Rozgraniczenie nieruchomości- jeden z procesów geodezyjno-prawnych, podczas, których powstają granice prawne nieruchomości

Definicja prawna

Oznacza instytucję(?) prawa administracyjnego służąca urzędowemu wyznaczeniu granicy pomiędzy sąsiadującymi nieruchomościami (działkami ewidencyjnymi) i ustaleniu tym samym na gruncie zasięgu prawa własności

Definicja techniczna

Ma na celu ustalenie przebiegu granic nieruchomości poprzez określenie położenia punktów i linii granicznych, utrwalenie tych punktów znakami granicznymi oraz sporządzenie odpowiednich dokumentów, stanowiących dowody wykonanych czynności

Z procedurą rozgraniczenia nieruchomości mamy do czynienia gdy:
1) Powstał spór co do przebiegu linii granicznej między właścicielami (użytkownikami wieczystymi) sąsiednich nieruchomości, który występuje wówczas gdy strony kwestionują wskazane granice nieruchomości „wg dokumentów” lub jeśli nie złożą zgodnego oświadczenia
2) Nastąpiło zatarcie granic powodujące wątpliwości co do jej przebiegu
3) Istnieją rozbieżności pomiędzy stanem prawnym a stanem faktycznym granicy

Rozgraniczeniu podlegają w miarę potrzeby wszystkie, albo niektóre granice danej nieruchomości z przyległymi nieruchomościami lub innymi gruntami

Postępowanie rozgraniczeniowe może być dokonane tylko pomiędzy nieruchomościami a nie pomiędzy częściami wydzielonymi do odrębnego użytkowania przez poszczególnych właścicieli z tytułu udziału we własności, gdyż te części, nawet jeśli odpowiadają udziałowi we współwłasności, nie są odrębnym przedmiotem własności

Rozgraniczenie nieruchomości może nastąpić w postępowaniach:
a)administracyjnym (najpierw)
b)sądowym (jeśli administracyjne nie da rady)

I) POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE realizowane jest w trybie

a)szczególnym, na podstawie:
-ustawy z dnia 17maja 1989r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Tekst jedn. Dz.U. nr 240, poz. 2027), stosowanej do rozgraniczenia wszystkich nieruchomości (gruntów), niezależnie od sposobu ich użytkowania, w tym do rozgraniczenia gruntów rolnych i leśnych
-Rozporządzenia Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14 kwietnia 1999r. w sprawie rozgraniczenia nieruchomości (Dz. U. nr 45, poz. 453)
-ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r.- Kodeks Cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm., art.152-154)
-Ustawy z dnia 14 czerwca 1960r.- Kodeks Postępowania Administracyjnego (Dz.U. z 2000r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) a także ustawy z dnia 18 lipca 2001r.- Prawo wodne (Dz.U. nr 116, poz. 8797), ale jedynie w odniesieniu do gruntów pokrytych wodami z gruntami przyległymi do tych wód


b)uproszczonym, na podstawie:
-ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (Jedn. Tekst Dz.U. nr 46, poz.543, art.92-108)
-ustawy z dnia 14 czerwca 1960r.- Kodeks Postępowania Administracyjnego
-ustawy z dnia 26marca 1982r. o scalaniu i wymianie gruntów (Dz.U. z 1989r. nr 58, poz.348)

II)POSTĘPOWANIE SĄDOWE jest prowadzone na podstawie:

-ustawy z dnia 23 kwietnia 1969r.- Kodeks Cywilny
-ustawy z dnia 17 listopada 1969r.- Kodeks Postępowania Cywilnego
-ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym
-na podstawie przepisów KPA

Postępowanie to ma miejsce w dwóch przypadkach:
a)Po przekazaniu sądowi sprawy przez organ administracyjny gdy zebrane przez uprawionego geodetę dowody lub zgodne oświadczenia stron nie dają podstaw do ustalenia przebiegu granicy i rozgraniczenia w drodze decyzji oraz gdy w razie sporu nie doszło do zawarcia ugody
b)Toczy się przed sądem sprawa o ustalenia zasiedzenia nieruchomości, z reguły musi być niezwiązane z ustalaniem przebiegu granicy

Na podstawie art. 90 ustawy z dnia 13 października 1998r. Przepisy Wprowadzające Ustawy Reformujące Administrację Publiczną(?) (Dz. U. 1_3, poz.182) organem właściwym do przeprowadzania postępowania rozgraniczeniowego na podstawie Ustawy Prawo Geodezyjne i Kartograficzne jest wójt, burmistrz, lub prezydent miasta

Problem rozgraniczenia jest problemem będącym zazwyczaj na egzaminie inżynierskim i może być przedmiotem pracy dyplomowej