1.06. : 12:00 aud. D
29.06
1.09
Normy Kolizyjne
Są to normy prawne pochodzenia krajowego lub międzynarodowego; mają charakter kompetencyjny, ponieważ zawiera z jednej strony kompetencję dla organów prawa, a z drugiej strony płynie nakaz zastosowania konkretnego prawa; charakter ius cogens (nawet jeśli strony dokonały wyboru prawa)
Norma kolizycjna a norma merytoryczna
| Norma kolizyjna | Norma merytoryczna |
|---|---|
| Nie wynikają z niej bezpośrednio obowiązki stron stosunku prawnego | Bezpośrednio reguluje dany stosunek prawny |
| Jest normą o normach (wskazuje jakie normy należy stosować) | Wyznacza np. treść obowiązków stron umowy |
| Wynika z niej obowiązek zastosowania pewnego systemu prawnego – w nim znajdują się odpowiednie NM | |
| Adresat: organ stosujący prawo (czasem – strony) | Adresat: podmiot prawa cywilnego |
Ma postać hipotetyczną - adresatem nie są wszyscy - nie ma zastosowania w każdej sytuacji |
Ma postać kategoryczną |
| Treść: nakaz zastosowania pewnego systemu prawnego |
Budowa normy kolizyjnej
Zakres (hipoteza: zakres + okoliczności uzupełniające (zakres/baza/podstawa faktyczna łącznika))
rodzaj stosunków prawnych, które wyznaczają łącznikowi granice zastosowania (np. „sprawy spadkowe”, „rozwód”, „opieka”)
Dyspozycja
pewien sposób postępowania (np. „stosuje się”, „właściwe jest”)
adresatem jest organ stosujący prawo w przypadkach przewidzianych przez umowę stron
Łącznik
wiąże stosunek prawny z pewnym porządkiem prawnym
wskazuje, ze względu na jakie powiązanie dany zakres będzie powiązany z danym systemem prawnym (np. „wspólne prawo ojczyste małżonków”, „miejsce pobytu konsumenta”, „miejsce położenia rzeczy”)
Przykład – art. 18 zd. 1 ppm (1965): dla rozwodu lub separacji właściwe jest wspólne prawo ojczyste małżonków z chwili wystąpienia z żądaniem rozwodu lub separacji
Przykład 2.
Art. 49.
1. Forma zawarcia małżeństwa (zakres) odplega prawu państwa, w którym jest ono zawierane (łącznik). subokreślnik temporalny dorozumiany (z chwili zawarcia małżeństwa) ??!!
2. Jeżeli małżeństwo zawierane jest poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, wystarczy zachowanie formy wymaganej przez prawo ojczyste obojga małżonków albo przez wspólne prawo miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu małżonków z chwili zawarcia małżeństwa.
Rodzaje łączników:
personalne (np. miejsce zamieszkania)i przedmiotowe (np. miejsce położenia rzeczy)
obiektywne (wszystkie oprócz łącznika „wyboru prawa”) i subiektywne (art. 64 ust.1)
alternatywne i kumulatywne
główne i akcesoryjne
proste i złożone
Łączniki personalne – os. fizyczna
lex patriae (problem podwójnego obywatelstwa)
lex domicili (pojęcie domicylu w krajach common law)
łącznik pobytu
pobyt zwykły
pobyt prosty