X L V I I I K O N F E R E N C J A N AU K O W A

KOMITETU INŻ YNIERII LĄ DOWEJ I WODNEJ PAN

I KOMITETU NAUKI PZITB

Opole – Krynica

2002

Lucyna DOMAGAŁ A

1

KSZTAŁ TOWANIE WYTRZYMAŁ OŚ CI BETONÓ W LEKKICH

Z KRUSZYW ZE SPIEKANYCH POPIOŁ Ó W LOTNYCH

1. Wprowadzenie

Dostę pny na rynku szeroki asortyment kruszyw lekkich, obejmujący kruszywa zarówno
naturalne jak i sztuczne, produkowane na bazie róż nych materiałów wyjściowych i przy
róż nych technologiach produkcji, umoż liwia otrzymywanie betonów lekkich o bardzo
szerokim zakresie charakterystyk, od betonów izolacyjnych do betonów konstrukcyjnych
wysokiej wytrzymałości. Tak szeroki zakres rozmaitych właściwości betonów lekkich,
stwarza moż liwości ich stosowania jako wszechstronnego materiału budowlanego, co
potwierdza dynamiczny rozwój w ostatnim dziesię cioleciu budownictwa konstrukcyjnego na
bazie tych betonów.

Najwię kszy postę p w technologii wykonywania i projektowania w tej dziedzinie ma

miejsce w przypadku betonów lekkich wysokich wytrzymałości (LBWW). Dzię ki swoim
specyficznym właściwościom znajdują one zastosowanie w najbardziej spektakularnych
przedsię wzię ciach budowlanych, spośród których należ y chociaż by wymienić : wież owce
Water Tower Plaza w Chicago, Yokohama Landmark Tower w Japonii, norweskie mosty
pontonowe Bergsøysundet, Nordhordlands oraz platformy wiertnicze na Morzu Północnym
Troll GBS i Heidrun TLP.

Dzię ki moż liwości osiągania wysokich poziomów wytrzymałości (nawet do 120 MPa)

przy relatywnie niskiej gę stości obję tościowej (do 2000 kg/m

3

), dobrej izolacyjności

termicznej i trwałości podczas eksploatacji, na świecie LBWW czę sto stosuje się zamiast
betonów o normalnym cię ż arze i wysokich wytrzymałościach (BWW).

Pomimo tak istotnych zalet, w budownictwie polskim w dalszym ciągu rzadko korzysta

się z LBWW. Zasadniczą przyczyną takiego stanu rzeczy jest nie tyle brak odpowiednio
wytrzymałych kruszyw lekkich, ale przede wszystkim brak ustalonych i niezawodnych
procedur przy projektowaniu i wykonywaniu betonów na bazie tych kruszyw, które w
ostatnim czasie pojawiły się na rynku krajowym.

2. Kształ

towanie wytrzymał

ości lekkich betonó w kruszywowych

O odmiennym mechanizmie kształtowania wytrzymałości betonów lekkich w głównej
mierze decydują specyficzne właściwości kruszyw lekkich, spowodowane ich porowatą

1

Dr inż ., Zakład Technologii Betonów Politechniki Krakowskiej

12

strukturą. Wysoka porowatość stosowanych kruszyw lekkich, dochodząca nawet do
60%, implikuje pozostałe ich właściwości takie jak: wysoka nasiąkliwość (nawet do
30%), niska gę stość pozorna (do 1800 kg/m

3

wg PN-86/B-23006; do 2000 kg/m

3

wg EN

206-1:2000) i nasypowa, niski moduł sprę ż ystości porównywalny z matrycą oraz niska
wytrzymałość .

Zatem wpływ kruszywa na kształtowanie wytrzymałości lekkich betonów

kruszywowych ma dwojaki charakter. Z jednej bowiem strony, w betonach lekkich, a w
szczególności w LBWW, kruszywo jest najsłabszym elementem wytrzymałościowym i to
właśnie ono ogranicza poziom wytrzymałości betonu. Dodatkowo stosowanie kruszyw
lekkich implikuje ograniczenie modułu sprę ż ystości betonu, zwię ksza jego skurcz i zuż ycie
cementu, pogarsza urabialność mieszanki betonowej. Z drugiej jednak strony zapewnia
obniż enie gę stości obję tościowej betonu, wzrost jego izolacyjności termicznej oraz
korzystny rozkład naprę ż eń w czasie obciąż enia. Ta ostatnia właściwość lekkich betonów
kruszywowych związana jest nie tylko z wię kszą ich jednorodnością, spowodowaną
porównywalnymi modułami sprę ż ystości kruszywa i matrycy, ale również z zapewnieniem
przez technologię produkcji kruszyw sztucznych ich regularnego kształtu i tekstury
gwarantującej dobrą przyczepność do matrycy. Stąd dla lekkich betonów kruszywowych
zależ ność naprę ż enie-odkształcenie ma bardziej liniowy charakter niż w przypadku betonów
na kruszywach zwykłych, a pierwsze rysy pojawiają się dopiero w momencie, gdy
naprę ż enia osiągają poziom 85 – 90% naprę ż eń maksymalnych.

Podsumowując, spośród czynników materiałowych najsilniejszy wpływ na poziom

wytrzymałości lekkich betonów konstrukcyjnych ma rodzaj uż ytego kruszywa. Należ y
jednak pamię tać , ż e wpływ czynników technologicznych, uwzglę dniających sposób
wykonywania i pielę gnacji betonów lekkich na ich właściwości okazuje się być również
znacznie silniejszy niż dla betonów na kruszywach zwykłych. To właśnie pominię cie
wpływu rodzaju kruszywa oraz parametrów technologicznych na kształtowanie właściwości
betonów lekkich czę sto stanowi przyczynę rozbież ności wyników uzyskiwanych przez
róż nych badaczy i uniemoż liwia ustalenie jednoznacznej relacji ilościowej pomię dzy
poszczególnymi charakterystykami tych betonów, a parametrami materiałowymi.

2.1. Wpł

yw parametró w materiał

owych

Do najczę ściej wskazywanych w literaturze parametrów materiałowych, opisujących wpływ
wytrzymałości matrycy i jej procentowego udziału na kształtowanie wytrzymałości betonów
na danym rodzaju kruszywa lekkiego, należ y zaliczyć : zawartość cementu danej klasy,
zawartość matrycy, współczynnik wodno-cementowy, zawartość kruszywa, stosunek
obję tościowy kruszywa do matrycy oraz rozmiar ziaren kruszywa.

Wpływ wytrzymałości matrycy na wytrzymałość betonu lekkiego, charakteryzowanej

wskaźnikiem W/C, ma nieco inny charakter niż w przypadku betonów na kruszywie
zwykłym. Na skutek dynamicznego procesu absorpcji przez kruszywo wody / zaczynu z
mieszanki betonowej, rzeczywisty stosunek wody do cementu, determinujący wytrzymałość
matrycy, jest niż szy i trudny do określenia. Zatem posługiwanie się wskaźnikiem W/C, jako
wyznacznikiem wytrzymałości betonów lekkich, uzasadnione jest tylko w przypadkach
stosowania kruszywa nawilż onego w takim stopniu, ż e odciąganie wody z mieszanki bę dzie
zminimalizowane. W ogólnym jednak przypadku wpływ wytrzymałości matrycy na
wytrzymałość betonów lekkich czę ściej jednak uwzglę dnia się poprzez zawartość cementu,
zakładając, ż e adsorpcja zaczynu cementowego przez kruszywo jest znacznie słabsza niż
wody. Dla zapewnienia odpowiedniego poziomu wytrzymałości betony lekkie konstrukcyjne
z reguły wymagają znacznie wię kszego zuż ycia cementu (w niektórych przypadkach

13

Rys. 1. Zależ ność pomię dzy 28. dniową wytrzymałością
na ściskanie i zawartością cementu dla betonów lekkich
na róż nych kruszywach: (A) popiołoporyt i piasek
naturalny, (B) granulowany ż uż el wielkopiecowy i
piasek naturalny, (C) popiołoporyt, (D) spiekane łupki
wę glowe, (E) łupkoporyt, (F) gliny pę czniejące i piasek
naturalny, (G) pumeks hutniczy [2]

przekraczające nawet 1200
kg/m

3

[1]) oraz niż szych W/C

niż betony na kruszywach
zwykłych. Z jednej strony
wynika to z duż ej szorstkości i
porowatości kruszyw lekkich,
powodujących znaczną zaczy-
noż ądność stosu okruchowego
dla

zapewnienia

struktury

zwartej oraz odpowiedniej
konsystencji

mieszanki,

z

drugiej zaś strony z ograniczeń
wytrzymałościowych samego
kruszywa. Z uwagi na te
właśnie

ograniczenia,

jak

również powstałe w betonie
mikrorysy

skurczowe,

w

literaturze

podawane

są,

zależ nie od zastosowanego
rodzaju

kruszyw

lekkich,

graniczne zawartości cementu
w zakresie pomię dzy 400 a
600

kg/m

3

,

przekroczenie

których nie zapewnia już dalszego wzrostu wytrzymałości betonu. Analogiczne ograniczenia
dla W/C kształtują się w przedziale 0,25 – 0,35.

O ile przy projektowaniu betonów zwykłych wpływ proporcji ilościowych kruszywa i

matrycy moż e być pominię ty z uwagi na fakt, iż najsłabsze ogniwo wytrzymałościowe tych
betonów z reguły stanowi strefa kontaktowa, o tyle w przypadku betonów lekkich proporcje
te w zasadniczy sposób wpływają na wytrzymałość betonu. Wobec doskonałej przyczepności
porowatej powierzchni zewnę trznej kruszyw do matrycy, zapewnionej dzię ki mechanizmowi
zazę biającemu, wspomaganemu wzmocnieniem w strefie kontaktowej zarówno matrycy jak i
samego kruszywa poprzez absorpcję zaczynu i wody przez kruszywo, istnieje moż liwość
pełniejszego wykorzystania kompozytowego charakteru betonu lekkiego z uwzglę dnieniem
wpływu udziałów procentowych poszczególnych faz. Wpływ ten w literaturze uwzglę dniany
jest najczę ściej poprzez wzglę dną zawartość kruszywa lekkiego. Przyjmuje się , ż e z punktu
widzenia wytrzymałości betonu, dla każ dego rodzaju kruszywa lekkiego, przy stałej ilości
cementu, istnieje pewna optymalna jego zawartość , zależ na od gę stości nasypowej. Uż ycie
ilości mniejszej od optymalnej powoduje uzyskanie mniejszej wytrzymałości betonu i jego
wię kszej gę stości. Natomiast wię ksza ilość kruszywa lekkiego powoduje powstanie betonu o
nie całkiem zwartej strukturze, co również prowadzi do zdecydowanego spadku jego
wytrzymałości, nie mówiąc już o jego szczelności i tym samym braku zdolności do
zabezpieczenia prę tów zbrojeniowych przed korozją. Istnieją przykłady wskazujące, ż e jeż eli
ilość kruszywa lekkiego w betonie przekracza 40% jego obję tości, to nawet gdy zastosowano
wysokowytrzymałą matrycę , wytrzymałość betonu jest równa wytrzymałości ziarn kruszywa
lekkiego [3].

Wobec zdecydowanie wyż szych wytrzymałości kruszywa w stosunku do matrycy, dla

betonów zwykłych kryterium doboru stosu okruchowego o maksymalnej szczelności ma
swoje uzasadnienie. Tymczasem w przypadku betonów lekkich nie jest ono zupełnie słuszne,
choć niestety czę sto stosowane. W procesie kształtowania wytrzymałości betonów na

14

kruszywie lekkim danego rodzaju nie bez znaczenia jest bowiem rozmiar ziaren kruszywa.
Generalnie dla tego samego rodzaju kruszywa lekkiego, frakcje drobniejsze dają wyż sze
wytrzymałości betonu. Efekt ten, obserwowany również w przypadku betonów
konwencjonalnych, jest znacznie silniejszy dla betonów lekkich i w tym ostatnim przypadku
bynajmniej nie należ y go tłumaczyć wyłącznie obniż eniem koncentracji naprę ż eń w betonie.
W głównej mierze spowodowany jest bowiem korzystniejszym rozkładem porowatości
ziaren o mniejszych średnicach, co związane jest z technologią produkcji kruszyw
sztucznych, w szczególności tych poddawanych obróbce termicznej [4].

3. Badania wł

asne

Celem podję tych badań była weryfikacja wpływu poszczególnych parametrów
materiałowych na kształtowanie wytrzymałości lekkich betonów kruszywowych. Betony
wykonano na kruszywie ze spiekanych popiołów lotnych – pollytag, które w ramach
wcześniejszych badań [5] wytypowano spośród kruszyw lekkich dostę pnych na rynku
krajowym, jako stwarzające najwię ksze moż liwości osiągania wysokich wytrzymałości
betonów lekkich, przy ich relatywnie niskich gę stościach obję tościowych. Wyniki badań
zastosowanego kruszywa popiołoporytowego, przedstawiono w tab. 1.

Tablica 1. Zestawienie wyników badań kruszywa popiołoporytowego

Oznaczenie

frakcja 8

¸

16

frakcja 4

¸

8

Gęstość właściwa

r

= 2.50 g/cm

3

r

= 2.50 g/cm

3

Gęstość pozorna

r

p

= 1.25 g/cm

3

r

p

= 1.25 g/cm

3

Gęstość nasypowa

·

w stanie luźnym:

·

w stanie zagęszczonym:

r

nl

= 721 kg/m

3

r

nz

= 806 kg/m

3

r

nl

= 728 kg/m

3

r

nz

= 824 kg/m

3

Szczelność

S = 49.6 %

S = 49.6 %

Porowatość

P = 50.4 %

P = 50.4 %

Nasiąkliwość

·

30.-minutowa:

·

maksymalna:

n

30

= 17.3 %

n

k

= 25.0 %

n

30

= 15.0 %

n

k

= 22.1 %

Wskaźnik rozkruszenia

X

r

= 5.7 %

X

r

= 2.3 %

Wytrzymałość bezpośrednia

R

k

= 0,13 MPa

R

k

= 0,17 MPa

Średnia średnica ziarna

8.8 mm

7.2 mm

Proporcje stosu okruchowego o max.
szczelności

1

1

Przy wykonywaniu betonów lekkich uwzglę dniono zmienność trzech parametrów:

wytrzymałości zaprawy stanowiącej matrycę poprzez W/C, wytrzymałości kruszywa poprzez
róż ne uziarnienie oraz proporcji ilościowych kruszywa i matrycy poprzez P/C (przy
założ eniu, ż e wzrost stosunku piasku do cementu implikuje wzrost zawartości matrycy dla
zachowania ustalonej konsystencji plastycznej). Zakres zmienności tych parametrów był
nastę pujący: W/C ={0,54; 047; 040; 0,33; 0,26}; stosunek frakcji 4 – 8 mm : 8 – 16 mm =
{1:0; 1:1; 0:1}; P/C = {0,25; 0,50; 0,75; 1,0; 1,25; 1,50}.

Wszystkie betony wykonywane były na cemencie CEM I 52,5, piasku naturalnym,

grubym kruszywie pollytag nawilż onym do poziomu jego nasiąkliwości 30. minutowej oraz
superplastyfikatorze najnowszej generacji na bazie eteru polikarboksylowego.

Wytrzymałości badanych zapraw zawierały się w przedziale od 50,5 do 95 MPa. Prze-

dział zmienności odpowiadających im wytrzymałości betonów lekkich był odpowiednio niż -
szy: od 36,5 do 70,5 MPa. Gęstości wykonanych betonów wahały się od 1487 do 1968 kg/m

3

.

15

Zatem, zgodnie z normą polską PN-91/B-06263, wykonane betony moż na zaklasyfikować
jako LBWW odmian 1,6; 1,8 oraz 2,0.

4. Analiza wynikó w

Wszystkie trzy uwzglę dnione w programie badań parametry P/C, W/C oraz uziarnienie
kruszywa wywierały wpływ na wytrzymałość betonu lekkiego. Im wyż sze P/C oraz niż sze
W/C, a uziarnienie kruszywa drobniejsze, tym wytrzymałość betonów lekkich wię ksza.
Należ y jednak zaznaczyć , ż e wpływ uziarnienia/ wytrzymałości kruszywa ujawnił się
dopiero przy wyż szych poziomach wytrzymałości betonu i był tym silniejszy im mniejszy
stosunek wytrzymałości kruszywa do matrycy. Stąd przy matrycach o W/C = 0,54 wpływ ten
nie był jeszcze widoczny, natomiast przy W/C = 0,26 frakcja 4-8 mm dawała wytrzymałości
betonu wyż sze niż frakcja 8-16 mm o ca 10 do 20%, zależ nie od zawartości matrycy w
stosunku do kruszywa. Ponieważ średnie średnice ziaren obu frakcji róż niły się minimalnie
(patrz tab. 1), należ y przypuszczać , ż e wię ksze zróż nicowanie rozmiaru ziaren zaowocuje
jeszcze wię kszym zróż nicowaniem wytrzymałości betonów.

Przekształcenia zależ ności wytrzymałości na ściskanie badanych betonów od

parametrów wyjściowych, umoż liwiają otrzymanie nowych zależ ności uwzglę dniających
wpływ parametrów, które najczę ściej stosowane są przy modelowaniu wytrzymałości
betonów lekkich. Zależ ności te

przedstawiono na rysunkach 3 – 9 na przykładzie betonów

na kruszywie popiołoporytowym frakcji 4-8 mm (R = 0,97).

Interpretacja wię kszości otrzymanych zależ ności jest dość jednoznaczna. Im wskaźnik

wodno-cementowy niż szy, a zatem im matryca bardziej wytrzymała oraz im wię ksza
zawartość matrycy w stosunku do kruszywa o niż szej wytrzymałości (mniejsze Ks, Ks/M,
k/m, a wię ksze M i Pp – oznaczenia wg rys.3-9) tym wytrzymałość betonu wię ksza. Zatem
przy zapewnieniu zwartej struktury betonu, a takie było założ enie projektowe dla badanych
betonów, nie istnieje optymalna zawartość kruszywa z uwagi na kształtowanie
wytrzymałości betonu. Bowiem przy wysokowytrzymałych matrycach, każ dy wzrost
zawartości kruszywa, podobnie jak każ dy spadek wytrzymałości matrycy, bę dzie pociągał za
sobą spadek wytrzymałości betonu. Taki mechanizm kształtowania wytrzymałości LBWW,
potwierdza wybitnie kompozytowy charakter tego materiału, zapewniony poprzez znakomitą
współpracę obu faz.

Analiza wpływu zawartości cementu na wytrzymałość betonu lekkiego wykazała

natomiast, ż e zależ ność ta wcale nie jest tak jednoznaczna jak wskazuje to literatura.
Bowiem dany poziom wytrzymałości betonu lekkiego moż na osiągnąć przy róż nych
zawartościach cementu, przy czym obniż anie tej zawartości musi być zrównoważ one
wzrostem zawartości matrycy (przy równoczesnym wzroście P/C), co wiąż e się również ze
wzrostem gę stości betonu. Przykładowo: wytrzymałość 55 MPa moż na uzyskać przy
zawartościach cementu w tak znacznych granicach jak ca 380 do 620 kg/m

3

, zależ nie od

ilości matrycy, jej wytrzymałości i uziarnienia/wytrzymałości kruszywa. Takiemu wzrostowi
zawartości cementu odpowiada spadek gę stości betonu w zakresie ca 1750 do 1650 kg/m

3

.

Zatem wpływ zawartości cementu na wytrzymałość betonu lekkiego powinien być
uwzglę dniany bardziej poprzez wpływ wytrzymałość matrycy i jej zawartość niż jako
niezależ ny parametr.

Podsumowując. Proces kształtowania wytrzymałości betonu lekkiego wysokiej

wytrzymałości uwzglę dniać musi co najmniej trzy zmienne niezależ ne, które opisują wpływ
wytrzymałości kruszywa, wytrzymałości matrycy i proporcji ilościowych pomię dzy obiema
fazami. Pominię cie którejkolwiek z tych zmiennych powoduje, iż wykreowany model nie
przystaje do rzeczywistości, co uniemoż liwia nie tylko jego uniwersalne stosowanie, ale

16

i wykorzystanie jako podstawy do projektowania. Pozostałe parametry, które najczę ściej
stosuje się przy modelowaniu wytrzymałości betonów lekkich, sprowadzić moż na do
przypadku tych trzech zmiennych, co przedstawiono na rys. 10.

35

45

55

65

75

300

400

500

600

700

C [kg/m3]

fcc,28 [MPa]

Rys. 4 Wpływ zawartości cementu.

W/C=0,54

W/C=0,47

W/C=0,40

W/C=0,33

W/C=0,26

35

40

45

50

55

60

65

70

75

45

55

65

75

85

95

fmc [MPa]

fcc,28

[MPa]

Rys. 3. Wpływ wytrzymałości zaprawy

35

45

55

65

75

600

650

700

750

800

850

Ks [kg/m3]

fcc,28

[MPa]

Rys. 6. Wpływ zawartości kruszywa

35

45

55

65

75

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

0,9

1,0

1,1

Ks/M

fcc,28

[MPa]

Rys. 8. Wpływ proporcji masowych

kruszywa i zaprawy

35

45

55

65

75

800

900

1000 1100 1200 1300 1400 1500

M [kg/m3]

fcc,28

[MPa]

Rys. 5. Wpływ zawartości zaprawy

35

45

55

65

75

0,8

0,9

1,0

1,1

1,2

1,3

1,4

1,5

1,6

k/m

fcc,28

[MPa]

Rys. 7. Wpływ proporcji obję tościowych

kruszywa i zaprawy

P/C

W/C

P/C

W/C

P/C

P/C

W/C

W/C

W/C

P/C

P/C

17

Rys. 3-9. Wpływ parametrów materiałowych na kształtowanie wytrzymałości betonu

na kruszywie popiołoporytowym frakcji 4-8 mm

- M, m

¯ K, k

¯ K/M, k/m

- Pp

- f

cm

- C

- f

ck

¯ Dśr

f

ck

f

cm

- WYTRZYMAŁ OŚ Ć BETONU LEKKIEGO

PARAMETRY UWZGLEDNIONE W PROGRAMIE BADAWCZYM

- P/C

¯ W/C

- (4-8 mm) : (8-16mm)

Rys. 10. Wpływ parametrów materiałowych na kształtowanie wytrzymałości

betonu lekkiego:

- – wzrost; ¯ – spadek

35

45

55

65

75

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

Pp

fcc,28

[MPa]

Rys. 9. Wpływ punktu piaskowego

Opis:

P/C=0,25
P/C=0,50
P/C=0,75
P/C=1,00
P/C=1,25
P/C=1,50
W/C=0,26
W/C=0,33
W/C=0,40
W/C=0,47
W/C=0,54

P/C

W/C

18

5. Wnioski

Zrealizowany program badań oraz analiza uzyskanych wyników umoż liwia sformułowanie
nastę pujących ogólnych wniosków:
5.1. Betony wykonane na kruszywie pollytag i matrycy o wytrzymałości powyż ej 50 MPa,

zgodnie z normą polską, moż na zaklasyfikować jako betony lekkie wysokiej
wytrzymałości. Wytrzymałości wszystkich wykonanych betonów zawierały się bowiem
w przedziale 36,5 do 70,5 MPa.

5.2. Wzrost wytrzymałości betonu lekkiego na matrycach wosokowytrzymałych osiągnąć

moż na niezależ nie poprzez wzrost wytrzymałości kruszywa, wzrost wytrzymałości
matrycy oraz zmniejszenie proporcji ilościowych kruszywa w stosunku do matrycy.
Korzystny wpływ obniż enia rozmiaru ziaren kruszywa lekkiego, co jest toż same ze
wzrostem jego wytrzymałości, ujawnia się dopiero przy wyż szych poziomach
wytrzymałości betonu.

5.3. Zawartość cementu nie moż e być traktowana jako podstawowy wyznacznik

wytrzymałości betonu lekkiego. Dany poziom wytrzymałości betonu lekkiego moż na
osiągnąć bowiem przy róż nych zawartościach cementu.

5.4. Zrealizowany program badawczy nie potwierdził istnienia wytrzymałości granicznej

betonu lekkiego, determinującej kres moż liwości projektowania wyż szych
wytrzymałości betonu lekkiego na danym kruszywie. Każ dy bowiem wzrost
wytrzymałości matrycy powodował dalszy wzrost wytrzymałości betonu lekkiego bez
wzglę du na wytrzymałość kruszywa. Należ y zatem przypuszczać , iż zwię kszenie
wytrzymałości matrycy powyż ej 95 MPa, poprzez zastosowanie mikrokrzemionki i/lub
obniż enie W/C, spowoduje prawdopodobnie dalsze, chociaż zdecydowanie mniej
efektywne, podwyż szenie wytrzymałości betonu lekkiego.

Literatura

[1] ARMELIN H., LIMA M.G., SELMO M.S., High-strength LWA concrete – the first

Brazilian experience, Congress on High Sterngth Concrete, Lillehammer 1993.

[2] NEVILLE A. M., Properties of Concrete, Longman 1999.
[3] TOMASZEWICZ A., Modified properties and structural behaviour of high strength

concrete, V Rilem Congress on High Strength Concrete, Sandefjord 1999.

[4] MIERZWA J., DOMAGAŁ A L., Wytrzymałość bezpośrednia kruszyw do betonów

lekkich kruszywowych, II Pol.-Słow. Seminarium, Kraków 1999.

[5] DOMAGAŁ A L., O przydatności krajowych kruszyw lekkich do betonów wysokich

wytrzymałości, XVIII Konf. Nauk.-Techn., Jadwisin 2002.

HIGH STRENGTH LIGHTWEIGHT CONCRETE

WITH POLLYTAG AGGREGATE

Summary

Pollytag is a relatively new lightweight aggregate on the market, therefore possibilities of
reaching high strength levels of concrete based on this aggregate have not been well
recognised yet. In this paper results of research on influences of material parameters on high
strength lightweight sintered fly ash concrete modelling are presented.