Kapitał –formy transferu kapitału:

• Bezpośrednie lokaty kapitałowe

• Pośrednie lokaty kapitałowe polegają na zakupie zagranicą papierów wartościowych

• Międzynarodowe przepływy kapitału pożyczkowego, stanowiące różne formy kredytów udzielanych państwom lub firmom i instytucjom prywatnym.

• Krótkookresowe przepływy kapitału spowodowane różnicami w poziomie stopy procentowej w poszczególnych krajach.

Międzynarodowy przepływ wiedzy złożony z trzech sektorów:

• Odpłatny transfer wiedzy technicznej dokonywany dla celów wojskowych

• Transfer zachodzący w obrębie korporacji międzynarodowych, między formą macierzystą a jej filiami

• Transakcje kupna-sprzedaży prowadzone między niezależnymi jednostkami gospodarczymi

• Transfer siły roboczej

• Wymiana usług: transportowych, turystycznych, spedycyjnych, ubezpieczeniowych, maklerskich, agencyjnych, reklamowych itd., itp.

Handel zagraniczny składa się z :

• Importu – czyli przywozu dóbr i usług z zagranicy

• Eksportu – czyli wywozu dóbr i usług zagranicę.

Bilans płatniczy- handel zagraniczny i prowadzone w jego ramach transakcje wywołują należności i zobowiązania.

Struktura bilansu płatniczego:

• Bilans obrotów kapitałowych – stanowi go wynik netto przepływów kapitałowych takich jak: inwestycje bezpośrednie, portfelowe, kredyty eksportowe bankowe itd.

• Bilans obrotów bieżących- obejmuje wymianę usług, obrót towarowy a także saldo ważności transakcji usługowych, renty, emerytury zagraniczne, składki organizacji międzynarodowych darowizny przekazy emigrantów itp.

Ujemny bilans handlowy: to nadwyżka importu nad eksportem. Natomiast nadwyżka (dodatni bilans handlowy) to nadwyżka eksportu nad importem.

Handel zagraniczny wpływa znacząco na wzrost gospodarczy danego kraju:

• Pomnaża zasoby czynników rozwojowych

• Zwiększa efektywność zasobów

Formy inwestycji zagranicznych:

• Inwestycje portfelowe, czyli nabywanie pakietów akcji spółek notowanych na giełdzie, nabywanie papierów wartościowych w postaci obligacji bonów skarbowych, itp.

• Inwestycje bezpośrednie, to nabywanie trwałych udziałów w przedsiębiorstwach działających poza granicami kraju inwestora w celu osiągnięcia wpływów na zarządzanie tymi przedsiębiorstwami.

Rodzaje polityki handlowej:

• Proeksportowa

• Antyimportowa

Środki polityki handlowej:

• Bezpośrednie: cła, kurs walutowy, różnego rodzaju umowy gospodarcze itp.

Pośrednie: przepisy sanitarne, regulacje przemysłowe, dewizowe itp.

Dominują wyroby przemysłowe – ok 70% ogólnej wartości obrotów, choć stanowią tylko ok 10 % masy towarów znajdujących się w obrocie.

Geograficzna struktura eksportu i importu towarów zależy od rozmieszczenia surowców i upraw oraz od poziomu rozwoju gospodarczego

Państwa wysoko rozwinięte- dostarczają no rynek światowy, ponad połowę wyrobów rolno-spożywczych oraz dużych ilości surowców(Kanada, Australia). Importują surowce mineralne, głównie paliwa oraz artykuły żywnościowe i produkty przemysłu elektromaszynowego. Państwa wysoko rozwinięte dominują w handlu międzynarodowym – 70% światowych obrotów.

Azjatyckie tygrysy – eksport obejmuje przede wszystkim artykuły elektroniki użytkowej, samochody, statki i wyroby przemysłu lekkiego. Ich udział w światowych handlu rośnie i wynosi ok 10% globalnych obrotów.

Kraje Europy środkowo – wschodniej – eksportują głównie surowce i półprodukty oraz maszyny i urządzenia importują produkty przemysłu high – tech. Ich udział wynosi 5%

Kraje rozwijające się – w eksporcie przeważają surowce mineralne i paliwa, import natomiast jest podobny do struktury eksportu państw wysoko rozwiniętych. W handlu międzynarodowym największą rolę odgrywają kraje naftowe.

Kursy walutowe:

• Sztywne, urzędowe (ustalane przez rząd nie ulega wahaniom)

• Stałe ustalone przez władze monetarne, mogą się zmieniać pod wpływem relacji podaży i popytu na rynku walutowym,

• Zmienne – kształtują się na rynku walutowym pod wpływem relacji podaży i popytu

Gospodarka światowa to system wzajemnych powiązań produkcyjnych, technologicznych, handlowych, finansowych i instytucjonalnych między gospodarkami narodowymi różnych krajów, włączający je w ogólnoświatowy proces produkcji wymiany.

Podmioty tworzące gospodarkę światową:

• Gospodarki narodowe poszczególnych państw

• Gospodarcze ugrupowania integracyjne

• Korporacje transnarodowe

Podział krajów systemu gospodarki światowej w zależności od poziomu rozwoju społeczno –gospodarczego

• Kraje wysoko rozwinięte

• Kraje średnio rozinięte

• Kraje słabo rozwinięte, tzw. Kraje 3go świata, wśród których wyróżniamy:

  • Kraje zrzeszone w opec,

  • Kraje czwartego świata, najuboższe, o najniższym poziomie produktu krajowego brutto przypadającego na 1 mieszkańca,

Główne problemy rozwoju współczesnego świata:

• Szybki wzrost ludzi

• Wyżywienie

• Wielkość zasobów surowcowych

• Degradacja środowiska naturalnego produkcja zanieczyszczeń w wielkości przekraczającej zdolności ich wchłaniania przez środowisko.

Własność przemysłowa – intelektualna, obejmuje określone wytwory twórczej działalności człowieka, mające znaczenie gospodarcze.np wynalzki, patenty, wzory użytkowe, znaki towarowe, prawa autorskie.