Anestezjologia W 03.06.04r.
„Znieczulenie pacjenta z tzw. pełnym żołądkiem”
Aspiracja treści żołądkowej do płuc:
Czynne wymioty - okoliczności sprzyjające:
- indukcja znieczulenia,
- extubacja (po znieczuleniu)
Bierne zarzucanie → regurgitacja
- jest możliwa na każdym etapie znieczulenia
Sprzyja:
- zmniejszenie odruchów obronnych pacjenta
(np. uśpienie, utrata przytomności)
- brak szczelności dróg oddechowych.
Ryzyko zachłyśnięcia kwaśną treścią żołądkową:
- zależy od kwaśności - pH,
- pH< 2,5
- objętość 0,4 ml/ kg c.c
Aspiracja resztek pokarmowych:
→ ryzyko obturacji, tzn. . zatkania dróg oddechowych
Przyczyny:
1. brak przygotowania do znieczulenia
(< 6 godz. od ostatniego posiłku)
→ każdy pacjent po urazie!!!!!
2. ciężki stan ogólny chorego → zaleganie treści pokarmowej
a) wstrząs,
b) ból ostry, przewlekły,
c) uszkodzenia wielonarządowe,
d) oparzenia.
3. zawsze kobieta ciężarna
(niezależnie od czasu ostatnio spożytego posiłku)
4. tzw. „ostry brzuch”,
5. niedrożność przewodu pokarmowego,
6. choroby żołądka
(zwężenie odźwiernika, roztrzeń, CA, perforacja, krwawienia)
7. obniżenie napięcia dolnego zwieracza przełyku:
Organiczne → otyłość, ciąża, przepuklina rozworu przełykowego,
Czynnościowe → po podaniu Atropiny, opatów, leków wziewnych, niektórych anestetyków dożylnych.
8. wzrost ciś śródżołądkowego po nadmuchaniu mieszaniny oddechowej po sztucznej wentylacji ( niewłaściwa wentylacja: worek ambu, źle przyłożona maska anestet.)
Objawy:
stwierdzenie obecności treści pokarm. w jamie ustnej przed intubacją → pewne,
skurcz, obrzęk w drzewie oskrzelowym,
uszkodzenie bariery pęcherzykowo- włośniczkowej → zaburzenia dyfuzji, możliwość obrzęku płuc,
utrudnienie wentylacji,
wzrost ciś. w drogach oddechowych,
osłuchowo (rozsiane świsty, rzężenia nad płucami),
spadek saturacji,
zmniejszenie TV,
cechy zapalenia płuc w badaniu radiologicznym
(początkowo mogą być bardziej po stronie prawej).
Profilaktyka:
unikanie wykonywania znieczulenia u osoby z pełnym żołądkiem,
zawsze, jeśli tylko można odczekać - 6godz. od ostatniego posiłku,
jeśli zabieg konieczny:
usunięcie treści pokarm. z żołądka przez założoną sondę,
podanie w premedytacji:
▪ blokery H2 receptorów - Ranitydyna 50 mg i.v
Tagamet 200 mg i.v
▪ środków zobojętniających kwas solny → cytrynian sodu 30 ml p.o
▪ leków przyśpieszających pasaż treści pokarm. → Metoclopramid 10 mg i.v
tylko natlenianie bierne 5 min.,
intubacja w pozycji Trendelenburga lub anty- Trendelenburga,
zawsze z udziałem osoby towarzyszącej → konieczny rękoczyn Sellicka
( to tzw. szybka intubacja)
Intubacja przy ryzyku aspiracji:
przygotowany sprawny ssak,
po biernym natlenieniu,
w obecności osoby towarzyszącej,
po podaniu dawki prekuraryzującej,
lek nasenny,
skolina w pełnej dawce,
odczekanie 30-60sek. (bez prowadzenia wentylacji),
szybka, sprawna intubacja wcześniej przygotowaną rurką (zawsze z balonem),
natychmiastowe uszczelnienie rurki po zaintubowaniu.
Postępowanie po stwierdzeniu aspiracji:
oczyszczenie dróg oddechowych,
odessanie,
płukanie drzewa oskrzelowego 0,9% NaCl,
utrzymywanie prawidłowej saturacji krwi (zwiększenie O2),
leki rozszerzające oskrzela.
Leczenie zespołu Mendelsona:
- w OIT,
- sztuczna terapia,
- leczenie kortykosterydami, antybiotykami, mukolitykami,
- fizykoterapia.
Wybór znieczulenia
→ zawsze jeśli to możliwe znieczulenie regionalne, a nie ogólne
2