Promocja zdrowia – geneza i definicje

Promocja – poparcie, szerzenie, posuwanie naprzód, to proces mający na celu wzmocnienie czegoś, w przypadku promocji zdrowia po prostu zdrowia. W aspekcie marketingowym promocja to próba oddziaływania na klientów i potencjalnych nabywców, polegająca na dostarczeniu informacji, argumentacji, zachęt skłaniających do korzystania z określonych usług i produktów.

Zanim zacznie się promocje określonego towaru czy usługi, należy sobie zadać kilka krótkich pytań:

1.Jaki jest cel promocji?

2.Do kogo jest skierowana?

3.Jak dotrzeć do adrestatów?

4.Kiedy należy powiedzieć, przekazać?

5.Kto ma to powiedzieć, przekazać?

6.Za jaką kwotę ma powiedzieć, przekazać?

7.Jak ocenić, czy cel został osiągnięty?

Zdrowie jest naszym naturalnym stanem.

W przypadku promocji zdrowia, towarem jest zdrowie, czyli dobre samopoczucie, a usługi dotyczą takich procedur, czy zabiegów, które zmieniają nasze zachowania, dzięki którym wzmacniają się nasze naturalne zasoby zdrowotne.

Geneza promocji zdrowia:

Promocja zdrowia – jest nowym obszarem strategii działań praktycznych na rzecz zdrowia jednostek i społeczności. Łączy elementy wielu dziedzin i dyscyplin naukowych – głównie socjologii, psychologii społecznej, medycyny, pedagogiki, ekonomii i nauk politycznych.

Idea i praktyka promocji zdrowia nie powstała z dnia na dzień. Powstawała przez długi okres, w tych miejscch i tych państwach gdzie był wystarczająco sprzyjający „grunt” do wprowadzenia programów zdrowotnych (Kanada, Australia, Stany Zjednoczone, Anglia, Dania, Szwecja).

Wspomniany „korzystny grunt” opierał się na trzech filarach:

1.Świadomość i wiedza obywateli.

2.Sprawnie działające mechanizmy demokratyczne.

3.Konkretne kwoty środków na te cele z budżetów centralnych i lokalnych.

Kamieniami milowymi w rozwoju promocji zdrowia były:

-Raport „nowe perspektywy dla zdrowia kanadyjczyków” ministra zdrowia Kanady M.Lalonde ( 1974)

-Strategia WHO „zdrowie dla wszystkich w 2000 roku” (WHO 1985)

-Karta Ottawska Promocji w Zdrowiu, przyjęta na pierwszej Międzynarodowej Konferencji Zdrowia w Kanadzie (Ottawa 1986).

Promocja zdrowia wg „Karty Ottawskiej” jest procesem umożliwiającym ludziom zwiększenie kontroli nad zachowaniem zdrowia i jego poprawy.

Uszczegóławiając, promocja zdrowia :

*Koncentruje się na życiu codziennym całej populacji, a nie tylko na osobach znajdujących się w sytuacji zagrożenia określoną chorobą.

*Jest ukierunkowana na działania w obszarze determinant zdrowia, wymaga pełnej kooperacji różnych sektorów zarządzania, od szczebla centralnego po lokalne;

*Łączy w sobie różne, lecz uzupełniające się sposoby oddziaływań, kierowane przeciwko zagrożeniom zdrowia;

*Kieruje ku efektownemu i konkretnemu udziałowi społeczeństwa (różnych jego grup) w definiowaniu problemów zdrowia i podejmowaniu decyzji związanych z zagrożeniami zdrowia;

*Odwołuje się do pomocy profesjonalistów medycznych jako jednego ze szczególnie istotnych podmiotów społecznych w kształtowaniu i wprowadzaniu promocji zdrowia.

Według Downiego i Tannahilla promocja zdrowia jest procesem umożliwiającym jednostkom, grupom oraz całym społecznościom zwiększenie kontroli nad swoim zdrowiem oraz jego wzmocnienie. Promocja zdrowia jest działaniem na rzecz wzmocnienia zdrowia pozytywnego i redukcji ryzyka choroby poprzez edukacje zdrowotną, profilatykę i ochronę zdrowia. Promocja zdrowia jest terminem szerokim i obejmuje edukacji zdrowotną, profilatykę chorób oraz wszelkiego rodzaju przedsięwzięcia na rzecz ochrony zdrowia, np.ochrony przed nadmiernym hałasem lub zanieczyszczonym powietrzem.

Model edukacyjny – edukacja zdrowia

Model profilaktyczny – profilaktyka

Model ochronny – ochrona zdrowia

Model całościowy – edukacja zdrowia, profilaktyka, ochrona zdrowia.