Psychologia rozwoju człowieka
Konwersatoria 2
17.03.2011
OKRES NIEMOWLĘCY
Noworodek (do 1 miesiąca życia)
Noworodek musi przystosować się do:
zmian temperatury,
samodzielnego pobierania i wydalania pokarmu,
oddychania
W obrębie układu kostnego ma więcej tkanki chrzęstnej nie kostnej.
Noworodek ma odruchy, które dzielą się na:
odruchy od narodzenia do śmierci (odruchy: mrugania, źrenicowy, połykania, wydalania, oddechowy)
odruchy typowe dla noworodka i niemowlaków (mają wygasać w okolicach 1 r.ż. - ssanie, odruch Babińskiego - unosi się duży palec u stopy, podczas jej łaskotania)
odruchy typowe dla noworodków (powinny wygasać w okolicach 1-2 r.ż. - przechylenie główki w jedną stronę powoduje wyprostowanie strony przeciwnej;odruch moro (obejmowania) - unoszenie kończyn i przyciąganie ich do siebie, gdy dziecko jest silnie wystraszone; odruch chwytny - zaciskanie dłoni na przedmiocie, gdy dotknie go; W pierwszej dobie życia sprawdza się wszystkie odruchy; odruch marszu automatycznego - dotykanie stópkami jakiegoś podłoża - dziecko powinno wtedy zacząć przebierać nóżkmi;
Rytm snu i czuwania - noworodki śpią 16-18 godzin dziennie; noworodek powinien leżeć asymetrycznie, mając przykurczone rączki z zaciśniętymi pięściami przy uszach, nóżki upięte przy kolankach; duża głowa z małą częścią twarzową; ciemiączko (a) małe - między ciemieniową i potyliczną, b)duże - między kością czołową a ciemieniową).
Rozwój fizyczny i aktywności w okresie niemowlęcym - PRAWA ROZWOJU:
prawo następstwa cefalokaudalnego (rozwój ruchów i napięcia nerwowego przebiega od głowy do stóp)
prawo następstwa proksymodystalnego (zmiany rozciągają się od podłużnej osi ciała na boki, w rozwoju ruchów i napięcia nerwowego)
prawo kierunku łokciowo - promieniowego (od małego palca do kciuka)
Ważne są stadia rozwoju chwytów. Do 4 miesiąca życia przygotowuje się do możności chwytania. W 5-6 miesiącu następuje chwyt dłoniowy prosty - chwyt bez użycia kciuka, łokieć jest prosty. W 6-7 miesiącu życia następuje chwyt nożycowy - użycie kciuka tylko do dłoni, ale nie przeciwstawia się dłoni. W 9 miesiącu chwyt pęsetkowy - kciuk przeciwstawia się pozostałym palcom.
Okres manipulacji niespecyficznej - dziecko nie wie, jak używać przedmiotu, dlatego wszystkim bawi się tak samo. Nie ma dostosowania dłoni do przedmiotu.
Rozwój poznawczy
W 3 miesiącu dziecko widzi na 20-21 cm (soczewka nei jest zbyt elastyczna, nie zachodzi akomodacja soczewki). Dziecko zaczyna rozpoznawać kolory w 3 miesiącu. Są to 4 barwy(czerwony, zielony, żółty, niebieski). Twarze znajome od nieznajomych rozróżnia w 4 miesiącu życia. Wyraz mimiczny i emocje na tej samej twarzy rozpoznaje w 7 miesiącu życia. Głosu nieznajome od znajomych rozróżnia w 2 miesiącu życia. Odwracanie główki w 5 miesiącu życia. Jest to okres identyfikacji polisensorycznej (wszystkie zmysły działają razem; identyfikacja wielozmysłowa - używa wszystkiech zmysłów by poznac jeden przedmiot. Dwulatki też mogą się posługiwać tą identyfikacją.
Rozwój mowy
W 2 miesiącu dziecko rozpoznaje natężenie płaczu. W ½ miesiąca mówi głosem płaczu. Gruchanie - łączenie dźwięków k. g, i, u.Keidy jest się zadowolonym, towarzyszy dziecku uśmiech. Później grucha na widok człowieka dorosłego. Gaworzenie w 5-6 miesiącu życia - na końcu, w efekcie bądą powstawały sylaby. Najszybciej powstaje słowo „mama”, przy łączeniu sylab. W okolicach 10-11 miesiąca życia mówimy „normalnym słownikiem”, a nie „kici-mici”. (miał - jako kot może oznaczać wszystko - od biegnącego kota, przez mleko po zagrożenia ze strony kota)
Rozwój emocjonalno - społeczny
Do 2 miesiąca życia występuje zadowolenie i niezadowolenie. W 3 miesiącu życia pojawiają się kolejne 3 emocje - złość, strach, wstręt. Umiejętność pokazania emocji może poprawić jego komfort życia. Za bardzo skrępowane ruchy będą powodem do pokazywania złości. Wstręt - karmienie niesmacznymi daniami.
W okresie dzieciństwa typowe jest występowanie lęków rozwojowych ( występują w określonym czasie życia).
Niemowlaki zaczynaja się bać obcych ludzi w okolicach 5 miesiąca życia. Obce jest tym starszniejsze, niż mniej podobne do opiekunów, rodziców - kształtuje się wtedy przywiązanie do rodziców.
Należy rozmawiać z dzieckiem, obserwować je, pokazywać mu podstawowe kolory. Karuzele nad łóżeczkiem są dla rodziców, gdyż ich to cieszy. Nad łóżeczkiem dziecka powinno być coś powieszone, ale musi być powieszona jedna zabawka, np. miś w kolorach podstawowych. Co jakiś czas powinno się zmieniać zabawki. Musi być też jedna zabawka czarno-biała. Dziecko skupia się na kolorze, a nie na kształcie. Czarno-białe zabawki pozwalają na odpoczynek wzroku. (nie powinno się wieszać zabawek na budzie od wózka) . Nie chodzimy na spacery w porze zmroku. Po pierwszym roku życia, wychodzimy na spacery gdy jest jasno. Nie kupujemy chodzików, gdyż powodują wady postawy. Do 8 miesiąca życia nie kupujemy butów(nie chodzi - nie ma butów). Gryzaki są przydatne.