NIENARKOTYCZNE LEKI PRZECIWBÓLOWE I PRZECIWGORĄCZKOWE.

Leki działają głównie przeciwbólowo, również przeciwgorączkowo oraz przeciwzapalnie i przeciwgośćcowo. Wyróżniamy następujące grupy chemiczne:

• Pochodne kwasu salicynowego,

• Pochodne pirazolonu,

• Pochodne aniliny,

• Pochodne chinoliny,

• Pochodne pirymidazonu.

POCHODNE KWASU SALICYLOWEGO.

Działanie:

• Względnie silnie przecigośćcowo,

• Przeciwzapalnie,

• Przeciwbólowo,

• Przeciwgorączkowo,

• Wzrost wydalania kwasu moczowego przez nerki,

• Działają na agregację płytek krwi.

Działania niepożądane:

• Podrażnienie błony śluzowej żołądka z zaostrzeniem choroby wrzodowej,

• Działanie neurotoksyczne – zawroty i bóle głowy, szum w uszach, czasem upośledzenie słuchu,

• Skaza krwotoczna (przy przedawkowaniu),

• Uczulenie (np. astma aspirynozależna),

• Zespół Reye’a (stłuczenie wątroby) – nie stosować u dzieci poniżej 3 roku życia.

Preparaty:

1. Polipiryna (Polipiryna S, Bestpinin, Aspiryna) – tabletki 0,3, 0,325, 0,5 i 1,0g 3 – 4* dziennie,

2. Polopiryna C (Aspiryna Plus C, Aspro C, Upsarin C) – kwas acetylosalicylowy + kwas askorbowy, tabletki musujące o przyjemnym smaku, używane do picia po rozpuszczeniu, dawkowanie jak wyżej,

3. Colcipirina – kwas acetylosalicylowy + węglan wapnia; mniej drażni błonę śluzową żołądka, tabletki 0,65 g,

4. Asprocol – kwas acetylosalicylowy + glikoliol, mniej drażni błonę śluzową żołądka, tabletki 0,7g.,

POCHODNE PIROZOLONU.

Leki przeciw bólowe, przeciwgorączkowe, przeciwzapalne. Są lekami toksycznymi. Działanie niepożądane: uczulenia, mielotoksyczne, wrzodotwórcze, hepatotoksyczne.

Aminofenazol:

• Piramidonum – aminofenazol, tabletki i czopki 0,1 g (dla dzieci) oraz tabletki 0,3 g. Stosuje się doodbytniczo 1 czopek 2 – 3* dziennie lub p.o. 2 – 3* dziennie,

Metamizol:

• Pyralginum (Pyralgin, Analgin) – tabletki 0,5 g, ampułki 1,0 g/ 2 ml, 2,5 g/ 5 ml, czopki 0,75 g, stosuje się w dawkach 0,5 – 0,75.........

Fenulbutazol:

• Butapirazol – drażetki 0,2 g, ampułki 0,6 g/ 3 ml, czopki 0,25 g, maść 5 % (tubka 30 g)....

PARACETAMOL.

Działania niepożądane – zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, przy przedawkowaniu uszkodzenie wątroby i nerek.

Acenol –forte (Apap, Codipar, Acetaminophen, Eferalgan, Paracetamol) – tabletki 0,3 i 0,5 g, krople 0,08 g/ 0,8 ml, tabletki musujące, kapsułki i granulat 0,5 g, zawiesina i syrop 0,12 g/ 5 ml oraz czopki 0,05, 0,08, 0,1, 0,125, 0,15, 0,2, 0,25, 0,5, 0,6 g, stosowane doustnie (dorośli 0,5 – 1,0 g doraźnie ....).

TRAMADOL.

Jest agonistą i częściowym antagonistą receptorów opiaidowych.

Działanie niepożądane: zawroty głowy, suchość w jamie ustnej, wymioty, hipotonia ortostatyczna, tachykardia i zaburzenia świadomości.

Tramal – p.o., s.c., i.m., p.r., i.v., kapsułki 0,05 g, czopki 0,1 g, krople 1,0 g/ 10 ml, ampułki 0,05 g/ 1 ml i 0,1 g/ 2 ml; p.o. 0,05 g jednorazowo oraz s.c., i.m.., i.v. 0,05 – 0,1 g, doodbytniczo 1 – 2 czopki dziennie.

MIESZANKI PRZECIWBÓLOWE.

Zawierające pochodne kwasu salicylowego:

1. Anapiryna (Etopiryna) – kwas acetylosalicylowy + etoksybenzamina + kofeina, p.o.,

2. Ascodan – kwas acetylosalicylowy + kofeina,

3. Fenalgin (Paramalgin) – kwas acetylosalicylowy + paracetamol + kofeina,

4. Phensic – kwas acetylosalicylowy (0,325 g) + kofeina (0,022 g), tabletki; stosuje się p.o. 1 tabletkę 2* dziennie.

Zawierające pochodne pirazdonu:

1. Analget (Cefalgin, Coffalgan, Saridon); p.o.,

2. Alpharm: p.o.,

3. Fenquil P; p.o.,

4. Gardan P; p.o.,

5. Isalgin; p.o.; aminoferazon + fenobarbital + papaweryna,

6. a; p.o.; aminoferazon + allobarbital,

7. Veramid; p.o.; aminoferazon + kwas dietylobarbiturowy,

NIENARKOTYCZNE LEKI PRZECIWZAPALNE.

Najczęściej stosowane w chorobach reumatycznych. Istotą ich działania przeciwzapalnego i przeciwgośćcowego polega na inkubacji cyklooksydenazy (COX – 1 i COX – 2) przekształcający kwas arachidonowy w prostanoidy – prostaglandyny, prostacykliny i tromboksany. Następstwem zahamowania wytwarzania prostaglandyn jest hamowanie procesu zapalnego. Wszystkie nienarkotyczne leki przeciwzapalne działają również z różną siłą przeciwbólową i przeciwgorączkowo. Nie działają narkotycznie na OUN, nie wywołują nałogu, nie działają hamująco na ośrodki wegetatywne.

• Pochodne kwasu salicylowego,

• Pochodne pirazolonu,

• Pochodne kwasu octowego:

  • Indometacyna – Metindol (Indometacin, Metindonium); p.o, p.r.,

  • Diklofenak – Diclofenac (Majamil, -prollongatum, Voltaren, Enulgen 1 %, - SR 75, -SR, -100, Feloran),

• Pochodne kwasu proprinowego:

  • Ibuprofen (Ibuprom) – p.o., p.r., miejscowo krem 5 %,

  • Dexprofen,

  • Naproxen – żel (Naprosyn, Anopran, Apo – Naproxen), p.o., p.r., miejscowo żel,

  • Profenid – prolongatum (Ketanal),

• Pochodne kwasu enolowego:

  • Piroxicam – 5 % (Feldene, Apo – Piroxicam), p.o., p.r., i.m.,

• Pochodne kwasu feiloantranilowego – odznaczają się silnym, lecz krótkim działaniem przeciwbólowym oraz słabym działaniem antyagregacyjnym; preparat: Mefacit, p.o. lub p.r.,

INHIBITORY COX – 1.

• Meloksykam – Moralis, p.o., tabletki 7,5mg; 1 – 2 tabletki dziennie (w czasie posiłku),

• Nabumeton – Relifex – tabletki 0,5 g; p.o. 2 tabletki dziennie,

• Rofekoksyb i celekoksyb – nowe inhibitory COX – 2 działają przeciwzapalnie, przeciwgośćcowoi przeciwbólowo. Nie działają wrzodotwórczo i proagregacyjnie.

Vioxx, Celebrex – nowe inhibitory COX – 2 – działają przeciwzapalnie.