Przygotowanie punktów zabiegów specjalnych.

Przez pojęcie „urządzenia specjalne” rozumie się wszystkie budowle, pomieszczenia lub place w terenie odpowiednio urządzone i wyposażone w celu umożliwienia prowadzenia akcji ratunkowej.

W celu zapewnienia skutecznej ochrony ludności oraz rozwinięcia akcji ratunkowej i likwidacji skutków napadu nieprzyjaciela należy przygotować następujące urządzenia specjalne:

• punkty pomocy lekarskiej (PPLek),

• punkty zabiegów sanitarnych (PZSan),

• punkty odkażania transportu ((POTr),

• punkty odkażania odzieży (POO),

• punkty zabiegów weterynaryjnych (PZWet).

Przez pojęcie „punkt pomocy lekarskiej” należy rozumieć zespół odpowiednio przygotowanych pomieszczeń i urządzeń obsługiwanych przez personel lekarski i pomocniczy. W oddziałach samoobrony punkt pomocy lekarskiej służy do udzielania pierwszej pomocy osobom rannym, poparzonym, kontuzjowanym i porażonym środkami trującymi oraz dokonywania wstępnej segregacji i ewakuacji ciężko rannych i chorych. W skład personelu PPLek oddziału samoobrony wchodzą następujące osoby funkcyjne:

- kierownik PPLek (lekarz, felczer),

- 1-2 pielęgniarki lub sanitariuszki,

- personel pomocniczy.

Pomieszczenia w których organizowany jest PPLek, powinny odpowiadać następującym warunkom:

a. mieścić się w piwnicach murowanych budynków odpowiednio przygotowanych lub schronach łatwo dostępnych dla załogi zakładu pracy lub ludności danego rejonu.

b. posiadać podstawową instalację filtro-wentylacyjną, wodociągową, kanalizacyjną, centralnego ogrzewania, elektryczną (sieciową lub z miejscowych źródeł zasilania),

c. zapewniać warunki jednokierunkowego ruchu poszkodowanych z możliwością przenoszenia rannych na noszach (osobne wejście i wyjście).

Punktem zabiegów sanitarnych nazywamy odpowiednio przygotowane i wyposażone łaźnie i kąpieliska stałe z obsługą, przeznaczone do przeprowadzenia zabiegów sanitarnych. Za organizację i przygotowanie PZSan w oddziałach samoobrony odpowiada służba odkażania i dezaktywacji opracowuje plan przystosowania wytypowanych obiektów, wyposażenie ich w sprzęt i urządzenia oraz kieruje realizacją tych przedsięwzięć. W tym celu należy przewidzieć następujące przedsięwzięcia:

- przystosowanie poszczególnych pomieszczeń zgodnie z przeznaczeniem,

- zapewnienie odpowiedniego dużego dopływu wody czystej, zabezpieczonej przed skażeniem oraz przygotowanie zapasowego źródła zasilania w wodę i energię elektryczną,

- wykonanie pełnej instalacji wodnej, przewodowej i natryskowej oraz kanalizacyjnej,

- wykonanie urządzeń wentylacyjnych.

PZSan powinien odpowiadać następującym wymogom:

- mieć wyraźny podział na część „brudną” (skażoną) oraz część „”czystą (nieskażoną”,

- zapewnić ciągłość pracy bez przerywania kolejności zabiegów sanitarnych od chwili, gdy skażony znajduje się w szatni, rozbieralni aż do wejścia jego do połowy czystej,

- wejście powinno być oddalone o kilkanaście metrów od wyjścia lub też znajdować się na przeciwległym kierunku,

- umożliwiać przenosz4enie przez personel (PZSan) zdeponowanych rzeczy wartościowych osób kąpiących się do pomieszczenia ich odbioru z pominięciem umywalni,

- zabezpieczyć wynoszenie (transport) odzieży skażonej do POO, i odwrotnie, po przeprowadzonych zabiegach specjalnych do magazynu bez kontaktu z osobami przeprowadzającymi zabiegi oraz bez hamowania jednokierunkowego ruchu tych osób,

- zabezpieczać wszelkie pomieszczenia zaplecza (kotłownie ze stacją przygotowania wody, pomieszczenia gospodarcze i administracyjne) przed możliwością skażeń zarówno bezpośrednich jak też w postaci par środków trujących itp.,

- posiadać część damską i męską.

Spełnienie tych warunków powinno zapewnić bezpieczeństwo pracy personelowi obsługującemu PZSan jak i ludziom poddawanym zabiegom.

Część „brudna” - przeznaczona jest do przyjęcia osób skażonych, poddania ich kontroli dozymetrycznej i skierowania na odpowiednie zabiegi sanitarne. Osoby podlegające zabiegom zdejmują tu i zostawiają okrycia, odzież i środki indywidualnej ochrony, a dokumenty i rzeczy wartościowe zdają do depozytu.

Część „czysta” przeznaczona jest do kontroli skuteczności zabiegów oraz wydawania czystej bielizny, odzieży i obuwia osobom poddanym zabiegom.

Bardzo istotną sprawą jest wyposażenie PZSan w urządzenia wentylacji nawiewnej, gazoszczelność pomieszczeń, zapasowe źródła wody i energii elektrycznej oraz uniemożliwia kontaktowania się ludzi po zabiegach z osobami i sprzętem (odzieżą) skażoną. Polowy punkt zabiegów sanitarnych organizowany bezpośrednio w terenie urządza się podobnie jak na bazie łaźni lub kąpieliska, z uwzględnieniem warunków i możliwości.

Zdolność przepustowa PZSan zależy od liczby natrysków w umywalni i odpowiedniej wielkości pomieszczeń całego kąpieliska. Orientacyjny czas trwania poszczególnych czynności zabiegowych przedstawia się następująco:

	Minuty
- wstępne odkażanie (dezaktywacja) odzieży zewnętrznej	3 - 4
- rozbieranie się, sortowanie odzieży	4 - 5
Nacieranie się (przed myciem)	2 - 3
- mydlenie się i mycie	10 - 15
- przegląd med. - sanitarny	4 - 8
- ubieranie się (kwitowanie pobrania rzeczy z depozytu)	6 - 7
Razem w granicy	20 - 40 minut

Jako średnią przepustowość przyjmuje się 8 - 10 osób na jeden natrysk na godzinę. Osoby ranne lub chore należy kierować do PPLek.

Sposób organizacji POTr zależy od posiadanych sił i środków: stanu liczbowego służby, liczby środków transportowych, ich rozmieszczenia w terenie oraz liczby myjni transportowych. Punkty te organizuje się na bazie zakładów pracy, przedsiębiorstw usługowych i gospodarki komunalnej, a w środowiskach wiejskich z równoczesnym wykorzystaniem istniejących urządzeń na terenie danego zakładu pracy czy gminy. Punkt odkażania transportu powinien składać się z trzech zasadniczych części:

1) części przeznaczonej do przyjmowania pojazdów skażonych, dokonywania kontroli stopnia skażenia oraz do ewentualnego wyładunku towarów skażonych,

2) części „brudnej” przeznaczonej do przeprowadzania dezaktywacji i odkażania transportu, w której rozmieszczone są myjki

3) części „czystej” przeznaczonej do kontroli i przyjmowania pojazdów po dokonanych zabiegach ich konserwacji i odbioru przez użytkowników.

Możliwości POTr uzależnione są od liczby stanowisk odkażania, średnio przyjmując, że jedno stanowisko będzie mogło obsłużyć w ciągu doby ok. 40 samochodów ciężarowych skażonych BST lub 25 ciężarowych skażonych substancjami promieniotwórczymi.

Prace związane z odkażaniem, dezaktywacją i dezynfekcją odzieży i środków ochronnych przeprowadza służba odkażania i dezaktywacji oddziału samoobrony w punkcie odkażania odzieży (POO). Punkt odkażania odzieży organizuje się na bazie istniejących urządzeń pralni mechanicznych, farbiarni i innych odpowiednio przygotowanych urządzeń. Punkt odkażania odzieży dzieli się na dwie części: „brudną” i „czystą”. W zależności od użytego środka (chemicznego, promieniotwórczego, biologicznego) sposoby odkażania będą różne. Możliwości punktu odkażania i dezaktywacji odzieży zależą od liczby i rodzaju maszyn i urządzeń. Czas odkażania odzieży załadowanej jednorazowo do urządzenia wynosi ok. 1 godziny.

Punkt zabiegów weterynaryjnych lokalizuje się z reguły poza obrębem rejonu skażonego (zakażonego). Pożądane jest, aby grunt na PZWet miał dobre właściwości filtrujące (był piaszczysty lub żwirowy), a sam plac znajdował się w pobliżu źródeł wody i miał dogodne drogi dojazdu o nawierzchni utwardzonej, łatwej do oczyszczenia, odkażenia i dezaktywacji. Zazwyczaj na plac zabiegów weterynaryjnych wybiera się miejsca położone wyżej. Powierzchnia PZWet powinna być ustalona zależnie od liczby zwierząt, które należy poddać zabiegom weterynaryjnym.

Punkt zabiegów weterynaryjnych ogradza się dookoła oraz kopie się rów głębokości 80 cm w odległości 6m od granicy ogrodzenia ze strony zewnętrznej. Punkt zabiegów weterynaryjnych dzieli się na część „brudną” i „czystą” , którą należy odpowiednio oznakować.

Całość PZWet powinna być tak usytuowana, ażeby zapewniała możliwość przeprowadzenia zabiegów weterynaryjnych systemem „potokowym”, przy czym na jednej części powinno się pomieścić nie mniej niż 5 szt. zwierząt.

Średnio jedno stanowisko pracy (jedna sekcja) w ciągu 1 godziny może przeprowadzić zabiegi weterynaryjne na 6-10 zwierzętach.

W miarę możliwości i potrzeb organizuje się ponadto punkty pomocy sanitarnej i punkty doraźnej opieki nad rannymi i poszkodowanymi.

Punkt pomocy sanitarnej organizowany jest w tych oddziałach samoobrony, gdzie nie planuje się punktu pomocy lekarskiej (brak lekarza). Obsługa punktu pomocy sanitarnej składa się z 2 - 5 osób. Na kierownika PPSan wyznacza się kwalifikowaną pielęgniarkę, sanitariuszkę lub osobę przeszkoloną pod względem medyczno - sanitarnym. Za planowanie, przygotowanie i zorganizowanie PPSan odpowiada szef służby medyczno - sanitarnej zakładowego lub terenowego oddziału samoobrony (ZGS , BGS).

Punkt doraźnej opieki nad rannymi i chorymi (PDO) jest to pomieszczenie wydzielone wraz z personelem, który może udzielić pierwszej pomocy sanitarnej w zakresie dozwolonym dla sanitariusza, pielęgniarki, położnej oraz doraźnie opiekować się rannymi i chorymi.

Planowaniem, organizacją i przygotowaniem punktów doraźnej opieki nad rannymi i chorymi zajmuje się szef służby medyczno - sanitarnej zakładowych lub terenowych formacji samoobronnych. Tworzone są one na bazie istniejących na terenie zakładu, gminy, wsi izb porodowych, punktów opatrunkowych lub odpowiednio dostosowanych pomieszczeń, budynków mieszkalnych, biurowych i usługowych.

Kierownikiem punktu doraźnej opieki może być felczer, pielęgniarka lob wyszkolony sanitariusz. W skład PDO wchodzą 1 - 3 osoby. Personel PDO podlega szefowi służby medyczno - sanitarnej ZOS, TOS.

---