15.02.2012r.

Wykład 1

Powstanie pieniądza i banków.

Przyczyny powstania pieniądza:

-Główną przyczyną powstania pieniądza jest potrzeba uproszczenia wymiany towarowej. Jeśli towary są różnej wielkości, pojawia się problem wydania reszty.

Istotą pieniądza jest standaryzacja wartości pewnych dóbr.

Duży wpływ na rozwój pieniądza mieli duchowni.

-powody religijne – standaryzacja ofiar

-powody społeczne i psychologiczne

Tazeuryzacja – odkładanie skarbu, oszczędności.

Motywy:

-zapobiegliwość

-potrzeba posiadania

„Kult długu” – przekonanie, że nie warto oszczędzać, chętnie zaciągamy kredyty, popularny współcześnie nurt. Mentalność ludzka uległa zmianie. Obecnie ponad 2 100 tys. kredytobiorców zalegających pół roku ze spłatą.

Historia pieniądza:

Summerowie wynaleźli pieniądz ok. 3100 lat p. n. e., teren Mezopotamii – dzisiejsze centrum Iraku.

-system dwunastkowy (miesiące, godziny, itd.), liczba nieskończona

Pieniądz obrachunkowy pojawił się przed pieniądzem obiegowym.

Składowano kruszce w świątyniach. Zapisywano transakcje na tabliczkach przechowywanych w tych świątyniach.

Pieniądz towarowy powstał w Babilonie – były to figurki w kształcie złotej kaczki o standaryzowanej wadze i rozmiarze.

W Afryce – kły słoniowe; Ameryki skóry zwierzęce; sól; bydło; żelazo; metale szlachetne;

Łac. pecunia non olet – pieniądz nie śmierdzi

Moneta -> król Chrezus VI w. były to kawałki metalu z pieczęcią królewską potwierdzającą wartość.

Banknoty -> panuje przekonanie że powstały w Europie i ewoluowały z dokumentów finansowych; jednak już w XIX w p. n. e. w Chinach „znaki na jedwabiu”

Historia bankowości:

Od dawna były osoby zajmujące się wymianą pieniądza, ale nie można nazwać tego bankowością.

Starożytna Grecja -> miasta - państwa wiązały się z istnieniem stref walutowych; na podstawie kwitów depozytowych dokonywano transakcji;

Podobny system w miastach – państwach Włoskich.

Powstanie kas i pieniądza księgowego uznajemy za początek banków.

Bankier – właściciel banku, akcjonariusz, potocznie także członek zarządu banku

Bankowiec – pracownik banku, „kasjer”

Rodzaje banków:

-bank rodzinny (istnieją jeszcze na świecie, lecz nie wolno otwierać nowych; w Polsce brak)

-banki jako spółka akcyjna (w Polsce ok. 40)

-banki spółdzielcze

-banki państwowe (w Polsce 1 bank państwowy)

-niedopuszczalne są spółki z o. o. i mniejsze spółki