Zapisy prowadzone w księgach powinny być zapisane w sposób czytelny , trwały i na bieżący oraz powinny być kompletne co oznacza konieczność ujęcia wszystkich operacji gospodarczych dokonanych w danym okresie sprawozdawczym.

Zdarza się , że występują błędy księgowe .

Źródła błędu:

• dokumentacji księgowej stanowiącej podstawę zapisu .

• w zapisach.

Błędy w dokumentacji księgowej mogą polegać na błędzie :

• treści dokumentów

• na błędach rachunkowych

• bądź niewłaściwym zaliczeniu dokumentów do danego okresu sprawozdawczego.

• Czy oznaczeniu niewłaściwej korespondencji kont , na który powinna być księgowana dana operacja.

Błędy w ewidencji księgowej polegają na księgowaniu operacji na niewłaściwych kontach , w nieprawidłowych sumach , na niekompletnej lub zdublowanej ewidencji , a także na błędach rachunkowych związanych z obliczaniem obrotów , czy sald kont . Błędy te można poprawić w dwojaki sposób:

• przez skreślenie wadliwego zapisu , i wpisanie właściwych danych bezpośrednio nad skreśleniem . Zapis skreślony musi pozostać czytelny , a obok powinna być umieszczona parafa ( podpis ) osoby poprawiającej.

• Stosując zapis korygujący , czyli storno .

Storno- oznacza zapis korygujący , spełniający wszystkie warunki zasady podwójnego zapisu. Biorąc pod uwagę technikę tego zapisu wyróżnia się :

♠ Storno czarne - polega na dokonywaniu zapisu korygującego na tych samych kontach , na których dokonano zapisu błędnego , lecz na stronach przeciwnych i przy wykorzystaniu liczb dodatnich .

♠Storno czerwone - polega na dokonywaniu zapisu korygującego na tych samych kontach i po tych samych stronach, na których dokonywano zapisu błędnego , lecz przy wykorzystaniu liczb ujemnych.

Korekta może dotyczyć :

• niewłaściwie dobranych kont ,

• niewłaściwej kwoty operacji.

Storno czarne :

Dt A Ct Dt B Ct Dt C Ct

100 zapis błędny I 100

storno czarne

• 
  100 zapis prawidłowy

• 
  100

Storno czerwone

Dt A Ct Dt B Ct Dt C Ct

100 zapis błędny 100

storno czerwone

100 zapis prawidłowy 100

Procesy gospodarcze

• proces zaopatrzenia -rozróżnia się dwa momenty

• otrzymanie faktury

• przyjęcie zakupionych składników majątkowych .

Ze względu na rozbieżności w czasie między tymi momentami transakcji zakupu oraz koniecznością ujęcia zdarzeń w momencie ich zajścia w , ewidencji wykorzystuje się konto

„ Rozliczenie zakupu” ujmuje się na nim po stronie Dt wartość zobowiązań wynikających z faktury , niezależnie od nadejścia zakupionych składników majątkowych . Na koniec okresu to konto może wykazywać saldo Dt - Materiały w drodze , a saldo Ct - Dostawy niefakturowane .

Dt Zobowiązania w dostawie Ct Dt Rozliczenie zakupu Ct Dt Materiały Ct

2000 (1) (1) 2000

faktura

przejęcie materiału

dostawy niefakturowane Materiały w drodze

Realizacja procentowa produkcji powoduje powstanie kosztów . Koszty te są ewidencjonowane na kontach kosztów . Konta te powinny pokazywać jak tworzone są te koty , z jakich elementów powstają oraz jakie są efekty tych procesów .

Dt Koszty produkcji Ct

Dt Zasoby, środki Ct Dt Wyroby gotowe Ct

Ujęcie kosztów koszt przyjętych wyrobów

Dt Zobowiązania Ct Dt Półfabrykaty Ct

Ujęcie kosztów koszt przyjętych półfabrykatów

Dt Produkcja w toku Ct

pozostałości w toku

= =

Rozpatrujemy w dwóch aspektach :

1. Moment prawno - finansowy sprzedaży- powoduje o powstanie przychodu , powstanie zobowiązań podatkowych oraz w przypadku sprzedaży rozrachunek należności od odbiorców , a w przypadku sprzedaży gotówkowej wpływ środków pieniężnych .

2. Moment sprzedaży - powoduje zmniejszenie zapasu i przeciwstawienie równowartości tego zmniejszenia osiągniętemu przychodowi ( kosztem wytworzenia sprzedanych produktów , koszty sprzedaży , koszty zarządu , koszt własny przeciwstawia się sprzedaży - przychodom ze sprzedaży) .

Koszt własny sprzedaży - to suma kosztów wytworzenia sprzedawanych produktów , kosztów :

• koszty przy produkcji

• koszty sprzedaży

• koszty zarządu

• analiza wynagrodzenia

• 
  utrzymanie ( oświetlenie , ogrzewanie )

koszty bezpośrednie koszty pośrednie

Na transakcjach sprzedaży realizuje się wynik finansowy - różnica pomiędzy przychody , a kosztem uzyskania .

I .

Dt sprzedaż Ct

Dt Produkty Ct Dt Należności od odbiorców Ct

Koszt własny sprzedaży

Przychód ze sprzedaży

Dt Środki pieniężne Ct

Dt Wynik finansowy Ct

Zysk

Strata

II

Dt Koszt własny Ct Dt sprzedaży Ct

Koszt własny Dt Wynik finansowy Ct przychód

sprzedaży

Klasyfikacja materiałów :

1. Znaczenie ekonomiczne - wyodrębnia się :

• materiały podstawowe

• materiały pomocnicze

• paliwo

• części zapasowe maszyn

• opakowania

• odpadki

2. Miejsce składowania :

• materiały w drodze ( od dostawcy do mojego magazynu)

• materiały na składzie ( jako zapas )

• materiały w przerobie ( do przeróbki )

Każdy materiał jest jednoznacznie identyfikowany przez tzw. indeks - symbol . Jest odpowiednio wyceniany , dotyczy ona przyjęć materiałów , a także rozchodu tych materiałów - zapasów .

Wycena materiałów w księgach roku obrotowego i na dzień bilansowy.

W księgowaniu roku obrotowego materiały i towary mogą być wyceniane w cenach rzeczywistych , bądź w stałych cenach ewidencyjnych korygowanych o odchylenia .

Ceny rzeczywiste - to cena zakupu i cena nabycia . ( są to ceny zmienne ).

Cena zakupu -w przypadku zakupu krajowych , to cena fakturowana , Jeżeli do ceny zakupu dołożymy koszty związane z zakupem , to otrzymujemy cenę nabycia .

Cena zakupu
Cena fakturowa	Koszty zakupu	Vat naliczony
Cena nabycia

Vat naliczony - występuje przy zakupie .

Koszty zakupu załadunek i wyładunek materiałów , koszty transportu , koszty ubezpieczenia podczas transportu (koszty te podnoszą wartość tych materiałów ) .

Przy zakupach z importu konstrukcja ceny zakupu to cena fakturowa + cło + podatek akcyjny .

Cena zakupu
Cena fakturowa	Cło	Podatek akcyzowy	Koszty zakupu	Vat naliczeniowy
C E N A N A B Y C I A

Stałe ceny ewidencyjne - to ceny umowne w obowiązujących jednostkach , w pewnym przedziale czasu.

Przy wycenie w stałych cenach ewidencyjnych , musimy ustalić odchylenia od cen ewidencyjnych .

Odchylenia - to różnice pomiędzy stałą ceną ewidencyjną , a ceną rzeczywistą .

Te odchylenia mogą mieć charakter odchyleń zwiększających wycenę i wtedy mają charakter odchyleń Dt , oraz zmniejszających , to odchylenia Ct .

Odchylenia są ujmowane na koncie korygującym „ Odchylenia od cen ewidencyjnych”

Przykład :

Zakupiono 10 kg materiału

Cena zakupu 5,8 zł/kg - cena rzeczywista

Stała cena ewidencyjna 6 zł / kg

Odchylenia ( 6 - 5,8 ) = 0,2 zł / kg

Dt Materiały Ct Dt Odchylenia Ct

60,- 2 ,-

II.

Zakupiono 10 kg materiałów „ X ”

Cena zakupu 6, 3 zł / kg

Odchylenia ( 6,3 - 6 ) = 0,3 zł / kg

odchylenia od cen ewidencyjnych

Dt Materiały Ct Dt materiału Ct

• 3

Wycena rozchodu materiału w przypadku ewidencji w cenach rzeczywistych .

Jednostka gospodarcza w przypadku , gdy prowadzi ewidencję w cenach rzeczywistych musi dokonać wyboru metody wyceny rozchodów . Wybór ten może dotyczyć :

• metoda- pierwsze przyszło , pierwsze wyszło (FIFO ) - zaczynam wycenę najwcześniejszej wyceny.

• Ostatnie przyszło , pierwsze wyszło (LIFO ) - zaczynam wycenę od ostatniej dostawy.

• Ceny średnio ważonej -średnio ważony , jednostkowa cena zakupu .

10 kg × 6 zł / kg = 60

20 kg × 4 zł / kg = 80

LIFO 15 × 4 = 60

FIFO 10 × 6 = 60

5 × 4 = 20/80

Metoda C

60 + 80 140

30 == 30 == 4,6 × 15

Wybrana przez jednostkę metoda wyceny rozchodu materiału musi być zapisana w zakładowym planie kont.

Jeżeli jednostka wybrała stałe ceny ewidencyjne , to wycena rozchodu dokonywana jest w następujących krokach :

1. ustala się wartość rozchodu w stałych cenach ewidencyjnych , a następnie oblicza się odchylenia przypadające na rozchód i koryguje się o wartość tych odchyleń dokonaną wcześniej wyceny rozchodów o stałych cenach .

cena ewidencyjna = 5 zł

15 × 5 = 75

Dt Ct

ceny stałe 10 ×5 = 50 10

20 × 5 = 100 20 przyjęcie

Ceny rzeczywiste 10 kg × 6 zł = 60 C_rz > C_se Dt

20 kg × 4 zł = 80 C_rz < C_se Ct

Saldo odchyleń wynosi 10

W_w == 10 × 100 1000

150 == 150 == 6,6

Wartość odchyleń 0_R = 6,6 % z 75

Wartość tych odchyleń ustala jako odchylenia przeciętne lub indywidualne .

Odchylenia przeciętne liczone są :

Spo - stan początku odchyleń

O_b - odchylenia okresu bieżącego

S_KM - stan końcowy materiałów

R_m. - rozchód materiałów

O_R - odchylenia definiowane rozchodowanych materiałów .

Np.

Odchylenia od Zużycie

Ceny ewidencyjnej Materiały materiałów

800 2000 sp sp. 200.000 40.000 (1) (1) 40.000

2400 60.000 (2) [ 452]

[452] (2) 60.00

2000 + ( 2400 - 800) 3600 × 100

W_{N =} 280.000 + 40.000 × 100 = 320.000 = 1,13 %

1,13 × 40.000

O_R = 100 = 452 [ zł]

Na dzień bilansowy materiały muszą być wycenione w rzeczywistej cenie nabycia lub zakupu , nie wyższej niż cena sprzedaży netto .

Ewidencja materiałów musi być prowadzona jako ewidencja analityczna i syntetyczna

Może być prowadzona jako ewidencja:

Jednostka ma prawo wyboru i musi zapisać w zakładowym planie kont.

Musi być oparta o dowody księgowe .

Dowodami ruchu materiałów są :

• dowód PZ ( przychód zewnętrzny , przyjęcie z zewnątrz) . Wystawiony na udokumentowanie przychodu materiałów od dostawcy .

• ZW- ( zwrot wewnętrzny ) wystawiony na udokumentowanie zwrotu materiałów z produkcji .

• Dowód PO( przyjęcie odpadków) przyjęcie odpadków do magazynu z produkcji.

• MM - dowód przesunięcia między magazynami

Dowody rozchodu :

• RW - rozchód wewnętrzny - wystawiony z chwilą wydania materiałów z magazynu .

• Karta limitu materiałowego jest to dowód wielokrotnego pobrania materiałów z magazynu .

• WZ - rozchód zewnętrzny - wydanie na zewnątrz , wtedy materiał sprzedajemy . Nie może pojawić się w jednostce w dużych ilościach.

Ewidencja fazy zakupu od dostawcy krajowego

Zobowiązania Rozliczenie Rozrachunki z Urzędem Skarbowym

wobec dostawców zakupów Vat rozliczony

Faktura Vat naliczony

Faktura VAT od dostawcy Vat naliczony w fakturze dostawcy

za zakupione materiały

Materiały

PZ - przyjęcie z zewnątrz , przyjęcie

Zakupionych materiałów do magazynu

Usługi obce ( koszty zakupu)

PN - polecenie księgowania.

Koszty zakupu materiałów przyjętych do

magazynu

Odchylenia od cen

ewidencyjnych materiałów

PN Dt

Polecenie księgowania odchylenia dotyczące

zakupionych materiałów

PN

Ct

Zakupy z importu :

Rozrachunki Rozliczenie

Z dostawcami zakupu Materiał

1 faktura PZ

dostawcy zagranicznego przyjęcie zakupionych towarów

do magazynu

Rozrachunek Odchylenie od cen

Z Urzędem Celnym ewidencyjnych materiałów

Odchylenia od cen ewidencyjnych

2. dokument odprawy

celnej SAD , CŁO , akcyza i VAT

zarachowane w dokumencie SAD VAT naliczony

WAT naliczony od zakupionych towarów

Podatki i opłaty

(koszty zakupu)

opłaty manipulacyjne

5

5

100

100

S_po + 0_b

W_ro = S_KM + R_M. ×100

W_{NO ×} R_m.

O_R = 100

• ilościowa

• ilościowo wartościowa

• wartościowa

---