Wykład 5 bydło

ŻYWIENIE JAŁÓWEK

W wychowie jałówek hodowlanych zalecane jest zapewnienie dużo ruchu i umiarkowane żywienie, pozwalające osiągnąć jałówkom rasy holsztyńskiej masę ciała około 560kg przed ocieleniem w wieku 24 miesięcy. Oszczędne żywienie nie dotyczy białka budulcowego tkanki mięśniowej, lecz składników energetycznych paszy, których obfitość powoduje otłuszczenie organizmu, w tym również wymienia.

Strategia żywienia jałówek:

• Podstawę żywienia zimowego powinny stanowić kiszonki i siano, a letniego- pastwisko.

• Kiszonka z kukurydzy nie powinna stanowić jedynej paszy soczystej w żywieniu jałówek hodowlanych. Należy ją podawać w ograniczonej ilości, nieprzekraczającej 1/3 zawartości suchej masy w dawce, w celu uniknięcia zapasania.

• Latem najlepszą paszą jest pastwisko. Pokrywa ono w pełni potrzeby pokarmowe jałówek powyżej 9 miesiąca życia. Na zakładkę podajemy słomę jęczmienną lub owsianą w celu uzupełnienia niedoborów włókna i suchej masy.

• W obu okresach żywienia uzupełnieniem wymienionych pasz jest mieszanka treściwa. Jej ilość, rodzaj i okres stosowania zależą od rodzaju i jakości pasza gospodarskich. Przy dobrych paszach objętościowych, pasze treściwe podajemy do wieku ok. 9 w ilości 2 kg dziennie. W przypadku słabszych pasz objętościowych, pasze treściwe można stosować przez cały okres odchowu.

• Niezbędnym uzupełnieniem dawki pokarmowej są mieszanki mineralno-witaminowe i lizawki.

• Niezbędny jest ciągły dostęp do świeżej wody.

Dobre zbilansowanie dawki pokarmowej pod względem białka i energii oraz pokrycie potrzeb mineralno-witaminowych jest podstawowym warunkiem prawidłowego przebiegu laktacji, właściwego składu mleka, zdrowia zwierząt i płodności.

Dotyczy to głównie krów o dużej wydajności, w stosunku do których należy zwrócić szczególna uwagę na udział w dawce pokarmowej pasz dostarczających główne składniki pokarmowe, czyli białko i energię oraz składniki mineralno-witaminowe.

Nieprzestrzeganie tych zaleceń prowadzi do spadku wydajności i zaburzeń w rozrodzie. Krytyczny jest okres pierwszych 90-120 dni po ocieleniu. Drugi okres krytyczny to przejście z żywienia zimowego na wiosenny i wprowadzenie do dawki bogatych w białko młodych zielonek, zawierających mało włókna. Dlatego należy pamiętać o uzupełnieniu dawki brakującym włóknem i energią, skarmiając np. kiszonkę z kukurydzy, wysłodki suche, siano i dobra słomę.

ZAWARTOŚĆ MOCZNIKA W MLEKU

Zawartość białka w mleku (%)	< 150 mg/l	150-300 mg/l	>300 mg/l
<3,2	brak energii brak białka	brak energii	nadmiar białka brak energii
3,2 - 3,6	brak białka nadmiar energii	białko i energia wyrównana	nadmiar białka lekki nadmiar energii
> 3,6	brak białka nadmiar energii	nadmiar energii	nadmiar białka nadmiar energii

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA MLECZNOŚĆ KRÓW

• wpływ wieku na użytkowość mleczną krów

laktacja	Mleko kg	Tłuszcz %	Białko %
1	4256	4,2	3,25
2	5247	4,22	3,29
3	5745	4,2	3,26
4	5822	4,12	3,23
5	5530	4,12	3,22

Do trzeciej laktacji wydajność rośnie.

• wpływ miesiąca, sezonu na mleczność krów

miesiąc	Kg mleka	Kg tłuszczu	% tłuszczu
10	5093	202,2	3,97
11	4981	194,8	3,91
12	4970	192,8	3,88
01	4982	190,8	3,83
02	4938	189,1	3,83
03	4874	186,2	3,82
04	4771	181,8	3,81
05	4669	178,8	3,83
06	4564	177,1	3,88
07	4489	176	3,92
08	4558	181	3,97
09	4589	184	4,01

10,11,12,01,02- sezon zimowy

Krowy żywione słabo szczególnie zimą po wyjściu na pastwisko mają drugi szczyt laktacji.

• okres zasuszenia a użytkowość mleczna krów

Okres zasuszenia	??? laktacji	Kg mleka	Kg tłuszczu	% tłuszczu
0-20	93	4045	152,2	3,78
21-40	226	4427	170,4	3,82
41-60	520	4617	178,2	3,8
61-80	524	4553	176,0	3,83
81-100	201	4383	167,8	3,81
>100	187	4322	169,3	3,8

• częstotliwość doju (2-3 w ciągu dnia)

przejście w ciągu laktacji z dojenia dwukrotnego na trzykrotne powoduje wzrost wydajności mleka o ok. 10%

	2 razy	3 razy
Liczba krów	31 000	43 000
Wydajność mleka	9056	10120
% tłuszczu	3,08	3,15
% białka	2,87	2,91
Wydajność mleka	4750	5095

3

---