PRACA ZALICZENIOWA
Z TAKTYKI DZIAŁAŃ RATOWNICZYCH
TEMAT: Rodzaje zawałów i zniszczeń budowli oraz metody wykonywania dojść do uwięzionych i zasypanych ofiar katastrofy.
Wykonali:
Rolek Grzegorz
Roszkowski Roman
Sopicki Łukasz
Serafin Wiktor
Kraków 1998
Katastrofa budowlana
Katastrofą budowlaną jest gwałtowne zniszczenie wykonywanego albo istniejącego obiektu lub jego części, a także konstrukcyjnych elementów rusztowań, ścianek i obudowy wykopów.
Katastrofą budowlaną nie jest uszkodzenie elementu wbudowanego w obiekt budowlany kwalifikujący się do naprawy
lub wymiany, awarie urządzeń budowlanych terenowych, awarie instalacji.
Do podstawowych zadań PSP podczas katastrof budowlanych należy:
Rozpoznanie dróg ewakuacyjnych i rejonu zniszczeń.
Odszukiwanie i wykonywanie dojść do zawalonych budynków
i innych obiektów w celu wydobycia uwięzionych w zwałach ludzi.
Zabezpieczenie w niezbędnym zakresie budynków
lub ich fragmentów grożących zawaleniem, stanowiących przeszkodę w dotarciu do zasypanych i niebezpieczeństwo
dla ratowników.
Lokalizowanie w niezbędnym zakresie uszkodzeń sieci i urządzeń gospodarki komunalnej.
Ogólna charakterystyka zniszczeń obiektów budowlanych
Stopień i rodzaj zniszczenia obiektów budowlanych uwarunkowany jest rodzajem materiałów i technologii stosowanych
w budownictwie.
W budowlach stalowych w zależności od nasilenia czynnika destrukcyjnego może wystąpić zawalenie się całej konstrukcji
lub znaczne odkształcenie poszczególnych elementów z zachowaniem całości konstrukcji.
Budowle z elementów prefabrykowanych mogą utracić sztywność w połączeniach i usztywnieniach lecz osuwając się
lub przemieszczając tworzą przestrzenne komory wewnętrzne powstałe w wyniku rozpierania się elementów ułożonych prostopadle do siebie. Większość elementów może być popękana, lecz zachowuje swoje pierwotne kształty.
Budowle murowane ulegają zniszczeniu w skutek uszkodzenia ścian i filarów nośnych i tworzą zagruzowanie składające się
z uwarstwienia elementów stropowych oraz fragmentów murów
i gruzu ze ścian.
Budowle żelbetowe monolityczne charakteryzują się dużą sztywnością w połączeniach konstrukcyjnych i są dość odporne
na działanie sił poziomych. Częstym przypadkiem jest tu uszkodzenie w postaci utraty stateczności całego budynku.
Znajomość rodzaju zagruzowania charakterystycznego dla danej konstrukcji, znajomość miejsc, w których można znaleźć poszkodowanych oraz zasad i sposobów docierania
do poszkodowanych w celu udzielenia im pomocy jest podstawowym obowiązkiem i warunkiem skutecznego działania jednostek ratownictwa technicznego.
Rodzaje zagruzowań
Technologie i materiały stosowane przy wznoszeniu budynków mieszkalnych i obiektów budowlanych mają zasadniczy wpływ
na to jakiego rodzaju zagruzowania powstaną w wyniku katastrofy.
Można wyróżnić następujące rodzaje zagruzowań:
Stok (zawał pochyły) - powstaje przy zniszczeniu jednej z podpór stropu w stosunku do drugiej lub po obsunięciu się jednej z podpór. W tym przypadku stropy układają się skośnie i są przeplatane gruzem ze ścian działowych i nośnych. Ten typ zawału najczęściej występuje w zniszczonych wielokondygnacyjnych budynkach murowanych o stropach żelbetowych prefabrykowanych, gęstożebrowych lub drewnianych.
Zawał płaski (uwarstwienie) - występuje przy całkowitym zniszczeniu ścian nośnych oraz działowych w budynkach murowanych i w budynkach wznoszonych metodą przemysłową
o poprzecznym układzie ścian nośnych i mocnej konstrukcji stropów. Cechą charakterystyczną tego typu zawału jest ułożenie się stropów jeden na drugim, przeplatane są one gruzem powstałym ze zniszczenia ścian nośnych i działowych w przypadku budynków murowanych.
Pomieszczenie wypełnione - powstają w przypadku złamania
lub wgniecenia stropów niższych kondygnacji przez spadający gruz i elementy konstrukcyjne zniszczonych kondygnacji położonych wyżej. Proces zagruzowania może przebiegać w dwóch wariantach, to znaczy może wystąpić całkowite lub częściowe wypełnienie pomieszczenia. Ten ostatni typ ma miejsce wtedy, gdy elementy konstrukcyjne spadając opierają się częściowo o ściany tworząc jakby stok wewnętrzny. W niektórych przypadkach, szczególnie
w budynkach murowanych stropy łamią się w środku rozpiętości
w kształcie litery V. Ten typ zagruzowania stwarza pewne możliwości przeżycia ludzi ze względu na wytworzenie się pustych przestrzeni w strefie przyściennej. W przypadku pełnego wypełnienia pomieszczenia prawdopodobieństwo znalezienia ludzi żywych jest bardzo małe.
Pomieszczenie zasypane - ten rodzaj zagruzowania występuje
w przypadku gdy gruz i elementy konstrukcyjne budowli ułożą się na stropie kondygnacji niższej lub piwnicy. Powstaje ono
w różnych rodzajach konstrukcji, ale najczęściej w przypadkach, gdy wcześniej zastosowano specjalne wzmocnienia stropów danej kondygnacji np. ze względu na zwiększenie obciążeń użytkowych tej kondygnacji. Mogą one także wystąpić w przypadku budowli specjalnego przeznaczenia typu: schron, ukrycia dla ludności.
Ruina brzegowa - powstaje w wyniku zniszczenia części ścian zewnętrznych budynku. Występuje w budynkach szkieletowych, żelbetowych oraz w konstrukcjach stalowych i murowanych.
W związku ze zniszczeniem części ścian dochodzi do zawalenia się stropów wspartych na zniszczonych ścianach. W zależności
od przyczyny gruz może się układać w różny sposób na stropach dolnych kondygnacji, tworząc różnego rodzaju zagrożenia. Pozostała część budynku w zasadzie zachowuje stateczność. Zazwyczaj uszkodzeniu ulegają tu piony komunikacyjne i ściany osłonowe.
Pomieszczenie uszkodzone - występuje wtedy, gdy zniszczenia nie mają większego wpływu na stateczność konstrukcji budynku. Wystąpić tu mogą uszkodzenia takich elementów jak: częściowe ścian, powierzchniowe stropów, klatki schodowej, wyrwanie stolarki drzwiowej i okiennej. Stan taki może powstać w każdym budynku niezależnie od rodzaju konstrukcji.
Stożek gruzowy (stos rumowiska) - powstaje przy zniszczeniu wolno stojących budynków zazwyczaj wykonanych w technologii tradycyjnej, może także wystąpić w przypadku budynków wznoszonych metodami przemysłowymi. W tego typu ruinie można wyodrębnić kilka rodzajów zagruzowania, tzn. zawał pochyły, pomieszczenie wypełnione, zawał płaski, co uzależnione jest od rodzaju oraz siły czynnika destrukcyjnego. Jest to jeden
z najtrudniejszych zawałów i prawdopodobieństwo znalezienia ludzi żywych jest bardzo małe.
Warianty wykonywania dojść:
Odgruzowanie i otwarcie drzwi głównych do budynku,
Odgruzowanie wyjść zapasowych,
Wykonanie dojścia przez przyległe pomieszczenia,
Przebicie ścian budowli,
Przebicie stropów budowli,
Wykonanie chodnika w stosie rumowiska,
Wykonanie wykopu lub podkopu i następnie przebicie elementu budowli,
W szczególnych wypadkach użycie materiałów wybuchowych.
Wybór wariantu wykonania dojścia zależy od:
rodzaju zagruzowania,
jego grubości,
rodzaju konstrukcji,
materiałów użytych do budowy.
Jako naczelną zasadę podczas wykonywania dojść należy przyjąć, że dojście musi być wykonane w jak najkrótszym czasie i przy minimalnym zaangażowaniu sił i środków.
Metody wykonywania dojść
Przebicie w ścianach -niewłaściwa lokalizacja przebicia może doprowadzić do dodatkowego osłabienia konstrukcji, w której i tak
w wyniku katastrofy doszło do zmian warunków nośności
i sztywności nieprzewidzianych w projekcie. Przebicie w ścianach nośnych powinno być lokalizowane w miejscach nie będących bezpośrednim podparciem elementów konstrukcyjnych stropu. Kształt przebicia może być różny i zależy od materiału z jakiego została wykonana ściana. Wykonuje się go na wysokości około 30-50 cm
od podłoża. Optymalne wymiary otworu to 70-80 cm szerokości przy podstawie i 80-100 cm wysokości.
Technika wykonania przebicia jest następująca: w pierwszej kolejności należy wykonać możliwie jak najszybciej mały otwór przez całą grubość przegrody. Konieczny jest on do nawiązania kontaktu
z zasypanymi i przeprowadzenie z nimi wywiadu, co do liczby, stanu
i potrzeb. Następnie otwór powiększyć i podać przez niego potrzebną ilość powietrza, wody i lekarstw. Po zapewnieniu tych środków otwór należy poszerzyć do wymiarów wcześniej podanych.
Przebicie przez strop - jest to otwór o wymiarach 60 x 80 cm, zlokalizowane w miejscach występowania najmniejszych momentów zginających, a jednocześnie wymagających najmniejszych nakładów pracy. W tym celu należy wybrać miejsce, gdzie gruz ułożył się najcieńszą warstwą i gdzie prace nad wykonaniem odkrywki będą najłatwiejsze.
Miejsca te zależą od rodzaju konstrukcji:
W stropach prefabrykowanych:
płaskich tymi miejscami są połączenia dwóch płyt w odległości 10-20 cm od punktu podparcia,
korytkowych miejscem na przebicie jest miejsce na płycie równoległe do krótszego boku płyty.
W stropach żebrowych najwłaściwsze miejsce przebicia
to fragment wypełnienia pustakami stropu pomiędzy belkami nośnymi ( w dowolnym miejscu rozpiętości stropu).
W stopach gęstożebrowych rozstaw belek nośnych odpowiada szerokości pustaka wypełniającego, a więc jest niewielki. Konieczne jest wówczas przecięcie żebra stropu. Z tego wynika,
że miejsce przebicia powinno być zlokalizowane w strefie przypodporowej, to znaczy 20-30 cm od podpory.
W stropach żelbetowych krzyżowo zbrojonych, ze względu
na rozkład zbrojenia (w narożnikach występuje dodatkowe zbrojenie mające przeciwdziałać efektom występowania sił ścinających), miejscem tym jest 1/3 rozpiętości krótszego boku, 20-30 cm
od miejsca podparcia płyty.
W sklepieniu najwłaściwsze miejsce znajduje się przy jego zworniku.
Wszelkiego typu przebicia w stropach należy wykonywać ostrożnie i o możliwie małych wymiarach, ponieważ przecinanie belek, zbrojenia itp. może osłabić strop do tego stopnia, że ulegnie
on zniszczeniu.
Wykonywanie wykopów w gruncie
W przypadku kiedy ludzie zostają uwięzieni w dolnych partiach budynku poniżej poziomu gruntu, a ilość i typ zagruzowania przyjął rozmiary wymagające dużych nakładów robocizny i czasu, należy rozważyć możliwość wykonania wykopu przy ścianach budowli
( w przypadku niewielkiego zagruzowania terenu przyległego
do budynku).
Można wyróżnić następujące rodzaje wykopów:
wąskoprzestrzenne,
szerokoprzestrzenne,
mieszane.
Wybór rodzaju wykopu zależy od sytuacji na miejscu działań
i spoistości gruntu. W przypadku gdy możemy wykorzystać sprzęt ciężki a szczególnie koparki, najkorzystniejszy wariant to wykonanie wykopu szerokoprzestrzennego. Sposób ten nie wymaga zabezpieczenia ścian wykopu, co zmniejsz czas wykonania dojścia.
Jeżeli wybierzemy wykop wąskoprzestrzenny, to trzeba liczyć się z koniecznością zabezpieczenia ścian wykopu za pomocą różnego typu szalunków. W pierwszym etapie działania należy wykonać odkrywkę w miejscu przewidywanego wykopu oraz w miejscu manewrowania sprzętu. Po dostaniu się do gruntu wykonuje się wykop właściwy. Jeżeli głębokość, na której ma być wykonane przebicie jest niewielka tzn. do 2,5 m można na zabezpieczenie ścian stosować elementy znajdujące się na miejscu. Mogą to być różnego typu części stolarki budowlanej, oraz elementy metalowe, których duża ilość może się znajdować w rumowisku.
Przy wykonywaniu wykopu należy pamiętać aby nie odsłaniać fundamentów na długość ponad 1 m, gdyż to doprowadzić
do naruszenia stateczności i ścian budynku.
Wykonanie chodnika w stosie rumowiska
W niektórych sytuacjach w wyniku zniszczenia budynków wznoszonych metodami przemysłowymi, może powstać stos rumowiska, który przyjmie postać ażurową. W tym przypadku należy zastanowić się nad wykorzystaniem pustek utworzonych przez rozpierające się elementy w celu wykonania dojścia
do poszkodowanych. Przy wykorzystaniu tej metody należy zwrócić uwagę na zachowanie stateczności rumowiska. Elementy będące
na drodze chodnika zabezpieczyć przez podklinowanie, rozparcie, podstemplowanie. Rozmiary i kąt nachylenia chodnika powinien umożliwić wydobycie poszkodowanych za pomocą prowizorycznych noszy.
Wykonywanie podkopów w gruncie
Podkop ma umożliwić dotarcie ratowników do zewnętrznej ściany budowli, nawiązanie kontaktu z zasypanymi oraz przebicie ściany i wydobycie ludzi z zagruzowanych pomieszczeń.
Zastosowanie podkopów jako metody dojścia
do poszkodowanych wystąpi w przypadku dużego zagruzowania stropów piwnicznych oraz powstania skomplikowanego typu zagruzowania terenu przyległego do budynku. Technika wykonywania podkopu jest dość trudna ze względu na to, że przekroje chodników są stosunkowo małe, tzn. 80x100 cm. Ogranicza to
w znacznym stopniu swobodę działań. Należy liczyć się także
z koniecznością szalowania i zabezpieczania podkopu. Ma ono chronić przed zasypaniem w czasie prac jak i wydobycia poszkodowanych. Istnieje także możliwość napotkania w gruncie różnego typu przewodów instalacji i sieci gospodarki komunalnej.
Podkopy ze względu na sposób wykonania można podzielić na:
podkopy ukośne (chodniki pochyłe),
podkopy poziome,
podkopy poziome z szybikiem.
Wybór rodzaju podkopu zależy od warunków terenowych
i usytuowania budowli. Należy dążyć do takiej lokalizacji wejścia
do podkopu, aby było ono jak najbliżej ściany, w której ma być wykonane przebicie. Przed wyborem miejsca wykonania podkopu należy ustalić gdzie i jakie przebiegają przewody i sieci, jaki rodzaj gruntu stanowi otoczenie zasypanego pomieszczenia oraz jakie mogą wystąpić utrudnienia i niebezpieczeństwa podczas działań.
Można wyróżnić następujące rodzaje obudów stosowanych podczas wykonywania podkopów w celu ich ochrony:
ażurową, stosowaną w gruntach spoistych,
szczelną z zastosowaniem ram rozporowych, używaną w gruntach sypkich,
ramową ciągłą z okrąglaków o średnicy 10 - 12 cm, kantówek
o przekroju 8x8 cm lub bali grubości 5 cm (stosowana bywa
we wszystkich rodzajach gruntów).
PODKOP POZIOMY Z SZYBIKIEM - po wybraniu miejsca,
w którym ma być wykonany wykop należy wybrać miejsce usytuowania szybika i oś podkopu. Dla skrócenia długości chodnika jego oś powinna być prostopadła do ściany budynku. Odkrywka powinna mieć wymiary pozwalające manewrować sprzętem.
Szybem nazywamy pionowy wykop o przekroju kwadratowym 130x130 cm lub 120x140 cm, z którego ściany równoległej do ściany budowli, bliższej budowli, rozpoczyna się drążenie chodnika poziomego.
Przed przystąpieniem do kopania szybu należy przygotować materiały do wykonywania szalowania. Wykop szybu wykonuje się zazwyczaj sposobem ręcznym przy użyciu szpadli, łomów
oraz sprzętu pomocniczego do odspajania gruntu.
Sposób wykonania szybu z obudową
W gruntach mało spoistych konieczne jest wykonanie szalowania pełnego, natomiast w gruntach spoistych można wykonać szalowanie ażurowe, które przyspiesza wykonanie szybu. Jeżeli występuje konieczność wykonania szalowania pełnego z desek
to proces wykonania szybu powinien przebiegać w sposób następujący:
wykonać wykop w gruncie na głębokość ok. 30 - 50 cm, na dnie wykopu ułożyć pierwszą ramę rozporową;
pomiędzy ramę a ścianę wykopu wbić w grunt deski stanowiące szalowanie bocznych ścian wykopu;
deski należy wbijać sukcesywnie wraz z pogłębianiem szybu.
Podczas wykonywania szybu należy zwrócić uwagę
na prawidłowe zabezpieczenie wykopu ramami oporowymi. Mają one za zadanie utrzymywanie i niedopuszczenie do przesunięcia się ścian do wnętrza wykopu.
Przy wykonywaniu szybika dopuszczalny jest brak szalowania jednej ściany, w której wykonany będzie chodnik. Po zejściu
na żądaną głębokość należy rozpocząć wykonywanie chodnika. Cały cykl wykonawczy można podzielić na następujące etapy:
założenie ramy oporowej,
wbicie szalowania,
wybranie urobku.
Drążenie chodnika rozpoczyna się od wykonania wnęki
o głębokości 40 - 50 cm, w której należy ustawić pierwszą ramę oporową. Należy ją zamontować do ścian oraz podłogi podkopu. Po ustawieniu ramy między ścianę chodnika a ramę wbija się deski
o długości 110 - 120 cm, które powinny być na wbijanym końcu zaostrzone. Po wbiciu desek należy wybrać ziemię na głębokość
80 - 90 cm, tzn. tak aby deski były dostatecznie utwierdzone
w gruncie, co stanowi drugi punkt podparcia. Jest to jeden cykl roboczy, który zostaje kolejno powtarzany, czyli należy wstawić następną ramę, wbić deski i wynieść urobek.
Szczególną uwagę należy zwrócić na sam moment dojścia
do ściany pomieszczenia zasypanego. Jeżeli podczas wbijania ostatniej partii desek stwierdzimy, że dotarliśmy do ściany należy tutaj ocenić na jaką głębokość zagłębiły się deski poza ostatnią ramę oporową. Gdy długość ta wynosi ok. ½ długości początkowej, to po dojściu
do ściany nie jest wymagane zakładanie ramy oporowej. W przypadku gdy ta długość jest większa należy zamontować ostatnią ramę oporową.
W końcowym etapie podejścia, dla poprawy wygody prac należy pogłębić uskokiem dno podkopu o około 50 cm. Stwarza
to możliwość przyjęcia pozycji pozwalającej na wykonywanie przebicia w ścianie, ułatwia wyprowadzenie osób uwięzionych. Dodatkowo uskok ten stanowi miejsce składowania gruzu powstającego podczas wykonywania przebicia.
PODKOP POZIOMY (TUNEL) - ten rodzaj podkopu może być stosowany wówczas, gdy uszkodzony budynek znajduje się
na wzniesieniu. Przed rozpoczęciem drążenia tunelu należy zorientować się czy nie istnieje możliwość wykonania rowu w nasypie w celu zbliżenia się do ściany budynku. Przyspiesza to wykonanie dojścia ponieważ można tutaj wykorzystać ciężki sprzęt i nie ma konieczności wykonywania obudowy.
Technika wykonywania podkopu poziomego i jego obudowa
jest taka sama jak omówiono w części związanej z wykonywaniem chodnika przy podkopie poziomym z szybikiem. Ten rodzaj podkopu jest stosowany bardzo rzadko.
PODKOP POCHYŁY (TUNEL POCHYŁY) - można stosować gdy występuje możliwość przedostania się przez gruz do rodzimego gruntu w nieznacznej odległości od ściany budowli, przez to następuje skrócenie długości tunelu. Zaletą tego rozwiązania jest fakt,
że podkop ukośny w porównaniu z podkopem poziomym, wymaga mniejszych objętościowo prac ziemnych, pozwala na ominięcie utrudnień jakie stwarzają sieci i instalacje gospodarki komunalnej. Wykonywany może być przy stosunkowo niewielkich odkrywkach gruzu, tzn. tam gdzie gruz ułożył się najcieńszą warstwą. W odkrywce należy ustawić ukośnie ramę oporową w taki sposób, aby
jej płaszczyzna była prostopadła do osi tunelu. Kąt nachylenia osi tunelu do poziomu powinien wynosić ok. 30 - 40. Pewną trudnością przy wykonywaniu tego rodzaju podkopu jest konieczność utrzymania kąta obniżania, w taki sposób aby dolna krawędź przekroju chodnika wypadła na głębokości 40 - 50 cm ponad ławą fundamentową budynku. Po ustawieniu ramy oporowej należy rozpocząć drążenie chodnika w sposób opisany wcześniej.
Należy w tym przypadku zwrócić uwagę na dużą przydatność stosowania obudowy chodnika w postaci ram oporowych. Sposób ten bardzo przyspiesz wykonanie dojścia.
Jeżeli stos rumowiska wytworzony z plątaniny belek i płyt będzie dość statyczny, to wówczas należy zastanowić się nad możliwością wykonania chodnika bezpośrednio nad stosem rumowiska. W znacznym stopniu przyspiesz to wykonanie chodnika, gdyż odpada element zabezpieczenia stropu podkopu, który w tym przypadku tworzą zawalone elementy. Tworzące strop elementy wskazujące na wątpliwą stateczność powinny być dodatkowo zabezpieczone poprzez klinowanie, podstemplowanie, itp.
W niektórych sytuacjach przy wykonywaniu podkopów
oraz w przypadku wykonywania dojść w stosie rumowiska można wykorzystać obudowy tubingowe stosowane w ratownictwie górniczym (składa się ona ze stalowych elementów o kształcie eliptycznym, maksymalna wysokość wynosi 140 cm, długość segmentu przy 56 kg wynosi 80 cm, dodatkowo posiada uszczelki przy zastosowaniu których możliwe jest prowadzenie chodnika
w warunkach zagrożenia zalaniem wodą.)
Wykonanie dojścia za pomocą materiałów wybuchowych
W okolicznościach wymagających natychmiastowego udzielenia pomocy poszkodowanym znajdującym się w budowli specjalnego przeznaczenia typu schron, gdzie wykorzystanie konwencjonalnych metod wykonywania przebicia przeciągałoby się w czasie stwarzając zagrożenie uduszenia się ofiar istnieje możliwość użycia materiałów wybuchowych. Nie jest to sposób stosowany powszechnie przez jednostki ratownictwa technicznego ze względu na niebezpieczeństwo dodatkowego narażenia ofiar katastrofy. Sposób ten może być stosowany tylko w wyjątkowych przypadkach i w odniesieniu
do obiektów, w których nie należy spodziewać się możliwości wydostania gazu. Odstrzał wykonuje się przy użyciu odpowiedniej ilości materiału wybuchowego, umieszczonego w otworze strzelniczym lub wolno przyłożonego, aby wytworzony wyłom
nie dawał klina odłamu do wnętrza pomieszczenia. Dalsze prace nad wykonaniem przebicia wykonuje się w sposób konwencjonalny ręcznie lub przy pomocy sprzętu będącego na wyposażeniu sekcji ratownictwa technicznego.
Szczególną uwagę podczas wykonywania wszelkiego rodzaju przebić należy zwrócić na pomieszczenia, w których występuje zalanie wodą. Pamiętać należy o możliwości wytworzenia się
w pomieszczeniu poduszki powietrznej, trzeba wówczas mieć przygotowany na miejscu sprzęt do wypompowywania wody.
Sposoby dostarczania powietrza uwięzionym w zniszczonej budowli
Problem dostarczania powietrza zasypanym ofiarom katastrofy jest bardzo istotny podczas organizacji akcji ratowniczej. Ludzie znajdujący się w małych przestrzeniach bardzo szybko zużywają zawarte tam powietrze i aby akcja mogła zakończyć się powodzeniem istotne jest rozwiązanie tego problemu.
W takiej sytuacji akcja powinna być prowadzona dwukierunkowo, a mianowicie należy podjąć działania zmierzające
do wykonania dojścia do ofiar i jednocześnie podjąć czynności prowadzące do podawania powietrza zasypanym.
Podawanie powietrza może być realizowane poprzez:
przewody wentylacyjne, które zostały zachowane w ruinach zniszczonego budynku,
podawanie powietrza do przewodów wodociągowych
i kanalizacyjnych pod warunkiem, że nie ma w nich wody
i w przypadku, gdy porozumiemy się z poszkodowanymi, aby odkręcili kurki czerpalne,
wykonywanie przebić i odwiertów w stropach i ścianach.
Do dostarczania powietrza można wykorzystać następujące urządzenia:
sprężarki,
miechy ręczne,
urządzenia pneumatyczne (po demontażu końcówki roboczej),
wentylatory,
butle ze sprężonym powietrzem.
Należy pamiętać, że dostarczane powietrze nie powinno docierać do poszkodowanych zbyt gwałtownie oraz nie powinno wytwarzać nadciśnienia w pomieszczeniach szczelnie zamkniętych.
Zasady bezpieczeństwa podczas wykonywania dojść
W związku ze specyfiką prac związanych z wykonywaniem dojść i zagrożeniami mogącymi powstać podczas prowadzenia działań należy spełnić następujące warunki bezpieczeństwa:
miejsce katastrofy należy dokładnie oznakować i zabezpieczyć przed dostępem osób postronnych, dokładnie wyznaczyć strefę bezpośredniego zagrożenia. Wszelkiego rodzaju rowy, zapadliska w miejscu działań powinny być ogrodzone, a w nocy oznakowane czerwonym światłem.
Ratownicy powinni być wyposażeni w indywidualne ochrony
oraz sygnalizatory bezruchu, a w przypadku zagrożenia toksycznego - w aparatach ochrony dróg oddechowych. Wszystkie prace
w pomieszczeniach mało widocznych powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby zabezpieczone linką, która pozwala na kontrolę tempa posuwania się ratowników, określenie drogi wycofywania się, udzielenie pomocy w razie awarii,
a poszkodowanym na samodzielne wychodzenie na zewnątrz
po wydostaniu się z gruzowiska.
Podczas wykonywania odkrywek należy zwracać uwagę na kąt ułożenia gruzu oraz jego stabilność w stoku. Jeżeli stromy stok grozi obsunięciem należy wykonać zabezpieczenie.
Przy długotrwałych akcjach w miarę możliwości organizować oświetlenie miejsca działań z sieci energetycznej, ze względu
na uciążliwość pracy agregatów spalinowych będących
na wyposażeniu jednostek.
Szczególną ostrożność należy zachować przy stosowaniu materiałów wybuchowych. W tym przypadku należy zwrócić uwagę na następujące zasady:
przebicie materiałami wybuchowymi wykonujemy tylko
w wyjątkowych sytuacjach,
przebicie należy lokalizować w miejscu, w którym nawet wepchnięcie klina odłamu do wewnątrz spowoduje minimalny rozrzut odłamków w pomieszczeniu gdzie znajdują
się poszkodowani,
uwięzieni ludzie powinni być poinformowani o zamiarze użycia materiałów wybuchowych, czasie i miejscu ich przyłożenia
i detonacji.
2
14