PSYCHODRAMA
Psychodrama - teatralizowane odtwarzanie własnych sytuacji traumatyzujących i konfliktowych w celu osiągnięcia efektów terapeutycznych. Parateatralna gra z udziałem osób pozostających w sytuacjach konfliktowych z pacjentem.
Psychodrama jest improwizowana - tematem improwizacji są autentyczne, osobiste problemy jednostki. Terapia polega na ukazaniu wewnętrznych konfliktów, faktów wywierających wpływ na jednostkę w grze, określonej inscenizacji.
W psychodramie tworzy się grupę dla celów badawczych, terapeutycznych i wychowawczych. Przedmiotem zainteresowania psychodramy jest osobowość poszczególnych członków grupy, jej skuteczność mierzy się stopniem wyleczenia członków grupy.
Cele psychodramy:
- wgląd w problem jednostki;
- ujawnienie skrywanych motywów jej działania;
- pomoc w zrozumieniu w czym tkwi niewłaściwość postaw;
- zmiana postaw niewłaściwych;
- zmiana negatywnych wzorów zachowań;
- rozwiązanie konfliktów inter- i intrapersonalnych;
- rozwój potencjalnych możliwości jednostki.
Środkiem do osiągnięcia tych celów jest zastąpienie rozmowy inscenizacją, wyrażeniem siebie, swojego wnętrza i wszystkiego tego, co wpływa na jego stan, za pomocą ruchu, gestu, dźwięku (bieg, skok, bójka, słowa, krzyk, jęk, lament, itd.). Służy to spojrzeniu na siebie z zewnątrz, zdystansowaniu się do problemu i wprowadzanych zmian.
Posiedzenie psychodramatyczne ma określoną strukturę: wstęp - rozgrzewka urozmaicona gimnastyką ruchową, pobudzającą spontaniczność i twórczość; przedstawienie dramatyczne - improwizacja na uprzednio wybrany temat i dyskusja końcowa, w trakcie której następuje wymiana informacji i spostrzeżeń na temat przedstawienia.
Podstawowe elementy psychodramy: scena, uczestnik - protagonista (ma grać na scenie samego siebie), reżyser (kierownik zespołu psychodramatycznego), aktorzy pomocniczy (grają role, których uczestnik sobie życzy), publiczność.
Techniki psychodramy:
- granie roli samego siebie - w interakcji z kimś innym
- monolog - uczestnik znajduje się sam na scenie i myśli głośno, ujawnia tu swój stan wewnętrzny
- sobowtór jako „sumienie” - jeden z aktorów pomocniczych jako „alter ego” uczestnika, wyraża jego lęki, wypowiada te myśli, których protagonista nie ujawnia
- wymiana ról - uczestnik przejmuje w konflikcie rolę drugiej osoby, a rolę uczestnika przejmuje aktor pomocniczy; wymiana roli zmusza do tego, żeby wczuł się w sposób myślenia drugiej osoby
-zwierciadło - aktorzy pomocniczy prezentują portret uczestnika w jego obecności, przedstawiają sceny z jego życia i sposób zachowania się.