Ciepło: wydzielane przez ludzi, oświetlenie, silnikow elektrycznych, goracego powietrza wytwarzanego przez gorace powierzchnie aparatów i maszyn, goracej powierzchni wody.Czynniki zagrozenia zawodowego-czynniki powodujące wypadki-czynniki powodujące chrobe(w tym zawodowe). FIZYCZNE:poruszające się pojazdy, maszyny i inne urzadzenia, ruchome czesci maszyn, naruszenia konstrukcji, polozenie stanowiska pracy na poziomie roznym od powierzchni otoczenia, spadające przedmioty, urzadzenia do przetwarzania, przyslania i rozdzielania energi i jej nośników, ostre wystające elementy, gorace lub zimne powierzchnie i substancje, śliskie, nierowne powierzchnie, substancje i materialy wybuchowe i latwopalne, prad elektryczny, elektryczność statyczna, Halas i wibracje, oświetlenie, plyty przemysłowe, ograniczone waskie przejscia i dojscia, inne urzadzenia techniczne(elementy drabin rusztowan). CHEMICZNE: pierwiastki chemiczne i ich związki w stanie w jakim występują w przyrodzie lub zostaja uzyskane za pomoca procesu produkcyjnego, ze wszystkimi dodatkami wymaganymi do zachowania ich trwałości lub rozpuszczalnikami, które można oddzielic bez wpływu na stabilność i sklad substancji, i wszystkimi zanieczyszczeniami powstałymi w wyniku zastosowania procesu produkcyjnego. Działanie ich na organizm człowieka: trujące, zrace, rakotwórcze,uczulające, mutagenne, upośledzające płodność. Do org człowieka:przez pluca, układ pokarmowy,skore. Ochrona przed zagrozeniem poprzez:podjecie działań organizacyjnych,stosowanie właściwych srodkow ochrony osobistej, zastosowanie odpowiednich systemow wentylacyjnych.BIOLOGICZNE: mikroorganizmy orslinne i zwierzece(bakterie iwrusy, grzyby, pierwotniaki oraz wytwarzane przez nie substancje –toksyny i alergeny); mikroorganizmy roślinne i zwierzece(rosliny, pajęczaki i owady, zwierzeta kregowe oraz wywarzane przez nie substancje.)PSYCHOFIZ: fizyczne statyczne(wywołane długotrwałym napieciem miesni) i dynamiczne;obciążenia nerwowo-psychofizyczne-umyslu(nadmierna aktywność calej psychiki lub pewnej jej fukcji przez dłuższy okres zmiany roboczej, wywolana najczęściej przez wadliwa konstrukcje obsługiwanego urzadzenia lub niewłaściwie zaprojektowany proces technologiczny) i emocjonalne.MAGAZYNOWANIE:wynika z: właściwości fizykochemicznych i biochemicznych materiału, masy jednostkowej,gabarytow,rodzaju opakowania,-ilosci i częstotliwości przyjmowania i wydawania materialu z magazynu.PROJEKTOWANIE MAGAZYNU: w pierwszej kolejności należy :zgromadzic dane dotyczące warunkow i czasu przechowywania przewidzianych do magazynowania grup wyrobow, ustalic lokalizacje magazynu, technologie skladowania, ustalic techniczne rozwiązania wentylacji, klimatyzacji,oświetlenia. Następnie należy okeslic glowne czynniki wpływające na magazynowany material(właściwości biofyzykochemiczne materialu, rodzaj budowli magazynowej, warunki makro i krypto klimatyczne, sposoby eksploatacji magazynu), zgadnienia związane z mechanizacja prc magazynowych. Powierzchnia i pojemność magazynu zalezy od ilości skladowania materialu (wielk. Zapasowmagazynowych wynikajaca ze zdolności przerobowej zakładu) oraz ze sposobu schładzania (rozne sposoby ustawienia palet).Powierz. magazynow zalezy od sumy powierzchni przeznaczonej na: sladowanie magazynowego materialu, cele manipulacyjne, cele transportowo-komunikacyjne, cele administracyjno-biurowe. Wielk. powierzchni składowej magazynu zalezy od:wielkości i zapasow materiałowych przeznaczonych do magazynowania, technicznej lub eksploatacyjnej normy wykorzystania 1m2 powierzchni. Chłodzenie pomieszczeń: trzeba uwzględnić ciepło: przenikające z otoczenia, produktow i surowcow oraz cieplo odparowania wilgoci, opakowan i urządzeń transportujacch, wentylacji, pracy silnikow, oświetlenia, pracy ludzi, oddychania tkanki roślinnej, straty dodatkowe. DOBÓR URZĄDZEŃ:-dostosowane do wykonywania określonej operacji lub procesu z określoną wydajnością,-dostosowane do rodzaju obrabianego materialu,-powinny w jak najmniejszym stopniu wpływać nijakość wyrobu,-łatwe w obsłudze,-ekonomiczne w działaniu,-elastycznośc zastosowania,-cena i dostępność na rynku, typ urządzeń,wielkość urządzenia, stopień zmechanizowania i automatyzacji, modułowość. ROZMIESZCZENIE MASZYN:zgodnie z przebiegiem procesu echnologicznego, układ ciągów przejrzysty, bez zbędnych krzyżowań,oszczędnie dospodarowac miejscem obudowanym, rozmieszczenie powinno spełniać wymagania określone w przepisach bhp p-poż, należy uwzględniać siatke słupów oraz moduły budowlane, powinno zapewniac prawidłowe rozwiązanie zagadnień transportowych.
Proces produkcyjny- zespół operacji (realizowanych w uporządkowanej kolejności) niezbędnych do otrzymania określonego wyrobu.Operacje produkcyjne dzieli się na: technologiczne, kontrolne,, transportowe, magazynowe. Część technologiczna opracowań projektowych (wyprzedza inne opracowanie): program produkcji finalnych produktów określa zadania jakie stawia się przed projektowanym zakładem, odnosi się zwykle do okresu jednorocznego w przypadku sezonowości zaznaczyć; charakterystyka surowców, półproduktów, produktów gotowych, ubocznych.Znajomość charakterystyki surowca pozwala na: prawidłowe opracowanie procesu technologicznego z bilansami materiałowymi i energetycznymi, zaprojektowania właściwej technologii skupu, transportu, odbioru, magazynowania.ZASADY PROJEKTOWANIA: 1.najlepszego wykorzystania surowca (proces jest tak zaprojektowany, aby nie tracić najważniejszych, cennych składników surowca i aby wykorzystać całą ilość surowca dostarczonego do zakładu) 2.najlepszego wykorzystania energii (zużywanie jak najmniejszej energii dla osiągnięcia założonego celu) 3.najlepszego wykorzystania maszyn i urządzeń (pozwala na pełne wykorzystanie możliwości produkcyjnych i czasu produkcji) 4.obniżenie kosztu przy zachowaniu celuSchemat linii technologicznej: wstępny- przedstawia się wszystkie maszyny i urządzenia biorące udział w procesie prod. urządzenia na schemacie przedstawione są w postaci uproszczonych zarysów. Techniczny: najbardziej szczegółowy- urządzenia rysowane są w odpowiedniej skali z zachowaniem właściwości odstępów oraz różnic poziomów na których są ustawione. Na wydajność wpływa: jakość surowca, sposób obróbki i przetwarzania, jakość stosowanych maszyn, warunki przechowywania, rodzaj opakowań.Bilans materiałowy- By można było określić wydajność poszczególnych operacji technologicznych i później dobrać maszyny i urządzenia. Robimy w oparciu o stronę przychodów i strony rozchodów. Zaklad przemysłu spozywczego zobowiązany jest do przeprowadzenia kontroli:- a)jakości surowco, półproduktów i materiałow pomocniczych;b) miedzyoperacyjna procesu produkcyjnego; c)jakości gotowego produktu;d) warunków magazynowania surowcow i gotowych wyrobów;e) opakowań jednostkowych, zbiorczych oraz sposobu wysyłki gotowych produktów;f) wydajności linii produkcyjnych, gotowych maszyn i urządzen;g) sanitarno-higieniczną procesu produkcyjnego; h)procesu uzdatniania wody i oczyszczania ścieków;i) zużycie czynników energetycznych;j) kontrola jakości produkcji;k) weryfikacja skuteczności mycia i dezynfekcji ( prawidłowość wykonania procedur mycia, wizualna kontrola umytych maszyn i pow, Kon mikro umytych rak, kontrola pozostałości środ myjących i dezynf, Kon czyst powietrza i wody); l)kontroal wydajności maszyn i urządzeń ( ustalenie sekwencji maszyn i urządzen w lini prod z punktu widzenia ich wydajności, ustalenie okresu w których powinna nastapic wymiana określonych części urządź, ustalenie zuzycia maszyn i koniecnosci ich wymiany na nowe, dobór i ocena nowych maszyn wprowadzonych do lini prod w miejsce zuzyutych, ustalenie wpływu wydajności urządź na jakość gotowego produktu, ustalenie najbardziej optymalnych war pracy Maszyn i urządź); m)kontrola zuzycia czynnikow energetycznych (ma na celu stos systemu oszczędnego gospo energią. Prowadz w sposób ciągly umożliwia zlokalizowanie źródeł nieproduktywnego zużycia czynnikowe ner i przedsięwzięcie odp krokow.).
LOKALIZACJA:Jako podstawową przesłankę teorii lokalizacji przem. spoż. Niezbędne jest uwzględnienie pełnego rachunku kosztów transportu surowców i wyrobów gotowych Lokalizacja OGÓLNA-wybór miejscowości- wybór tej lokalizacji warunkuje źródła pozyskiwania surowca, lokalizację rynków, tradycje przemysłowe regionu i możliwości pozyskiwania zatrudnienia wg. wymaganych kwalifikacji, możliwości dostawy czynników energetycznych, przepisy dodatkowe, (ograniczenia administracyjne, prawo pracy), klimat, uwarunkowania terenu, infrastruktura.Lokalizacja SZCZEGÓŁOWA-konkretna działka,określona granicami.KRYTERIA DOBORU odnośnie lokalizacji szczegółowej: Wielkość działki *mamy działkę (czy można kupić, co można)*nie mamy działki (jakie warunki musi spełnić)/Kształt działki- zbliżona do kwadratu jest najlepsza,/Cena działki/Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (czy działka nie ma przeznaczenia rolniczego lub leśnego) /Dostęp do komunikacji *kołowa (jakiej klasy są drogi dojazdowe, dopuszczalne obciążenie drogi)*kolejowa *transport wodny*transport lotniczy /Dostęp do energii elektryczna, gazowa (gaz bezprzewodowy, płynny), olej opałowy*gaz bezprzewodowy- duże ograniczenia, nie może być zagłębień terenu*zakład energetyczny- wydaje zgodę na przerób określonej ilości mocy*instalacja gazowa- dostęp do gazu przem/ Sąsiedztwo- ważna gdy zakład będzie emitował dużo zanieczyszczeń/Ochrona środowiska- normy/ Możliwość rozbudowy /Wizja lokalna /Analiza prog.prod *struktura procesu: liniowa, złożona, mieszana*wstępne graficzne rozwinięcie programu produkcji *skala produkcji i jej charakter[>jednostk prod (np. wyrobów cukierniczych o specjalnym przeznaczeniu np. tort urodzinowy) >seryjna (mała-, średnio-, wielkoseryjna)>masowa (np. 35 tys. kajzerek/dobę)].STREFOWANIE –podział terenu lub budynku na obszary o określonych wymaganiach dotyczących użytkowania i zagospodarowania. CELE: Stosowane w celu zapewnienia możliwie optymalnych warunków produkcji I funkcjonowania zakładu. Sprzyja ono lepszemu wykorzystaniu środków transportu raz sieci instalacji,stwarza dogodne warunki organizacji pracy i współpracy poszególnych działów i wydziałów. Zwiększa bezpieczeństwo przeciwpożarowe i higienę pracy. Chroni otoczenie zakładu lub jego wydziałów. Stwarza dogodne warunki pracy. RODZAJE:Strefy mogą być wydzielone w zależności od potrzeby np.: strefa przyjęciowa (surowca i innych dodatków).strefa brudna i czysta.strefa pomocnicza ( tu lokalizujemy wszystkie elementy pomocnicze np. kotłownia, magazyny ).strefa komunikacji ( drogi, unikamy skrzyżowań).strefa administracji.strefa wyjściowa ( wydania towary gotowego – odpowiedzialność materialna za ilość i stan produktu gotowego ). DOBÓR URZĄDZEŃ:-dostosowane do wykonywania określonej operacji lub procesu z określoną wydajnością,-dostosowane do rodzaju obrabianego materialu,-powinny w jak najmniejszym stopniu wpływać nijakość wyrobu,-łatwe w obsłudze,-ekonomiczne w działaniu,-elastycznośc zastosowania,-cena i dostępność na rynku, typ urządzeń,wielkość urządzenia, stopień zmechanizowania i automatyzacji, modułowość. ROZMIESZCZENIE MASZYN I URZADZEŃ: zgodnie z przebiegiem procesu echnologicznego, układ ciągów przejrzysty, bez zbędnych krzyżowań,oszczędnie dospodarowac miejscem obudowanym, rozmieszczenie powinno spełniać wymagania określone w przepisach bhp p-poż, należy uwzględniać siatke słupów oraz moduły budowlane, powinno zapewniac prawidłowe rozwiązanie zagadnień transportowych