1. Zależności między ilościami wody

W_p = W_u - W_zwn (produkowana = ujmowana – nieuzdatniona zużywana na potrzeby technol. i gosp. oraz straty nieuzdatnionej w obrębie zakł uzdat i ujęcia wody)

W_wt = W_p - W_zwu (wtłoczona = produkowana –uzdatniona)

W_do = W_wt – W_s (dostarczona = wtłoczona – straty w sieci zew, na płukanie i niezmierzona)

1. Zapotrzebowanie na wodę

Przewidywane ilości wody niezbędne do zaspokojenia potrzeb wszystkich odbiorców znajdujących się na terenie objętym zasięgiem sieci wodociągowej i wymagających wody o odpowiedniej jakości.

1. Czynniki wpływające na wielkość zużycia wody; podstawowe dane wyjściowe niezbędne do obliczeń zapotrzebowania na wodę dla miasta

• Liczba ludności i procent ludności korzystających z wodociągu,

• Poziom wyposażenia budynków w instalacje

• Stopa życiowa mieszkańców

• Pomiary zużycia wody i taryfy opłat za wodę

• Rodzaj zakładów przemysłowych i wielkość produkcji, liczba zatrudnionych, zużycie wody na jednostkę produkcji

• Polityka w zakresie rozwoju przemysłu i gospodarki

1. Sposob wyznaczania zapotrzebowanie na wodę dla odbiorców domowych

Qdśr(M)=Qr/(365*M) <- jednostkowe śr dobowe zużycie wody w gospod domowych

Obejmuje zużycie wody w gospodarstwach domowych na: mycie, gotowanie, kąpiel, spłukiwanie toalety, pranie, sprzątanie, podlewanie ogrodk, straty wody w wew instalacjach. Potrzebne dane: (4 punkty z pyt2)

1. Rodzaje nierównomierności

• współczynniki nierównomierności dobowej. N_dmax = Q_dmax/Q_dśr | Q_dśr= Q_r/365

Qr - roczne zużycie wody [m3/rok]

Qdsr – średnie dobowe zużycie wody w roku [m3/d]

Qdmax – maksymalne zużycie wody w ciągu doby w roku [m3/d]

• współczynniki nierównomierności godzinowej. N_hmax = Q_hmax/Q_hśr | Q_dśr= Q_r/365

Qd- zużycie wody w ciągu doby [m3/d]

Qhsr- średnie godzinowe zużycie wody w ciągu doby [m3/d]

Qhmax-max godz zużycie wody w ciągu godziny w dobie

1. Straty wody

Wycieki wody z przewodów zewnętrznej sieci wodociągowej będące wynikiem uszkodzeń, pobór wody niezmierzonej oraz straty fikcyjne wynikające z błędów urządzeń pomiarowych.

1. Rodzaje ujmowanych wód.

• woda powierzchniowa

• woda podziemna

• woda infiltracyjna

• woda źródlana.

1. Ujęcia wód podziemnych

Płytkie wody gruntowe:

• studnie szybowe (zapuszczane, kopane lub bagrowane)

• studnie rurowe (wiercone lub wbijane w grunt)

• poziome dreny lub galerie

• studnie promieniste

Głębokie wody podziemne:

• studnie rurowe wiercone

Składają się z:

• rury lub kolumny rur okładzinowych (zabezpieczenie ścian otworu wiertniczego)

• rury filtrowej (dopływ wody z warstwy wodonośnej)

• obudowy studni (zakończenie górnej części studni i zabezp przez zanieczyszczeniem)

Rura filtrowa dzieli się na: rurę podfiltrową (osadnik), filtru właściwego i rury nadfiltrowej.

Rodzaje filtrów:

• filtry szkieletowe – perforowane i prętowe; grunty skaliste i gruboziarniste

Filtr perforowany: rura stalowa lub z innego, otwory okrągłe lub szczelinowe

Filtr prętowy: pionowe pręty stalowa umocowane na poziomych pierścieniach usztywniających z nawiniętym na to spiralnie drutem

• filtry siatkowe; piaski grubo i średnioziarniste; z rury szkieletowej, na którą nawinięty jest drut stanowiący podkład pod nakładaną na niego siatkę filtracyjną

• filtry obsybkowe; piaski średnio, drobnoziarniste, pylaste; rura szkieletowa z warstwami obsybki z materiału skalnego lub sztucznego

• filtry o specjalnej konstrukcji; prefabrykaty

1. Studnie wiercone połączone lewarowo

Jeżeli dynamiczne zwierciadło wody podziemnej zalega na głębokości 7-8m od powierzchni terenu oraz miąższość warstwy wodonośnej jest mała, to zamiast instalowania pomp w każdej studni celowe jest zastosowanie układu lewarowego, lewar układa się wzdłuż studzien z lekkim wzniesieniem ku studni. Aby zapewnić pobór wody ze studzien, głowica lewara powinna znajdować się nie wyżej niż 7-8m ponad linia ciśnienia dynamicznego.

Równanie Bernoulliego:

1. Studnia o swobodnym i napiętym zwierciadle wody

Od jakich parametrów i w jaki sposób zależy wydajność studni zwykłej ujmującej wody o swobodnym zwierciadle?

Q=2πrhV; r- promień studni, h- wysokość położenia zwierciadła wody w studni (zw dynamicznego) nad spągiem warstwy wodonośnej, v- prędkość filtracji

V=ki ; k- współczynnik filtracji, i-spadek linii ciśnienia

Czyli zależy od parametrów charakteryzujących warstwę wodonośną (położenie zwierciadła wody w studni, współczynnika filtracji) i studnię (promień studni, długość filtru).

R- zasięg leja depresji, H- położenie zwierciadła wody nad spągiem warstwy wodonośnej

1. Obliczenia studzien wierconych

Wydatek studni Q=2,73*(kms)/(logR/r)

Zasięg leja depresji R=3000s√k

Charakterystyka filtru Q=2πrhV_dop ; r promień studni, l wydoskość filtru

Dopuszczalna prędkość wlotowa Vdop=(√k)/30

1. Ujęcia wód powierzchniowych.

Ujęcia wód płynących:

• brzegowe – zlokalizowane na brzegu, ich usytuowanie i budowa pozwalają na pobór w każdej chwili wymaganej ilości wody. Zlokalizowane są najczęściej przy wysokim wklęsłym brzegu rzeki.

  • brzegowe przewodowe – składają się z przewodu włożonego poniżej najniższego poziomu zwierciadła wody, którym woda dopływa do komory

• brzegowe przewodowe nurtowe – stosowane gry ukształtowanie terenu wymaga wysunięcia wlotu do kanału ujęcia w kierunku nurtu, wlot (czerpnia) lokalizowany przy dnie

• brzegowe komorowe – nie ma kanału doprowadzającego wodę z rzeki. Komora wlotowa na brzegu rzeki i pobór bezpośrednio z niej przez otwory wlotowe. Lokalizowane przy wysokim brzegu lub wale.

• zatokowe – składa się z zatoki zlokalizowanej na brzegu cieku oraz czerpni np. typu brzegowego zlokalizowanej na końcu zatoki przeciwległym do wlotu. Pobór wody następuje z zatoki a nie bezpośrednio z cieku. Są to ujęcia dobre dla wód które prowadzą duże ilości rumowiska lub śryżu. Dzielimy je na podprądowe (duże rum, mały śryż), zaprądowe (odwrotnie) i łączone.

• progowe –do ujmowania niewielkiej ilości wody z potoków i niewielkich cieków stosuje się jazy i progi piętrzące. Polega na spiętrzeniu wody i otrzymaniu optymalnej głębokości przy ujęciu. Stosuje się na potokach Gorskich i małych ciekach nizinnych.

Ujęcia powierzchniowych wód stojących:

Zbliżone do ujęć brzegowych. Czerpania ujęcia umieszczone tak aby mogła być ujmowana woda z dostatecznej głębokości, zapewniającej odpowiednią jakość wody.

• Ujęcia wód infiltracyjnych – składają się ze studni wierconych lub studni z filtrami poziomymi oraz dodatkowych obiektów, za pomocą których wody powierzchniowe wprowadzane są do warstwy wodonośnej. Dzielą się na: przybrzeżne oraz spod dna rzeki.

1. Linie ciśnień

1. Wymień zadania zbiornika.

Ujęciowy:

• gromadzenie wody surowej

• stworzenie zapasu wody na wypadek konieczności przerwania poboru wody z rzeki spowodowanego np. falą zanieczyszczeń

• osadzanie zawiesin

• procesy biologiczne i chemiczne zmniejszające zakres wahań wskaźników jakości wody

• zapas wody pozwalający wyrównać różnice między wydajnością źródła a zużyciem wody przez użytkowników oraz równomiernego obciążania stacji uzdatniania wody.

Technologiczny:

• gromadzenie wody uzdatnionej

• komora reakcji do procesu dezynfekcji wody

• równomierne obciążanie hydrauliczne stacji uzdatniania wody

• tworzenie zapasu niezbędnego do zaspokojenia równomiernego w ciągu doby ,czy też w ciągu kilku dni, rozbioru wody.

Sieciowy:

• tworzenie zapasu wody czystej w celu zaspokojenia zmiennego w ciągu doby zapotrzebowania na wodę w obszarze objętym zasięgiem wodociągu

• gromadzenie wody na wypadek pożaru

• wyrównywanie ciśnień w sieci wodociągowej

• zachowanie rezerwowego zapasu wody na wypadek awarii urządzeń i przerwy w systemie dystrybucji wody.

1. Zbiorniki terenowe i wieżowe (podział ze wzglądu na konstrukcję)

1. Rodzaje pompowni ze względu na usytuowanie.

• pompownie I° (pompownie główne) – pobierające wodę z ujęcia wody i transportujące ją do następnego elementu systemu wodociągowego; najczęściej nie zasilają bezpośrednio systemu dystrybucji wody. Mogą być rzeczne, wód infiltracyjnych, głębinowe. W przypadku pompowni głębinowej stanowią one jeden obiekt ze studnią, gdy są to ujęcia powierzchniowe, zlokalizowane są jak najbliżej zbiornika czerpalnego.

• pompownie II° (pompownie pośrednie) –wodę uzdatnioną do zbiornika sieciowego lub bezpośrednio do sieci wodociągowej. Mogą współdziałać z otwartym zbiornikiem wodociągowym lub z zamkniętym zbiornikiem hydroforowym. Pompownie te często lokalizuje się na terenie stacji uzdatniania wody.

• pompownie strefowe (pompownie wspomagające) – podnoszące ciśnienie wody w sieci wodociągowej lub przewodach przesyłowych przy transporcie wody na dalsze odległości

• o specjalnym przeznaczeniu np. przeciwpożarowe

1. Podaj wielkość minimalnego i maksymalnego dopuszczalnego ciśnienia w sieci. Uzasadnij.

Minimalnym ciśnieniem dopuszczalnym w sieci jest wymagane ciśnienie w czasie pożaru. Musi ono być zapewnione by zapewnić ludziom bezpieczeństwo w razie pożaru na terenie miasta. Wodociąg stanowiący źródło wody do celów przeciwpożarowych powinien zapewnić wydajność nie mniejszą niż 5 dm³/s i ciśnienie w hydrancie zewnętrznym nie mniejsze niż 0,1 MPa.

Maksymalne dopuszczalne ciśnienie w instalacji wewnętrznej nie powinna przekraczać 60m. Dopuszczalna wysokość ciśnienia w sieci wodociągowej ulicznej nie powinna przekraczać 60m, a w przewodach tranzytowych – 80m.

1. Strefowanie sieci

Wysokość maksymalnego ciśnienia Hmax nie może przekroczyć 60m. Strefowanie sieci przynosi oczywiste oszczędności w zużyciu energii elektrycznej, gdyż tylko dzięki temu odpowiednia część wody podnoszona jest na wymagany poziom. W sieci jednostrefowej cała ilość podnoszona jest na poziom maksymalny.

1. Rodzaje pomp wirowych

Pompy wirowe dzielimy na pompy o osi pionowej i osi poziomej.

• odśrodkowe – o wirniku złożonym z łopatek ograniczonych dwiema tarczami umieszczonymi w obudowie spiralnej,

• helikoidalne – o wirniku otwartym lub zamkniętym z kilkoma łopatkami o krawędziach nachylonych względem osi wirnika,

• diagonalne – o wirniku otwartym lub zamkniętym z kilkoma łopatkami o krawędziach nachylonych względem osi wirnika, współpracujących z kierownicą łopatkową tworzącą jedną całość z kadłubem pompy,

• śmigłowe – z wirnikiem z łopatkami w kształcie śmigieł i kierownicą łopatkową umieszczoną za wirnikiem.

1. Jak się dobiera wysokość podnoszenia pompy tłocznej?

Na całkowitą wysokość podnoszenia składa się geometryczna wysokość podnoszenia oraz wysokość strat energii na pokonanie oporów hydraulicznych występujących przy przemieszczaniu wody i wysokość strat energii na wywołanie ruchu wody (nadanie jej prędkości):

H= Hg +Δh+( Vw²-Vd²)/2g Hg = Hgs + Hgt Δh= Δhs+Δht

gdzie: Δhs- straty ciśnienia na pokonanie oporów hydraulicznych ssania [m słupa wody]

Δht- straty ciśnienia na pokonanie oporów hydraulicznych tłoczenia [m słupa wody]

Vw-prędkość przepływu wody do zbiornika lub kanału odbierającego tłoczoną wodę [m/s]

Vd-prędkość wody w zbiorniku lub kanale przed dopływem do przewodu ssawnego [m/s]

Często zakłada się, że v_w = v_d, wówczas: H=Hg+Δh

1. Wyznaczanie punktu pracy pomp

1. Punkt pracy pomp połączonych równolegle lub szeregowo

1. Współdziałanie pomp

Metoda obliczania zalecana jest dla wód naporowych, określa stopień oddziaływania dwóch studzien bezwymiarowym współczynnikiem β lub za pomocą obliczenia wydajności α

Q_s1-wydajność studni bez współpracy, Q_s1’-wydajność studni przy współpracy

t_1,2-obniżenie zw wody w studni po pracy studni 2; S₂-depresja w oddziaływującej studni 2

Obniżenie ciśnienia piezometrycznego: -depresja studni; m-miąższość warstwy wodonośnej; r- pr filtra; Q- wydajność studni przy depresji S; Kf-współczynnik filtracji

1. Zakresy prędkości zalecane w przewodach

-miejskiej v=0,5-1,0m/s

-w przewodach magistralnych zasilających v=1,0-3,0m/s

-w przewodach zasilających awaryjnych v<=5,0m/s

<0,5m/s-wytracanie się osadów; 3,0m/s –przyczyna uderzeń hydraulicznych

1. Przepływ obliczeniowy

Nazywany miarodajnym, służy do wyznaczenia strat ciśnienia powstałych po przepływie wody, może być obliczony ze wzoru: Qob = Qk + 0,55qL·L = Qk + 0,55 QL

lub z mniejszą dokładnością: Qob = (Qp+Qk)/2

gdzie: QL- rozbiór wody wzdłuż odcinka [l/s]; qL- jednostkowy rozbiór wody wzdłuż odcinka [l/m*s]

1. Q eksploatacyjne studni

Jest to największa teoretyczna wydajność studni: Qeks=2πrlVdop (r-promień filtru, l- długość filtru)

V dop – dopuszczalna prędkość wlotowa: Vdop=(√k)/30 (k- współczynnik filtracji)

1. Prawa Kirchoffa

I prawo: suma dopływów do węzła równa się sumie odpływów, algebraiczna suma = 0. ∑(i->n)Qi=0

II prawo: Algebraiczna suma strat ciśnienia w obwodzie zamkniętym jest = ; + zgodnie z zegarem

1. Metoda Crossa - zasady wyrównywania założonych przepływów w sieci wodociągowej pierścieniowej

Metoda ta polega na założeniu schematu przepływów wody w obiegu zamkniętym i następnie poprowadzeniu obliczeń w celu zbliżenia założonego schematu do takiej sytuacji, w której spełnione zostanie drugie prawo Kirchhoffa, a więc gdy osiągnie się algebraiczną sumę strat ciśnienia w obwodzie odpowiednio zbliżoną do zera. Początkowo zakładamy natężenie przepływu na odcinkach wody w pierścieniu. Zawierają one zapewne pewien błąd więc rzeczywiste przepływy będą wynosić: Q₁=Q₀₁+ΔQ i Q₂=Q₀₂-ΔQ. Gdzie ΔQ to bezwzględny błąd popełniony przy zakładaniu natężeń przepływu. Następnie wyznaczamy bezwzględne straty ciśnienia dla założonych przepływów. Możemy tego dokonać dzięki korzystaniu z nomogramu dla rur stalowych, czy żeliwnych, w zależności od materiału z jakiego chcemy wykonać przewody sieci. Na postawie strat ciśnienia możemy wyznaczyć poprawkę jaką należy zastosować do każdego z odcinków w sieci pierścieniowej. Otrzymane wartości poprawki pozwalają nam skorygować założone przepływy. Dla skorygowanych przepływów przeprowadza się po raz drugi obliczenia kolejnej drugiej poprawki, która umożliwia nam skorygowanie przepływów poprawionych w poprzednich obliczeniach. Obliczenia są zakończone gdy algebraiczna suma strat ciśnienia będzie bardzo bliska lub równa zero.

1. Wyprowadzenie poprawki w metodzie Crossa

; Rzeczywiste przepływy ;;

;;C- oporność hydrauliczna

zakładając ze popełniony błąd jest niewielki ;

; ;

uogólniając można napisać:

1. Materiały do rur

• żeliwo szare

Ma w strukturze grafit w postaci płytek. Zalety: twardy, odporny na korozję od wew i zew. Wady: kruchość i mała odporność na uderzenia, sztywność i mała odporność na zginanie, znaczna grubość ścianek i duży ciężar. Średnice 80÷1000mm.

Połączenia:

-kielichowe – do kielicha jednej rury wkłada się koniec body rury następnej i uszczelnia przestrzeń między wew ściana kielicha z zew ścianą końca bosego. Sposoby: za pomocą sznura i ołowiu (folii aluminiowej), uszczelki gumowej.

-kołnierzowe – między kołnierze sąsiednich rur wkłada się pierścieniową uszczelkę(stosuje się tylko gdy przewody nieprzysypane!)

Stosowanie: przesył wody, przewody tranzytowe, magistralne i rozbiorcze

• żeliwo sferoidalne

Zawarty w nim grafit jest wydzielony w postaci kulek, co osiąga się przez dodanie do płynnego żelaza m.in. magnezu. Rury mają zew powłokę cynkową i nałożoną na to warstwę z materiału bitumicznego oraz wew powłokę cementową. Zalety: korzystniejsze od żeliwa szarego, bardziej wytrzymałe na rozciąganie i zginanie, może podlegać odkształceniom i ma wyższy moduł sprężystości, nie jest tak kruchy i nieodporny na uderzenie czy zginanie; wyższa wytrzymałość, więc cieńsze ścianki i lżejsze. Średnice 40÷2000mm.

Połączenia: kielichowe z uszczelką gumową i korkiem.

Stosowanie: przesył wody, przewody tranzytowe, magistralne i rozbiorcze

• stal

Zalety: bardziej wytrzymale na rozciąganie, zginanie i odkształcenia od rur z żeliwa szarego; cieńsze ścianki. Mogą być stosowane gdy podłoże przewodu ulega przemieszczeniom. Wady: wrażliwość na korozję od wew i zew.

Połączenia: -spawane doczołowe

-spawane połączenie kielichowe

- spawane połączenie pierścieniowe, kołnierzowe, gwintowane itp.

Stosowanie: przewody przy występowaniu wysokiego ciśnienia.

• polichlorek winylu (PVC)

Mieszanka PVC-U i środków pomocniczych. Zalety: duża gładkość pow. wew, mała gęstość właściwa, niski współ przewodzenia ciepła, prostota montażu. Wady: duża rozszerzalność cieplna i mała odporność na temp. Średnice 40÷630mm.

Połączenia: -złącza wciskowe, nasuwki zgrzewane

- klejone: na końcu rury jest uformowany kielich z rowkiem na uszczelkę gumową, łączenie za pomocą kleju rozpuszczalnikowego. Elementem łączącym jest uszczelka ze specjalnej gumy nietoksycznej.

• polietylen (PE)

Zalety: wytrzymałe na naturalne warunki gruntowe i nie wymagają zabezpieczeń antykorozyjnych. Stosuje się: twardy PE HD, średni PE MD i miękki PE LD. Średnice 25÷400mm.

Połączenia: -termiczne: zgrzewanie czołowe, polifuzyjne, elektrooporowe

-mechanicznie: metalowe łączniki zaciskowe oraz złączki z tworzyw sztucznych.

• żywice poliestrowe zbrojone włóknem szklanym

Zalety: duża gładkość pow. wew, odporność na korozję od wew i zew, odporność na mróz i wys temp. Średnice 400÷2400mm.

Połączenia: złącza nasuwkowe typu Reka (element uszczelniający – elastomerowe pierścienie osadzane nieprzesuwnie w rowkach korpusu.

• beton sprężony

Do budowy dużych przewodów o śr > 400mm (są tanie)

Połączenia: kielichowe z uszczelką gumową

1. Rodzaje uzbrojenia

• Uzbrojenie regulujące przepływ wody - otwieranie lub zamykanie przepływu, odpowiednie kierowanie przepływem oraz opróżnianie przewodów z wody

  • zasuwy lub przepustnice,

  • zawory klapowe,

  • zawory zwrotne,

  • przepustnice zwrotne

  • urządzenia odwadniające.

• Uzbrojenie czerpalne – czerpanie wody bezpośrednio z sieci

  • hydranty pożarowe

  • zdroje uliczne.

• Uzbrojenie zabezpieczające przed gromadzeniem się z nich powietrza lub powstawaniem podciśnienia oraz nadmiernych naprężeń

  • odpowietrzniki

  • wydłużki kompensacyjne

  • zawory redukcyjne

  • zawory przeciwuderzeniowe.

• Uzbrojenie do kontroli pracy sieci - pomiar ciśnienia (manometry) oraz ilości przepływającej wody (wodomierze, przepływomierze).

1. Uzbrojenie na przewodach magistralnych

• zasuwy: liniowe co 500-700m

• hydranty: na przewodach o średnicy < 300m

• odpowietrzenia: w wyższej rzędnej

• odwodnienia: w niższej

• przewody dodatkowe

1. Do schematu narysować uzbrojenie

-Hydranty co 100m lokalizowane w przewodach rozbiorczych i magistralnych o średnicach mniejszych niż 300mm, umieszczane co 100m tak aby hydrant wypadał przy zasuwie.

-Zasuwy w przewodach magistralnych w odległości 500-700m (zasuwy liniowe), węzłowe umieszczone w miejscach zmian średnicy na mniejsza, przewody rozbiorcze.

-Odwodnienie w miejscu niższej rzędnej, odwodnienie na przewodach o średnicy ≥ 300mm. Odpowietrzenie w miejscu wyższej rzędnej. Przewód dodatkowy do średnic ≥ 300m.

Zasada rozmieszczania zasuw

• w 1 kolejności rozmieszcza się zasuwy w węzłach, a następnie zasuwy odcinające na długości przewodów

• zasuwy umieszcza się na wszystkich odgałęzieniach od przewodów głównych, możliwie jak najbliżej przewodu głównego

• zasuwy rozmieszcza się tak, by do odcięcia odcinka używać minimalnej liczby zasuw

• zasuwy instaluje się przy przejściach przewodów przez przeszkody terenowe w taki sposób by można było odciąć odcinek przechodzący przez przeszkodę

• zasuwy umieszcza się na odgałęzieniach, na których instaluje się hydranty

• zasuwy umieszcza się na odcinkach gdzie instaluje się odpowietrzenia i odwodnienia.

Zasady rozmieszczania hydrantów

• odległość miedzy hydrantami nie powinna być większa niż 100m,

• odleglosc hydrantu od budynkow nie może być mniejsza niż 5m i nie wieksza niż 20m a od ulicy nie wieksza niż 2m

• -najczesciej na odgalezieniach od przewodu stosuje się zasuwe

• -od zewnętrznej krawędzi jezdnio 15m

• -od chronionego budynku budowlanego 75m

1. Schemat studzienki odwadniającej. Po co się stosuje?

Odwodnienia służą do opróżnienia przewodów z wody oraz pozwalają na przepłukanie przewodu strumieniem wody.

1. Ogólne zasady lokalizacji przewodów wodociągowych

• Przewody wodociągowe powinny być układane w pasie chodników i zieleni miejskiej z wyjątkiem przewodów magistralnych, które mogą być układane w pasie jezdni, równolegle do innych przewodów uzbrojenia podziemnego

• W przypadku ulic zabudowanych jednostronnie przewody rozdzielcze należy układać po stronie zabudowy, a sieć przewodów magistralnych i tranzytowych po stronie niezabudowanej.

• W przypadku ulic o szerokości ponad 30m (w liniach rozgraniczających) przy obustronnej zabudowie należy przewidywać ułożenie przewodów rozdzielczych dla każdej strony ulicy oddzielnie.

• Należy rozmieszczać przewody podziemne według stopniowo zmniejszającej się głębokości przykrycia; im większe zagłębienie przewodów, tym większa powinna być odległość od linii zabudowy.

• Przy projektowaniu trasy przewodu należy przestrzegać minimalnych odległości od obiektów i urządzeń nad- i podziemnych.

• Lokalizacja przewodu powinna uwzględniać łatwy dostęp pojazdów w celu napraw i użytkowania.

W przekroju ulicy:

1. Kiedy względna pojemność zbiornika sieciowego wyrażona w %Qdmax będzie większa:

a)w dużym mieście liczącym 100000mieszkanców b)w małym mieście liczącym 1000mieszkanców, bo Ndmax jest wieksze (Qdmax=Ndmax*Qdśr)

1. Jak zmieni się wysokość podnoszenia pompy jeśli zwiększymy prędkość obrotową wirnika dwukrotnie?

Wysokość podnoszenia pompy zwiększy się czterokrotnie, ponieważ:

$\frac{Q_{2}}{Q_{1}} = \frac{n_{2}}{n_{1}}$; $\frac{H_{2}}{H_{1}} = \left( \frac{n_{2}}{n_{1}} \right)^{2}$; $\frac{H_{2}}{H_{1}} = \left( \frac{{2n}_{1}}{n_{1}} \right)^{2}$; $\frac{H_{2}}{H_{1}} = 4$

1. Wymienić podstawowe sposoby regulacji parametrów układu pompowego.

• zmiana prędkości obrotowej wirnika pompy – zmiana wysokości podnoszenia

• połączenie pomp w układ szeregowy bądź równoległy – dla układu szeregowego zwiększa się wysokość podnoszenia, dla równoległego – wydatek)

• zmiana wysokości dławienia pompy – zmiana wydatku

1. Zadanie

Obliczyć średnie dobowe zapotrzebowanie na wodę [l/Md] w gospodarstwach domowych w zabudowie wielorodzinnej przy następujących danych: liczba mieszkańców=1000, Qhmax=120m3/h, resztę danych założyć.

Zakładam Ndmax=1,4 (Ndmax=1,3-1,5)

Zakładam Nhmax=1,5(Nhmax=1,85-1,22)