Chemia organiczna - laboratorium
1
m-NITROANILINA
NO
2
NO
2
NH
2
NO
2
Na
2
S
O
H
2
Odczynniki:
Ilość:
Szkło i odczynniki:
m-dinitrobenzen
5.6 g
zlewka
250 cm
3
siarczek sodu 9·H
2
O
14 g
mieszadło magnetyczne
kwas solny stęż.
7 cm
3
łaźnia wodna
amoniak stęż.
wkraplacz
lejek szklany
lejek Bűchnera
kolba ssawkowa
W zlewce poj. 250 cm
3
zaopatrzonej w mieszadło magnetyczne umieszcza się 5.6 g m-
dinitrobenzenu w 33 cm
3
wody i mieszając, ogrzewa na łaźni wodnej do temp. 86-90°C.
Następnie z wkraplacza umocowanego nad zlewką dodaje się roztwór 14 g Na
2
S · 9H
2
O
w 15 cm
3
wody. Dodawanie powinno trwać 10-15 min. Po zakończeniu wkraplania zawartość
zlewki miesza się jeszcze w ciągu 15 min., dodaje 0.3 cm
3
roztworu siarczku sodu i po 1 min.
sprawdza się papierkiem ołowiowym zawartość jonów siarczkowych. W przypadku
pozytywnego wyniku reakcja jest zakończona. Gdy jonów S
-2
nie ma należy dodać jeszcze
kilka cm
3
roztworu siarczku sodu i po kilku min. próbę ponowić. Następnie mieszaninę
oziębia się możliwie szybko i pozostawia na kilka godzin. Odsącza się m-nitroanilinę na lejku
sitowym i przemywa zimną wodą. Otrzymany produkt rozpuszcza się na gorąco w roztworze
33 cm
3
wody i 7 cm
3
stęż. kwasu solnego, po czym roztwór sączy przez lejek szklany i sączek
bibułowy. Przesącz alkalizuje się dodając nadmiar stęż. roztworu amoniaku. Po oziębieniu
odsącza się m-nitroanilinę i w razie potrzeby krystalizuje z wody i suszy na powietrzu.
Wydajność 2.8-3 g (61-65%), temp. topnienia 112-114°C.
Uwaga: m-dinitrobenzen jest silną trucizną,
reakcję należy prowadzić pod wyciągiem!