Szkoła Aspirantów PSP

w Krakowie

Przedmiot: Taktyka działań ratowniczych

Temat: Działania jednostek Państwowej Straży Pożarnej podczas

katastrof budowlanych

Wykładowca: Wykonawca:

st. kpt. mgr inż. Drążek Marek sekc. Gozdek Grzegorz

Kraków 1999r

WSTĘP

W ostatnich latach niebezpieczeństwo katastrof budowlanych uległo zwiększeniu i nadal wzrasta, co związane jest ze starzeniem się budynków oddanych do użytku w okresie powojennym oraz katastrofalnym stanem instalacji podziemnych i wewnętrznych w budynkach, w tym szczególnie niebezpiecznych instalacji gazowych. Ustawy o ochronie przeciwpożarowej i Państwowej Straży Pożarnej nałożyły na Państwową Straż Pożarną nowe zadania z zakresu ratownictwa - między innymi likwidację skutków katastrof budowlanych oraz poszukiwanie osób zaginionych, zasypanych czy zagruzowanych.

Działania ratownicze jednostek Państwowej Straży Pożarnej podczas tego typu zdarzeń polegają na:

• ratowaniu ludzi z uszkodzonych budynków i innych obiektów poprzez odszukiwanie i wykonywanie odpowiednich dojść do zasypanych,

• zabezpieczeniu - w niezbędnym zakresie - budynków lub ich fragmentów grożących zawaleniem, stanowiących przeszkodę w dotarciu do zasypanych,

• prowadzeniu prac rozbiórkowych konstrukcji budowlanych,

• oddymianiu i przewietrzaniu budynków lub gruzowiska,

• rozcinaniu i rozginaniu konstrukcji,

• wypompowywaniu wody,

• lokalizacja - w niezbędnym zakresie - uszkodzeń sieci i urządzeń gospodarki komunalnej,

Najistotniejszym zadaniem jednostek Państwowej Straży Pożarnej w przypadku awarii i katastrof budowlanych jest ratowanie ludzi. Jak wykazuje praktyka niezwykle przydatne w poszukiwaniu zasypanych, zagruzowanych ludzi są specjalnie przeszkolone psy ratownicze. Bardzo dobre efekty w trakcie działań związanych z poszukiwaniem ludzi uzyskujemy wykorzystując łącznie psy ratownicze oraz kamery termowizyjne.

Państwowa Straż Pożarna wychodząc naprzeciw nowym zadaniom i oczekiwaniom zmieniła system kształcenia strażaków - ratowników. Z uwagi na różnorodność zdarzeń istnieje konieczność wszechstronnego przygotowania ratowników PSP do podejmowania skutecznych działań ratowniczych. Programy nauczania w szkołach pożarniczych uwzględniają tematykę z tego zakresu, między innymi zasady prowadzenia działań ratowniczych podczas zawałów i zasypów ziemnych.

Państwowa Straż Pożarna uważa za niezbędną podczas działań ratowniczych pomoc specjalistów z zakresu budownictwa, robót ziemnych i ratownictwa górniczego.

Działania ratownicze w trakcie likwidacji skutków katastrof budowlanych bardzo często zmuszają ratowników PSP do używania specjalistycznego sprzętu ratowniczego typu: żurawie ratownicze, samochody ratownictwa technicznego, kamery termowizyjne, aparaty elektroniczne wykrywające dźwięk itp.

1. KLASYFIKACJA PODSTAWOWYCH PRZYCZYN

AWARII I KATASTROF BUDOWLANYCH

Według badań polskich i szwajcarskich około 80% awarii budowlanych jest spowodowanych błędami ludzkimi. Można by określić przyczyny katastrof budowlanych jako: niedostateczny stan wiedzy projektanta, wykonawcy lub użytkownika oraz ich zaniedbania.

Tylko w 20% występowanie katastrof budowlanych jest spowodowane przyczynami niezależnymi od ludzi. Są to najczęściej przypadki nie związane z działalnością ludzi.

Głównymi przyczynami katastrof budowlanych są:

1. Błędy przy projektowaniu:

• Błędnie przyjęty model pracy konstrukcji

• Niedostateczna nośność

• Niedostateczna rysoodporność

• Wadliwie zaprojektowane połączenia

• Nieprawidłowo wykonany projekt adaptacji

2. Błędy w czasie wykonawstwa

• Realizacja niezgodna z dokumentacją techniczną

• Zła jakość materiałów , prefabrykatów

• Niewłaściwa technologia wykonania

3. Nieodpowiednie warunki eksploatacji:

• Realizacja niezgodna z dokumentacją techniczną

• Zła jakość materiałów , prefabrykatów

• Niewłaściwa technologia wykonania

4. Przypadki losowe:

• Wybuchy

• Pożary

• Wstrząsy sejsmiczne

• Huragany

2. DZIAŁANIA RATOWNICZE

2.1.Organizacja akcji oraz taktyka działań ratowniczych podczas awarii i katastrof budowlanych

Podstawowe działania jednostek PSP podczas awarii i katastrof budowlanych to:

1. lokalizacja oraz rozpoznanie dróg ewakuacyjnych i rejonu zniszczeń w celu podjęcia działań ratowniczych poprzez:

• odgruzowanie i otwarcie wejść głównych do budynków lub pomieszczeń,

• odgruzowanie wejść ewakuacyjnych i awaryjnych,

• przebicie elementów budowlanych ( ściany, stropy ),

2. odszukanie ofiar oraz wykonanie dojść w celu wydobycia poszkodowanych kierując się zasadą, że w pierwszej kolejności należy dotrzeć do osób zagrożonych przez:

• brak powietrza,

• zalanie wodą,

• ulatniający się gaz,

• porażenie prądem elektrycznym,

3. zabezpieczenie naruszonych konstrukcji grożących zawaleniem, stanowiących przeszkodę w dotarciu do zasypanych poprzez:

• zapewnienie stateczności rumowiska,

• zabezpieczenie metodami technicznymi (podstemplowanie, rozparcie, ściągnięcie),

• rozbiórkę uszkodzonych elementów,

4. lokalizacja uszkodzeń sieci i urządzeń gospodarki komunalnej w celu:

• określenia stopnia i rodzaju zagrożenia,

• oznakowania miejsca uszkodzenia,

• zabezpieczenia miejsca uszkodzenia,

• likwidacji zagrożenia.

2.2. Organizacja prowadzenia działań na miejscu zdarzenia

W większości przypadków działania ratownicze podczas awarii i katastrof budowlanych ze względu na swoją specyfikę wymagają działań prowadzonych w kilku kierunkach równocześnie.

Znajomość podstawowych zasad organizacji akcji ratowniczej pozwala na uniknięcie błędów w jej prowadzeniu mogących spowodować śmierć ratowanych osób lub ratowników oraz zapewnia sprawne wykonywanie działań ratowniczych. Podstawą bezpiecznej i skutecznej akcji jest właściwa jej organizacja.

W rejonie katastrofy należy wyodrębnić i oznakować strefę bezpośredniego zagrożenia, za którą uważa się obszar w którym ze względu na dotychczasowy rozwój sytuacji, może nastąpić zagrożenie do naruszonych konstrukcji lub rozszczelnie. sieci instalacji powstałych w wyniku zdarzenia.

Z powyższego wynikają następujące zalecenia organizacyjne:

• pojazdy ratownicze powinny być ustawione w odległości nie mniejszej niż ½ wysokości mogącej zawalić się budowli lub pełnej wysokości swobodnie stojących, sterczących elementów konstrukcji z uwzględnieniem kierunku wiatru (w miarę możliwości od strony zawietrznej)

• punkty pomocy medycznej i segregacji poszkodowanych oraz zabezpieczenia logistycznego, koncentracji odwodu taktycznego organizować poza strefą bezpośredniego zagrożenia.

• W strefę bezpośredniego zagrożenia wprowadzać tylko siły i środki niezbędne dla prawidłowego i środki niezbędne dla prawidłowego przebiegu działań, po uprzednim sprawdzeniu stanu konstrukcji.

• Przeprowadzić ewakuację ludzi, którzy nie zostali uwięzieni w gruzach lecz są kontuzjowani, usunąć ofiary śmiertelne znajdujące się na zewnątrz gruzowiska.

Jeżeli podczas organizacji działań ratowniczych występuje konieczność ewakuowania dużej liczby osób, niezbędne jest prowadzenie bieżącej ewidencji ewakuowanych. Należy pamiętać zorganizowaniu miejsca zastępczego pobytu dla tych osób.

Działania ratownicze w przypadku katastrof budowlanych są w większości działaniami długotrwałymi, w związku z tym wymagają odpowiedniego zabezpieczenia kwatermistrzowskiego także dla ratowników. Należy więc dążyć do szybkiej organizacji sztabu, w którego składzie będzie zespół zajmujący się tymi problemami.

2.3. Taktyka działań ratowniczych

Prawidłowo przeprowadzone rozpoznanie (oparte na maksymalnej ilości zebranych informacji), ma zasadniczy wpływ na skuteczność i prowadzenie działań. Na podstawie właściwego rozpoznania należy wypracować zamiar taktyczny, przyjmując zasadę, że pochopne działanie może doprowadzić do drastycznego pogorszenia sytuacji poszkodowanych i ratowników. W tej fazie niezbędne jest już uczestnictwo specjalistów z branży budowlanej, znających specyfikę projektową i wykonawczą danych rozwiązań konstrukcyjnych..

3. PODSTAWOWE RODZAJE ZAWAŁÓW I ZNISZCZEŃ BUDOWLI

Znajomość rodzaju zagruzowania charakterystycznego dla danej konstrukcji, znajomość miejsc, w których można znaleźć poszkodowanych oraz zasad i sposobów docierania do poszkodowanych w celu udzielenia im pomocy jest podstawowym obowiązkiem i warunkiem skutecznego działania jednostek ratownictwa technicznego.

Technologie i materiały stosowane przy wznoszeniu budynków mieszkalnych i obiektów budowlanych mają zasadniczy wpływ na to jakiego rodzaju zagruzowania powstaną w wyniku katastrofy.

Można wyróżnić następujące rodzaje zagruzowań:

• Stok (zawał pochyły),

• Zawał płaski (uwarstwienie),

• Pomieszczenie wypełnione,

• Pomieszczenie zsypane,

• Ruina brzegowa,

• Pomieszczenie uszkodzone,

• Stożek gruzowy (stos rumowiska),

STOK (zwał pochyły) - powstaje przy zniszczeniu jednej z podpór stropu w stosunku do drugiej lub po obsunięciu się jednej z podpór. W tym przypadku stropy układają się skośnie i są przeplatane gruzem ze ścian działowych i nośnych. Ten typ zawału najczęściej występuje w zniszczonych wielokondygnacyjnych budynkach murowanych o stropach żelbetowych prefabrykowanych, gęstożebrowych lub drewnianych.

Działania ratownicze w stoku powinny być zawsze prowadzone od górnych warstw zagruzowania wzdłuż lini stoku. Prace ratownicze przy odgruzowywaniu stoku mogą być wykonywane kilkoma metodami, a mianowicie poprzez:

• spychanie gruzu,

• podnoszenie elementów konstrukcji, które powodują stok,

• wykonywanie odkrywki w zawale.

Obowiązuje tu ścisła kolejność w zdejmowaniu poszczególnych warstw zagruzowania.

ODKRYWKĄ- nazywamy usunięcie gruzu w miejscu planowego przebicia w celu odsłonięcia konstrukcji stropu lub ściany zewnętrznej budynku oraz umożliwienia dojścia do rodzimego gruntu.

ZAWAŁ PŁASKI (uwarstwienie) - występuje przy całkowitym zniszczeniu ścian nośnych oraz działowych w budynkach murowanych i w budynkach wznoszonych metodą przemysłową o poprzecznym układzie ścian nośnych i mocnej konstrukcji stropów. Cechą charakterystyczną tego typu zawału jest ułożenie się stopów jeden na drugim, przeplatane są one gruzem powstałym ze zniszczenia ścian nośnych i działowych w przypadku budynków murowanych.

W przypadku konstrukcji prefabrykowanych w zawale występuje wiele zachowanych elementów niekiedy rozpartych o siebie nawzajem tworzących różne konfiguracje. Utworzony w ten sposób zawał ma wiele miejsc pustych. Może także posiadać wiele zachowanych pomieszczeń, przeważnie w niższych kondygnacjach i piwnicach. Te wolne przestrzenie powinny być celem penetracji ekip ratowniczych, ponieważ tylko tam mogą znajdować się żywi ludzie.

POMIESZCZENIA WYPEŁNIONE - powstają w przypadku złamania lub wgniecenia (przebicia) stropów niższych kondygnacji przez spadający gruz i elementy konstrukcyjne zniszczonych kondygnacji położonych wyżej. W większości są to pomieszczenia piwniczne i pierwszych kondygnacji. Proces zagruzowania może przebiegać w dwóch wariantach, tzn. może wystąpić całkowite lub częściowe wypełnienie pomieszczenia. Ten ostatni przypadek ma miejsce wtedy, gdy elementy konstrukcyjne (płyty, belki) spadając opierają się częściowo o ściany tworząc jakby stok wewnętrzny. W niektórych przypadkach, szczególnie w budynkach murowanych stopy łamią się w środku rozpiętości w kształcie litery V. Ten typ zagruzowania stwarza pewne możliwości przeżycia ludzi ze względu na wytworzenie się pustych przestrzeni w strefie przyściennej. W przypadku pełnego wypełnienia pomieszczenia prawdopodobieństwo znalezienia ludzi żywych jest bardzo małe.

POMIESZCZENIE ZASYPANE - ten rodzaj zagruzowania występuje w przypadku gdy gruz i elementy konstrukcyjne budowli ułożą się na stropie kondygnacji niższej lub piwnicy. Powstaje ono w różnych rodzajach konstrukcji, ale najczęściej w przypadkach, gdy wcześniej zastosowano specjalne wzmocnienia stropów danej kondygnacji np. ze względu na zwiększenie obciążeń użytkowych tej kondygnacji. Mogą one także wystąpić w przypadku budowli specjalnego przeznaczenia typu: schron, ukrycia dla ludności.

RUINA BRZEGOWA - powstaje w wyniku zniszczenia części ścian zewnętrznych budynku. Występuje w budynkach szkieletowych, żelbetowych oraz w konstrukcjach stalowych i murowanych. W związku ze zniszczeniem części ścian dochodzi do zawalenia się stropów wspartych na zniszczonych ścianach. W zależności od przyczyny gruz może się układać w różny sposób na stropach dolnych kondygnacji, tworząc różnego rodzaju zagrożenia. Pozostała część budynku w zasadzie zachowuje stateczność i w przyszłości będzie wymagała naprawy. Zazwyczaj uszkodzeniu ulegają tu piony komunikacyjne i ściany osłonowe. Akcja ratownicza w tym przypadku polegać będzie na przedostaniu się do poszkodowanych przez przyległe pomieszczenia lub innymi sposobami w zależności od stanu jaki zaistniał na miejscu zdarzenia i sytuacji zasypanych. Przy ruinach brzegowych można w pełnym zakresie stosować sprzęt ciężki. Usuwanie gruzu zalegającego przy budynku zalecane jest wtedy, gdy utrudnione jest manewrowanie siłami ratowniczymi.

POMIESZCZENIE USZKODZONE - występuje wtedy, gdy zniszczenia nie mają większego wpływu na stateczność konstrukcji budynku.

Wystąpić tu mogą uszkodzenia takich elementów jak:

• częściowe ścian,

• powierzchniowe stropów,

• klatki schodowej,

• wyrwanie stolarki drzwiowej i okiennej.

Stan taki może powstać w każdym budynku niezależnie od rodzaju konstrukcji. Budynek po niewielkim remoncie będzie nadawał się do użytkowania Z tak uszkodzonej budowli ludzie wydostają w zasadzie sami. Czasami jednak może wystąpić konieczność zabezpieczenia konstrukcji poprzez stęplowanie, rozparcie lub inny rodzaj wzmocnienia tymczasowego oraz zorganizowanie ewakuacji przy pomocy środków będących w wyposażeniu jednostek ratowniczych.

STOŻEK GRUZOWY (stos rumowiska) - powstaje przy zniszczeniu wolno stojących budynków zazwyczaj wykonanych w technologii tradycyjnej (murowanych), może także wystąpić w przypadku budynków wznoszonych metodami przemysłowymi. W tego typu ruinie można wyodrębnić kilka rodzajów zagruzowania, tzn. zawał pochyły, pomieszczenie wypełnione, zawał płaski co uzależnione jest od rodzaju oraz siły czynnika destrukcyjnego.

Jest to jeden z najtrudniejszych zawałów i prawdopodobieństwo znalezienia ludzi żywych jest bardzo małe. Jednak nie można całkowicie wykluczyć możliwości przeżycia ludzi w rumowisku, szczególnie w dolnych jego partiach lub w pomieszczeniach o specjalnie wzmocnionej konstrukcji. Ten typ zagruzowania, ze względu na swoją specyfikę wymaga dużej koncentracji sił i środków podmiotów ratowniczych na miejscu działań.

4. ZAGROŻENIA POWSTAŁE OD INSTALACJI I SIECI ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W REJONIE KATASTROFY BUDOWLANEJ

Nieodłącznym wyposażeniem budynków są wszelkiego rodzaju instalacje i sieci począwszy od elektrycznej, wodnej kanalizacyjnej i ciepłowniczej kończąc na gazowej.

Podczas uszkodzenia konstrukcji budynku następuje automatyczne uszkodzenie każdej z wyżej wymienionych rodzajów instalacji. Jest to bardzo poważny problem ze względu na sam sposób prowadzenia działań ratowniczych oraz bezpieczeństwo ratowanych i ratowników. Każdy z tych rodzajów instalacji może dodatkowo utrudniać działania i stwarzać określone zagrożenia:

• instalacja elektryczna może powodować porażenia ofiar katastrofy oraz ratowników, dodatkowo może inicjować zapalenie się materiałów a w połączeniu z ulatniającym się gazem wybuchy,

• instalacja wodociągowa stwarza zagrożenie zatopienia ofiar katastrofy znajdujących się w niższych częściach budynku oraz utratę stabilności niektórych elementów rumowiska (np. na skutek rozmiękania gruntu),

• instalacja kanalizacyjna, ze względu na swoją specyfikę bezpośrednio stwarza mniejsze zagrożenie niż inne rodzaje instalacji, gdyż w przekrojach przewodu nie występuje ciągły przepływ. Może ona być wykorzystywana do przesyłania powietrza osobom zagrożonym jego brakiem,

• instalacja ciepłownicza stwarza zagrożenie podobne jak instalacje wodne, szczególnie w okresach grzewczych,

• instalacja gazowa jest jedną z najbardziej niebezpiecznych, gdyż jej rozszczelnienie i uszkodzenie bezpośrednio stwarza zagrożenie wybuchu oraz dodatkowo może powodować zatrucia ofiar.

Zapobieganie zagrożeniu wynikającemu z uszkodzenia instalacji w czasie awarii i katastrof budowlanych powinna być jednym z podstawowych problemów organizacji akcji ratowniczych.

5. METODY I SPOSOBY LOKALIZACJI ZASYPANYCH LUDZI

Wykrycie zasypanych osób jest jednym z najtrudniejszych zadań stojących przed ratownikami podczas katastrof budowlanych. W wielu przypadkach trudność polega na braku specjalistycznego sprzętu, służącego do bezpośredniego rozpoznania ratowniczego.

Istnieje kilka sposobów lokalizacji i nawiązania kontaktów z osobami uwięzionymi w gruzowisku, należy tutaj wymienić następujące z nich:

• przeprowadzenie wywiadu z naocznymi świadkami zdarzenia w celu ustalenia w przybliżeniu miejsc pobytu ludzi,

• nawoływanie, pukanie w elementy przenoszące dźwięk (np. rury wodociągowe),

• przeszukanie obiektu przez specjalnie do tego tresowane psy,

• wykorzystywani specjalistycznej aparatury nasłuchowej (akustycznej i elektronicznej)

• wykorzystywanie kamer termowizyjnych.

Wykrywanie osób przytomnych znajdujących się na niewielkich głębokościach odbywa się zazwyczaj za pomocą słuchu. Jednak w większości przypadków konieczne jest użycie aparatury technicznej, która wspomaga proces nasłuchu.

Jednym z takich aparatów jest idykator akustyczny składający się z:

• odbiornika sygnałów wraz z czujnikiem elektroakustycznym,

• słuchawek,

• przystawki spągowo - ociosowej,

• przystawki szczelinowej,

Podczas nasłuchu wymagane jest zachowanie ciszy w promieniu co najmniej 20m od prowadzącego nasłuch.

Wykorzystywane są także tzw. Detektory życia (Life Detector) pozwalające na poszukiwanie zasypanych ludzi jeżeli dają oni jeszcze oznaki życia. Charakteryzują się dużą czułością i selektywnością.

6. METODY WYKONYWANIA DOJŚĆ DO ZASYPANYCH I UWIĘZIONYCH OFIAR KATASTROFY

6.1. Zestawienie wariantów wykonywania dojść

Istnieje kilka możliwości dotarcia do zagrożonych ofiar katastrofy. Należy przeanalizować następujące warianty:

• odgruzowanie i otwarcie drzwi głównych do budynku,

• odgruzowanie wyjść zapasowych, wykonanie dojścia przez przyległe pomieszczenia,

• przebicie ścian budowli,

• przebicie stropów budowli,

• wykonanie chodnika w stosie rumowiska,

• wykonanie wykopu lub podkopu i następnie przebicie elementu budowli,

• w szczególnych przypadkach użycie materiałów wybuchowych.

6.2. Sposoby dostarczania powietrza uwięzionym w zniszczonej budowli

Problem dostarczania powietrza zasypanym ofiarom katastrofy jest bardzo istotny podczas organizacji akcji ratowniczej. Ludzie znajdujący się w małych przestrzeniach bardzo szybko zużywają zawarte tam powietrze i aby akcja mogła zakończyć się powodzeniem istotne jest rozwiązanie tego problemu.

W takiej sytuacji akcja powinna być przeprowadzona dwukierunkowo, a mianowicie należy podjąć działania zmierzające do wykonania dojścia do ofiar i jednocześnie podjąć czynności prowadzące do podawania powietrza zasypanym.

Podawanie powietrza może być realizowane poprzez:

• różnego typu przewody wentylacyjne, które zostały zachowane w ruinach zniszczonego budynku,

• podawanie powietrza do przewodów wodociągowych i kanalizacyjnych pod warunkiem, że nie ma w nich wody i w przypadku, gdy porozumiemy się z poszkodowanymi, aby odkręcili kurki czerpalne,

• wykonywanie przebić i odwiertów w stropach i ścianach

Do dostarczenia powietrza można wykorzystać następujące urządzenia:

• sprężarki,

• miechy ręczne,

• urządzenia pneumatyczne (po demontażu końcówki roboczej),

• wentylatory,

• butle ze sprężonym powietrzem.

Dostarczanie powietrza nie powinno docierać do poszkodowanych zbyt gwałtownie oraz nie powinno wytwarzać nadciśnienia w pomieszczeniach szczelnie zamkniętych.

7.EWAKUACJA LUDZI Z USZKODZONYCH BUDYNKÓW

7.1. Sposoby ewakuacji ludzi

Ewakuacja ludzi znajdujących się w zagrożonych obiektach powinna być jedną z pierwszych czynności podejmowanych podczas akcji. Mogą tutaj wystąpić różne trudności i zagrożenia, w zależności od stopnia skomplikowania sytuacji.

Należy rozważyć następujące sposoby ewakuowania poszkodowanych:

• wykorzystanie częściowo zachowanych pionów komunikacyjnych (klatki schodowe, szyby windowe),

• ewakuacja z balkonów i przez otwory okienne,

• zastosowanie do ewakuacji przebić w stropach,

• ewakuacja przy zastosowaniu śmigłowców.

Wybór metody zależy oczywiście od sytuacji na miejscu zdarzenia, liczby poszkodowanych, ich stanu zdrowia oraz sił i środków będących w dyspozycji dowodzącego.

7.2. Zasady bezpieczeństwa podczas ewakuacji z uszkodzonych budynków

Przy prowadzeniu ewakuacji należy wziąć pod uwagę następujące warunki bezpieczeństwa:

• nie wolno opierać drabin, zakładać worów ratowniczych oraz innych urządzeń na osłabione i naruszone konstrukcje,

• w miarę możliwości ewakuację prowadzić od strony nawietrznej,

• nie dopuszczać do gromadzenia się ludzi na naruszonych konstrukcjach,

• zminimalizować zagrożenie mogące powstać od instalacji i sieci poprzez ich odłączenie,

• w miejsca zagrożone runięciem konstrukcji można wprowadzać ludzi dopiero po zabezpieczeniu konstrukcji,

• ratownicy narażeni na upadek z wysokości powinni posiadać zabezpieczenie w postaci linki zamocowanej do pasa, która umożliwia w razie konieczności podpięcie się ratownika do stałego elementu budowli.

• szczególną ostrożność należy zachować podczas ewakuacji przy użyciu śmigłowców.

7.3. Zabezpieczenie uszkodzonych elementów i budynków

Naruszone konstrukcje budowlane stwarzają zagrożenie dla bezpieczeństwa prowadzonych działań, dlatego znajomość podstawowych sposobów i metod zabezpieczeń jest jednym z warunków skuteczności działań.

Zabezpieczanie uszkodzonych elementów i budynków ma na celu :

• umożliwić ratownikom bezpieczne dotarcie do poszkodowanych i zasypanych

• pozwolić na bezpieczną ewakuację z rejonu katastrofy

• zabezpieczać przejściu budowli z uszkodzenia lokalnego do katastrofy lawinowej

Podstawowymi materiałami używanymi do doraźnych zabezpieczeń są: drewno i stal

Sposoby wzmacniania:

a) zastosowanie konstrukcji odciążających uszkodzony element

b) wzmocnienie przez zwiększenie nośności uszkodzonego elementu

c) wzmocnienie bez zmiany schematu konstrukcyjnego (obejmy)

d)wzmocnienie ze zmianą schematu konstrukcyjnego

• podpory pionowe (stemple)

• podpory ukośne (zastrzały)

• podpory wiszące (rozpórki)

e) obejmy

f) ściągi

W sytuacji gdy uszkodzone fragmenty budowli nie nadają się do zabezpieczenia, istnieje zagrożenie ponownego runięcia oraz w przypadku gdy nie występuje możliwość swobodnego wyburzenia należy zastosować rozbiórkę

Prace rozbiórkowe rozpoczynamy od góry i prowadzimy w taki sposób by stopniowo zmniejszać obciążenia, powodując również pożądane przemieszczenia środka konstrukcji, części obiektu lub całego budynku.

1

17

---