Astronomiczne podstawy geografii – ćwiczenia na fakultet –ODPOWIEDZI
Zadanie 1.
Rys A – c Za rozpoznanie rysunków:
Rys B – a - dwóch ..................…1 pkt
Rys C – b - trzech ...............……2 pkt
Zadanie 2.
Kartodiagram – c 1 pkt
Zadanie 3.
23.09 i 21.03 Za dopasowanie:
23.07 - dwóch ..................…1 pkt
19.01 - trzech ...............……2 pkt
Zadanie 4.
np.; W celu zlikwidowania różnicy między okresem obiegu Ziemi wokół Słońca (rokiem zwrotnikowym) a rokiem kalendarzowym.
Za podanie powodu wprowadzenia zasady liczenia lat przestępnych w kalendarzu gregoriańskim 2 pkt
Zadanie 5.
zwykły, zwykły, przestępny, zwykły Za podanie trzech poprawnych odpowiedzi 1 pkt
Za podanie czterech poprawnych odpowiedzi 2 pkt
Zadanie 6.
Łeba Za podanie dwóch poprawnych odpowiedzi 1 pkt
Zakopane
Zadanie 7.
a)
kolejno od lewej: a) za wpisanie dat – 1 pkt
Rys. 1. 22.VI, Rys.2. 22. XII
b)
Rys. l. Rys.2. b) za poprawne zaznaczenie – 1pkt
Zadanie 8.
φ= 90° - h + 23°27' za poprawny sposób obliczenia – 2 pkt
lub
φ= 90°-h + 23°30' odpowiedzi nie zalicza:
φ=90°-77°27' + 23°27' -podanie samej wartości liczbowej bez szerokości
lub geograficznej
φ=90°-77°27' + 23°30' -podanie wyniku bez zapisu obliczeń
φ=3 6°N
lub
φ=36°03'N
lub
inny poprawny sposób obliczenia
Zadanie 9.
1. B
2. A Za poprawne dopasowanie obu przykładów – 1 pkt
Zadanie 10.
Np. – różna długość dnia i nocy Za poprawne podanie obu przykładów – 1p
- zmiana miejsca wschodu i zachodu Słońca
Zadanie 11.
a) planety typu ziemskiego: Za podanie nazw planet typu ziemskiego – 1 p
Merkury, Wenus, Ziemia, Mars Za podanie różnic – 1 p
b) różnią się np.:
- rozmiarami
- składem chemicznym
- odległością od Słońca
- gęstością
- liczbą księżyców
- okresem obrotu dookoła własnej osi
Zadanie 12.
22 czerwca
h = 90° - φ + 23°27’
h = 90° - 52° + 23°27’
h = 61°27’
22 grudnia
h = 90° - φ - 23°27’
h = 90° - 52° - 23°27’
h = 14°33’
Za poprawnie zapisane obliczenia dla 22 VI i 22 XII – 1 pkt
Za poprawnie zapisane obliczenia i poprawny wynik dla 22.XII i 22 VI – 2 pkt
Lub
Za poprawne obliczenia i poprawny wynik dla każdej z dat po 1 pkt
Zadanie 13.
a) 24 godz. Za podanie czasu trwania dnia –1pkt
b) koło podbiegunowe północne Za poprawny wybór miejsca – 1 pkt
Zadanie 14.
Np.:
Tarnów: λ= 21°E φ = 50°N
Długość geograficzna miejscowości X:
1° - 4 minuty
x° - 8 minut
x = 2°
21°E + 2° = 23°E
Szerokość geograficzna miejscowości X:
hgΤ = 90° + δ - φΤ, ponieważ 21 III δ = 0°
hgΤ = 90° - φΤ,
hgΤ = 90° - 50°= 40°
hgx = hgΤ - 3°
hgx = 40° - 3° = 37°
hgx = 90° - φx
φx = 90° - hgx = 90° - 37° = 53°N
Za poprawny sposób obliczenia długości geograficznej i wynik – 1pkt
Za poprawny sposób obliczenia szerokości geograficznej i wynik – 1pkt
Lub
Za poprawny sposób obliczenia długości i szerokości bez poprawnych wyników – 1pkt
Uwaga
Unia Astronomiczna niedawno zmieniła konwencję oznaczania długości geograficznej. Dotychczas długość wschodnia do obliczeń była brana ze znakiem - , zachodnia (W) ze znakiem +. Obecnie jest na odwrót: wschodnia ma znak +, zachodnia znak -. W odpowiedziach mogą się już pojawiać rozwiązania z długością oznaczoną wg nowej konwencji. Jednoznaczne są odpowiedzi, w których uczeń podał oznaczenia długości: wsch, zach lub E.W. Gdyby w odpowiedzi był tylko znak + lub -, należy sprawdzić, w której
konwencji robił obliczenia. Jeżeli uczeń uprości zapis rozumowania do 50° + 3° = 53° uznajemy obliczenia.
Zadanie 15.
Odp. B - 1 pkt
Zadanie 16.
a) np.
Rysunek 1 – A
Rysunek 2 – B
Rysunek 3 – D
b) np.
20°E +40°W = 60°
15° - 1h
60/15=4 h
1200 – 4h = 800
a)za przyporządkowanie wszystkich trzech rysunków – 1pkt
b) za poprawny sposób obliczeń i poprawny wynik – 2 pkt
za poprawny sposób obliczeń bez poprawnego wyniku – 1pkt
Zadanie 17.
Górowanie Słońca w zenicie - B
Występowanie dnia polarnego – A
Zadanie 18.
Fałsz
Prawda
Fałsz
Fałsz
Prawda
Zadanie 19.
Afryka
Zadanie 20.
1. Raka (skreślić), Koziorożca Za wykreślenie błędnych odpowiedzi:
2. północnej, południowej (skreślić) trzech – 1 pkt
3. najkrótszy, najdłuższy (skreślić) czterech – 2 pkt
4. dzień polarny (skreślić), noc polarna
Zadanie 21.
Zapis daty: 27 luty (środa) Przykład wyjaśnienia: Ponieważ żeglarz płynął ze wschodu na zachód, to przekraczając granicę zmiany daty o godzinie 24.00 opuszczał obszar, na którym kończyła się doba 25 lutego (poniedziałek) oraz wpływał na obszar, na którym kończyła się doba 26 lutego (wtorek), a zaczynała kolejna -27 lutego. Dlatego dokonując zapisu w dzienniku pokładowym po godzinie 24.00 zapisał datę o jedną dobę późniejszą. W rachubie czasu nastąpiło opuszczenie jednej doby.
Za prawidłowy zapis daty 1 pkt
Za wyjaśnienie 1 pkt
Zadanie 22.
a)- daty i nazwy pierwszych dni astronomicznych pór roku (od góry w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara): 21 III wiosna, 21 (22) VI lato, 23 IX jesień, 22 XII zima;
- kierunek ruchu obiegowego przeciwny do ruchu wskazówek zegara,
- ustawienie osi ziemskiej - /
b)
Np.: roczny rytm zmian oświetlenia Ziemi, występowanie nocy i dni polarnych.
Zadanie 23.
Oznaczenie kierunku z punktu A strzałką na SW, a z punktu B strzałką na SE,
b) Np.: - wpływa na kierunek cyrkulacji powietrza atmosferycznego,
- wpływa na kierunek prądów morskich,
- powoduje na półkuli północnej silniejsze podmywanie prawych brzegów w korytach,
a na półkuli południowej – lewych.
Zadanie 25.
Odp: 16:50