Uzależnienia

Uzależnienia

Uzależnienie to nabyta silna potrzeba wykonywania jakiejś czynności lub zażywania jakiejś substancji.

Są trzy rodzaje uzależnień. Pierwszym jest uzależnienie psychiczne - występuje gdy czuje się silą potrzebę psychiczną zrobienia czegoś lub zażycia jakiegoś środka i nie jest w stanie funkcjonować bez danego środka, fizyczne gdy organizm nie może funkcjonować bez tego specyfiku. Trzecim rodzajem uzależnienia jest uzależnienie społeczne. Obecne jest głownie wśród osób powiązanych ze sobą przez wspólne np. zażywanie narkotyków.

U osoby uzależnionej występują : natręctwa myślowe o danej czynności ( środku) , wzrasta popęd związany ze zdobyciem środka a osłabia się działalność tzn. że z upływem czasu zażywania jakiegoś środka uzależniającego potrzeba go coraz więcej aby zaspokoić tą potrzebę., osłabia się wola, dana osoba traci zainteresowanie otoczeniem, wynajduje wymówki aby usprawiedliwić swój nałóg.

Przyczyny uzależnień:

zaburzenia emocjonalne, podatność na uzależnienia, zaburzenia osobowości, nadpobudliwość, brak odporności na stres, choroby somatyczne i psychiczne, nerwica, uszkodzenia mózgu, zaburzenia w funkcjonowaniu układu nerwowego, zaburzone oddziaływanie środowiska rodzinnego i szkolnego, określona moda panująca w środowisku danej osoby, podatność na uzależnienia, zaburzony rozwój osobowości, nadpobudliwość psychiczna, brak odporności na stres, choroby somatyczne i psychiczne, nerwice, uszkodzenia mózgu, podatność na uzależnienia, zaburzenia w funkcjonowaniu układu nerwowego, potrzeba odniesienia sukcesu, zbyt mała ilość rozrywek, brak atrakcyjnych zajęć, ogólna dostępność środków odurzających, sprzeciw wobec obowiązującym i społecznie akceptowanym systemom norm i wartości, chęć zaspokojenia określonych potrzeb, brak celów i perspektyw.

Skutki uzależnień:

Fizyczne – uzależnienie ma niekorzystny wpływ na zdrowie, może być to wpływ bezpośredni na organizm co może spowodować problemy z funkcjonowaniem układu krążenia, pokarmowego, oddechowego, nerwowego lub pośredni gdy uzależnienia mogą powodować złą dietę, zaprzestanie dbania o siebie, co może powiązać się z pogorszeniem się stanu zdrowia.

Psychologiczne – Nałóg staje się najważniejszym elementem życia, w wyniku czego na dalszy plan schodzą codzienne czynności oraz cele życiowe, uzależnienie może powodować niską samoocenę, obniżenie samokontroli oraz brak zaufania do samego siebie

Pedagogiczne – mogą to być zakłócenie prawidłowego funkcjonowania rodziny, zaburzenia w obszarze ról i funkcji pełnionych w rodzinie, przemoc w rodzinie, źródło przestępczości.

Społeczne - Konsekwencją uzależnień może być utrata pracy i dochodów/ pogorszenie ocen lub przerwanie nauki, stracenie oszczędności, wydatki na leczenie odwykowe, zniszczenie związków międzyludzkich i więzi interpersonalnych, związanie się z grupami przestępczymi, agresja i przemoc.

Narkomania

To uzależnienie od narkotyków, czyli środków chemicznych wpływających na prace mózgu. Narkotyki dzielą się na ‘twarde’ i ‘miękkie’. Twarde to amfetamina, kokaina, opium, heroina, morfina, a miękkie marihuana, haszysz, LSD, są jeszcze esctasy, grzyby halucynogenne , kleje i rozpuszczalniki.

Fazy uzależniania:

Pierwsza - eksperymentowanie,

druga - przyjemność ze stanu odurzenia,

trzecia – najważniejsze to być na „haju” za wszelką cenę.

Faza czwarta – branie narkotyku aby czuć się normalnie.

W pierwszej fazie wstępują drobne kłamstwa, zmiana towarzystwa i miejsc przebywania, a fizyczne: rozszerzone źrenice, zaczerwienione oczy, używanie w dużych ilościach środków zapachowych, wyraźna pobudliwość lub ospałość. W drugiej fazie występuje: izolacja od rodziny, dawnych znajomych, pojawiają się już tylko nowi koledzy z tego samego środowiska, zamknięcie w sobie, dziwne zmiany nastroju, agresywność, porzucenie hobby, kradzieże, u młodzieży pogorszenie ocen. W trzeciej fazie jest już odurzanie się codziennie nie tylko w towarzystwie ale tez samemu, konflikt z prawem, kradzieże, coraz gorsze zachowanie, identyfikowanie się z narkomania, pogorszenie stanu zdrowia. W czwartej fazie występuje całkowite wyniszczenie organizmu, chroniczny kaszel, częste kłopoty z policją, wybuchy wściekłości, agresja wobec najbliższych, chroniczne depresje, wymuszające przyjmowanie narkotyku, normalne samopoczucie tylko po wzięciu narkotyku, zerowe poczucie własnej wartości a także myśli samobójcze.

Przyczyny

konflikty i nieporozumienia, trudna sytuacja rodzinna, błędy wychowawcze rodziców

niepowodzenia w nauce, kłopoty związane ze szkołą, metody wychowawcze szkoły.

wzorowanie się na rówieśnikach, namawianie przez osoby odurzające się, chęć poprawy kontaktów rówieśniczych, poszukiwanie akceptacji, chęć zaimponowania.

brak dostatecznej wiedzy na temat narkomanii, przypadkowy kontakt ze środowiskiem odurzającym się, brak możliwości atrakcyjnego spędzenia czasu wolnego, protest przeciwko rzeczywistości, przyczyny polityczne.

zaspokojenie potrzeby poznawczej, przymus ( jako skutek nałogu), reakcja ucieczkowa, kryzys egzystencjalny, niedojrzałość, poczucie odrzucenia, poszukiwanie wolności, skutek porażek życiowych.

Lekomania podobne uzależnienie co narkomania lecz lekomania odnosi się głównie do zażywania dużej ilości środków nasennych, przeciwbólowych lub uspokajających.

Cechy charakterystyczne dla nadużyć to niezwalczone pragnienie, potrzeba lub wewnętrzny przymus zażywania leku i zdobywanie go wszelkimi środkami, dążenie do zwiększenia dawek, obok zależności psychicznej fizyczna zależność prowadząca w razie zatrzymania dowozu do zespołu abstynencji, skutki nadużywania szkodliwe dla jednostki i dla społeczeństwa.

Alkoholizm

Alkoholizm inaczej choroba alkoholowa jest chorobą dotykającą zarówno ciało jak i umysł. Polega na niemożności kontrolowania picia oraz braku adekwatnego rozpoznania konsekwencji nadużywania, co prowadzi do wielu zaburzeń psychicznych i somatycznych.

Nie ma znaczenia co się pije, ani jak się pije. Osoba może być codziennie albo np. tylko w weekend, ale liczy się to że „nie może” bez tego funkcjonować.

Niszczące działanie alkoholu dotyka wszystkich układów i czynności organizmu; począwszy od wątroby i serca, poprzez układ nerwowy (w tym mózg), kończąc na psychice człowieka.

Alkoholik nie musi pić codziennie i nie jest to osoba, jak według stereotypu, z marginesu ( tylko 3-5% to osoby z rynsztoku ), alkoholik też nie musi się upić za każdym razem, a wręcz łatwiej jest mu odmówić pierwszego kieliszka niż powstrzymać się przed trzecim.

Przyczyną może być indywidualna skłonność do nałogów, kryzys, stres, smutek, samotność ważne, a często przykre wydarzenie w życiu, pozycja społeczna, wykształcenie. U nastolatków to często chęć bycia dorosłym, pokazanie że jest się ‘cool’.

Alkoholizm jest chorobą niewyleczalną. Jedyny sukces zapewnia dożywotnia abstynencja, korzystanie z terapii, uczęszczanie na spotkania wspólnotowe.

Objawiają się różnymi cechami psychicznymi i fizycznymi i rozpoczynają się po około 24-36 godzinach niepicia: brak łaknienia, nudności, wymioty, biegunki, przyspieszenie akscji serca, niemiarowy ryt, podwyższenie ciśnienia krwi, wzmożona potliwość, rozszerzone źrenice, rozbicie (jak przy grypie), osłabienie, silne drżenie rąk a czasami i całego ciała (tremor), niepokój, lęk, bezsenność, koszmary, obniżenie nastroju.

Typy alkoholizmu (według Elvina Mortona Jellinka):

alfa - uzależnienie od alkoholu ma wymiar psychiczny

beta - spożywania alkoholu wywołuje pewne konsekwencje fizyczne

gamma - organizm wykazuje coraz większą tolerancję na alkohol, czego konsekwencją jest coraz większa ilość spożywanego alkoholu

delta - jednostka ma trudności z utrzymaniem abstynencji przez dłuższy okres czasu, następuje stały wzrost poziomu alkoholu w organizmie

epsilon - jednostka raz na jakiś czas spożywa duże ilości alkoholu

Style picia (według Antoniego Kępińskiego):

neurasteniczny - osoba spożywa niezbyt duże ilości alkoholu, a częsta przyczyną picia jest zmęczenie, zły humor, zdenerwowanie

kontaktywny - osoba spożywa alkohol w towarzystwie, aby umocnić lub polepszyć relacje interpersonalne z innymi ludźmi

dionizyjski - osoba spożywa duże ilości alkoholu, chce zapomnieć o rzeczywistości, uzyskać stan zamroczenia, przeżyć coś niecodziennego

heroiczny - osoba spożywa duże ilości alkoholu i w ten sposób ma poczucie uzyskanej mocy, taki styl picia często prowadzi do agresji i wybryków chuligańskich

samobójczy - osoba pije po to, aby zapomnieć o tym, co ją boli i co jest dla niej nieprzyjemne.

Oto proces uzależnienia, powolne pogrążanie się…

Uzależnienie od hazardu

Uzależnienie od hazardu jest chorobą w swej istocie postępującą i chroniczną, która nigdy nie może być uleczoną, ale może być zatrzymaną. Przed dołączeniem do Anonimowych Hazardzistów wielu uzależnionych od grania myślało o sobie, że są słabymi moralnie lub po prostu, że są bezwartościowi. Koncepcją Wspólnoty AH jest twierdzenie, że uzależnieni od hazardu to ludzie bardzo chorzy, którzy mogą zatrzymać rozwój swojej choroby. Jest to możliwe, jeśli tylko dołożą wielu starań i będą stosowali się do programu 12 kroków który odniósł tak wielki sukces w odniesieniu do tysięcy innych ludzi którzy mieli ten sam co oni problem z graniem i hazardem.

Hazardzista zwykle zwraca się o pomoc gdy nałóg zniszczył mu już życie i dopiero to ich motywuje do leczenia a tak naprawdę powinni już wcześniej uwierzyć że są w stanie z tym zerwać.

Cechy charakterystyczne to niezdolność i niechęć, aby zaakceptować rzeczywistość, niepewność emocjonalna, niedojrzałość, pragnienie posiadania wszystkich najlepszych rzeczy z życia bez żadnego wysiłku

Zakupoholizm

Uzależniony odczuwa przymus dokonywania zakupów, po których doświadcza nagłej zmiany samopoczucia (efekt nagrody), potem przychodzi smutek i poczucie winy. Terapeuci wyróżniają dwa rodzaje uzależnionych: ludzi dobrze sytuowanych, którzy kupują dla poprawy nastroju i stopniowo popadają w nałóg, oraz osoby mało zamożne i słabiej wykształcone - ofiary agresywnej promocji. - Ofiarami są często ludzie ulegający kampaniom reklamowym, które robią im wodę z mózgu. Nabierają się na superokazje i wychodzą obładowani niepotrzebnymi rzeczami.

Konsekwencje zakupów kompulsywnych:

- Jak każda kompulsja, wywołują złe samopoczucie, czasem znaczne cierpienie, pochłaniają dużo czasu i często w znaczący sposób przeszkadzają w codziennym funkcjonowaniu i kontaktach społecznych

- Zakupy kompulsywne stwarzają problemy finansowe, gdyż osoby zaczynają kupować coraz więcej i coraz droższe dobra, także takie, na które ich nie stać, przez co popadają w długi lub bankrutują

Dla kompulsywnego kupującego najważniejszy jest sam proces zakupu, natomiast to co nabywa ma znacznie mniejsze znaczenie - kupujący kompulsywnie traktują to co kupują jako prezenty lub pewnego rodzaju nagrody dla siebie i najczęściej wybierają produkty poprawiające czy budujące własny wizerunek

- Człowiek kupujący kompulsywnie często ma świadomość, irracjonalności lub przesadności swojego zachowania, odczuwa wstyd albo poczucie winy z powodu braku umiejętności kontroli swoich impulsów, ale posiada wewnętrzny przymus wykonania czynności.

Sexoholizm

Objawy:

- podejmowanie różnorodnych zachowań seksualnych bez względu na ryzyko, które się z nimi wiąże; zachowania seksualne mogą być bardzo różnorodne, np. fantazje seksualne, zaabsorbowanie myśli na podniecających obrazach, uprawianie seksu lub masturbacja,

- nieumiejętność zaprzestania nadmiernych zachowań seksualnych pomimo różnych ubocznych konsekwencji; osoby uzależnione od seksu mają tendencję do wypierania problemu, zauważa się u nich następujące mechanizmy obronne: racjonalizację i minimalizowanie problemu; ich zachowania seksualne mają pewien schematyczny i powtarzalny wzorzec,

- skłonność do poświęcania ważnych spraw rodzinnych, socjalnych, zawodowych lub rekreacyjnych dla swoich zachowań seksualnych,

- ciągła potrzeba lub wysiłki do ograniczenia zachowań seksualnych, w większości osoby uzależnione od seksu są jednak niezdolne do powstrzymywania się,

- niezwykła ilość czasu spędzana na aktywności seksualnej,

- prowadzenie podwójnego lub wielokrotnego życia,

- rytualizacja i kompulsywność zachowań seksualnych; zachowania te mają charakter przymusu wewnętrznego, opór przed realizowaniem fantazji powoduje u osoby uzależnionej od seksu powstawanie napięcia wewnętrznego,

- obniżenie zainteresowania życiem duchowym,

- ciągłe łamanie reguł etycznych, hierarchia wartości ulega spłaszczeniu, seks zajmuje w niej pierwsze miejsce,

- zagrożenie dla życia zawodowego lub rodzinnego.

Skutki uzależnienia

Następstwa patologicznego zaabsorbowania życiem seksualnym może mieć wielorakie następstwa. Skutki osobiste to poczucie winy i wstydu, obniżona samoocena, depresja z myślami samobójczymi, zaburzenia orientacji seksualnej (mogą być wyrazem szukania nowych, mocniejszych podniet seksualnych), urojenia wielkościowe, wstręt do siebie i generalnie - zmniejszenie satysfakcji życiowej.

Skutki społeczne to napięcia i destrukcja relacji interpersonalnych, krótkotrwałe kontakty z ludźmi, życie w sekrecie, brak przyjaciół, oddalenie od rodziny, zamknięcie w hermetycznym towarzystwie.

Uzależnienie od seksu może mieć tragiczne reperkusje ekonomiczne, takie jak zniszczenie kariery społecznej, aresztowanie z powodu dewiacyjnych zachowań seksualnych (np. molestowania seksualnego), utrata pracy lub spadek kreatywności i wydajności w pracy spowodowany ciągłym fantazjowaniem seksualnym. Nadmierna aktywność seksualna i duża liczba przypadkowych kontaktów mogą prowadzić do chorób wenerycznych oraz AIDS.

Pracoholizm

Jest to uzależnienie od pracy, które dotyka ludzi dorosłych. Może mieć przyczynę sytuacyjną tzn. może być ucieczką od problemów, lek przed życiem w rodzinnie, wypełnieniem swojego życia.

Nadużywanie pracy może mieć charakter sporadyczny, napadowy („za pięć dwunasta”, „sytuacja awaryjna”, etc.), cykliczny (ciągi na przemian: tyram – obijam się) lub permanentny (chroniczny). Ciągowe uzależnienie od pracy oznacza coraz słabszą walkę z nałogiem, chroniczne – poddanie się.
Pracoholizm permanentny jest najbardziej szkodliwy, zarówno dla osobnika nim porażonego, jak również jego rodziny, pracodawcy i jakości wykonywanej pracy (z badań wynika, że pracoholik obsesyjny, po około 3 latach pracy zapada na „wypalenie zawodowe” objawiające się m.in. spadkiem efektywności o ok. 60% w porównaniu z okresem startu). Konsekwencją może być psychofizyczne, choroby a nawet śmierć.

Pracoholikami są zwykle osoby pilne, perfekcyjne, osoby ambitne, lubiące rywalizować i wygrywać, które wysoko stawiają sobie poprzeczkę, za wszelką cenę dążą do osiągnięcia sukcesu i prestiżu społecznego ale i niepewne siebie, nieśmiałe, niedowartościowane, bojące się otoczenia.

Tanoreksja

Jest to ciągły przymus opalania się lub chodzenia na solarium. Osoby uzależnione od opalania mają ciągłe poczucie, że są blade czyli - w ich rozumieniu - mało atrakcyjne. Tarorektyczce nie da się wytłumaczyć konsekwencji przesadnego opalania ani też tego że jej skora jest już opalona.

Jest to zaburzenie które aby wyleczyć jest potrzebny kontakt z psychologiem.

Skutki to szybsze starzenie się skóry, pojawianie się zmarszczek, pęknięcia skóry, zapalenia skóry, uszkodzenie wzroku, depresja, nowotwory, intensywny trądzik, poparzenia skóry

Bigoreksja

Osobie chorej wydaje się, że nie jest wystarczająco umięśniona choć w rzeczywistości ma rozbudowaną muskulaturę. Poczucie to wprawia ją w negatywny nastrój, przygnębienie. Aby rozbudować masę mięśniową, często sięga po zagrażające zdrowiu środki ( np. sterydy) oraz obsesyjnie ćwicz. Jest to uzależnienie, które spowodowane jest zaburzonym obrazem siebie. Bigorktyki to głównie mężczyźni, początkowo może to być tylko zainteresowanie kulturystyką, chodzenie regularnie na siłownie, dbanie o kondycje, tylko trzeba zachować granice. W momencie siłownia jest drugim domem osoby, obsesyjnie sprawca wymiary, dba o specjalną dietę to znaczy że ma już z tym problem.

Uzależnienie od Internetu

Uzależnienie internetowe to przymusowe korzystanie z Internetu, mino braku konkretnego powodu. Da uzależnionych Internet jest bardziej ważnym od rodziny, przyjaciół i pracy. Staje się on głównym celem organizowania życia.

Uzależnienie Internetowe może być zrozumiałe, przez porównanie go do innych rodzajów uzależnień. Człowiek uzależniony od alkoholu lub od innych używek, na przykład, rozwijanie się stosunku do ich używek - stosunek ten staje się rzczą pierwszorzędną nad wszystkimi aspektami ich życia. Uzależnienia te sprawiają, że czują się po prostu normalnie. W uzależnieniu internetowym występuje analogiczna sytuacja. Internet - tak jak jedzenie lub narkotyki - sprawia, że człowiek osiąga stan odurzenia/odlotu i ludzie uzależnieni zawisają w cyberprzestycznym odurzeniu aby poczuć się normalnie. Ich niezdrowe stosunki międzyludzkie zamieniają się w zdrowe. Wybierają tymczasową przyjemność, od głębszych zażyłych kontaktów. Internetowe uzależnienie ma takie samo działanie jak inne uzależnienia. Uzależnienia Internetowe przejmuje kontrole nad zachowaniem i przechodzi w rozpaczliwą serię porażek. Utrata poczucia własnej godności rośnie, potrzeba ucieczki rośnie nawet od późniejszych zachowań spowodowanych uzależnieniem. Bezsilność szerzy się na życie uzależnionych.

Jedzenie/ słodycze/ Ortoreksja

Jest wiele zaburzeń związanych z jedzeniem, może też stać się uzależnieniem. Jest nim wtedy gdy podczas wcześniejsze zajadania stresu,/zajadania smutku/sposobu na nudę czy tez innego powody pełnienia czasu jedzeniem, nie potrafi się już żyć bez tego „sposobu” jedzenia.

Ortoreksja jest uzależnienie od zdrowego jedzenia. Dana osoba ma obsesje na punkcie właściwej ilości kal, brak środków konserwujących czy tez innych środków toksycznych, przestrzegania por spożywania posiłków, dbanie o kondycje.

Uzależnienie od drugiego człowieka

Kiedy człowiek chce akceptacji od drugiej ważnej dla niej osoby, a nie ma szansy tego uzyskać. Nie ma tu znaczenia czy to jest dziecko łaknące uznania ze strony pijącego rodzica, czy partner/ka nieobliczalnego partnera/ki czy podwładny „silnego” szefa. Problem zaczyna się w momencie, gdy ważna dla kogoś osoba feruje wyroki, rzuca oceny nieobliczalnie. Za to samo raz można być nagradzanym, podnoszonym na duchu a innym razem zgniecionym słowem, skarconym wzrokiem czy ukaranym fizycznie. Uzależnienie najczęściej rodzi się w domu rodzinnym człowieka i potem jest życiowym „przekleństwem”, z który nie umie poradzić sobie w kolejnych związkach i to zarówno przyjacielskich jak i partnerskich oraz relacjach w pracy. Ciągle usiłuje odkryć, jakimi zasadami rządzi się ważna dla niej osoba. Staramy się ze wszech sił znaleźć klucz do jej serca. Zaistnieć w jej oczach jako wartościowa jednostka. Największym problemem jest gdy dano osoba nie potrafi funkcjonować bez drugiej osoby, nie potrafi nic zrobić , nigdzie wyjść.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Uzależnienie od alkoholu typologia przyczyny
Leczenie uzależnień
Uzależnienie od tytoniu a POChP
uzaleznienie od mediow
Istota uzalezaleznienia J Milanowska
uzaleznienia 4
środki uzależniające
Portret psychologiczny, Studia, Psychologia, SWPS, 5 rok, Semestr 09 (zima), Profilaktyka i terapia
Duchowość niedoskonałości, Terapia uzależnień(1)
zasady zawierania kontraktu, Studium Psychoterapii Uzależnień Kraków
asertywność, Terapia uzależnień(1)
HALT, Terapia uzależnień(1)
Grupa narkomani, Studia licencjackie- Resocjalizacja, Metodyka resocjalizacji - przykładowy plan zaj
zdrowotne i społeczne konsekwencje uzależnień

więcej podobnych podstron