozwin&id_artykulu=61

19. http://www.teberia.pl/facebook-kochac-czy-nienawidzic/

20. Jezierska K., Serwisy społecznościowe [on-line]. e-marketing.pl. Strategie marketingu internetowego http://www.e-marketing.pl/artyk/artyk104.php.

21. Kowalczuk M., Młodzi a media społecznościowe. http://www.edunews.pl/badania-i-debaty/badania/1718-mlodzi-a-media-spolecznosciowe

22. Laskowski M., Problematyka budowy serwisu społecznościowego na przykładzie projektu lokalnego portalu kulturalnego –  Studium Przypadku [on-line], Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmnie http://kis.pwszchelm.pl/publikacje/VII/Laskowski.pdf.

23. Małeccy M.B., Analiza rozwoju portali społecznościowych w Internecie [on-line], Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości web.gov.pl/g2/big/2009_03/4b73f7a761bf29569a4114ad53b7b8d9.pdf.

24. Nasza-klasa.pl - Portal dla ludzi z klasą [on-line] http://nasza-klasa.pl/.Nasza-klasa.pl - Portal dla ludzi z klasą

25. Nasza-klasa.pl zawarła porozumienie z europejskimi portalami społecznościowymi. W: Emerging Markets Information Service - ISI Emerging Markets [on-line] http://tnij.org/fh5j

26. Ray M., Social Networking – Making Connections on the Web: Year In Review 2007

27. Rosną zagrożenia w sieciach społecznościowych. http://forsal.pl/artykuly/479961,rosna_ zagrozenia_w_sieciach_spolecznosciowych.html

28. Scale M.S., Facebook as a social search engine and the implications for libraries in the twenty-first

29. topic/1574519/Social-Networking-Making-Connections-on-the-Web-Year-In-Review-2007.

30. Uzależnienie od Facebooka - nowy niebezpieczny nałóg, forsal.pl/artykuly/381130, uzaleznienie_od_facebooka_nowy_niebezpieczny_nalog.html

31. www.facebook.com/press/info.php?statistics

1^ M. Małecka, B. Małecki, Analiza rozwoju portali społecznościowych w internecie, Wydawnictwo Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), Warszawa 2008, s. 4.

2^ M. Laskowski, Problematyka budowy serwisu społecznościowego na przykładzie projektu lokalnego portalu kulturalnego –  Studium Przypadku [on-line], Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmnie http://kis.pwszchelm.pl/publikacje/VII/Laskowski.pdf. (Dostęp 22.10.2013).

3^ M.B. Małeccy, Analiza rozwoju portali społecznościowych w Internecie [on-line], Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości web.gov.pl/g2/big/2009_03/4b73f7a761bf29569a4114ad53b7b8d9.pdf. (Dostęp 22.10.2013).

4^ M. Kołodziejczyk, Cyberobywatele, Polityka 45/2007, s. 40.

5^ K. Jezierska, Serwisy społecznościowe [on-line]. e-marketing.pl. Strategie marketingu internetowego http://www.e-marketing.pl/artyk/artyk104.php. (Dostęp 27.10.2013).

6^ Tamże.

7^ Nasza-klasa.pl - Portal dla ludzi z klasą [on-line] http://nasza-klasa.pl/.Nasza-klasa.pl - Portal dla ludzi z klasą (Dostęp 27.10.2013).

8^ 300 milionów aktywnych użytkowników i finansowa płynność [on-line] http://tnij.org/fh5l. (Dostęp 27.10.2013).

9^ Alexa. The Wem Information Company [on-line] http://www.alexa.com. (Dostęp 27.10.2013).

10^ Tamże.

11^ Nasza-klasa.pl zawarła porozumienie z europejskimi portalami społecznościowymi. W: Emerging Markets Information Service - ISI Emerging Markets [on-line] http://tnij.org/fh5j (Dostęp 30.10.2013).

12^ Tamże.

13^ M. Hartl, A. Prochazka, RailsSpace. Tworzenie społecznościowych serwisów internetowych

w Ruby on Rails, Wydawnictwo Helion, Gliwice 2008, s. 24.

14^ P. Frankowski, A. Juneja, Serwisy społecznościowe. Budowa, administracja i modernizacja,

Wydawnictwo Helion, Gliwice 2009, s. 16.

15^ Tamże, s. 17.

16^ Społeczność w sieci, PC Format Nr 6/2009, s. 99.

17^ Tamże, s. 100.

18^ Dlaczego Facebook jest tak popularny – dlaczego ludzie korzystają z Facebooka – cele

http://www.komputerpc.pl/artykuly/index.php?key=rozwin&id_artykulu=61 (Dostęp 03.11.2013)

19^ Społeczność w sieci, PC Format Nr 6/2009, s. 99.

20^ http://magazynt3.pl/facebook-ma-1-19-miliarda-aktywnych-uzytkownikow-w-miesiacu/ (Dostęp 02.11.2013).

21^ www.facebook.com/press/info.php?statistics, (Dostęp 02.11.2013).

22^ Tamże.

23^ http://magazynt3.pl/facebook-ma-1-19-miliarda-aktywnych-uzytkownikow-w-miesiacu/ (Dostęp 02.11.2013).

24^ www.facebook.com/press/info.php?statistics, (Dostęp 02.11.2013).

25^ P. Levinson, Nowe nowe media, Wydawnictwo WAM, Kraków 2010, s. 192.

26^ M. Kowalczuk, Młodzi a media społecznościowe. http://www.edunews.pl/badania-i-debaty/badania/1718-mlodzi-a-media-spolecznosciowe (Dostęp 09.11.2013).

27^ Tamże.

28^ P. Chocholska, M. Osipczuk, Uzależnienie od komputera i Internetu u dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Hachette Polska Sp. z o.o., Warszawa 2009, s. 63-64.

29^ Rosną zagrożenia w sieciach społecznościowych. http://forsal.pl/artykuly/479961,rosna_ zagrozenia_w_sieciach_spolecznosciowych.html (Dostęp 09.11.2013).

30^ P. Levinson, Nowe nowe media, Wydawnictwo WAM, Kraków 2010, s. 264.

31^ CBOS: http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2011/K_099_11.PDF (Dostęp 10.11.2013).

32^ EUROBAROMETR: http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_359_en.pdf (Dostęp 10.11.2013).

33^ http://drfd.hbs.edu/fit/public/facultyInfo.do?facInfo=res&facId=10663 (Dostęp 10.11.2013).

34^ http://hbswk.hbs.edu/item/6156.html (Dostęp 12.11.2013).

35^ P. Frankowski, A. Juneja, Serwisy społecznościowe. Budowa, administracja i modernizacja,

Wydawnictwo Helion, Gliwice 2009, s. 29.

36^ http://www.teberia.pl/facebook-kochac-czy-nienawidzic/ (Dostęp 13.11.2013).

37^ Użytkownicy FB w Polsce

http://technologie.gazeta.pl/internet/1,113840,12240200,Ile_osob_korzysta_z_Facebooka_w_Polsce_.html (Dostęp 15.11.2013).

38^ Facebook – kto i kiedy z niego korzysta

http://www.b2cmanager.com/blog/facebook-kto-i-kiedy-z-niego-korzysta/ (Dostęp 14.11.2013).

39^ Dlaczego Facebook jest tak popularny – dlaczego ludzie korzystają z Facebooka – cele

http://www.komputerpc.pl/artykuly/index.php?key=rozwin&id_artykulu=61 (Dostęp 15.11.2013).

40^ Czemu służą portale społecznościowe

http://www.egospodarka.pl/67441,Czemu-sluza-portale-spolecznosciowe,1,20,2.html (Dostęp 15.11.2013).

41^ Kto najczęściej korzysta z FB

http://di.com.pl/news/44310,0,Ponad_polowa_Polakow_korzysta_z_mediow_spolecznosciowych.html (Dostęp 15.11.2013).

42^ Tamże.

43^ F. Kowalik, Pokolenie Y, Forbes  2009, nr  1, s. 52.

44^ Czemu służą portale społecznościowe

http://www.egospodarka.pl/67441,Czemu-sluza-portale-spolecznosciowe,1,20,2.html (Dostęp 15.11.2013).

45^ M. Szpunar, Alienacja i samotność w sieci vs grupowość i kapitał społeczny w Internecie. Internet i jego wpływ na kontakty społeczne, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Elblągu, Elbląg 2007, s. 95.

46^ K. Krejtz, I. Krejtz, Ja w sieci – sieć we mnie. Zależności pomiędzy doświadczeniami relacji w Internecie a reprezentacją obrazu siebie, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Elblągu, Elbląg 2007, s. 96.

47^ D. Kirkpatrick, Efekt Facebooka, Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska Sp. z o. o., Warszawa 2011, s. 201.

48^ Tamże, s. 201.

49^ D. Kirkpatrick, Efekt Facebooka, Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska Sp. z o. o., Warszawa 2011, s. 207.

50^ P. Levinson, Nowe nowe media, Wydawnictwo WAM, Kraków 2010, s. 205.

51^ D. Kirkpatrick, Efekt Facebooka, Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska Sp. z o. o., Warszawa 2011, s. 210.

52^ M. Ray, Social Networking – Making Connections on the Web: Year In Review 2007. W:

Encyclopedia Britannica [on-line], http://www.britannica.com/EBchecked/

topic/1574519/Social-Networking-Making-Connections-on-the-Web-Year-In-Review-2007.

(Dostęp 10.11.2013).

53^ F. Kowalik, Pokolenie Y., Forbes 1/2009, s. 52.

54^ M.S. Scale, Facebook as a social search engine and the implications for libraries in the twenty-first

century. Library Hi Tech 2008, Vol. 26, Is. 4, s. 540-556.

55^ E. Barsky, A. Cho, Introducing Web 2.0: social search for health librarians. Journal of the

Canadian Health Libraries Association, 2007, Vol. 28, No. 2, s. 58-61.

56^ J. Bennett, What you like: the goal of social search is to combine Facebook’s personal touch with

Google’s speed. W: Newsweek [on-line]. 2007, October 27, www.newsweek.

com/id/62265. (Dostęp 10.11.2013).

57^ Uzależnienie od Facebooka - nowy niebezpieczny nałóg, forsal.pl/artykuly/381130, uzaleznienie_od_facebooka_nowy_niebezpieczny_nalog.html (Dostęp 17.11.2013).

15