dochodowy mechanizm dostosowawczy:

Przy wolnych mocach produkcyjnych to popyt wpływa na rozwój, eksport rośnie i rośnie

Deficyt w bilansie - powoduje, że część dochodu narodowego odpływa za granicę, zmniejsza się dochód narodowy, przedsiębiorstwa nie zwiększają produkcji, spadek popytu na towary i usługi =>spadek importu => powrót bilansu płatniczego do poziomu równowagi.

Mechanizm monetarny:

Ilość pieniądza w obiegu ma wpływ na równowagę.

Działanie monetarnego mechanizmu dostosowawczego w warunkach kursu stałego (sztywnego):

Nadwyżka podaży pieniądza

↓

Wzrost wydatków

↓

Wzrost cen krajowych

↓

Wzrost importu i spadek eksportu → powstanie deficytu BP

↓

Zmniejszenie rezerw walutowych

↓

Zmniejszenie bazy walutowej

↓

Zmniejszenie podaży pieniądza

↓

Zmniejszenie wydatków

↓

Spadek cen towarów krajowych

↓

Wzrost importu i spadek importu

↓

Przywrócenie równowagi bilansu płatniczego

Działanie monetarnego mechanizmu dostosowawczego w warunkach kursu płynnego:

Nadwyżka podaży pieniądza

↓

Wzrost wydatków

↓

Wzrost cen krajowych

↓

Wzrost importu i spadek eksportu → powstanie deficytu BP

↓

Deprecjacja waluty krajowej

↓

Wzrost cen

↓

Wzrost popytu na pieniądz

↓

Przywrócenie równowagi między popytem i podażą pieniądza

↓

Przywrócenie równowagi bilansu płatniczego

Kurs sztywny:

Nadwyżka podaży pieniądza prowadzi do zwiększenia wydatków, wzrost wydatków powoduje wzrostu cen krajowych => wzrost cen krajowych powoduje wzrost importu ( bo towary zagraniczne staja się tańsze) i spadek eksportu, czyli powstaje deficyt BP = > powstanie deficytu prowadzi do zmieszenia rezerw walutowych (pieniądza zagranicznego) => zmniejszenie rezerw walutowych zmiesza bazę walutową (zagraniczną ale i całościową) i prowadzi do zmniejszenia podaży pieniądza => zmniejszenie podaży prowadzi d o zmniejszenie wydatków => zmniejszenie wydatków powoduje spadek cen towarów krajowych => obniżenie cen towarów krajowych powoduje wzrost eksportu i spadek importu => wzrost eksportu i spadek importu przywraca równowagę BP

Kurs płynny:

Wystąpienie nadwyżki podaży pieniądza powoduje zwiększenie wydatków => zwiększenie wydatków prowadzi do zwiększenia importu i wystąpienia deficytu w BP => powstanie deficytu prowadzi do deprecjacji waluty krajowej => deprecjacja powoduje cne=> wzrost cen wywołuje wzrost popytu na pieniądz => wzrost popytu przywraca równowagę między popytem i podażą pieniądza , a tym samym równowagę bilansu.

narzędzia polityki dostosowawczej:

Drugi sposób równoważenia (I-szy to powyższy mechanizm) to narzędzia polityki dostosowawczej - jest ich bardzo dużo:

• :

Przywracając równowagę bilansu płatniczego należy dodatkowo zwrócić uwagę jeszcze na bezrobocie, inflacja i rozwój gospodarczy, W Polsce ze względu na walkę z inflacją nie przeprowadzono dewaluacji w celu równoważenia BP. Przy niskim wzroście gospodarczym nie powinno się podnosić stóp % w celu regulacji BP, ze względu na możliwość zahamowania krajowego inwestycji i tego niskiego już wzrostu gospodarczego

Bilans obrotów bieżących w POLSCE:

W rachunku obrotów bieżących za ostanie 10 lat (od 1996) mamy deficyt, deficyt ten w obrotach bieżących rośnie do 1999 ( 1999 szczyt deficytu 11,7 mld EURO - 7,6 % PKB - to był sygnał kryzysu, zaostrzono politykę monetarna w celu poprawy tego stanu rzeczy, w następnych latach spada deficyt do 2005 = 3,5003 mld - 1,5% PKB. Negatywny zjawiskiem jest występowanie deficytu, pozytywnym to ze on spada. Do 2003 deficyt w obrotach bieżących był spowodowany przez deficyt w towarach - to był główny „sprawca” tego deficytu, ostanie dwa lata główny czynnik deficytu zmienił się.

Generalnie należy stwierdzić iż występuje duży import towarów mały eksport - przyczyna tego stanu rzeczy (lata 1996 i później) to: eksportujemy głównie towary nieprzetworzone, zniesione zostały barier dla importu co spowodowało duży jego wzrost. Ostanie lat to sytuacja, w której dynamika wzrostu eksportu jest wyższa do dynamiki importu. Poprawia się struktura eksportu, wyższy stopień zaawansowania technologicznego eksportu: maszyny urządzenia i elektronika, ale i środki transportu. Zmiana to wynik bezpośrednich inwestycji zagranicznych w polską gospodarkę. Obecnie wzrost importu wynika z przystąpienia PL do Unii Europejskiej, postępującego rozwoju kraju i drożejącej ropy, importujemy maszyny i urządzenia i paliwa i minerały (ropa i gaz).

Import zaopatrzeniowy związany z bieżącą produkcją - ??64%?? , konsumpcyjny - (niekorzystny bo nie powoduje efektu inwestycyjnego i wypycha popyt krajowy) - 18%, inwestycyjny 18%. Omawiana struktura nawet korzystna. Towary nie są już głównym sprawcą deficytu.

Usługi - mamy saldo dodatnie ale nie za duże 1,5 mld w 2005, jakie usługi: transport + 1,673, podróże 1,550, pozostałe - 1,690 mld - pozostałe to te usługi nowoczesne - w pozostałych największy minus to patenty i szkolenia, a plusy (tez w pozostałych) to budownictwo, to jedyny +, nie jest duży udział w bilansie eksport towarów - 77 mld usługi 13 mld,

Bilans procentów i dywidend - dochody: - ( to „on” staje się winowajcą ujemnego salda),

z pracy to pozycja mało istotna

z inwestycji;

• Bezpośrednie - -7,0 mld

• Portfelowe - -1,433 mld przez emisje obligacje i koszt ich obsługi

Tu się przejawia koszt jaki polska musi zapłacić za kapitał ten długoterminowy (inwestycje bezpośrednie) - przedsiębiorstwa wywożą swoje zyski do krajów macierzystych. Ważną sprawą są rosnące koszty obsługi długu publicznego, Pogłębianie się minusa w tej pozycji należy spodziewać się jako tendencję długoterminową.

Transfery

Mamy dodatnie saldo i to spore 5,5 mld z plusem, więcej niż w usługach, jest to tendencja długookresowa. Pozycja ta obejmuje m.in. dotacje z Unii, wobec czego należy spodziewać się jej dalszego wzrostu na plus.

???Rosną wpływy rządowe (pozycja składowa Transferów), to tu te dotacje z unii, 90 kilka % trzwiazen z unia a dochodach jeszcze prywatne tez są ważne. Wydatki 96% wydatków to do unii, po tej stornie to głównie wydatki rządowe???

OBROTY KAPITAŁOWE I FINANSOWE

deficyt bierz jest finansowany obrotami kapitałowymi i finansowymi

Rachunek kapitałowy nie ma dużej roli

Rachunek finansowy 11,3mld korzystna tendencja, wzrostowa- rosną inwestycje zagraniczne portfelowe, pozostał, pochodne instrumenty, na ten plus to inwestycje bezpośrednie bardzo duży wpływ maja, ale widać ze z roku na rok ich ubywa. Polacy za to inwestują za granica coraz więcej 1,1mld . najwięcej polskich inwestycji to wniesione udziały, nie reinwestujemy zysków, zagraniczne inwestycje w Polsce 6.mld generalnie nastąpił ich wzrost ale jest on wynikiem reinwestowane zyski, spada wnoszenie udziałów, znaczy to ze nie wchodzą nowe firmy do polski, rosną kredyty, dla filii, to jest lepsze bo kredyt dla filii od inwestora jest lepszy niż z banku

DO 2004 największy napływ kap to inwestycje bezpośrednie

Teraz to inwestycje portfelowe (10 mld euro), to nie jest dobry kapitał, nie produkcyjny nie przyniesie nowych miejsc pracy, my zainwestowaliśmy w tej postaci za granica 2 mld, głównie w obligacje 1,4 mld. nierezydenci zainwestowali prawie 12 mld, bardzo duża kwota to są efekty emisji euroobligacji (czyli obligacji za granica w walutach innych niż krajowe), emitowano euroobligacje bo oprocentowane są niższe

Pozostałe inwestycje mamy znak minus wiec odpływ generalnie na kredyty handlowe, eksporterzy zaczęli udzielać kredytów swoim klientom (wreszcie, jest to normalna praktyka na świecie), Nierezydenci wycofali się pozostałych inwestycji, Pozostałe inwestycje nie są istotną pozycją,

Zmieniła się ciężar napływu kapitału z inwestycji bezpośrednich na portfelowe

Pochodne instrumenty nie odgrywają dużego znaczenie ok. 260 mln, 60% z nich to swopy walutowe,

Oficjalne aktywa rezerwowe wzrosły o 6,5 mld, jest to największy przyrost do początku 15 lat, u nas to w rezerwy, to wynika głownie z płatności z UE, emisja euroobligacji, część euro wymieniana na PLN ale znaczna część idzie do NBP. Cześć OAR tez to różnice kursowe, ale i zyski z lokat z rezerw.

Polska na 38 mld Euro rezerw

wszystkie wskaźniki bezpieczeństwa się poprawiły, czyli idzie w dobrym kierunku wszystko miejmy nadzieje.

Finanse międzynarodowe - w.11 - 16.05.2006

57

Powrót bilansu płatniczego do poziomu równowagi

Spadek importu

Spadek popytu na towary i usługi

Przedsiębiorcy nie zwiększają zatrudnienia ani produkcji

Deficyt w BP

Część dochodu narodowego odpływa za granicę

Powrót BP do poziomu równowagi

↓ importu

↑ popytu na towary i usługi

↑

produkcji i zatrudnienia

↑

dochodu narodowego

nadwyżka w BP

narzędzia polityki dostosowawczej

Polityka zmiany wydatków

(wszystkie instrumenty wpływające na zwiększenia albo zmniejszenia wydatków; wychodzi się z mechanizmu dochodowego - jego logiki)

Polityka przesuniwania wydatków

(przesuwanie wydatków z towarów krajowych na zagraniczne lub odwrotnie; zwiększenia/zmniejszenia wydatków na eksport/import)

Polityka wybiórczego przesuwania wydatków

(przesuwania wydatków dóbr krajowych na zagraniczne lub na odwrót)

Polityka kursowa

(odziaływuje na eksport jak i na import)

Polityka fiskalna

(wpływa na rozmiary i strukturę popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego - podatki ulgi, dopłaty i pomoc,

Polityka pieniężna

(oddziaływanie BC na ilość pieniądza w obiegu)

• Dewaluacja/ deprecjacja

• Rewaluacja/ aprecjacja

Narzędzia pośrednie

• Rezerwy obowiązkowe

• Operacje otwartego rynku

• transakcje depozytowo - kredytowe prowadzone przez BC i BK

Narzędzia bezpośrednie

• Poziom stóp %

• Kurs walutowy

• Wielkość depozytów potrzebnych do udzielana kredytów

• Wielkość kredytów

• Polityka podatkowa

• Polityka wydatków budżetowych

• Ograniczenia handlowe (cła, kontyngenty, podatki, subsydia)

• Ograniczenia dewizowe

• Ograniczenia przepływy kapitału.

---