ĆWICZENIA ODDECHOWE:

1. Ćwiczenia mobilizujące wyłącznie aparat oddechowy :

1. wesołe wiatraczki; dziecko trzyma w ręku  wiatraczek i  na określony sygnał, np.: klaśnięcie  przybliża wiatraczek do ust i na niego dmucha

2. dmuchanie na watkę lub piórko, aby długo utrzymywało się w powietrzu

3. zdmuchiwanie świecy (można zwiększać stopniowo odległość)

4. dmuchanie na świece tak, aby nie zgasła

5. nadmuchiwanie balona

6. dmuchanie lub gra na flecie,

7. puszczanie baniek mydlanych

8. robienie bąbelków w szklance (przy użyciu rurki)

9. ćwiczenia z użyciem rurki: rozdmuchiwanie małych przedmiotów na stole, przekładanie małych przedmiotów na przygotowany obrazek, przenoszenie z jednego miejsca na drugie

1. Ćwiczenia na oddychanie brzuszno – przeponowe :

1. huśtanie ulubionej zabawki- na brzuszek leżącego płasko na podłodze dziecka należy położyć książkę, a na niej ulubioną zabawkę. W czasie wdechu zabawka unosi się do góry, przy wydechu opada. Zarówno wdech, jak i wydech muszą  być powolne i równomierne, z chwilowym zatrzymaniem powietrza, aby ,np.: kotek nie spadł z huśtawki;

2. dziecko leży na dość twardym podłożu, jedną rękę trzyma na brzuchu, drugą na górnej części klatki piersiowej .W czasie wdechu ręka leżąca na brzuchu unosi się znacznie wyżej, niż druga;

3. w pozycji leżącej, jedna ręka na klatce piersiowej, druga na brzuchu, obserwacja zmian w trakcie oddychania (ruchy klatki piersiowej przy wdechu i wydechu)

4. naśladowanie różnych rodzajów śmiechu

Nauczyciel proponuje dzieciom naśladowanie śmiechu róŜnych osób.

Jak śmieje się:

- mężczyzna ( ho-ho-ho ),

- kobieta ( ha-ha-ha ),

- staruszka ( he-he-he ),

- dziewczynka ( hi-hi-hi ),

- chłopiec ( hu-hu-hu ).

Jak śmieje się:

- wesoło,

- smutno,

- cicho,

- głośno,

- tłumiąc śmiech.

Do kolejnych intonacji dołączamy odpowiednią mimikę twarzy.

1. leżąc płasko na plecach kładziemy ręce przy biodrach i kilkanaście razy głęboko oddychamy, w fazie wdechowej nabieramy powietrze całą przestrzenią jamy ustnej i nosowej, w fazie wydechowej wydmuchujemy powietrze przez szczelinę lekko rozwartych ust, tak aby powietrze natrafiało na lekki opór warg. Jednocześnie obserwujemy, czy podczas wdechu unosi się nam lekko brzuch, a dolne żebra rozszerzają się

2. stojąc robimy wdech, wydychamy powietrze w 2, 3, 4, 5 gwałtownych dmuchnięciach

3. stojąc bierzemy głęboki wdech a następnie energicznie wydychamy powietrze

4. wdech połączony z odwróceniem ramion (dłonie do przodu),wydech nawrócenie ramion;

1. Ćwiczenia oddechowe łączone z ćwiczeniami ruchowymi

   1. wykonywanie wdechu z jednoczesnym ruchem rąk na boki, a wydechu z przesunięciem rąk do przodu, aż do zupełnego ich skrzyżowania

   2. przy wdechu ręce podnosimy do góry, a przy wydechu opuszczamy

   3. dłonie oparte na karku, przy wdechu łokcie odciągamy do tyłu, przy wydechu wracają do pozycji wyjściowej tzn. łączenie ich z przodu aż do ich zetknięcia

   4. skręt tułowia w bok przy szybkim wdechu, a następnie powolny wydech i powrót do początkowej pozycji

   5. tułów pochylamy do przodu, ręce swobodnie zwisają, podczas skłonu wykonujemy wdech, natomiast prostowanie tułowia to równoczesne unoszenie rąk i wdech

   6. naśladowanie drzew poruszających się na wietrze

2. Ćwiczenia oddechowe z jednoczesnym wypowiadaniem pojedynczych głosek

   1. Zabawa w pociąg            

Pociąg stoi na stacji gotowy do odjazdu. Lokomotywa sapie – dzieci naśladują sapanie lokomotywy: ,,pach, pach” lub ,, pf, pf, pf”. Pociąg powoli rusza i jedzie coraz szybciej – dzieci naśladują: ,, cz – cz – cz” ( na jednym wdechu).

1. Głoska ,, A” jedzie na wycieczkę

Pewnego dnia głoska ,,A” wybrała się na wycieczkę. Początkowo jechała autokarem po wyasfaltowanej szosie ( dzieci wypowiadają płynnie długo aaaaaa). Później długo maszerowała (  rytmiczne wypowiadanie a a a a a ), aż dotarła do brzegu rzeki, gdzie wsiadła do łódki i zaczęła płynąć ( płynne wypowiadanie aaaaaaa). Po pewnym czasiełódka przybiła do brzegu i głoska A przesiadła się na konia i jechała najpierw powoli ( wymawianie a a a a a w rytm marszu ) a potem coraz szybciej ( aaaaa ). Tak dojechała do wysokiej góry, wsiadła do samolotu ( płynne wymawianie aaaaaa) i doleciała do swojego domu.

1. Zabawy z samogłoskami (dziecko wymawia je bardzo wyraźnie):

na wydechu, z wydłużeniem wybrzmiewania: aaa.... eee... uuu...

łącząc po dwie: aaaeee... aaaeee – ae...ae

po trzy: aaaeeeuuu.... aeu, aeu

1. Ćwiczenia te łączą elementy ćwiczeń oddechowych i artykulacyjnych, podobnie jak naprzemienne wymawianie:

i,u: i – u, i – u ...itd.

a także s i sz, z i ż, c i cz, dz i dż.

Urozmaicamy je zmianą natężenia głosu przy wymawianiu jednej z nich.

jesienne liście szeleszczą pod nogami: sz, sz, sz, ....

szumi wiatr: szszszszszsz (raz głośniej, raz ciszej),

chuchamy na zmarznięte ręce: chuuuu, chuuu,

z balonika ucieka powietrze: sssssssssssssss ...

wąż syczy: sssssssss....

dmuchamy na gorącą herbatę: ffff ...

gonią nas gęsi: ssss ... (są bardzo blisko – syczą głośniej, uciekają – coraz ciszej),

kosimy trawę: wdech i ..... ciach!

Rąbiemy drewno (podobnie): wdech i trrrach!

Lokomotywa wypuszcza parę : pssss, fffff...

jedzie: cz – cz – cz....

prędzej: tuf, tuf, ....

zatrzymuje się na stacji: usz, usz ..

hamuje: pssss...

przejeżdża koło osiedla: uhu, uhuuu ...

e. W formie zabawy naśladujemy:

- „aaa” -  płacz dziecka, lalki;

- „ooo” - zdziwienie;

- „Sass” – syczenie gąski lub węża;

- „szszszsz” – szum drzew na wietrze

5. Ćwiczenia oddechowe łączone z mówieniem i śpiewaniem

a. Słoneczko

Dzieci stoją wyprostowane i wykonują głęboki wdech. W czasie wydechu unoszą ręce do góry, wznoszą się na palce i wypowiadają słowa: Słonko wschodzi coraz wyżej... następnie znowu wykonują wdech i w fazie wydechowej mówią:... a zachodzi coraz niżej.

b. Orkiestra

Nauczyciel śpiewa piosenkę, dzieci powtarzają. Wdech należy stosować po 3-4 wyrazach.

N. Jestem muzykantem konszabelantem.

Dz. I my muzykanci konszabelanci.

N. Ja umiem grać.

Dz. I my umiemy grać.

N. Na bębnie.

Dz. Na bębnie.

Razem: bum bum bum bum ( wdech ), bum, bum, bum, bum ( wdech ),

bum, bum, bum, bum ( wdech ), bum, bum, bum, bum ( wdech ),

bum, bum, bum, bum ( wdech ), bum, bum, bum, bum ( wdech ),

bum, bum, bum, bum, bęc.

Następnie włączamy inne instrumenty. Za każdym razem należy powtarzać cztery pierwsze wersety, po czym śpiewać:

N. Na trąbce.

Dz. Na trąbce.

Razem: tratatata ( wdech ), tratatata ( wdech ), tratatata ( wdech ), tratatata ( wydech ),

tratatata ( wdech ), tratatata ( wdech ), tratatata ( wdech ), tratatata ( wydech ), tratatata bęc.

N. Na pianinie.

Dz. Na pianinie.

Razem: a pianino ino ino ( wdech ), a pianino ino ino ( wdech ), a pianino ino ino ( wdech ), a pianino bęc.

N. Na flecie.

Dz. Na flecie.

Razem: tirli tirli ( wdech ), tirli tirli ( wdech ), tirli tirli ( wdech ), tirli tirli ( wdech ), tirli tirli ( wdech ), tirli tirli bęc.

N. Na puzonie.

Dz. Na puzonie.

Razem: puza taka ( wdech ), puza taka ( wdech ), puza taka ( wdech ), puza taka ( wdech ),

puza taka ( wdech ), puza taka ( wdech ), puza taka ( wdech ), puza taka ( wdech ), puza taka

( wdech ), puza taka bęc.

N. Na kobzie.

Dz. Na kobzie.

Razem: rany Julek ( wdech ), rany Julek ( wdech ), rany Julek ( wdech ), rany Julek

( wdech ), rany Julek ( wdech ), rany Julek ( wdech ), rany Julek ( wdech ), rany Julek

( wdech ), rany Julek ( wdech ), rany Julek bęc.

Zakończenie zabawy jest połączenie gry wszystkich instrumentów, tzn. dzieci podzielone na małe grupy ( tyle grup, ile instrumentów naśladuje się w zabawie ). Śpiewają i prezentują grę poszczególnych instrumentów.

c. Papuga

Niezwykle przydatne do ćwiczeń oddechowych są recytacje wierszy. Doskonały materiał to krótkie wiersze Jana Brzechwy.

- Papużko, papużko.

Powiedz mi coś na uszko.

- Nic ci nie powiem, boś ty plotkarz.

Powtórzysz każdemu, kogo spotkasz.