Konferencja w Bali grudzień 2007 rok. 190 państw wzięło w niej udział, członków ONZ. Zamierzenie: przygotowanie nowego traktatu dotyczącego redukcji emisji CO2, który zastąpił by kończący się w 2012 roku protokół w Kioto. Traktat ten miał być dużo bardziej restrykcyjny.

Obniżenie emisji CO2 miało osiągnąć wartość (25-40%) do 2020 roku, przyjmując rok bazowy 1990. Nie wypracowano porozumienia ilościowego.

Przeciw: USA, Chiny, Japonia.

UE dążyła do ograniczenia wylesień.

Grudzień 2008 – UE przyjmuje pakiet klimatyczny 3*20 (jedno 20 to zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych o 20% do 2020.

20% poprawiamy efektywność energetyczną

20% zmniejszamy emisję dwutlenku węgla

20% energii ma być wytwarzane ze źródeł odnawialnych

Protesty Polski zmniejszyły wymagany próg do 15%.

USA, Barack Obama forsuje ustawę o redukcji, CO2 która „przechodzi” w Izbie Reprezentantów. Senat jest przeciwko, opracowuje Raport Mniejszości Senatu Stanów Zjednoczonych, którego pierwszą wersję opublikowano w roku 2007. Zawierała ona opinie czterystu naukowców podważających tzw. „konsensus” dotyczący globalnego ocieplenia.

Kolejny raport został opublikowany 11 grudnia 2008 roku i był przedstawiony na konferencji ONZ dotyczącej zmian klimatu w Poznaniu, ale ze względu na niezgodną z celami organizatorów treść, nie został szeroko rozpropagowany.

Aktualnie w raporcie mniejszości Senatu Stanów Zjednoczonych znajdują się wypowiedzi przeszło 700 naukowców, w tym kilkunastu noblistów.

Wśród tych naukowców jest wielu, którzy poprzednio byli zwolennikami tez propagowanych przez IPCC, ale zweryfikowali swoje poglądy, o czym otwarcie w swoich wypowiedziach mówią.

Ogólny wydźwięk „Raportu Mniejszości Senatu” jest następujący: zmiany klimatu są spowodowane czynnikami naturalnymi, a nie działalnością człowieka, a decydującą rolę w tych procesach odgrywają chmury i para wodna znajdująca się w powietrzu.

Singapur 15 listopada 2009 roku – przywódcy USA, Chin, Japonii, Rosji, Meksyku, Australii i Indonezji uznali, że nie będą się śpieszyć z deklaracjami redukcji gazów cieplarnianych.

Kopenhaga – właściwie bez zmian

Ankieta wypełniona przez naukowców czy działanie człowieka wpływa na globalne ocieplenie – większość odpowiedzi TAK

Pakiet klimatyczno-energetyczny

System handlu emisjami (Emissions Trading System – EU ETS)

Europejski system Handlu Emisjami (ETS) oparty na krajowych planach rozdziału uprawnień do emisji CO2, przygotowanych przez państwa – członków UE, korygowanych i zatwierdzanych przez Komisję. Plan rozdziału określa maksymalną masę CO2, którą może wyemitować każdy kraj i każde przedsiębiorstwo w systemie ETS. Jeżeli przedsiębiorstwa planują przekroczyć przyznany limit, muszą zakupić dodatkowe uprawnienia do emisji.

Jeżeli emitują mniej mogą niewykorzystane uprawnienia sprzedać. Systemem tym w UE objętych jest ponad 10000 instalacji w sektorze energetycznym i innych gałęziach przemysłu, które emitują blisko 50% całkowitej emisji CO2 i 40% gazów cieplarnianych.

W Dzienniku Urzędowym Komisji europejskiej z dnia 5 czerwca 2009 opublikowano tekst Dyrektywy Parlamentu europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2009 zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.

Środkiem wymuszającym zmniejszenie emisji ma być restrykcyjny handel uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.

Kluczowe decyzje dotyczące handlu uprawnieniami do emisji będą dotyczyły lat 2013-2020. W roku 2020 emisja CO2 do atmosfery ziemskiej ma być mniejsza o 20% w porównaniu do emisji z roku 1990. Jednocześnie wprowadzono dodatkowy warunek w 2020 roku emisja powinna być mniejsza o 21% w porównaniu do roku 2005. O ile pierwszy warunek jest przez Polskę spełniony (w 1990 roku, przed transformacją gospodarki, emisja CO2 sięgała 380 mln ton, przy obecnym poziomie 208,5 mln ton), to spełnienie drugiego warunku będzie trudniejsze ( w 2005 roku emisja w przybliżeniu była równa 210 mln ton). Dotychczas system handlu uprawnieniami do emisji były objęte: elektoenergetyka, rafinerie ropy naftowej oraz produkcja materiałów budowlanych.

Nowa propozycja rozszerza wykaz przedsiębiorstw o przemysł petrochemiczny oraz przemysły produkujące aluminium, amoniak i stal.

Kolejny pomysł Komisji Europejskiej CCS

Unia chce żeby wszystkie przedsiębiorstwa były wyposażone w CCS. Utopiono pół miliarda euro do sfinansowanie pierwszych 11 projektów. Finalnie odpalono 6.

Odpalono 5 w tym nasz Bełchatów. Skasowaliśmy ponad 100 milionów euro. 1 stycznia 2015 miał być odpalony projekt.

W październiku 2011 Wielka Brytania stwierdziła, że zamrażają inwestycję. W grudniu wypieli się Niemcy – bardzo sprytnie gdyż chcieli 30 letniej gwarancji, że dwutlenek węgla nie będzie się ulatniał. Firma realizująca ten projekt nie mogła dać takiej gwarancji i dlatego też Niemcy odstąpili od projektu.

W 2011 było na świecie 8 instalacji CCS działających w skali przemysłowej i 6 w budowie. Łączna wydajność tych 14 instalacji ma osiągnąć 33 mln ton CO2. Niemcy prowadzili na dużo mniejszą skalę projekt pilotażowy – CO2 uciekł w przeciągu roku!

Emisja CO2 z środków transportu z silnikami spalinowymi

Sektor transportu jest źródłem 12% emisji CO2. Emisja miała być zmniejszona z 160 g CO2/km do 95 g CO2/km. Określono także kary, którymi będą obciążani producenci samochodów nie spełniających po roku 2012 granicznych wartości emisji CO2, ustalanych dla każdego roku. Jak to zrobić? Producenci chcą stworzyć lżejsze auta, żeby ograniczyć spalanie.

Energia ze źródeł odnawialnych

System Zielonych Inwestycji (GIS)

U nas inwestowali Japończycy w naszą ciepłownię – ciepłownie redukowały emisję CO2 i Japończycy zapisywali sobie tą redukcję na swoje konto.

Mamy nadwyżkę – coś sprzedajemy – AAUsy, ale nasze przychody są niewielkie a mogły iść w miliardy!

Kongestia

Popyt na podróżowanie

Dynamika popytu jest wyższa niż podaży obszarów komunikacyjnych. Składowe dynamicznego popytu:

• wzrost dobrobytu

• utrwalenie określonych wzorców konsumpcji

• styl życia

Mierniki:

1. presji

- przejechanie km w obszarach miejskich

- przepustowość dróg

USA 1980-2003 km wzrost o 111%, przepustowość 51%

1. efektów – czyli m.in. kongestii

Dla wyników uśrednionych z 437 aglomeracji miejskich USA strata czasu na wskutek kongestii wzrosną w okresie 1982-2005 z 14 do 38 h

Miasta o najwyższej kongestii: Los Angeles 72h

San Francisko, Waszyngton, Atlanta, Huston, Dallas – 60h

1. koszty

Pieniężna wycena: czas, koszt paliwa – 1982 – 16,2mld $, 2005 – 78,2 mld $, ceny stałe 2007

Wzrost realnych kosztów 1km przejechanego samochodem o 50% w okresie 2010-2030 przez wzrost cen paliwa i kongestii

zjawisko popytu indukowanego

2. Instrumenty ograniczenia popytu na podróże samochodowe

1. administracyjne – preferencje transportu publicznego poprzez wydzielanie pasów ruchu lub całych obszarów dostępnych jedynie dla komunikacji publicznej

2. opodatkowanie paliwa

- nieprecyzyjne działanie instrumentu – nie rozróżnia podróży w szczycie i poza szczytem

- jw. podróże w rejonach obciążonych kongestią i na terenach niezurbanizowanych

- mechanizmy dostosowawcze polegają nie na ograniczeniu dystansu, ale na poprawie efektywności podróży (ograniczenie spalania)

- protesty społeczne i lobbing

1. opłaty za przejazd przez określony rejon w porze szczytu (congestion charges), (to nie to samo, co płatne drogi!!!)

- ograniczenie wykorzystania samochodu

- wspólne podróżowanie (carpooling)

- przesuniecie czasu podróży poza szczyt

- wykorzystanie innych dróg nieobjętych opłatą

- zmiana relacji cenowych pomiędzy podróżami własnym autem a transportem publicznym

- przychody z systemu poprawiają, jakość systemu komunikacyjnego (drogi, transport publiczny) – o ile są tak alokowane

- postęp technologiczny ułatwia obciążanie kosztami użytkowników (GPS, transpondery, kamery z rejestracją itd.)

3. Konceptualizacja opłat za przejazd

Koszt zewnętrzny w postaci kongestii jest znacznie trudniejszy (od innych kosztów zewnętrznych) do internalizacji nawet na poziomie koncepcyjnym. Problem jest zmienność uciążliwości kongestii w ciągu doby.

• kongestia ma nie dopuścić do sytuacji w ćwiartce I i IV (do hiperkongestii)

Podstawowe zasady:

1. opłaty (ich wysokość) powinny odzwierciedlać tak wiernie jak tylko jest to możliwe krańcowy koszt społeczny każdej podróży ( w aspekcie jej wpływu na możliwość podróżowania innych

2. stawki opłat powinny zmieniać się w miarą płynnie wraz z upływem czasu. Zmiany skokowe powodują dodatkowe „piki” w natężeniu ruchu generowane przez osoby, które chcą uniknąć przejazdu za wyższą stawkę (zdążyć „tuż przed” lub czekając na „tuż po”

3. efektywne stawka jednostkowa powinna uwzględniać nie tylko podróż podmiotu, który jest tą opłatą obciążony, ale również konsekwencje tej podróży

4. efektywność (w sensie budowy prawidłowych stawek wraz z ich zmianą w czasie) może być osiągnięta tylko pod warunkiem zgromadzenia odpowiedniej bazy danych, które powinny uwzględnić nie tylko moment wjazdu do strefy, ale również czasy przejazdu pomiędzy punktami w strefie

5. ze względu na dużą niedookreśloność prawdopodobieństwa kongestii w danych punktach, opłata powinna być naliczana na ex-post adekwatnie do efektów zewnętrznych wygenerowanych przez osobę podróżującą

6. opłata powinna dotyczyć wszystkich pojazdów, włącznie z komunikacją publiczną, strażą pożarną, korpusem dyplomatycznym itd. W przypadku służb ratunkowych być może będzie to tylko transfer – powinien jednak być uwidoczniony, aby znane były prawdziwe koszty funkcjonowania tych służb

7. taksówki również powinny być obciążane, w złożonym systemie ze zmiennością opłat ……………

11. Naciski polityczne i biurokracja mogą popsuć cały system

3. Praktyczna implementacja

1. Singapur

Opłata wprowadzona w 1975, pierwszy system na świecie. Wtedy pobór opłat tylko za poranny wjazd (7.30-9.30), od 1989 pik popołudniowy 16.30-18.30.

W 1994 dodano między pik oraz soboty. Od roku 1998 system elektroniczny. Testy trwały 9 miesięcy decyzja o wprowadzeniu 1995. Program wyposażenia aut w karty smart – dobrowolny, skorzystało 98%. Za spóźnienie 150$.

1$ singapurski = 1,60 zł

Cel poprawa komunikacji mająca na celu poprawę konkurencyjności obszaru. W pełni świadomie dążono do podniesienia kosztów użytkowania auta, aby ograniczyć wzrost ich ilości (równie drogie są: podatek drogowy do 3 tys.$, za stary samochód plus 50%. Ilość gospodarstw domowych posiadających samochody <30%

Na zakup auta trzeba było startować o przetarg!!! Był orgaznizowany kilka razy do roku.

200 tys. zł za samo pozwolenie posiadania samochodu! Do tego coroczny podatek drogowy, opłaty za parking, drogie paliwo, opłaty kongestyjne. Na 1000 gospodarstw domowych – 300 samochodów!

1. Bergen, Norwegia

Opłata wprowadzona w 1986 r. za wjazd do centrum – chcieli wygenerować dodatkowe przychody (zmniejszenie ilości samochodów było pobocznym planem).

Oczekiwania 10-15%

Praktyka 6-7%

Niskie koszty wdrożenia.

Komunikacja miejska – za darmo

sukces

1. Malta

dostała nagrodę za najlepszy system komunikacyjny

opłata wprowadzona w maju 2007

cel: poprawa dostępności do stolicy państwa Valetty

rachunki przesyłane pocztą, dowolna metoda płatności

ryczałt – mogą uzyskać osoby, które wykażą pełne zameldowanie (wraz z tym, iż okażą, że na ten adres przychodzą im wszystkie rachunki!)

system się sprawdził, odkorkowali starówkę

1. Sztokholm

opłata wprowadzona w 2007 (wdrożenie trwało 7 miesięcy)

stawki 1,09-2,18 euro, maksimum dziennie 6,53

kara za spóźnienie w płaceniu 55 euro

zwolnienia: autobusy, samochody na zagranicznych rejestracjach, korpus dyplomatyczny, służby do 2012 LPG i alkohol, miesiąc lipiec

1. Mediolan

opłata wprowadzona 2008

cel: ograniczenie zanieczyszczenia powietrza o 30%, ruch o 10%

w I dzień system im padł

miało być 60 km2 a było 8 :D

za przychody chcieli niby budować metro (oczekiwane przychody 24 mln euro, równolegle plan budowy metra 3,5 mld euro!)

najgorszy wzorzec – wprowadzili, że w dni parzyste będą jeździć samochody o parzystym numerze!

1. Londyn

płacić można do północy dnia, kiedy się wjechało

2003 rok wprowadzenie projektu

obszar kongestyjne jest bardzo duży

opłata na wejściu 5 funtów – obecnie 8 (najdrożej na świecie)

od 7 do 18:30

nie płaci komunikacja publiczna, niepełnosprawni, służby uprzywilejowane

mieszkańcy tych obszarów płacą 10%

icar – ludzie robili licencje żeby nie płacić opłaty kongestyjne – to bardziej się opłacało (w rzeczywistości były to osoby prywatne, które nie woziły w ogóle ludzi – są to dość luksusowe auta jak porsche czy leksus

kara za niezapłacenie – od 80-120 funtów

bardzo wysokie koszty administracyjne powyżej 100 mln funtów rocznie

przychody 160 mln (22 mln z samych kar)

nadwyżka netto idzie w metro i budowę dróg

naruszenie sfery prywatności

poprawa jakości usług komunikacyjnych

prędkość autobusów wzrosła – można zrealizować większą ilość kursów

maleje przeciętny dystans jazdy samochodem

poprawa metra – nieudana

przeciwnicy systemu liczą, że zostanie zniesiony (są specjalne stronki)

cierpią np. sprzedawcy pizzy i inne firmy, które zajmują się transportem czy dostarczaniem towarów

na systemie stracili posiadacze parkingów

wygrywają ci co jeżdżą autobusem, ci co chcą szybko coś załatwić czy gdzieś się dostać

większa produktywność centrum

tracą: biznesmeni, mieszkający na obrzeżach, którzy doświadczają większego ruchu

Korpus dyplomatyczny – uznał, że skoro opłata została nazwana przez jakiegoś polityka podatkiem to ich nie obowiązuje (mają potężne zadłużenie). Nic nie można zrobić.

Amerykanie (Boston i Lon Angeles) zastanawiali się nad wprowadzeniem w Kongestii, ale po rozpoznaniu prawnym stwierdzono, że system się nie przyjmie.

Energetyka wiatrowa i jądrowa

Jaka metoda wytwarzania energii energetycznej jest tania a jaka jest droga?

Padają fabryki solarów. Stany obcinają też dotacje do wiatraków.

0,5$ do 54$

Średnia cena energii

W Polsce jest ponad 100 cen różnych taryf! Nie ma dobrego porównania w skali świata. Można wziąć pod uwagę np. stolice państw.

Duńczycy chcą używać tylko odnawialne źródła energii z tym związane jest wzrost ich cen.

Najtaniej jest we Francji – 70% energii z energetyki jądrowej.

Niemcy zamykają elektrownie jądrowe – jest to koszt 2,7 biliona euro (fobia przed Fukushimą)

Budowa elektrowni jądrowych jest droga (cena wzrosła również przez dodatkowe wymogi dotyczące bezpieczeństwa).

Do 2020 roku 20% energii powinno być wytwarzane ze źródeł odnawialnych. Jest to wymóg Dyrektywy.

My mamy mieć 15%. Mamy ustaloną ścieżkę wzrostu korzystania ze źródeł odnawialnych. Co rok ma przybywać o jakiś dany % elektrowni korzystających z źródeł odnawialnych. Od 4 lat jesteśmy poza wyznaczonym celem.

Polskie Sieci Energetyczne muszą kupować 100% energii produkowanej z wiatraków! Właściciele wiatraków mają także dostosowaną cenę. Dostają też pieniądze za certyfikat. Dostają ponad 2 razy tyle, co elektrownie węglowe. Tymi kosztami jesteśmy obciążani my – dlatego prąd drożeje.

Wiatraki wytwarzają infradźwięki – niesłyszalne dla człowieka

poziom szkodliwy 120 dB

norma 100

pod samym wiatrakiem 55 (praca 2 studentów do pracy magistralnej – nie ma poważniejszych badań!)

Pole magnetyczne

zestawienie natężenia

wiatrak – 0,8

suszarka do włosów – 4

Badania w Hiszpanii wykazały, że w ciągu roku ginie zaledwie 1 ptak na 8 elektrowni wiatrowych (0,13 ptaka na turbinę w ciągu roku).

Malowanie wiatraków na kolory nieodbijające światła.

Efekt migotania – występuje w niewielkim promieniu. Wiatraki rzucają cień w bardzo pogodny dzień. Raczej nie jest to uciążliwe.

Zmiana strumienia wiatru.

Czy nieruchomość traci na wartości, jeżeli jest w pobliżu wiatraka? Badania w USA – ile kosztuje hałas – pierwsza próba prześledzenia czy nieruchomość koło lotniska traci na wartości. Hałas jest zmienną istotną przy wyborze nieruchomości. Hałas kosztuje.

Zaczęto badać wiatraki – próba 7500 transakcji sprzedaży, 9 różnych Stanów – nie ma związku pomiędzy ceną nieruchomości a ceną wiatraka. W pojedynczych przypadkach być może to się zdarza.

Dotacje nie są warunkiem koniecznym rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce????

• gwarancja sprzedaży

• zielone certyfikaty

• odmowa NFOŚiGW wobec farm powyżej 10 MW

Krajobraz? Niektóre miejscowości nadmorskie nie chciały wiatraków ze względu na to, że turyści wybierają raczej miejsca bez wiatraków.

Polskie Stowarzyszenie Wiatrowe twierdzi, że wiatraki pracują 29% w ciągu roku. W rzeczywistości jest to rząd koło 19%.

Rezerwa to 80% mocy wiatraków – elektrownie węglowe asekurują elektrownie wiatrowe na wypadek gdyby nie wiało.

W Holandii nie ma takiej rezerwy. Oni odkupują w takim wypadku energie.

U nas elektrownie zarabiają nędzne pieniądze za tą rezerwę – ale muszą to robić.

Niemcy – 15% mocy wiatraków, produkcja w rzeczywistości tylko 3%.

wykład 24.02.2012

Niemiecka firma EON

zapotrzebowanie wacha się od 0,1% do 32% wskutek wiania wiatru

lato, zima – najmniej wieje (wtedy prąd jest najbardziej potrzebny), płacą za to użytkownicy

Energia z hydroelektrowni

Zmiany siły wiatru zachodzą zbyt szybko, by dało się je skompensować włączając lub wyłączając elektrownie węglowe. Nie da się tego przewidzieć nawet na 60 minut. Gdy nagle mocno zawieje wytwarza się duża ilość prądu i kable nie radzą sobie z jego przepływem. Rozwiązaniem może być elektrownia szczytowo-pompowa. W Polsce taka elektrownia jest na Górze Żar. Chodzi o to, że są 2 jeziora i woda jest z nich przepychana w górę – jeżeli jest za dużo prądu i w dół gdy jest zapotrzebowanie na prąd. Odbywa się to jednak ze stratą prądu. Ale elektrowniom i tak się to opłaca, bo skupują prąd w nocy (kiedy jest najtańszy), a sprzedają w dzień kiedy jest najdroższy.

Polscy rolnicy a wiatraki

- umowa dzierżawy na 30 lat

- czynsz około 2,4 tys. euro, ale nie za wiatrak, ale za 1MW mocy zainstalowanej

- wysokie kary umowne 0,9 mln zł

- zakaz budowy obiektów w promieniu 600 m

- ograniczenie wysokości budynków

zwolennicy:

- tylko 200 – 300 m2 obszaru pod wiatrak

- opłacalność wynajęcia obszaru pod wiatrak 75 tysięcy na rok

- inwestor buduje wiatrak

- zysk nie jest dzielony pół na pół

- koszt budowy około 5-13 mln zł (ponosi inwestor)

Korzyści z energetyki wiatrowej (wg operatorów takich instalacji)

• energetyka wiatrowa przyczynia się do poprawy czystości powietrza (na pewno nie w Polsce, może w Danii)

• przyczynia się w znaczący sposób do realizacji celów pakietu klimatyczno-energetycznego 3X20 (u nas nie bardzo)

• przyczynia się do osiągnięcia celów Komisji o różnorodności biologicznej (nie w Polsce)

• energetyka wiatrowa jest technologią bezemisyjną (stanowczo TAK)

• brak odpadów stałych i gazowych, nie występuję degradacja gleby i jej zanieczyszczenie, brak strat w obiegu wody (nie w Polsce przez elektrownie węglowe)

• wiatr stanowi niewyczerpywalne, odnawialne źródło energii, pozwala na ograniczenie zużywania zasobów paliw kopalnych

• technologia pozbawiona jest ryzyka zastosowania (np. awarii reaktora) – za to obciążona ryzykiem użytkowania – jak nie wieje to nie ma prądu

• wykorzystanie wiatru nie powoduje spadku poziomu wód podziemnych, które towarzyszą wydobywaniu surowców kopalnych (to jest prawda)

• wiatraki nie wymagają dużego gruntu – tak

• najmniejszy wpływ na ekosystemy spośród znanych technologii (ciężko to porównać)

• przyczynia się do realizacji postanowień nowej dyrektywy 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych

Korzyści społeczne i gospodarcze

• Tworzenie nowych miejsc pracy??? - W Polsce możliwe jest to, że jest to przyrost etatów.

• Niskie szkody eksploatacyjne.

• Brak kosztów paliwa

• Korzyści dla budżetu państwa – dochody z tytułu redukcji emisji dwutlenku węgla (mamy nadwyżkę ale nikt tego nie chce kupić)

• Korzyść dla gminy – gmina ma prawo naliczyć podatek od budynków i budowli w wysokości 2% wartości kosztu budowy (nie wlicza się w to koszt turbiny), czyli będzie to tylko mały ułamek ogółu kosztów.

• Rozwój małych i średnich przedsiębiorstw – nie da się tego określić

• Rozwój nowych technologii i innowacji – TAK

• Dywersyfikacja źródeł energii i zmniejszenie uzależnienia od importu energii – JEST CAŁKEIM NA ODWRÓT

• Zabezpieczenie przed nadmiernym wzrostem cen energii wytwarzanej przez konwencjonalne Źródła – BZDURA

• Rozwój infrastruktury przemysłowej – TAK, koszt podłączenia wiatraka (ale są to nasze pieniądze)

• zmniejszenie kosztów i strat przesyłu poprzez przybliżanie wytwórcy do odbiorcy – to jest prawda

• możliwość szybkiej instalacji dużych mocy wytwórczych – gdy ma się wszystkie kwity (a to zajmuję od 5-7 lat!)

Dopłata 240 zł/MWh w ramach zielonego certyfikatu, co przy cenie energii z elektrowni systemowych około 170 zł/MWh daje łączną cenę 410 zł/MWh

Właściciele wiatraków są całkowicie zwolnieni z odpowiedzialności w przypadku, gdy wiatr nie wieje i nie będą dostarczać prądu.

Zasiłki na budowę wiatraków mogą być umorzone.

Budowa wiatraków w pobliżu morza. Tam mocniej wieje, a hałas i migotanie nikomu nie przeszkadzają.

Na dnie Morza Północnego, 34 km od brzegu ma stanąć 80 wiatraków, każdy o wysokości 70m, z czego 45m pod wodą). Budowa trwa do dziś. Teraz projekt zakłada, że wiatraki będą mieć 130 m, z czego 80 m będzie nad wodą. Budowa wstrzymana z powodu sprzeciwu ekologów. Obecnie wznowiona.

Na lądzie postawienie wiatraków kosztuje 1 mln, a na morzu 2,5 razy więcej!

Energetyka jądrowa

Zwolennicy:

• bezpieczeństwo energetyczne

• Ochrona Środowiska – wypalone paliwo, ciepło odpadowe

• względy ekonomiczne (długi czas życia, stabilna cena paliwa)

• logistyka zarządzania (el 1000 MW zużywa 35 t paliwa/rok, porównywalne ec cieplna 7000 t paliwa/dzień – 26 260 wagonów rocznie

• swoboda wyboru dostawy paliwa k. transportu – pomijane

• możliwość zgromadzenia zapasu paliwa na kilka lat

• elektrownia może pracować koło 40 lat

• udział surowca (uranu) w koszcie produkcji 3-5%

• zasoby udokumentowane na 85 lat, znane na 270 lat

koszty zewnętrzne

wykres:

zagrożenia:

• promieniowanie

• awaria

• odpady trudne do składowania

• możliwość proliferacji – rozprzestrzenienia się ale nie w wyniku awarii tylko np. wypadku

• potencjalny terroryzm

• stopień akceptacji społecznej

• czas budowy – 5 lat bez procesów, do 10 lat w praktyce

Subsydia:

• prace studialne, kształcenie kadr

• zakaz subsydiowania inwestycji i eksploatacji

Perspektywy

• przerabianie odpadów

Takie składowanie odpadów średniożyciowych mamy już w Polsce, pracuje ono w Różanie, kilkadziesiąt km od Warszawy.

Koszty budowy elektrowni:

2,5 mln euro w Emiratach Arabskich

w Polsce 4 miliardy złotych