Ochwat kopytowy

LECZENIECHOROBY PIERWOTNEJ
- zapalenia wymienia
- zapalenia macicy
- usunięcie łożyska
- zapalenia płuc

W przypadku schorzeń zołądka i jelit
- zlewarować treść żołądka
- podać sól glauberską i węgiel leczniczy
- przy widocznym wydalaniu kału z węglem podać olej parafinowy

POSTĘPOWANIE PRZECIWBÓLOWE
I PRZECIWZAPALNE U KONI
niesterydowe leki przeciwzapalne:

- fenylbutazon (Butapirazol):
I i II dnia w dawce 4,4 mg/kg m.c. i.v. lub i.m.
potem (3 – 5 dni) 2,2 mg/kg m.c.
- megluminian fluniksyny (Finadyne, Flunimeg)
1,1 mg/kg m.c. i.v.
- fenylbutazon (2,2 mg/kg m.c.) +
megluminian fluniksyny (0,5 mg/kg m.c.)

- ketoprofen – w ochwacie przewlekłym
2,2 – 3,6 mg/kg m.c. i.v. lub i.m. 2x dziennie

Nie stosować z aspiryną i innymi NLPZ
- DMSO (dimetylosulfotlenek)
0,1 – 1,0 g/kg m.c.
10% roztwór np. w płynie Ringera i.v.
1 - 3x dziennie przez 3 – 5 dni

UZUPEŁNIENIE LECZENIA PRZECIWZAPALNEGO
- Calcium borogluconatum
250 ml/zwierzę i.v. 1x dziennie
lub 125 ml/zwierzę 2x dziennie
- witamina C 10%
40 – 50 ml/zwierzę i.v. 1x dziennie lub
25 ml/zwierzę 2x dziennie

DODATKOWO W POSTĘPOWANIU PRZECIWBÓLOWYM
- blokada nerwów palcowych

lignokaina 1x dziennie
Stosować tylko wtedy, gdy nie występuje
przemieszczenie kości kopytowej.
Konia nie oprowadzać.

POPRAWA KRĄŻENIA KAPILARNEGO I PERFUZJI W BLASZKACH TWORZYWA KOPYTOWEGO
METODY FIZYKOTERAPEUTYCZNE
- przez pierwsze 8 – 12 godzin stosować
zimne okłady lub kąpiele w sarkofagu
(często powikłaniem jest zapalenie płuc)
potem kąpiele lub okłady ciepłe

ZIMNO
działa przeciwbólowo
obniża metabolizm tkanek
redukuje aktywność metaloproteinaz macierzy

- umiarkowany ruch po miękkim podłożu
3 – 5x dziennie po 5 – 10 minut
tylko w fazie rozwoju ochwatu, gdy brak wyraźnej kulawizny

METODY FARMAKOLOGICZNE
alfa – blokery
- Pridazol
0,66 – 0,76 mg/kg m.c. i.m. 4x dz. przez 3- 4 dni
- acepromazyna
0,01 – 0,04 mg/kg m.c. i.v., i.m. 3 - 6x dziennie
najlepsze efekty przy dawce 0,066 mg/kg m.c. i.v.
ostrożnie u koni z niewydolnością krążenia - powoduje spadek ciśnienia krwi

alfa – blokery
izoksupryna
1,2 mg/kg m.c. p.o. 2x dziennie
- fenoksybenzamina
2mg./kg m.c./dobę p.o.
w 2 dawkach podzielonych
działanie po 72 godzinach

wazodilatatory
- nikotynian ksantynolu (Sadamin)
7,2 – 8,6 mg/kg m.c. i.v., i.m. 3x dziennie
- pentoksyfilina (Trental)
4,0 – 4,4 mg/kg m.c. i.m., i.v. 2x dziennie
- nitrogliceryna (Nitrocard)

2,5 – 5 cm (10 mg / zwierzę / dobę) maści
posmarować wzdłuż naczyń na pęcinie

środki zwiększające ciśnienie koloidoosmotyczne
Dextran 40 000 – niskocząsteczkowy
2 ml/kg m.c. i.v.
Dextran 70 000 przy powtórnym podaniu zwykle
powoduje wstrząs

leki przeciwzakrzepowe
- kwas acetylosalicylowy
10 – 20 mg/kg m.c. p.o. 1x dziennie
- heparyna drobnocząsteczkowa
(Enoxaparine, Fragmin, Fraxiparine, Legoparin, RD Heparin)
50 IU/kg m.c. s.c. co 10 – 12 godzin

ZAPOBIEGANIE PRZEMIESZCZENIU
KOŚCI KOPYTOWEJ
- mechaniczne wzmocnienie podparcia strzałki i podeszwy przez umieszczenie między podeszwą a podkową wkładek
- podkowy ortopedyczne
np. podkowa w kształcie serca
z uniesionym wsparciem na strzałkę

Podkowa ortopedyczna

POPRAWA KERATYNIZACJI, WZMOCNIENIE BLASZEK ROGOWYCH TWORZYWA KOPYTOWEGO
- metionina (20% Metionina, Metiovit)
20 mg/kg m.c. p.o. przez 4 dni,
potem 10 mg/kg m.c. p.o. przez 10 dni
- biotyna (witamina H)
0,03 – 0,12 mg/kg m.c., p.o. przez 2 tygodnie

ZAPOBIEGANIE CHOROBIE U KONI
utrzymanie prawidłowej masy ciała, zapobieganie i leczenie chorób pierwotnych
zespół Cushinga (oporność na insulinę, katabolizm białek, otyłość), koński syndrom metaboliczny
(oporność na insulinę), niedoczynność tarczycy (kat. białek, otyłośc), nie dopuszczać do zjadania łupin
i liści orzechów włoskich, pyleńca pospolitego , Zbilansować składniki pokarmowe, których jest około 50
Główne to:
wapń, fosfolipidy, magnez, cystyna, cynk, witamina A, metionina, biotyna
Jest to także element konieczny do regeneracji rogu kopytowego

• Choroby układu moczowego koni - Przewlekła niewydolność nerek

• zespół postępującej utraty czynności nerek, co prowadzi do utraty zdolności koncentracji moczu, zatrzymania azotu i innych produktów przemiany materii, zmian w równowadze elektrolitowej i kwasowo-zasadowej oraz dysfunkcji hormonalnych

• przewlekła niewydolność nerek wykryta we wcześniejszym stadium może być pomyślnie prowadzona/leczona i w krótkiej perspektywie czasu pozwala zachować wydolność zwierzęcia przesuwając termin przeprowadzenia eutanazji

• Wszystkie grupy wiekowe i rasy koni

• Występowanie wynosi 0,12%

• Podobnie jak u psów i kotów problem dotyczy starszych zwierząt

• Zgłaszanie tych przypadków odzwierciedla poziom opieki nad końmi

• Nawet jedna trzecia przypadków dotyczy koni poniżej 6 roku życia i ma charakter wrodzony (15% przypadków)

• Około 50% przypadków PNN jest wynikiem kłębuszkowego zapalenie nerek

• Prawie połowa jest wynikiem przewlekłego śródmiąższowego
  zapalenia nerek lub końcowego stadium innych choroby nerek

• Choroba może mieć także związek z obturacyjną
  kamicą nerkową lub zatkaniem moczowodów, odmiedniczkowym zapaleniem nerek

• Niekiedy przyczyną jest martwica brodawek nerkowych jako konsekwencja stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych z towarzyszącą obturacyjną
  kamicą nerkową

• Aminoglikozydy, nsaid’s, oxytetracyklina, polimiksyna B

• Objawy

• Utrata masy ciała

• Wodobrzusze

• Wielomocz (wyklucz inne przyczyny)

• Nadmierne pragnienie

• Azotemia

• Hiponatremia

• Hipochloremia

• Hiperkaliemia

• Hiperkalcemia

• Hipofosfatemia

• Hipoproteinemia

• Kwasica metaboliczna

• Izosthenuria! 1,008 – 1,012

• Różnego stopnia proteinuria

• W biopsji: kłębuszkowe zapalenie nerek,
  przewlekłe śródmiąższowe zapalenie nerek, obturacyjna kamica nerkowa lub moczowodowa, odmiedniczkowe zapalenie nerek i martwica brodawek

• PNN na tle dysplazji nerek (po lewej) oraz kamicy nerkowej (prawa) u 2-letniego Quarter Horse

• leczenie naprawcze PNN nie istnieje, jednak leczenie podtrzymujące mogą być skuteczne w zakresie przedłużania życia
  koni od miesięcy do maksymalnie roku

• Postępowanie

• Leczenie ch. podstawowej

• Płyny i elektrolity IV na początku leczenia

• Nieograniczony dostępu do soli, elektrolitów i wody

• Witaminy z grupy B mogą pomóc w zwalczaniu anemii

• Środki moczopędne

• Dieta zawierająca łatwostrawne węglowodany i skrobię

• Wysłodki buraczane, zboża o niskiej zawartości białka i otręby

• Siano z tymotki jest lepsze niż z lucerny i koniczyny

• Dieta niskobiałkowa, niskofosforowa i niskowapniowa,

• Ostra niewydolność nerek

• Termin ostra niewydolność nerek odnosi się do nerek, lecz w żargonie lekarskim rozumiemy poprzez to często brak oddawania moczu (np. po pęknieciu pęcherza moczowego)

• Ostra niewydolność nerek jest rzadką, lecz bardzo poważną jednostką chorobową u koni.

• Przyczyny

• SIRS

• Kolki

• Endotoksemia (spadek perfuzji daje zaburzenia hemodynamiczne)

• U źrebiąt sepsa, asfixia, enterocolitis (we wszystkich ma miejsce SIRS)

• Mięśniochwat

• Miopatia poanestetyczna

• Pęknięcie pęcherza moczowego- krycie, uraz, poród

• Kamica moczowa

• Podawanie norepinefryny

• Przepuklina pachwinowa, zapętlenia jelit

• Paraphimosis i priapism po podaniu poch. fenotiazyny

• Powikłania/objawy ONN

• Hiperkalemia i kwasica

• Arytmia

• Ospałość, drgawki

• Niedrożności p. pok., anorexia

• Anemia, dysfunkcje płytek i czynnika k. VII

• Infekcje u. moczowego

• Postępowanie

• Skorygowanie zaburzeń powodujących

• Ograniczenie/zatrzymanie podawania „nefrotoksyn”

• Leczenie ostrych komplikacji

• Optymalizacja pracy serca, układu krążenia, przepływu nerkowego:

• dobutamina- inotrop.+,

• diuretyki – furosemidum i.v. – 0,5-2,0mg/kg co 4-8h lub we wlewie 0,5-4,2 mikrograma/kg/min, nie dawać p.o.,

• diuretyki osmotyczne – mannitol,

• dopamina pogarsza przepływ!

• fenoldopam- selektywny agonista rec. dop. -1, u źrebiąt z normalnym ciśnieniem 0,04 mikrograma/kg/min, koszt ogranicza zast. u dorosłych koni

• Przywrócenie lub normalizacja produkcji/oddawania moczu

• Monitoring spożycia wody

• Monitoring ilości oddawanego moczu

• Leczenie dietetyczne, odżywianie parenteralne, zapobieganie hiperglikemii (insulina obniża śmiertelność)

• Ewent. dializa otrzewnowa

• Biopsja nerek

Wskazania

• Stwierdzenie w badaniu USG nieprawidłowości i konieczność potwierdzenia ich charakteru, rodzaju procesu chorobowego

• Przygotowanie pacjenta

• Zachowana hemostaza: wyniki badania liczby płytek, czasu protrombinowego.

• Gdy podejrzenie dotyczy obydwu nerek biopsję wykonać z nerki prawej – z lewej komplikacje z powodu obecności sledziony

• Biopsja powinna być pod kontrolą USG

• Zwierzę stojące w ewentualnej sedacji ze znieczuleniem miejscowym skóry i ściany brzucha, wygolone, odkażone

• Wykonać skalpelem nacięcie skóry i mięśni aby wprowadzić narzędzie biopsyjne

• Wymagany sprzęt

• Automatyczna igła biopsyjna 14-18 G, min. 15 cm

• Sondy sektorowe lub linearne USG:

U konia dorosłego do n. lewej 2,5-3 MHz, do prawej 3-5 MHz

U źrebięcia 5 MHz

• Próbkę pobraną umieścic w zbuforowanej formalinie

• U konia pojawic się może krwiomocz

• Gdy wykonujemy biopsję 2 nerek odstęp pomiędzy zabiegami powinien wynosić 24h

• Antybiotyki niepotrzebne przy zachowaniu aseptyki

• Uwaga na krwiaki po zabiegu – konia monitorowac przy pomocy USG

Do zaliczenia obowiązują ponadto:

• Kamica moczowa

• Odmiedniczkowe zapalenie nerek

• Zapalenie moczowodów, pęcherza m.,