Zdejmowanie podeszwy,
strzałki i puszki kopytowej
Honorata Bodnar,
Karolina Telichowska
gr. 2B
• Częściowe usunięcie rogu puszki kopyta jest
zabiegiem leczniczym lub wstępnym etapem do
bardziej skomplikowanych operacji. Przed
zabiegiem konieczne jest wykonanie znieczulenia
nerwów dłoniowych po wcześniejszym
rozpoznaniu i umiejscowieniu zmian chorobowych
(reakcja zwierzęcia na ból). Przygotowanie do
zabiegu wymaga wcześniejszego wystrugania
kopyta i nałożenia zwilżonego okładu na całą noc.
Do ściągnięcia całej ćwiartki ściany rogowej
należy położyć konia i nałożyć opaskę elastyczną,
aby zapobiec krwotokowi.
Zabiegi na puszcze
kopytowej
Narzędzia
• noże rowkowniki prawe i lewe(do
robienia rowków)
• kleszcze do obcinania rogów
• prosty obcinacz rogu i młotek
drewniany odchylacz rogu-rodzaj dłuta
• tarniki
• kleszcze do odrywania ściany rogowej
Najczęściej wykonywane
zabiegi na puszcze kopytowej:
• Rowkowanie ściany rogowej
• Usuwanie luźnych części rogu
• Wycięcie półksiężycowatego kawałka ściany
rogowej
• Wycięcie okrągłego otworu w podeszwie rogowej
• Odsłonięcie chorej częście tworzywa kopytowego
• Zdjęcie ćwiartki ściany rogowej
• Zdjęcie podeszwy rogowej
• Ścieńczenie rogu ściany puszki kopytowej
• Zakładanie opatrunku uciskowego
Rowkowanie ściany rogowej
(cięcia odbarczające)
Wskazania do zabiegu:
• Zwężenie i ścieśnienie kopyta
• Kostnienie chrząstki kopytowej
• Zapalenie przewlekłe kości kopytowej
• Szczelina w ścianie
• Ścianę boczną i przedkątną kopyta
rowkuje się, aby rozluźnić ich łączność
ze ścianą przednią, dzięki czemu
rozszerzają się tylne części kopyta.
Rowki przecinają tylko twardą,
rureczkową warstwę ściany rogowej
nie docierając do białego miękkiego
rogu leżącego pod nią. Najczęściej
wykonuje się rowkowanie jednostronne
przyśrodkowe, rzadziej obustronne.
Cięcie Colina
Najprostszy wzór cięć i składa się z trzech linii:
• Prostopadle spuszczona z brzegu koronki do brzegu
podeszwowego ściany na granicy ściany przedniej i
ściany bocznej (głęboki, nie dochodzi do tworzywa)
• Wzdłuż rurek rogowych ściany w odległości 1,5cm
od kąta ścienno-wsporowego (głęboki, nie dochodzi
do tworzywa)
• W odległości 1cm od brzegu koronki, równolegle do
niego łącząc dwie wcześniejsze linie (płytszy,
przecina warstwę rurek rogowych). W przypadku
zbyt głębokiego rowka i nacięcia kosmków korony
rogotwórczej należy ochronić koronę kopyta
antyseptycznym opatrunkiem i pozostawić na 24h.
Usuwanie luźnych części
rogu
Wskazania do zabiegu:
• Zatrat, gdyż często koronka rogotwórcza
oderwana jest od uszkodzonego brzegu puszki
rogowej odciąć luźny róg nożem
rowkownikiem i wyrównać pozostałe brzegi
nadając im lekką spadzistość
• Podminowanie ropne, oderwanie części puszki
(np. W skutek uwięźnięcia kopyta w szynach)
luźny róg usunąć na całej powierzchni i
zabezpieczyć odsłonięte tworzywo materiałem
opatrunkowym wywierając odpowiedni nacisk
Wycięcie półksiężycowatego
kawałka ściany rogowej
• Wskazanie do zabiego:
• Zatrat
• Ropowica podkoronowa
• Szczeliny
• Wstępny zabieg do operacji chrząstki
kopytowej wg metody Bayera
Nożem rowkownikiem (najpierw
szerszym, potem węższym) wyciąć w
ścianie głęboki, półkolisty rowek aż do
tworzywa (w okolicy koronki rowek
powinien być płytszy). Po odsłonięciu
kosmków i listewek tworzywa, podsunąć
nóż odchylacz rogu pod brzeg w
najniższym punkcie półksiężyca i
oderwać cały kawałek rogu. Elastyczny
rąbek rogowy pozostający w łączności z
koronką kopyta przeciąć nożem.
Wycięcie okrągłego otworu w
podeszwie rogowej
Wskazania:
• Wypuszczenie ropy
• Odsłonięcie miejsca zranionego
ostrym przedmiotem przy
nagwożdżeniu
• Wąskiem nożem rowkownikiem
robimy rowek zakreślający kółko o
średnicy 2-4cm. Kiedy rowek dojdzie
do tworzywa podeszwowego, należy
podważyć i oderwać okrągłą płytkę
rogu.
Odsłonięcie chorej części
tworzywa kopytowego
Wskazania:
• Rzekomy rak kopyta
• Zgorzel tworzywa
• Martwica kości kopytowej
• Należy odsłonić chore tworzywo tak,
aby granice zdjętego rogu wchodziły
na brzeg zdrowego tworzywa:
• Ograniczyć głębokimi rowkami,
podważyć i usunąć róg. Brzegi rogu
powinny być równe i gładkie, aby
dobrze przylegał opatrunek uciskowy.
Zdjęcie ściany puszki
kopytowej
-zabieg chirurgiczny Ficka (wykonuje
się na koniu leżącym w znieczuleniu
miejscowym)
Wskazanie:
• martwica i ropne głębokie zapalenie
tworzywa
• słupek rogowy
-przed zabiegiem należy założyć opaskę
uciskową Esmarcha
-od krawędzi koronowej do krawędzi
podeszwowej wycinamy nożem kopytowym
dwa równolegle do siebie biegnące rowki,
sięgające na głębokość tworzywa
-trzeci rowek wykonuje się w linii białej tak
aby połączyć dwa poprzednie
-odłączony róg (fragment ściany) podważa
się i usuwa kleszczami
-po zabiegu -uciskowy opatrunek
aseptyczny.
Zdjęcie ćwiartki ściany
rogowej
• Wskazanie:
• Zabieg wstępny do operacji chrząstki
kopytowej
• W celu odsłonięcia chorej części
tworzywa
• Nożem rowkownikiem (najpierw szerszym, potem
węższym) przecinamy ścianę rogową na linii
prostopadłej spuszczonej z punktu leżącego na
brzegu koronki przed chrząstką kopytową i idącej
do brzegu podeszwowego tak głęboko, aż na całej
linii będą widoczne różowe listewki tworzywa.
Kleszczami ścinamy róg z kąta wsporowego ściany i
rowkownikiem odsłaniamy tworzywo na tej linii.
Trzecie cięcie idzie po linii białej oraz przylegającym
do niej wąskim pasie podeszwy i łączy pierwsze
dwa cięcia. Ograniczona trzema liniami ściana
wykazuje słabą ruchomość. Należy wtedy
przystąpić do zdjęcia: ostrze odchylacza
podsuwamy pod brzeg rogu, na dnie rowków
rozluźniamy łączność listków rogowych z listkami
tworzywa, chwytamy kleszczami dolny brzeg płata
rogowego i odrywamy go od tworzywa. Elastyczny
rąbek rogowy przycinamy nożem wzdłuż koronki.
Czasem można natrafić na pozapalne zrosty listków
rogowych z listkami tworzywa- przy odrywaniu płata
rogowego należy je odciąć nożem. Po oderwaniu
płata wygładzamy brzegi rogu w miejscach cięć.
Zdjęcie podeszwy rogowej
Wskazania:
• Wstępny zabieg do operacji po
głębokim nagwożdzeniu
• Rzekomy rak kopyta
• Wskazane jest uprzednie rozmiękczenie i
wystruganie podeszwy kopyt.
• Rowek przecinający róg podeszwy
poprowadzić równolegle 2cm od linii białej
(uwaga na zranienia cienkiej warstwy
tworzywa). Po dojściu do wsporów
przecinamy je dokładnie przez środek. W
przypadku rzekomego raka kopyta wycinamy
również wspory.
• Po sprawdzeniu, że rowek na całej długości
oddzielił dokładnie warstwę rogową,
podnosimy odchylaczem brzeg rogu
podeszwy na przodzie przed strzałką rogową
a następnie odrywamy kleszczami całą
podeszwę i strzałkę rogową od przodu do
tyłu.
Ścieńczenie rogu ściany puszki
kopytowej
Wskazania:
• Dawniej jako wstęp do tzw. klasycznej
metody operacji chrząstki kopytowej
• W celach leczniczych, np. w
zapaleniach części miękkich w kopycie
(aby zmniejszyć ucisk warstwy rogowej)
• Ścieńczenie może zastąpić czasem
rowkowanie ścian puszki rogowej
• Na określonej przestrzeni ściany
zbiera się tarnikiem twardą warstwę
rogu rureczkowego. Nożem
kopytowym zbiera się biały miękki
róg leżący poniżej, pozostawiając
bardzo cienką warstwę na listewkach
tworzywa. Brzegi ściany wyrównuje
się nadając im łagodną spadzistość.
Schorzenia, w których
wykorzystuje się powyższe
techniki
• Ochwat (
metodą Bayera. Polega ona na
usunięciu przedniej części kopyta, która jest
oddalona w wyniku choroby od kości kopytowej i
skróceniu piętek. Usunąć należy tylko
rureczkowy róg kopyta. Piłką, tarnikiem,
obcinaczem wykonujemy. Usuwanie rozpoczyna
się od koronki, później łukami na boki i do dołu)
• Słupek rogowy
• szczelina, rozpadlina
• Nagwożdzenie, zagwożdzenie
• Rzekomy rak kopyta
• Martwica tworzywa kopyta
• Ropne, głębokie zapalenie tworzywa